Administracja - w ujęciu podmiotowym (organizacyjnym) to ogół podmiotów, czyli organy, które wykonują określoną funkcję z kresu organizacji publicznej, np. centralne, terenowe, itd. W ujęciu materialnym, czyli przedmiotowym, to taka działalność państwa, której przedmiotem są sprawy administracyjne.
Znaczenie formalne - działalność wykonywana przez podmioty administracyjne bez względu na to, czy ma charakter administracyjny, czy tego charakteru nie ma.
Cechy Administracji ;
1. Administracja jest zjawiskiem społecznym
2. Cechuje ją aktywność, inicjatywa, jej działalność skierowana jest na przyszłość.
3. Administracja podejmuje konkretne środki do uregulowania spraw jednostki i urzeczywistnienia określonych przedsięwzięć.
Determinanty polityczne - programy partii, związków zawodowych, ustalenia naukowe, reformowanie administracji jest zjawiskiem ciągłym, bo potrzeby ludzi, warunki życia się zmieniają
Reformy globalne - przebudowa administracji np. polska 89/90 98r - powiat + województwa
Reformy doraźne - reorganizacja
Struktury - zbiory stanowisk pracy
Działalność - funkcja , zadania, kompetencje, praca
W administracji powinna być jedność struktur i organizacji -> praca, realizacja tego co powierzono strukturze
Administratorzy - persona
Łączność tych wszystkich elementów administracji
Kierunki usprawniania, doskonalenia administracji -> usprawnienie organizacji i działalności polegającej na wykonywaniu pracy
- usprawnienie poprzez zmianę obowiązujących przepisów prawnych
- usprawnienie poprzez zmianę i reformy struktur organizacyjnych
- usprawnienie pracy kierowniczej
- usprawnienie sposobów wykonywania pracy ; jak pracować ? jak wykonywać działalność ?
- techniki wykonywania pracy, czym wykonywać prace ?
- warunki wyk pracy, gdzie wykonywać prace ?
Usprawnianie administracji poprzez oddziaływanie na administratorów
- stałe podwyższanie kwalifikacji zawodowych pracowników ( tworzenie teorii, myślenie)
- rozwój inteligencji - szkolenia, samodoskonalenie się, rozwój talentów, umiejętność oceniania własnego siebie, rozwój osobowości, wiedzy i doświadczenia
- motywacja, rozwój motywacji
- stosunki międzyludzkie - pracownik a otoczenie, a Inn ludzie
Wartośc pracownika= Kwalifikacje + motywacje
Płaszczyzny badawcze administracji
Filozoficzno- ideologiczna - spojrzenie antologiczne na administracje
- aksjologia - nauka o wartościach, epistemologia - jak poznawać, jakimi metodami
Polityczne
Historyczne - czerpanie z dorobku poprzednich pokoleń
Organizacyjne - prakseologia
Socjologiczna - nauka o człowieku, idealny pracownik
Finansowo-ekonomiczne - dochody i wydatki
Ergologiczne - nauka o pracy, dokonaniach ludzkich
Metody badawcze w administracji:
Socjologiczne - zachowanie ludzkie, przebieg dokumentów, czas pracy, źródłem informacji są : analiza dokumentów (terminowość załatwiania spraw, obieg dokumentów ) techniki obserwacyjne (badanie przebiegu pracy) ewidencja wykonanych prac, wywiady, ankiety.
Analiza dokumentów - terminowość, obieg dokumentów
Obserwacji uczestniczącej - obserwowanie pracy ludzi i wyciąganie z nich wniosków - wywiady, ankiety
2 źródła informacji o administracji
- Instytucja skarg i wniosków ( 1962 kodeks postępowania administracyjnego)
- media - dziennikarze śledczy
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA KSZTAŁT ADMINISTRACJI
Czynniki główne -
Czynniki szczegółowe - wpływają na kształt administracji np. w danym urzedzie czy organie
Czynniki zewnętrzne - wpływ otoczenia, elementów
Czynniki wewnętrzne - wynikają ze specyfiki danego podmiotu
Czynniki główne - determinują działanie administracji
Koncepcje, idee, mające swe źródło w poglądach filozof i ideologicznych
Doktryny polityczne i prawne - istnienia i funkcjonowania państwa
Zasady konstytucyjne-> fakty (rzeczywistość normatywna)-> Fakty realne (struktury, działania administracyjne)
I czynnik ustrojowy (ustrój państwa, który wywodzi się z koncepcji filozoficznych. Np. model angielski, niemiecki, szwedzki) zależność modelu administracyjnego od typu państwa.
