PYTANIA DO EGZAMINU Z POETYKI (2014) - cz. 1
Słownik terminów literackich, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 2000, tu hasła: Nauka o literaturze, Teoria literatury, Poetyka, Poetyka immanentna, Poetyka sformułowana.
Przedmiot i główne dziedziny nauki o literaturze.
Przedmiot teorii literatury. Teoria dzieła literackiego i teoria procesu historycznoliterackiego.
Przedmiot i podstawowe działy poetyki. Poetyka opisowa a poetyka historyczna.
Pojęcia poetyki immanentnej i poetyki sformułowanej.
M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński: Zarys teorii literatury, Warszawa 1986, rozdz. II‒XI.
Pojęcie struktury utworu. Jedność treści i formy.
Forma dzieła literackiego. Pojęcia stylu i kompozycji utworu.
Podstawowe składniki treści utworu: świat przedstawiony i zawartość ideowa dzieła.
Pojęcia społecznego stylu funkcjonalnego i konwencji stylistycznej.
Słowotwórcze środki stylistyczne (neologizmy, deminutiva i augmentativa, composita).
Składniowe środki stylistyczne (inwersja, elipsa, powtórzenie, paralelizm, anafora, epifora, apostrofa, pytanie retoryczne, antyteza, parenteza, anakolut).
Odwołania do zjawisk spoza języka literackiego danej epoki (archaizmy, barbaryzmy, dialektyzmy, prozaizmy).
Odwołania do stylów literackich. Aluzja, cytat, parafraza, stylizacja, pastisz, parodia.
Typy i funkcje tropów (epitet, porównanie, metafora, metonimia, synekdocha, oksymoron, peryfraza, eufemizm, hiperbola, animizacja, personifikacja).
Symbol, alegoria, ironia.
Instrumentacja wypowiedzi: głoskowa (aliteracja, onomatopeja, paronomazja) i prozodyjna (intonacja, rozkład akcentów).
Systemy wiersza polskiego. Wiersz numeryczny i nienumeryczny. Pojęcia konstanty i tendencji wersyfikacyjnej.
Wiersz średniowieczny - od asylabizmu do sylabizmu względnego. Meliczność. Zdaniowość. Zasady rymowania.
Sylabizm - konstanty i tendencje wersyfikacyjne; formaty i ich walory stylistyczne; zarys historii systemu.
Tok kolizji i tok zgody w wierszu sylabicznym. Funkcje przerzutni.
Sylabotonizm - konstanty i tendencje wersyfikacyjne; zarys historii systemu.
Podstawowe stopy i ich walory stylistyczne. Cezura i diereza. Kataleksa i hiperkataleksa. Prawo zamiany stóp.
Heksametr antyczny a heksametr polski - próby adaptacji; luźniejsze nawiązania.
Tonizm - konstanty i tendencje wersyfikacyjne; formaty i ich walory stylistyczne; zarys historii systemu.
Postaci rymu. Miejsce rymu w wierszu.
Instrumentacyjna, wierszotwórcza i stylizacyjna funkcja rymu.
Budowa strofy: czynniki treściowe, rytmiczne, rymowe. Strofy tradycyjne: tercyna, sekstyna, oktawa, strofa saficka, sonet (dwie odmiany), triolet.
Definicja kompozycji. Podstawowe czynniki kompozycji i dominanty kompozycyjne.
Kompozycja otwarta i zamknięta.
Pojęcia rodzaju literackiego, gatunku, odmiany gatunkowej.
Czynniki wyróżniające rodzaje literackie: podmiot, konstrukcje stylistyczne, kompozycja.
Synkretyczność rodzajowa / gatunkowa utworu literackiego.
Życie gatunków literackich. Pojęcie inwariantu gatunkowego.
Liryka bezpośrednia i pośrednia. Liryka inwokacyjna.
Sytuacja w utworze lirycznym. Liryka sytuacyjna.
Podmiot indywidualny i podmiot zbiorowy w liryce.
Fikcja w liryce. Norma intymności. Liryka maski.
Podział liryki ze względu na typ wyrażanych przeżyć.
Gatunki liryczne w polskiej tradycji literackiej.
Podstawowe elementy utworu epickiego: narrator, bohater, fabuła.
Mowa zależna, niezależna, pozornie zależna.
Funkcje dialogu w utworach epickich: charakteryzacyjna, dramatyczna, informacyjna.
Krótsze formy epickie: nowela, opowiadanie, opowieść.
Powieść: prehistoria gatunku, powieść realistyczna, powieść XX wieku.
Podstawowe elementy konstrukcji powieści.
Odmiany powieści.
Typy narracji: autorska, pamiętnikarska. Powieść epistolarna.
Epos.
Gatunki mieszane (powieść poetycka, poemat dygresyjny).
Gatunki pograniczne (esej, felieton, reportaż).
Dramat jako dzieło literackie i teatralne. Tekst główny i tekst poboczny.
Świat przedstawiony w dramacie.
Tragedia, komedia, farsa, wodewil,.
Nowożytne gatunki dramatyczne: dramat romantyczny, obyczajowo-psychologiczny, formy dramatyczne w XX wieku.
Podstawowe gatunki literatury dydaktycznej (maksyma, charakter, parabola, utopia i antyutopia, bajka).
Satyra.
Styl i kompozycja pieśni ludowych.
Podstawowe gatunki literatury ludowej: pieśń (odmiany), poemat bohaterski, ballada, commedia dell'arte, szopka, misterium, intermedium, baśń, bajka, legenda, podanie, opowiadanie humorystyczne, przysłowie.