PIELĘGNACJA PIERSI I DEKOLTU
PROFILAKTYKA RAKA SUTKA
Budowa sutka.
Pierś kobieca jest zbudowana z gruczołu sutkowego, powięzi I skóry,pod którą znajduje się warstwa tkanki tłuszczowej różnej grubości.
Ukształtowany gruczoł mleczny dojrzałej kobiety składa się z kilkunastu zrazików sutka, skupiających się w kilka większych zrazów gruczołowych. Zraziki są utworzone z gronów pęcherzyków przechodzących w przewód mleczny. Gruczoł jest otoczony pasmami tkanki łącznej powięziowej, które wnikają również w głąb miąższu.Z gruczołów sutkowych wychoodzą przewody mleczne mające s we ujście na szczycie brodawki sutkowej. Gruczoły sutkowe unaczynione są przez tętnice piersiową wewnętrzną i boczną oraz międzyżebrowe. Towarzyszą im naczynia żylne. Naczynia chłonne uchodzą do węzłów pachowych. Do gruczołów uchodzą nerwy autonomiczne. Brodawka sutkowa ma silne unerwienie czuciowe.Dookoła brodawki znajduje się otoczka sutkowa.Brodawka I jej kolista otoczka mają ciemniejsze zabarwienie powstałe na skutek nagromadzenia się melaniny w naskórku.
Piersi są położone między trzecim a szóstym żebrem.
Pierś leży na mięśniu piersiowym większym,od którego zależy między innymi jej ruchliwość .
Funkcjonowanie gruczołów piersiowych jest uzależnione od całego systemu gruczołów dokrewnych, a zwłaszcza jajników.
Rozwój piersi i zachodzące w nich zmiany wiążą się z kolejnymi fazami rozwojowymi kobiety - od okresu dojrzewania aż do zaawansowanej starości.
Wyróżnia się cztery stadia rozwoju piersi:
stadium występuje u dzieci
stadium - wiek 10-12 lat
stadium
stadium
DEFEKTY PIERSI:
Proces rakotwórczy.
Nowotwór jest to taki stan, w którym dochodzi do stałego nieprawidłowego namnażania się zmienionych morfologicznie i czynnościowo komórek, początkowo w miejscu zmiany, potem w miarę powiększania się masy guza w otaczających tkankach, a następnie odległych. Proces ten jest wynikiem błędu wpisanego do aparatu genetycznego komórek, przenoszonego następnie do komórek potomnych.
Rozwój nowotworu składa się z 3 etapów :
inicjacji - etap w którym czynnik rakotwórczy przedostaje się do komórki i powoduje zmianę DNA
promocji - etap w którym dochodzi do ujawnienia się zmian morfologicznych i biochemicznych w pierwszym pokoleniu
komórek. Zmiany powstałe w tym okresie
mają charakter odwracalny.
3.progresji - etap w którym następuje niepohamowane namnażanie się
nowotworowych komórek.
Czynniki rakotwórcze.
Czynnikami rakotwórczymi nazywamy wszelkie substancje, które powodują zwiększenie ryzyka powstania nowotworu złośliwego.
Czynniki rakotwórcze działają głównie na etapie inicjacji, często też na etapie promocji.
Czynniki rakotwórcze można podzielić na: chemiczne, fizyczne, biologiczne.
Udowodniono działania rakotwórcze następujących związków : arsen i jego związki, azbest,benzen,benzydynor,chloronafazyna,chrom,nikiel i ich związki,sadza,smoła,oleje.
Czynnikami rakotwórczymi sa estrogeny powodujące raka piersi u kobiet. Niektóre opakowania plastikowe zawierają substancje odziałaniu estrogenopodobnym, które sprzyjają powstawaniu nowotworu sutka.
Tłuszcze nasycone powodują zmiany hormonalne prowadzące do wzrostu stężenia rakotwórczych estrogenów-estronów, sprzyjające powstaniu raka sutka.
Udowodniono,że ciąża w późniejszym wieku wiąże się z większym ryzykiem powstania raka piersi.
Do czynników zwiększających ryzyko zachorowań na raka piersi należy zaliczyć występowanie raka piersi lub jajnika u bliskich krewnych /siostra,matka,córka/.Stosowanie terapii hormonalnej estrogenami również zwiększa ryzyko zachorowania.
Spożywanie tłuszczów nasyconych powoduje zmiany hormonalne prowadzące do wzrostu stężenia rakotwórczych estrogenów-estronów,
które sprzyjają powstawaniu nowotworu sutka.
Towarzystwa Onkologiczne zalecają:
samokontrolne badanie piersi wszystkim kobietom poczynając od 20 r.ż.
badania kliniczne prowadzone przez lekarza - kobietom starszym - co rok
badania mammograficzne kobietom powyżej 40 r.ż. co 2 lata kobietom 50-letnim I starszym co rok