Model w monarchiach absolutnych - jednolitość stanowienia prawa - pierwsze instytucje w administracji
Monarchie oświeceniowe - administracja jest związana prawem o charakterze obywatelskim.
Państwo demokratyczne - republikańskie - neutralność światopoglądowa
Państwo demokratyczne - liberalne - „stróż nocny” państwo odchodzi od gestii właścicielskiej, tworzy ramy prawne dla gospodarki, przekazuje władze społeczeństwu.
Państwo totalitarne - państwo właścicielskie, gospodarka znajduje się w jego rękach np. nazistowskie, komunistyczne
Państwo wyznaniowe - przyjęta religia np. islam-koran
Państwo dobrobytu (socjalne) - kładzie nacisk na pomoc, opięke, oświate
Demokratyczne państwo prawne - oparte na udziale społeczeństwa - wybory , referenda, skargi, wnioski opinie, zasada praworządności, wszyscy związani są prawem
Administracja realizuje cele państwa, założenia ustrojowe przekładane są na pewne ściśle określone zasady konstytucyjne.
II Zasady konstytucyjne -
- demokratyczne państwo prawne
- decentralizacja
- subsydiarność, pomocniczość ( administracja pomocnicza, uslugowa)
- kompetencyjność
- terytorialność
III Czynnik kulturowy - funkcjonowanie administracji w warunkach religijnych, kulturowych, zwyczajowych w państwie
- wykształcenie i świadomość obywateli
IV Czynnik obywatelski - przekazywanie zadań publicznych organizacjom społecznym jawność działania administracj
i
V Czynniki postępu technicznego (informatyzacja administracji) technika wpływa na podejmowania decyzji, pracę w administracji.
VI Czynniki prakseologiczne - racjonalnej organizacji pracy- zdobywanie znaków jakości w administracji
VII Czynnik europeizacji i globalizacji w administracji - jest otwarta na nowe idee , zanikają jedne urzędy, pojawiają się drugie, ustanowienia globalne
Czynnik normatywny - determinanta działania administracji są przepisy prawne, administracja jest tworzona i funkcjonuje na podstawie prawa
REŻIM PRAWNY W ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
Wzorem dla tworzenia prawa dla administracji jest koncepcja demokratycznego państwa prawnego, administracja jest związana i działa na podstawie prawa.
Prawo jest elementem podstawowym , wszyscy mają obowiązek go przestrzegać
Administracja podlega systemowi prawa
System prawa to ogół norm prawnych, ustawionych i przestrzeganych w danym państwie w określonym czasie
Prawo administracyjne jest wewnętrznie zróżnicowane
Składa się z 3 norm prawnych
Prawo ustrojowe administracji publicznej- stosunki między podmiotami administracji, wewnętrzna działalność administracji. Np. ustawa o administracji rządowej województwa
Istotą administracji jest działalność na zewnątrz, kształtowanie życia obywateli w państwie
Prawo administracyjne materialne - różne podmioty administracji publicznej kształtują nasze życie poprzez:
- stanowienie prawa na podstawie ustaw w celu ich wykonania (heteronomiczne)
- stosowanie prawa materialnego - określanie indywidualnych uprawnień lub obowiązków, konkretny obywatel w konkretnej sprawie, wydanie decyzji administracyjnych
- kontrola przestrzegania prawa - kontrola wobec obywateli, czy działają zgodnie z zasadami praworządności
- czynności materialno-techniczne - wydanie zaświadczeń, działalność organizatorska, propaganda, zwalczanie uzależnień, przymuszanie obywateli do wykonywania prawa
Administracja publiczna realizuje prawo cywilne, działa na podst. Prawa karnego, konstytucyjnego
Prawo administracyjne procesowe (proceduralne, formalne) - tryb, terminy, formy działania, jest skodyfikowane w odniesieniu do wydawania decyzji administracyjnych, 2 typy czynności mat-tech ; wydawanie zaświadczeń, egzekucja administracyjna
Prawo powszechne - stanowione zgodnie z postanowieniami konstytucyjnymi, podlega kontroli Trybunału Konstytucyjnego
NSA- kontroluje zgodnośc z prawem aktów prawa miejscowego, organy nadrzedne np. premier.
