analiza marginalna - analiza ekonomiczna oparta na kategoriach marginalnych (krańcowych) takich, jak koszt\ oraz korzyści marginalne.

Cena minimalna - cena, poniżej której nie można ofero­wać danego dobra na rynku. Wyznaczana jest w sytuacji występowania nadwyżki rynkowej.

Cena maksymalna - cena, powyżej której nie można ofe­rować danego dobra na rynku. Wyznaczana jest w sytua­cji występowania niedoboru rynkowego.

Cena równowagi - cena, w kierunku której będzie zmie­rzał rynek konkurencyjny i na poziomie której pozosta­nie, gdy ją osiągnie, c.p. Inaczej, cena, przy której wiel­kości popytu i podaży są sobie równe.

Ceteris paribus (c.p.) - zasada przyjmowana przy bada­niach naukowych, polegająca na tym, że wszystkie zja­wiska oraz procesy, które nie dotyczą prowadzonego ba­dania są przyjmowane jako niezmienne

Dedukcja - rozumowanie, polegające na wyprowadzaniu z pewnych przesłanek, wynikających z nich logicznie wniosków

Determinanty popytu - czynniki, wpływające na popyt, wśród których najistotniejsze są: gusty i preferencje kon­sumentów, dochody konsumentów, ceny dóbr komp­lementarnych i substytucyjnych, liczba konsumentów, oczekiwania, dotyczące przyszłych cen i dochodów oraz efekty naśladownictwa i demonstracji.

Determinanty podaży - czynniki wpływające na podaż, wśród których najistotniejsze są: ceny czynników produ­kcji, technologia, podatki i dotacje, przewidywania cen relatywnych, ilość przedsiębiorstw w gałęzi.

Dobro komplementarne - dobro, którego posiadanie po­woduje zapotrzebowanie na drugie dobro. Inaczej, dwa dobra są komplementarne, jeżeli wzrost (spadek) ceny na dane dobro powoduje spadek (wzrost) popytu na dru­gie dobro.

Dobro substytucyjne - dobro, które posiada podobne właściwości i zaspokaja podobne potrzeby jak inne do­bro. Inaczej, dwa dobra są dobrami substytucyjnymi je­żeli wzrost (spadek) ceny jednego dobra wywołuje wzrost (spadek) popytu na drugie dobro

Dobro normalne - dobro, na które wzrasta (maleje) popyt kon­sumenta, gdy wzrasta (maleje) dochód konsumenta, c.p.

Dobro podrzędne - dobro, na które maleje (wzrasta) popyt konsumenta, gdy wzrasta (maleje) dochód konsumenta, c.p.

Dobro Giffena - dobro, na które wzrasta popyt konsumenta, gdy wzrasta jego cena, c.p.

Dobro Veblena - dobro zakupywane przez konsumenta ze względów snobistycznych (na przykład z powodu wysokiej jego ceny) w celu wywarcia wrażenia na innych ludziach. Krzywa popytu na dobro Veblena ma nachylenie dodatnie.

Dobro podstawowe (dobro niższego rzędu) - dobro, którego ilość nabywana wzrasta wolniej niż dochód konsumenta i maleje wolniej niż ten dochód, c.p. Wartość współczyn­nika elastyczności dochodowej popytu dla dobra podsta­wowego zawiera się w przedziale (0,1).

Dobro luksusowe (dobro wyższego rzędu) - dobro, którego ilość nabywana wzrasta szybciej niż dochód konsumenta i maleje szybciej niż ten dochód, c.p. Wartość współczynnika elastyczności dochodowej

Dochód nominalny - dochód konsumenta wyrażony w jednostkach pieniężnych.

Dochód realny - ilość dóbr i usług, którą konsument może nabyć za posiadany dochód nominalny.

Determinanty elastyczności cenowej popytu - czynni mające wpływ na charakter elastyczności cenowej popyt wśród których najważniejsze są: czas reakcji popytu na zmianę ceny, występowanie substytutów oraz znaczenie dobra w strukturze konsumpcji konsumenta i (związany, z tym) charakter dobra.

Ekonomia - nauka, badająca sposoby wykorzystania ograniczonych zasobów w celu zaspokojenia różnorod­nych nieograniczonych potrzeb.

Teoria - w najogólniejszym, potocznym sensie - wszelka wiedza, tłumacząca daną dziedzinę rzeczywistości w odróż­nieniu od praktyki jako określonego zespołu działań prze­kształcających tę dziedzinę rzeczywistości.

Ekonomia pozytywna - kierunek badań naukowych w ekonomii, w którym formułuje się wnioski, stano­wiące odpowiedzi na pytania, jak jest.

Ekonomia normatywna - kierunek badań naukowych w eko­nomii, w którym formułuje się wnioski lub zalecenia oraz oceny normatywne (wartościujące), stanowiące odpowie­dzi na pytania, jak być powinno

Elastyczność punktowa - miara elastyczności w danym punkcie krzywej popytu (lub podaży).

