28. STALE ŻAROODPORNE I ŻAROWYTRZYMAŁE, DODATKI STOPOWE, WŁAŚCIWOŚCI

Żaroodporność stali - odporność ma utlenianie w gazach (korozję gazową) w wysokich temperaturach - nie stawia się im kryteriów wytrzymałościowych

Żarowytrzymałość stali - zdolność do przenoszenia obciążeń w warunkach pełzania (przy dodatkowej odporności na korozję chemiczną i elektrochemiczną w wysokiej temperaturze)

Dodatki stopowe:

Podstawowymi pierwiastkami stopowymi, które chronią stal przed utlenianiem są: Cr, Al i Si.

Pierwiastki te mają większe powinowactwo do tlenu aniżeli żelazo i tworzą szczelne warstewki tlenków Cr2O3, Al2O3 SiO2, które utrudniają dyfuzję tlenu w głąb metalu. Im wyższa temperatura pracy danego elementu, tym większa jest potrzebna zawartość pierwiastka stopowego dla zapewnienia żaroodporności.

Wzrost żarowytrzymalości powodują dodatki stopowe podwyższające temperaturę topnienia i rekrystalizacji stali, a więc: Mo, W, C, Co oraz Ti, Cr i Si. Również bardziej korzystna jest struktura austenityczna stali, co wynika m.in. z wyższej temperatury rekrystalizacji austenitu. Ponadto na podwyższenie żarowytrzymałości znacznie wpływa wzrost wielkości ziarna i wydzielanie faz o dużej dyspersji (utwardzanie dyspersyjne).

---