PODMIOTY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
1.samorząd powszechny - terytorialny
2 samorząd zawodowy
Samorząd - termin termin wieloznaczny, odnosi się też do innych instytucji
1 gmina - wspólnota mieszkańców, którzy działają za pomocą swoich organów (1997) - podmiot administracji publicznej.
Województwo i powiat (1998)
Gmina działa za pomocą swoich reprezentantów- rada gminy, organ decydujący, wybrany w wyborach bezpośrednich, podejmuje uchwały
Wójt-organ wykonawczy (burmistrz, prezydent miasta) Gminy można podzielić na wiejskie i miejskie - (duże posiadają zadania powiatu- gmina na prawach powiatu)
Urząd gminy - urząd gminy/miasta - organizacyjna struktura pomagająca wójtowi w wykonywaniu działań, praca codzienna.
Jednostki pomocnicze - sołectwa, osiedla, dzielnice
Jednostki organizacyjne - tworzone przez organy gminy w celu wykonywania zadań gminy -> ośrodek pomocy niepełnosprawny, rodzinie.
Powiat
- nie jest nadrzędny w stosunku do gminy, składa się z gmin.
Rada powiatu - radni, wybory bezpośrednie (wybiera) zarząd powiatu + starosta (Organ kolegialny, wykonawczy)
Powiatowa administracja zespolona + starostwo powiatowe ( należy do administracji rządowej) np. powiatowy inspektorat zarządu budowlanego
Jednostki organizacyjne z zakresu pomocy społecznej - np. szkoły powiatowe
Województwo -
samorząd regionalny
Sejmik Województwa - Zarząd województwa - Marszałek
- sprawy ponadlokalne , gmina lub powiat nie mogą im podołać
Urząd Marszałkowski
Jednostki organizacyjne - muzea, placówki ochrony zabytków
2) samorząd zawodowy - ( adwokackie, radców prawnych notariuszy, lekarskie) mogą mieć uprawnienia władcze- orzekanie o odpowiedzialności, dopuszczanie do zawodu)
Zakłady administracyjne - agencje, przedsiębiorstwa użyteczności publicznej - są powołane i utworzone do wykonywania zadań administracji publicznej + administracja funkcjonalna
Organizacje społeczne -, fundacje - państwo powierza im wykonywanie zadań publicznych, niektórym daje nawet uprawnienia władcze np. PCK
Przepisy prawne -
Konstytucja RP Roz 1 art. 4,10,16,17
Roz 3 art. 87, 94,93
Roz6, Roz 10
Ustawa o Radzie Ministrów, ustawa o działach administracji rządowej, ustawa o administracji rządowej województwa. Ustawa o samorządzie gminnym, powiatowym, województwa
Ustawa - prawo o szkolnictwie wyższym
Administracja działa poprzez swe organy , np. zarząd spółki, rada spółdzielni, SA to organy wewnętrzne, reprezentacyjne
Stowarzyszenie - grupa ludzi zebranych dowolnie
I Organy administracji publicznej - posiadają kompetencje do organizowania życia społecznego w państwie, decydują o sytuacji obywateli i podmiotów zbiorowych
Stanowisko pracy kierownicze - posiada do pomocy grupę pracowników - urząd administracyjny, najczęściej SA to organy jednoosobowe, ale mogę być tez kolegialne np. Rada Ministrów.