Elastyczność łukowa - miara elastyczności na danym odcinku krzywej popytu (podaży).

Elastyczność procentowa - procentowa zmiana wielkości popytu (wielkości podaży) spowodowana procentową zmianą czynnika, wpływającego na wielkość popytu (wielkość podaży).

Elastyczność cenowa popytu - miara, procentowej zmiany wielkości popytu na dane dobro w stosunku do procen­towej zmiany ceny rynkowej danego dobra, c.p.

Elastyczność dochodowa popytu - miara, procentowej zmia­ny wielkości popytu na dane dobro w stosunku do procen­towej zmiany dochodów kupujących, c.p.

Elastyczność mieszana popytu - miara procentowej zmiany wielkości popytu na dobro A w stosunku do procentowej zmiany ceny dobra B, c.p.

Efekt substytucyjny zmiany ceny - zmiana ilości nabywanej jednego dobra w wyniku zastąpienia go innym dobrem. Dobro relatywnie droższe jest zastąpione dobrem relaty­wnie tańszym.

Efekt dochodowy zmiany ceny - zmiana nabywanej ilości danego dobra w wyniku zmiany dochodu realnego.

Ekonomiczna incydencja podatku (ekonomiczny ciężar po­datku) - zmiany dochodu (wzrost lub spadek) spowodow­ane wprowadzeniem podatku, po uwzględnieniu możli­wości przerzucenia podatku (lub jego części) na przykład przez producenta na konsumenta.

Efekt dochodowy popytu - spadek ceny danego dobra (przy założeniu niezmienności cen pozostałych dóbr) powoduje wzrost siły nabywczej konsumentów, co ozna­cza, że dane dobro zostanie zakupione przez większą liczbę konsumentów.

Efekt substytucyjny popytu - spadek ceny danego dobra (przy założeniu niezmienności cen pozostałych dóbr) powoduje, że dobro to staje się relatywnie tańsze, a kon­sumenci mogą zakupić inne dobra

Indukcja - analiza zjawisk, polegająca na wyprowadzaniu wniosków ogólnych z przesłanek, będących ich poszcze­gólnymi przypadkami.

Ilość równowagi - poziom wielkości sprzedaży (i produ­kcji), do której rynek będzie zmierzał i na poziomie któ­rej pozostanie, gdy ją osiągnie, c.p.

Kapitał - wszelkie dobra materialne i niematerialne, wykorzystywane w produkcji w procesie gospodarowa­nia. Stanowi - obok pracy i ziemi - podstawową grupę czynników produkcji.

Krzywa dochód-konsumpcja - krzywa, będąca zbiorem punk­tów równowagi konsumenta, odpowiadających wszystkim poziomom dochodu konsumenta, przy założeniu niezmien­ności cen oraz danych preferencjach konsumenta.

Krzywa cena-konsumpcja - krzywa będąca zbiorem punk­tów równowagi konsumenta w sytuacji, kiedy cena danego dobra zmienia się w sposób ciągły, przy założeniu niezmien­ności dochodu, cen innych dóbr oraz danych preferencjach konsumenta.

Krzywa Engla - ilustruje zmianę ilości nabywanego dobra w zależności od zmiany dochodu konsumenta, c.p. popytu dla dobra luksusowego jest zawsze większa od jedności.

Koszty zdobycia informacji (transakcji) - koszty związane ze zdobyciem informacji na temat dóbr, które konsument chce zakupić. Koszty transakcji ponosi konsument

Krzywa obojętności - krzywa, która przedstawia wszystkie kombinacje dwóch dóbr, dające konsumentowi takie samo zadowolenie

Konkurencja - proces, przy pomocy, którego uczestnicy rynku, dążąc do realizacji swych interesów, próbują przedstawić korzystniejsze od innych oferty pod względem ceny, jakości itp. wpływających na decyzję zawarcia transakcji.

Krzywa popytu - graficzna interpretacja popytu, przedstawiająca zależność między ilością popytu na dobro a ceną. Krzywa popytu w większości wypadków ma nachylenie ujemne i przedstawia prawidłowość, że wyższym cenom dóbr przyporządkowana jest mniejsza ilość nabywana przez konsumentów.

Krzywa podaży - graficzna interpretacja podaży, przedsta­wiająca zależność między ilością popytu na dobro a ceną. Krzywa podaży w większości wypadków ma na­chylenie dodatnie i przedstawia prawidłowość, że wyż­szym cenom dóbr przyporządkowana jest większa ilość dostarczana przez producentów.

Krzywa możliwości produkcyjnych - graficzne przedstawienie różnych kombinacji dóbr, które mogą być wy produkowane, gdy wszystkie zasoby są wykorzystane efektywnie i w całości.

Koszt (lub koszt alternatywny) - wartość najcenniejszej nie wykorzystanej możliwości utraconej w wyniku do­konania wyboru

Linia budżetowa konsumenta - funkcja, przedstawiająca możliwości zakupu dwóch dóbr przy danych dochodach konsumenta i cenach jednostkowych tych dóbr

---