Uwaga dla użytkownika tekstu:
Każdy rozdział i numer wiersza posiada swoją zakładkę. Ułatwia to poruszanie się po tekście.
Pisma św. Franciszka z Asyżu
Sposób życia
przekazany św. Klarze
Wstęp
Dokument zachował się dzięki św. Klarze, która włączyła go do swej Reguły. Oryginał tejże Reguły przechowywany jest do dziś w Asyżu. Autentyczność Sposobu życia potwierdza sama św. Klara w krótkim wyjaśnieniu: „Zabiegając zaś o to, abyśmy nie obawiały się ubóstwa, żadnej pracy, udręczenia, lekceważenia i wzgardy świata, a nawet uważały to za wielkie rozkosze, św. Ojciec poruszony życzliwością napisał nam wzór życia na ten sposób...”. Po raz drugi wspomina Klara o tym piśmie w swoim Testamencie i nazywa je sposobem życia. W żywocie pierwszym Tomasza z Celano jest wzmianka, z której można się domyślić, że chodzi o wskazania dane także i św. Klarze. W żywocie drugim jest już wyraźna wiadomość o zakonie sióstr oraz obietnicy opieki nad nimi, co jest m.in. treścią dokumentu. Potwierdzenie jego autentyczności znajdujemy również w liście papieża Grzegorza IX do św. Agnieszki z Pragi.
Interesujący jest problem, czy ten krótki tekst jest całością czy tylko fragmentem większego pisma. Oliger przypuszcza, że Klara opuściła pewne przepisy dane przez Franciszka. Esser przeciwnie - jest pewny, że Sposób życia stanowi odrębną całość, ponieważ Klara, cytując go, napisała, że Franciszek podał Ubogim Paniom: „normam vivendi in hunc modum". Zatem nie mogła niczego opuścić. Początkowo ogólna zasada życia bez szczegółowych przepisów wystarczała, zresztą Franciszek i dla swoich braci ograniczył się w pierwotnej Regule do niewielu wskazań i kilku urywków Ewangelii. Później rozwój wspólnoty domagał się prawnego uregulowania i wyraźniejszych przepisów. Tym potrzebom odpowiedziała Klara swoją Regułą zatwierdzoną przez papieża Innocentego IV w 1253 r.
Sposób życia został ułożony dość wcześnie. Klara w Regule (6,1) podała, że stało się to wkrótce po nawróceniu Franciszka i złożeniu przez nią obietnicy posłuszeństwa czyli przypuszczalnie w okresie 1212-1213 r.
Na uwagę zasługują tu głęboko teologiczne wypowiedzi młodego Franciszka o życiu zakonnym, o relacjach między człowiekiem poświęcającym się Bogu a Trójcą Świętą.
Tekst
1Ponieważ z natchnienia Bożego zostałyście córkami i służebnicami najwyższego i największego Króla, Ojca niebieskiego, i zaślubiłyście się Duchowi Świętemu, wybierając życie według doskonałości Ewangelii świętej, 2pragnę i przyrzekam osobiście i przez moich braci otaczać was, tak, jak ich, serdeczną troską i szczególnym staraniem.
RegKl 6, 2.
1C 37.
2C 304.
Angelis gaudium z dn. 11.05.1238 r.; druk. W Bullarium Franciscanum I, Roma 1759, s. 243.
L. Oliger, De origine Regularum Ordinis s. Clarae, w: „Archivum Franciscanum Historicum” 5, Quaracchi-Grottaferrata 1912, s. 188.
2
2