II Organy administracji samorządowej - reprezentuje jednostkę samorządu terytorialnego, gminę, powiat województwo. , realizuje zadania własne i zlecone (na zasadzie powierzania, odpowiedzialność ponosi państwo. ) np. wydawanie dowodów osobistych.
III Samorząd - instytucja która wykonuje władzę w państwie
Samorząd - (cecha instytucji) dana instytucja jest wewnętrznie samorządna, może sama określić swoją struktur, samorządnośc - możliwość decydowania o własnych sprawach
- forma decentralizacji publicznej w państwie, w stosunku do obywateli
Typy samorządu w znaczeniu klasycznym
Samorząd powszechny - należą do niego wszystkie samorządy terytorialne, tworzy i zresza mieszkańców danego terenu
Samorząd specjalny - może występować w 4 rodzajach
- zawodowy - obligatoryjnie tworzona grupa ludzi wykonujacych ten sam zawód
- gospodarczy - skupia przedsiębiorców i przedsiębiorstwa, które prowadzą interesy samorządu
- narodowościowy - w Polsce nie występuje
- wyznaniowy - oparty na religii, wyznaniach
Cechy samorządu
1 Konstytucyjność - ustawowy charakter samorządu, element organizacji państwa, musi wynikać z konstytucji.
2. Korporacyjność - samorząd jest zrzeszeniem ludzi o obligatoryjnej przynależności
3. Wyodrębnienie funkcjonalne - samorząd musi być wyposażony w zadania własne, sprawy o znaczeniu lokalnym.
4. Wyodrębnienie strukturalne - określenie struktury samorządu
5 wyodrębnienie majątkowe i finansowe - samorząd musi mieć majątek 1997 - uwłaszczenie gmin - państwo przekazało gminom majątek na własność - budżet
6. Samodzielność i odrębność od państwa - samorząd jednostka samodzielna, wmontowana w strukturę państwa- państwo sprawuje nadzór nad samorządem, organami nadzoru jest premier, Rada ministrów, RIO
7. Samorządność wewnętrzna - nie jest jednak wyjęta spod władzy ustaw
8. Posiadanie osobowości prawnej - podmiotowość cywilno-prawna, należy do obrotu prawnego.
9. Podmiotowość publiczno-prawna - władztwo publiczne, państwowe jest adresatem i podmiotem obowiązków publiczno-prawnych.
10. Ochrona sądowa - gmina może być podmiotem występującym do sądu o stwierdzenie czy inni naruszają jej prawa np. skarga do NSA
Struktura organizacyjna - podstawowy element- stanowisko pracy, łączy się z innymi stanowiskami tworząc strukturę złożoną
Komórki organizacyjne - instytucja
Stanowisko pracy - wyróżniamy
- komórki zarządu mają znaczenie organizacyjne ( prezes, księgowy, kierownik)
- komórki ruchu - bezpośrednio realizują cel
- komórki działalności pozaprodukcyjnej działalność socjalna, obsługa, pomoc
Biuro - zespół stanowisk pracy tworzących strukturę organizacyjną instytucji
Biurokracja - system wzajemnie związanych ze sobą biur. „w których wykonuje się pracę, polegającą na kierowaniu innymi biurami.
