Weterynaria Sądowa w pytaniach i odpowiedziach.
1.Zdolność prawna i zdolność procesowa.
Zdolność prawna - możliwość bycia przedmiotem praw i obowiązków, każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną. Zdolność procesowa - możliwość osobistego nabywania praw lub zaciągania zobowiązań; w odniesieniu do procesu - możność osobistego uczestnictwa w nim. Zdolność procesową nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletniości.
Brak zdolności procesowych:do 13ego roku życia.
ubezwłasnowolnienie całkowite (narkoman, pijak, wariat)
Ograniczona zdolność procesowa: - małoletni (po 13tym roku że to ubezwłasnowolnienie częściowe - to samo ale może w kodeksie cywilnym.
2.Podział sądów, właściwości sądów.Sądy:a). rejonowe - I instancja (rozwód) b).okręgowe - II instancja (prawa autorskie) c).apelacyjne - III instancja - sąd najwyższy
Właściwości sądu:
właściwość rzeczowa (przedmiotowa) - do której kategorii sądów należy sprawa I instancji
właściwość miejscowa (podmiotowa) - do którego spośród właściwych rzeczowo sądów, ale terytorialnie różnie położonych należy dana sprawa.
Właściwość funkcjonalna (czynnościowa) - podział czynności miedzy sądami biorącymi udział w procesie.
Skład sądu: 1 sędzia + 2 ławników lub 3 sędziów zawodowych.
3.Interwencja główna, uboczna i przypozwanie. Oprócz powoda i pozwanego mogą brać udział osoby trzecie.
Interwencja główna - możliwość wytoczenia powództwa (przed sąd w którym toczy się sprawa o daną rzecz) przez osoby trzecie (które występują z roszczeniem o rzecz lub prawo, o które toczy się rozprawa pomiędzy innymi osobami) przeciwko tym obu stronom.
Interwencja uboczna - każdy kto jest zainteresowany, aby sprawa była rozstrzygnięta na korzyść jednej ze stron, może przystąpić do sprawy w każdym jej stadium aż do zamknięcia sprawy w II instancji. Osoba taka to tzw. Interwenient uboczny.
Przypozwanie -Jedna ze stron przesuwa odpowiedzialność na osobę trzecią, gdy rozstrzygnięcie jest dla niej niekorzystne.
4.Obrażenia powstałe w wyniku działania broni palnej. Kolejno: rana wlotowa; rąbek zabrudzenia; pierścień kontuzyjny; kanał rany postrzałowej; rana wylotowa
5.Rodzaje opinii w zależności od charakteru uzasadnienia.
1.W zależności od materiału jakim biegły dysponuje: abstrakcyjna; oparta na aktach sprawy; oparta na aktach sprawy, badaniach dodatkowych; oparta na wynikach przewodu sądowego
2.Ze względu na charakter uzasadnienia: kategoryczna; alternatywna
Kategoryczna - jednoznaczne, dobrze uzasadnione wnioski, metody logicznego rozumowania, pewność że końcowe wnioski są zdaniem prawdziwym, biegły powinien wskazać jakie dowody przyjął za pewne.
Alternatywna - o końcowym wniosku decyduje przyjęcie określonej wersji z kilku możliwych, biegły musi przedstawić wszystkie warianty, każdy wariant musi być uzasadniony i posiadać dokumenty przemawiające za jego przyjęciem, biegły zabezpiecza się przed zarzutem że sam dokonał oceny dowodów.
3.Ze względu na liczbę biegłych: opracowana przez jednego biegłego; zespołowa - instytutu lub wyspecjalizowanego zakładu; kompleksowa
4.Ze względu na zlecone zadanie: ostateczna; częściowa: wstępna, uzupełniająca, dodatkowa.
6.Prawa i obowiązki biegłego.
Prawa: 1).Wzmożona ochrona prawna: uzyskuje dowody zgodne z prawdą obiektywną, praca wolna od przymusu; pod ochroną karną (6mcy - 6 lat dla osoby, która przymusza biegłego do wydania opinii); nie korzysta z ochrony, nie jest uznany za funkcjonariusza publicznego
2).Odmowa udzielenia opinii gdy materiały są niewystarczające; gdy dowody rzeczowe nie były należycie zabezpieczone lub uległy zniszczeniu;próbka do badania jest zbyt mała; zlecone badanie przekracza wiedzę jaką posiada biegły w danym czasie
3).Złożenie wniosku o przeprowadzenie działań uzupełniających materiał.
Wnioski:powołanie dodatkowych biegłych; sporządzenie dodatkowych dokumentów; oględziny miejsca lub zwierzęcia; przesłuchanie dodatkowych osób; zebranie nowego materiału procesowego; eksperymenty sądowe
4).Udostępnienie materiałów dowodowych i akt. z własnej inicjatywy wykonuje badania, które uzna za stosowne
5).Zadawać pytania osobom przesłuchiwanym (za zgodą organu przeprowadzającego przesłuchanie).
