|
|
Temat wiczenia : Pomiar dugoci fali wietlnej na podstawie interferencji w ukadzie optycznym do otrzymania piercieni Newtona |
|
|
|
I Wprowadzenie:
Dla fal elektromagnetycznych, tak samo jak dla fal sprystych speniona jest zasada superpozycji fal. Zasada ta mówi, e fale rozchodz si w przestrzeni niezalenie od siebie. Superpozycja dwu lub wicej fal harmonicznych o tych samych czstociach pozwala na sumowanie ich w kadym punkcie przestrzeni, w wyniku czego obserwuje si interferencj. Obraz interferencji dwóch fal mona obserwowa tylko wtedy, gdy rónice faz midzy tymi falami s stae w czasie obserwacji. Fale takie nazywamy spójnymi. Spójne wizki wiata mona otrzyma rozdzielajc (przez odbicie lub zaamanie) an dwie wizki wiato wysyane przez niewielki obszar róda rozcigego. Kady cig falowy ulega przy tym rozdzieleniu na dwa cigi falowe wchodzce w skad dwu rónych wizek. Cigi te s ze sob spójne i mog da stay obraz interferencyjny, niezalenie od tego, przez który atom i w jakiej chwili zostay wysane. Obraz powstajcy na ekranie w wyniku interferencji spójnych wizek wiata monochromatycznego jest taki, jak gdyby interferoway proste fale harmoniczne.
II Ogólny zarys teoretyczny:
Rozdzielenie wizki wiata na dwie wizki zawierajce po jednej czci kadego cigu falowego uzyskuje si m.in. w ukadzie do otrzymania piercieni Newtona. Obraz interferencyjny w postaci prków w ksztacie wspórodkowych okrgów uzyskuje si tu przez umieszczenie soczewki pasko - wypukej o duym promieniu krzywizny na paskiej pytce szklanej, pomidzy którymi istnieje cienka warstwa powietrza o stopniowo rosncej gruboci w miar oddalania si od punktu centralnego (stycznoci). Monochromatyczne promienie równolege, padajce prostopadle na pask powierzchni soczewki przechodz przez szko i czciowo ulegaj odbiciu od powietrza (na drugiej powierzchni granicznej soczewki), a czciowo przechodz dalej przez warstw powietrza, ulegaj odbiciu od pytki szklanej i wracaj do obserwatora. Cz wizki odbita i ta, która dwukrotnie przesza przez warstw powietrza o gruboci d odbijajc si interferuj ze sob. Rónica ich dróg optycznych wynosi:
Wielko
wynika ze zmiany fazy na przeciwn przy odbiciu od orodka optycznie gstszego na powierzchni pytki.
Rys.Geometryczna interpretacja warunku interferencji.
W celu ustalenia zalenoci midzy promieniami piercieni jasnych lub ciemnych i dugoci fali przeprowadzamy analiz geometryczn:
Poniewa d jest bardzo mae w porównaniu z 2R, mona ostatni zaleno wyrazi:
Gdy rónica dróg optycznych równa si nieparzystej wielokrotnoci poówek dugoci fali, powstaje piercie ciemny o promieniu rn:
Podstawiajc kolejno za n 1,2,3 . . .,a nastpnie odejmujc stronami dowoln par równa otrzymujemy:
Przebieg wiczenia:
Zadaniem wiczenia jest pomiar dugoci fali wietlnej wiata monochromatycznego, które uzyskuje si przez wydzielenie z wizki wiata biaego, wskiego przedziau dugoci fal przy uyciu filtrów interferencyjnych.
wiczenie dzieli si na dwie czci:
1.Wyznaczenie promienia krzywizny soczewki.
nale mierzy w dwie strony od rodka w celu urednienia wartoci. Promie krzywizny Promie ten wyznaczamy przy owietleniu monochromatyczn wizk wiata o znanej dugoci fali, otrzyman z palnika sodowego przystawionego do owietlacza. Po ustawieniu ostroci mikroskopu, naprowadzi punkt centralny piercieni tak, aby pokrywa si z przeciciem krzya na okularze mikroskopu. Nastpnie ustawiamy czujnik mikrometryczny na poow zakresu wskaza, co umoliwia pomiar promieni piercieni w obydwie strony wzgldem punktu centralnego. Promienie piercienia wyliczmy przeksztacajc wzór na :
gdzie rm i rn - wartoci rednie promieni niezbyt odlegych od siebie
Na - dugo fali równa 589. 10 -9 m.
2.Wyznaczanie dugoci fali wiata monochromatycznego otrzymanego przy uyciu filtrów interferencyjnych.
W tej czci wiczenia naley uy lampki mikroskopowej z arowym ródem wiata, a nastpnie midzy niom a owietlaczem umieci filtr interferencyjny. Pomiar promieni przeprowadzamy w sposób podobny jak w pierwszej czci wiczenia. Nastpnie obliczamy dugo fali.
Wszystkie pomiary i obliczenia umieszczamy w poniszej tabeli:
Rodzaj wiata |
Rzd piercieni ciemnych |
w przód p[mm] |
w ty t[mm] |
rednia warto promienia piercienia r[mm] |
Promie krzywizny soczewki
|
Dugo fali
|
Sodowe |
3 |
1.20 |
1,10 |
1.15 |
|
|
|
6 |
1.51 |
1.42 |
1.46 |
|
|
|
9 |
1.75 |
1.67 |
1.72 |
|
|
|
12 |
1.98 |
1.90 |
1.94 |
4 8 8 |
5 8 9 |
|
15 |
2.20 |
2.15 |
2.18 |
|
|
|
18 |
2.38 |
2.32 |
2.35 |
|
|
|
21 |
2.58 |
2.58 |
2.55 |
|
|
Filtr nr.1 |
3 |
0.48 |
1.40 |
0.94 |
|
|
|
6 |
1.15 |
1.72 |
1.44 |
|
|
|
9 |
1.42 |
1.94 |
1.68 |
|
|
|
12 |
1.64 |
2.16 |
1.90 |
4 8 8 |
5 4 6 |
|
15 |
1.85 |
2.36 |
2.10 |
|
|
|
18 |
2.02 |
2.55 |
2.28 |
|
|
|
21 |
2.19 |
2.72 |
2.46 |
|
|
Filtr nr.2 |
3 |
1.24 |
1.06 |
1.15 |
|
|
|
6 |
1.59 |
1.47 |
1.53 |
|
|
|
9 |
1.93 |
1.75 |
1.84 |
4 8 8 |
6 8 5 |
|
12 |
2.12 |
2.03 |
2.08 |
|
|
|
15 |
2.32 |
2.30 |
2.31 |
|
|