Biurokratyzm - styl działania biur polegający na rutynie, opieszałości, niechęci do interesantów
Stanowisko pracy - podstawowy element biura, część przestrzeni w której zatrudniona jest dana osoba, która wykonuje tam swoje zadania, wyposażona w urządzenia do wykonywania tej pracy (wpływających na realizacja powierzonych zadań)
Stanowiska kierownicze - musza przewidywać konsekwencje swojej decyzji, podejmuje decyzje o charakterze koncepcyjnym, decyzyjnym
- koordynuje prace innych ludzi
- organizuje swoje prace samodzielnie
- kontrolować
- rozkazywać - umiejętność podejmowania decyzji
- musi mieć większy zasób wiedzy, inteligencji, doświadczenia
Stanowiska niekierownicze - zadania:
Przygotowawcze - bierze udział w procesie podejmowania decyzji poprzez przygotowanie materiałów służących podjęciu decyzji przez kierownika
Pomocnicze - organizacyjno-techniczne zaspokajanie potrzeb dla stanowisk kierowniczych i przygotowawczych (kancelaryjne, techniczne, sekretarskie)
Stanowiska pracy podejmują działalność administracyjną:
Sfera wew - wewnętrzne działa administracji, organizacja, sprawne działanie
Sfera zew - cel istnienia administracji
ADMINISTORWANIE W SFERZE WEWNĘTRZNEJ I ZEWNĘTRZNEJ
Sfera zewnętrzna - Prawo administracyjne materialne, procesy administracyjne
Sfera wewnętrzna - prawo administracyjne, prawo cywilne (zakup urządzeń), prawo pracy ( status prawny pracownika)
PAM - reguluje obowiązki i uprawnienia wolnych obywateli, instytucji w państwie, administracja realizuje te uprawnienia i obowiązki, które toczą się wg procedur - prawo procesowe
( Ustawa Kodeks Postępowania Administracyjnego, Ordynacja Podatkowa)
Administrowanie - jest dzisiaj rzadko używany, gdyż kojarzy się z biurokratyzmem, jest to realizacja celów instytucji, stałe przetwarzanie informacji, po ich otrzymaniu przechowywanie informacji, przekazanie informacji
Działalność ta dzieli się na:
Wewnętrzną - realizacja podst celu jakim jest realizowanie administracji zewnętrznej, służy zebraniu i przetworzeniu podstawowych informacji na użytek funkcji podstawowych administracji, układ układ przełożony-podwładny
- każde stanowisko pracy tworzone jest na podstawie prawa
- zakres działania - cel istnienia instytucji
-zadanie - elementy zakresu działania
- kompetencje - co dany podmiot może wykonać
Kierowania - działanie, aby inne osoby działały zgodnie z jego wolą. Kompetencje nie są nieograniczone, ale są bardzo szerokie. Kierownik nie może naruszyć prawa ani godności człowieka. Podporządkowanie hierchiczne. Dzieli się na 2 elementy
Podporządkowanie służbowe - zatrudnianie, awans, nagrody, kary, kontrola pracowników
Podporządkowanie rzeczowe - decydowanie o zadaniach i kompetencjach podwładnego
Występuje przede wszystkim w instytucjach zmilitaryzowanych.
Podporządkowanie hierarchiczne jest związane z :
Koncentracją/dekoncentracją zadań
W układzie oddziaływania hierarchicznego (kierowanie podwładnymi np. policja)0
- cywilna administracja rządowa
b) administracja zdecentralizowana (szczeble terenowe)
- budowa samorządu terytorialnego
- nadzór, możliwość korygowania działalności jednostek zdecentralizowanych gdy pozwalają mu na to kompetencje
a) Prezes Rady Ministrów
b) Wojewoda
c) RIO
mogą działac gdy jednostka zdecentralizowana działa niezgodnie z prawem.
Kierowanie - podp hierarchiczne -> akty kierownicze
Nadzór - podp. Zdecentralizowane -> akty nadzoru ( rozstrzygnięcia nadzoru)
Koordynacja - podporządkowanie koordynacyjne -> decyzje, zalecenia koordynacyjne
Kontrola - Podporządkowanie kontrolne np. NIK-> wynik kontroli
Kontrola -> porównanie stanu rzeczywistego z wzorcem:
- kontrola NIK
- kontrola sądowa
Działalność zewnętrzna - Realizacja celu istnienia administracji - kształtowanie sytuacji jednostki w państwie.
Administracja i obywatele są podporządkowani prawu. Administracja może działac tlyko jeśli ma kompetencje i jeśli prawo na to pozwala (administracyjne materialne, procesowe/formalne)
Materialne wyznacza prawa i obowiązki, kompetencje administracyjne do oddziaływania na jednostkę
Formalne - tryb odpowiednich procedur administracyjnych.