6).Obecność przy czynnościach dowodowych. może powoływać się na świadków; może cytować wyjaśnienia oskarżonego (gdy brał w nich udział) 7).Protokołowanie 8).Ustosunkowanie się do treści opinii odmiennej. 9).Zgłaszanie okoliczności sprzyjających naruszeniu prawa. 10).Prawo do składania zeznań.
Obowiązki: 1).Konieczność przyjęcia funkcji gdy zostanie nadana. 2)Stawiennictwo na żądanie organów procesowych. 3).Złożenie przyrzeczenia. 4).Sumienne wykonywanie ekspertyz. 5).Bezstronne wykonywanie ekspertyz. 6).Osobiste prowadzenie badań. 7).Sporządzenie opinii. 8).Terminowe przekazanie opinii organowi procesowemu. 9).Zgłaszanie o przestępstwie. 10).Zachowanie tajemnicy. 11).Stały obowiązek dokształcania się.
Protokół (zawiera część sprawozdawczą, wnioski i uzasadnienie)
a).data sporządzenia protokołu (jest to też data badania zwierzęcia)
b).tytuł (nagłówek) np. protokół badania sekcyjnego, protokół badania ginekologiczno-położniczego.
c).formuła wstępna: dokładne dane osób lub instytucji zlecającej badanie; data i miejsce wykonywanych czynności; opis zwierzęcia lub przedmiotu badanego; zwięzły wywiad; nazwiska i adresy osób urzędowo obecnych lub uczestniczących w badaniu
d).stan faktyczny (visum repertum) - po lewej stronie margines 4-6cm dla ewentualnych uwag lub uzupełnień osób uczestniczących. e).podpis biegłego i osób uczestniczących. f).tytuł na środku „orzeczenie”. g).treść orzeczenia - logiczne wysunięcie wniosków z oględzin, uwagi osób innych niedopuszczalne! h).formuła końcowa - „orzeczenie niniejsze wydaję wg najlepszej swej wiedzy i sumienia” i).podpis biegłego
8.Formy opinii. protokół oględzin wet. (klinicznych); protokół oględzin sekcyjnych; odpowiedzi na konkretne pytania; świadectwo (zaświadczenie, orzeczenie) wet. - podaje się tylko ostateczne rozpoznanie choroby
9.Rodzaje ran: 1).Podbiegnięcia krwawe (sińce) + krwiaki 2).Otarcia naskórka 3).Rany tłuczone 4).Rany darte 5).Rany kąsane 6).Obrażenia głowy: złamania; krwiaki śródczaszkowe; wstrząśnienie mózgu; stłuczenie mózgu; zmiażdżenie mózgu 7).Obrażenia klatki piersiowej 8).Obrażenia narządów jamy brzusznej 9).Obrażenia kończyn
10.Powołanie obrońcy - w pewnych przypadkach zachodzi konieczność udziału w procesie obrońcy nawet wtedy gdy oskarżony z tego prawa nie chce skorzystać. postępowanie przed sądem okręgowym; oskarżony nie ukończył 17 lat; jest głuchy i niemy; gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość co do jego poczytalności
11.Wady główne - to pewne wady fizyczne. Konie:łykawość (aerophagia) z podparcia, wolna - 15 dni; dychawica świszcząca - 15 dni; wartogłowienie (schorzenie mózgu i opon) - 15 dni; przewlekłe schorzenie wewnętrznych części oka powstałe na tle nieurazowym - 30 dni Owce:świerzb owiec (scabies ovium) - 15 dni Norki: gruźlica - 30 dni Wada fizyczna - zwierzę, które z powodu stanu zdrowia lub pewnych indywidualnych właściwości nie może być użytkowane wg swego przeznaczenia posiada wadę fizyczną. Wada prawna - gdy ktoś sprzedaje zwierzę nie istniejące, kradzione lub pożyczone.
12.Kiedy sprzedawca odpowiada w ramach „rękojmi za wady”: gdy występują wady główne - nawet wtedy gdy nie dał zapewnienia o nieistnieniu takiej wady. Istnieje w tym przypadku domniemanie prawne - jeżeli wada główna ujawni się w określonym terminie rękojmi, to istniała już w chwili sprzedaży zwierzęcia.; Za inne wady fizyczne - gdy dał zapewnienie.
Naczelny Sąd Administracyjny (ust. 21.01.1980): orzeka w sprawie skarg na decyzje administracyjne; jest to sąd wyodrębniony z sądownictwa powszechnego; nadzór nad nim ma Sąd Najwyższy (siedziba W-wa)
Wojewódzki Sąd Administracyjny. Naczelny Sąd Administracyjny.
