POLITECHNIKA WROC£AWSKA INSTYTUT FIZYKI |
Sprawozdanie z æwiczenia nr 44 |
|
Piotr Leszczyñski |
Temat:Badanie zale¿noœci rezystancji od temperatury dla metali i pó³przewodników. |
|
Wydzia³ Elektroniki Rok I |
Data:94.04.14 |
Ocena: |
1. Wstêp.
Celem æwiczenia by³o badanie zale¿noœci rezystancji metali i pó³przewodników do temperatury. Zale¿noœæ ta ma ró¿ne Ÿród³o w zale¿noœci od materia³u. Dla metali rezystancja roœnie wraz ze wzrostem temperatury. Spowodowane jest to wzrostem energíí kinetycznej atomów wraz ze wzrostem temperatury metalu. W wyniku tego roœnie amplituda drgañ tych atomów, roœnie wiêc prawdopodobienstwo zderzeñ z przep³ywaj¹cymi elektronami. W wyniku tego maleje ruchliwoœæ elektronów i roœnie rezystancja metalu.
W pó³przewodnikach natomiast wraz ze wzrostem temperatury rezystancja maleje. Dzieje sie tak dlatego, ¿e elektrony w atomach maj¹c wiêksz¹ energie ³atwiej mog¹ przeskoczyæ przez tzw. przerwê energetycz¹ i znaleœæ sie w paœmie przewodnictwa. Roœnie wiêc przewodnictwo samoistne i maleje rezystancja.
2. Schemat uk³adu pomiarowego.
M-miernik (omomierz cyfrowy), Rm-opornik metalowy (platyna), Rs-opornik pó³przewodnikowy (NTC-210), T-termomoetr, G-grzejnik, T-transformator ochronny, At-autotransformator, K-komora pomiarowa.
3. Badanie zale¿noœci rezystancji metalu (platyna) od temperatury.
3.1. Tabela pomiarów i wyników.
T [C] |
R [] |
|
|
R |
Wynik |
|||
|
Pomiar 1 |
Pomiar 2 |
Œrednie |
|
|
|||
25 |
109.1 |
109.0 |
109.05 |
0.05 |
R(250.5C)=109.10.42 |
|||
30 |
111.2 |
111.0 |
111.1 |
0 |
R(300.5C)=111.10.43 |
|||
35 |
113.1 |
113.0 |
113.05 |
0.05 |
R(350.5C)=113.10.43 |
|||
40 |
115.1 |
115.1 |
115.1 |
0 |
R(400.5C)=115.10.43 |
|||
45 |
117.2 |
117.0 |
117.1 |
0.1 |
R(450.5C)=117.10.44 |
|||
50 |
119.2 |
118.8 |
119 |
0.2 |
R(500.5C)=119.00.44 |
|||
55 |
121.1 |
120.8 |
120.95 |
0.15 |
R(550.5C)=121.00.45 |
|||
60 |
123.1 |
122.7 |
122.9 |
0.2 |
R(600.5C)=122.90.45 |
|||
65 |
125.1 |
124.7 |
124.9 |
0.2 |
R(650.5C)=124.90.45 |
|||
70 |
127.1 |
126.8 |
126.95 |
0.15 |
R(700.5C)=127.00.5 |
|||
75 |
129.1 |
128.7 |
128.9 |
0.2 |
R(750.5C)=128.90.5 |
|||
80 |
131.1 |
130.9 |
131 |
0.1 |
R(800.5C)=131.00.5 |
|||
85 |
133.1 |
132.8 |
132.95 |
0.15 |
R(850.5C)=133.00.5 |
|||
90 |
135.1 |
134.9 |
135 |
0.1 |
R(900.5C)=135.00.5 |
Uwaga:za b³¹d pomiaru przyjêto niedok³adnoœæ wynikaj¹c¹ z klasy przyrz¹du.
3.2. Wykres zale¿noœci rezystancji metalu od temperatury.
Uwaga:znaki + ograniczaj¹ pole b³êdów.
3.3. Obliczenia wspó³czynnika temperaurowego rezystancji.
3.4. Obliczenia b³êdu wspó³czynnika rezystancji.
3.5. Wynik: =3.70.2×10-3K-1
4. Badanie zale¿noœci rezystancji pó³przewodnika (NTC-210) od temperatury.
4.1. Tabela pomiarów i wyników.
T [C] |
R [k] |
|
|
R |
Wynik |
|||
|
Pomiar 1 |
Pomiar 2 |
Œrednie |
|
|
|||
25 |
8.30 |
8.23 |
8.265 |
0.035 |
R(250.5C)=8.270.04 k |
|||
30 |
6.67 |
6.65 |
6.66 |
0.01 |
R(300.5C)=6.660.034 k |
|||
35 |
5.43 |
5.43 |
5.43 |
0 |
R(350.5C)=5.430.031 k |
|||
40 |
4.42 |
4.42 |
4.42 |
0 |
R(400.5C)=4.420.03 k |
|||
45 |
3.61 |
3.64 |
3.625 |
0.015 |
R(450.5C)=3.630.03 k |
|||
50 |
2.97 |
3.07 |
3.02 |
0.05 |
R(500.5C)=3.020.05 k |
|||
55 |
2.48 |
2.505 |
2.4925 |
0.0125 |
R(550.5C)=2.490.025 k |
|||
60 |
2.07 |
2.051 |
2.0605 |
0.0095 |
R(600.5C)=2.060.025 k |
|||
65 |
1.74 |
1.685 |
1.7125 |
0.0275 |
R(650.5C)=1.710.03 k |
|||
70 |
1.46 |
1.398 |
1.429 |
0.031 |
R(700.5C)=1.430.031 k |
|||
75 |
1.24 |
1.177 |
1.2085 |
0.0315 |
R(750.5C)=1.210.032 k |
|||
80 |
1.05 |
1.014 |
1.032 |
0.018 |
R(800.5C)=1.030.022 k |
|||
85 |
0.90 |
0.849 |
0.8745 |
0.0255 |
R(850.5C)=0.870.026 k |
|||
90 |
0.77 |
0.78 |
0.775 |
0.005 |
R(900.5C)=0.780.022 k |
Uwaga:za b³¹d pomiaru przyjêto niedok³adnoœæ wynikaj¹c¹ z klasy przyrz¹du (za wyj¹tkiem pomiaróww w temperaturze 50, 65, 70, 75 i 85 stopni).
4.2. Wykres zale¿noœci rezystancji pó³przewodnika od temperatury.
Uwaga:znaki + ograniczaj¹ pole b³edów.
4.3. Obliczenia przerwy energetycznej pó³przewodnika.
4.4. Obliczenia b³êdu przerwy energetycznej.
4.5. Wynik: Eg=0.680.021eV
5. Dyskusja b³êdów.
Najwiêkszy b³¹d (zarówno dla pomiarów wspó³czynnika temperaturowego jak i dla poniaru szerokoœci pasma wzbronionego) wnosi³ niedok³adny odczyt temperatury (pó³ stopnia). Najbardziej by³o to odczuwalne gdy temperatura spada³a, gdy¿ dzia³o siê to na tyle szybko, ¿e nie da³o sie odczytaæ rezystancji pó³przewodnika i metalu tak, aby temperatura nie zmala³a w tym czasie o oko³o pó³ stopnia. Natoniast odchylenia pomiaru pierwszego i drugiego mieœci³y siê z regu³y w klasie omomierzy.