Metody działania administracji
Oddziaływania władcze (jednostronnie kształtuje sytuacje jednostki) - polega na przymusie wykonania obowiązku
Niewładcze - organizowanie życia obywateli, tworzenie warunków do zaspakajania jego potrzeb, działania informacyjne, propagandowe
Metody ze względu na przedmiot działania:
- planistyczne
- ekonomiczne
Forma oddziaływania - czynności władcze
- stanowienie prawa w formie - rozporządzenia , akty prawa miejscowego np. rozporządzenie (wojewoda) zarządzenie, uchwała (Rada Gminy)
Rozporządzenia porządkowe
- stosowanie prawa administracyjnego - materialnego - wydawanie indywidualnych akt w stosunku do konkretnej jednostki
* akt stosowania prawa - decyzja administracyjna- indywidualne, konkretne rozwiązanie.
- Kontrola przestrzegania norm prawa administracyjnego np. sanitarna, drogowa.
Dziedziny administracji
Działania administracji zbiorcze - tworzenie warunków dla społeczeństwa
Sprzeczności w procesie administrowania
- między postępem a racjonalizacją działań
- między rozmiarem postulatów a środkami w które wyposazona jest administracja
- miedzy szybkością działania administracji a demokratyzmem w administracji
- między realizmem a romantyzmem działania administracji
ADMINISTRATORZY
Administrator ( strukturalnie) - podmiot który administruje
Administracja publiczna jest realizowana przez administratorów
Administrator (w ujęciu personalnym) - osoba fizyczna, która została powołana na określone stanowisko i pełni funkcje administracyjne - pracownik administracji publicznej
Kategorie pracowników:
Samorządowi
Państwowi
Należący do służby publicznej
Wysokie stanowisko w administracji publicznej
Ad a) Status prawny regulują ustawy samorządowe oraz Generalna Ustawa o Pracownikach Samorządowych (1990) pracownicy mogą:
- pochodzić z wyboru (zarząd)
- mianowania - stanowiska kierownicze
- powołania
- umowy o pracę (Kodeks Pracy)
Urzędnikiem może zostać obywatel polski, ukończone 18 lat, pełnia praw publicznych, staz pracy, wykształcenie, stan zdrowia
3 typy kryteriów pozwalające na przyjęcie do pracy urzędniczej.
a) polityczne
b) prawne
c) biopsychologiczne
Ad a) przyjęte przez wynik wyborów, które determinują zatrudnienie na danym stanowisku np. Prezes Rady Ministrów
Ad b) Przepisy prawa określają warunki zatrudnienia na danym stanowisku, cenzus wieku i wykształcenia
Szczególnym typem są pracownicy służby cywilnej - nabór spośród pracowników państwowych, którzy muszą skończyć służbę przygotowawczą do służby cywilnej - Korpus Służby Cywilnej
Ustawa o państwowym zasobie kadrowym, wysokich stanowiskach państwowych - kierownicy, prezes NFZ
Klasyfikacje pracowników na stanowiskach kierowniczych regulują ustawy, przepisy prawne.
Ad c) całość działań, predyspozycji do bycia urzędnikiem
Kryteria obowiązkowe oceny pracowników
- sumienność
- sprawność
- bezstronność
- umiejętność stosowania odpowiednich przepisów
- planowanie i organizowanie pracy własnej i innych
- uczciwość
Kryteria dodatkowe - samorząd i służba cywilna:
- posiadanie wiedzy specjalistycznej
- obsługa urządzeń technicznych
- znajomość języków obcych
- nastawienie na własny rozwój
- wypowiadania się ustne i pisemne
- komunikatywność
- umiejętność negocjowania
- umiejętność podejmowania decyzji
- kreatywność
Ważnym elementem pracowników administracji publicznej jest ich postawa etyczna, postawa osobista
Obowiązki pracownicze:
Godność, predyspozycje, uczciwość, odpowiedni ubiór i zachowanie, kodeks etyczny
Odpowiedzialność dyscyplinarna , karna, cywilna, materialna, porządkowa
Wybrane problemy kierowania w administracji publicznej:
Miejsce stanowiska kierowniczego w hierarchii stanowisk
Organy administracji publicznej - wójt, wojewoda, kierownik urzędu, dyrektorzy
Kierownik - osoba fizyczna która piastuje stanowiska kierownicze
Kto może być kierownikiem ?
- kryteria osobowościowe - możliwość działania osoby
2) Źródła działania władzy kierowniczej:
- własność prywatna
- przymus - powoduje ze inni postępują zgodnie z wolą osoby przymuszającej
- przywództwo w grupach nieformalnych a także autorytet osoby którą darzymy zaufaniem
- przepisy prawne - prawo wiąże kompetencje do oddziaływania na innych ludzi
Kierownikiem może być osoba z umiejętnością przewidywania skutków zdarzeń, działań, decyzji, umiejętności przekonywania pracowników i współpracy z zespołem, odwaga i zdolność podejmowania decyzji, żywotność, zdrowie, wytrwałość, inteligencja, inicjatywa, przedsiębiorczość, umiejętność rozwiązywania problemów, uczciwość, poczucie sprawiedliwości, zdolność do jasnego wyrażania swoich myśli w mowie i piśmie.
Działanie kierownicze polega na:
Doborze pracowników - sformułowanie kryteriów, umiejętność przeprowadzania rozmowy kwalifikacyjnej, polityka awansowa, dyscyplina pracy, polityka kar i nagród.
Określenie zakresu czynności pracowniczych -obowiązki, uprawnienia, motywacja pracowników
Organizowanie i koordynowanie prac podwładnych - zapewnienie, środków, metod, technik
Podejmowanie decyzji kierowniczych
Kontrola pracy pracowników
Autorytet -
Formalny - ze względu na stanowisko kierownicze
Rzeczywisty - nie tylko ze stanowiska, ale i z wiedzy, doświadczenia kierownika.
Typy i metody kierowania - sposoby oddziaływania
Autokratyczny - bezwzględne posłuszeństwo, decydowanie bez konsultacji i rozmów
demokratyczny - konsultacje, współpraca
Metody oddziaływania na pracownika:
- przez doradzanie pracownikowi
- przez stawianie zadań całościowych
- przez stwarzanie sytuacji motywacyjnych
Obowiązki kierownicze
Wobec siebie - podnoszenie kwalifikacji, umiejętności
Wobec podwładnych - dbanie o podwładnych, motywacja, kary i nagrody
Wobec instytucji - reprezentacja grupy za zewnątrz, dbanie o wizerunek
Spiętrzenie funkcji kierowniczej - nadmiar obowiązków, zadań kompetencji
- odkładanie spraw na później
- połowiczne wypełnianie pracy
- załatwianie kilku spraw jednocześnie
- kumulowanie kompetencji
- przerzucanie winy za niewykonane zadania na pracowników
3 typy konfliktów
Przełożony - podwładny rozmowy mediacje
Miedzy podwładnymi - nagrody, docenianie pracownika
Miedzy pracownikami a instytucją jako całością - np. solidarność
Organizacja pracy
- jasno określony cel działania
- planowanie realizacji celu
- zastosowanie odpowiednich metod i technik pracy
- odpowiedni klimat pracy
- odpowiedni struktury organizacyjne
- zastosowanie odpowiednich przepisów prawa
Zakład administracyjny - rozumie się jednostkę publiczną która została powołana do wykonywania zadań publicznych. Realizacja tych zadań wymaga wyposażenia zakładu w zespół środków osobowych, rzeczowych oraz przyznanie mu władztwa zakładowego. Te trzy elementy są niezbędne by zakład mógł pełnić swoje funkcje. Niezbędne jest wyposażenie zakładu w środki prawne, które pozwolą mu na skutecznie działanie.