13.Wyłączenie sędziego - sędzia może być wyłączony z prowadzenia sprawy (art. 48 kpc); jeżeli jest stroną lub pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziaływuje na jego prawa i obowiązki; w sprawch swego małżonka, krewnych lub powinowatych; w sprawach związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli; gdy był lub jest pełnomocnikiem albo był radcą prawnym jednej ze stron; gdy w instancji niższej brał udział w wydaniu podważonego orzeczenia
14.Wszczęcie procesu: posiadanie zdolności procesowej (gdy nie - wszczęcie czyni przedstawiciel ustawowy lub pełnomocnik); pozew do sądu (pismo procesowe skierowane do sądu z żądaniem wydania wyroku o pewnej treści); powód (powódka) - wnosi pozew; pozwany (pozwana) - strona przeciwko której wniesiono pozew
15.Zawieszenie postępowania z urzędu: śmierć strony lub jej przedstawiciela ustawowego gdy utracą zdolność procesową, sądową; gdy w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną zachodzą braki uniemożliwiające działanie; jeżeli strona (jej przedstawiciel ustawowy) znajdują się w miejscowości pozbawionej wskutek nadzwyczajnych wydarzeń komunikacji z siedzibą sądu; jeżeli w stosunku do strony zostało wszczęte postępowanie upadłościowe a spór dotyczy przedmiotu wchodzącego w skład masy upadłościowej
16.Prawo karne i postępowanie karne. Odpowiedzialności karnej podlega ten, kto dopuszcza się czynu społecznie niebezpiecznego, zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia.
Zbrodnia - czyn zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata.
Występek - kara nie krótsza niż 3 mce pozbawienia wolności lub kara grzywny.
Wykroczenie - kara nie przekraczająca 3 mcy aresztu lub kara grzywny.
Kary dodatkowe: 1-10 lat ; pozbawienie praw publicznych; zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych; zakaz zajmowania określonych stanowisk; przepadek mienia
W postępowaniu karnym 2 zasadnicze rodzaje czynności a).postępowanie przygotowawcze - obejmuje śledztwo i dochodzenie b).postępowanie przed sądem
17.Dowody prawne dowód z dokumentów: prywatne i publiczne; dowód ze świadków; dowód z biegłych; dowód z oględzin
18.Biegły - osoba posiadająca specjalistyczne wiadomości w pewnej dziedzinie nauki, sztuki lub rzemiosła, którą wzywają władze w razie potrzeby zasięgnięcia opinii w celu ustalenia pewnego stanu faktycznego i wyjaśnienia prawdy materialnej. Osoba wezwana przed sąd lub władze administracyjne w celu zbadania lub zaobserwowania pewnych okoliczności, których poznanie i ocena lub wyjaśnienie wymaga posiadania specjalistycznych wiadomości potrzebnych do złożenia opinii.
19.Wymagania na biegłego sądowego: obywatelstwo polskie, musi posiadać i korzystać w pełni z praw cywilnych i obywatelskich; ukończyć 25 lat; mieć nieskazitelny charakter; posiadać teoretyczne i praktyczne wiadomości z danej dziedziny wiedzy; dawać rękojmię należytego wykonywania obowiązków biegłego sądowego; wyrazić zgodę na ustanowienie po biegłym sądowym
20.Źródła prawa: ustawa zasadnicza - Konstytucja z 1997r.; ustawy - Sejm (w dzienniku ustaw); dekrety - Prezydent ale zatwierdzone przez Sejm; rozporządzenia - Premier, Rada Ministrów; uchwały - Sejm, Prezydent, Rady Ministrów; zarządzenia - Ministrowie; centralne instrukcje - Ministrowie, dyrektor departamentu; terenowe akty normatywne - wojewoda, wójt
Kodeksy: cywilny, karny, wykroczeń, postępowania: cywilnego/karnego, administracyjny, pracy.
21.Zwolnienie od kosztów sądowych (art 111 kpc): strona dochodząca ustalenia ojcostwa; strona dochodząca roszczeń administracyjnych; prokurator; kurator wyznaczony przez sąd orzekający lub przez sąd opiekujący dla danej sprawy; strona, która została zwolniona od kosztów sądowych przez sąd
22.Pismo procesowe = Pozew: miejscowość i data; imię, nazwisko, adres powoda lub pełnomocnika; nazwa sądu do którego pismo jest skierowane; imię, nazwisko, adres pozwanego; oznaczenie wartości przedmiotu sporu; oznaczenie rodzaju pisma; osnowa wniosku - oświadczenie oraz dowody; uzasadnienie wraz z dowodami na poparcie przytoczonych okoliczności ; podpis powoda lub pełnomocników; wymienienie załączników; odpisy pisma procesowego i odpisy załączników
Osnowa wniosku w pozwie powinna zawierać dokładne określenie roszczenia oraz wnioski np. dokonanie oględzin.
23.Osoba fizyczna, osoba prawna - Prawo cywilne - stosunki majątkowe, rodzinne. Osoba fizyczna - każdy człowiek od urodzenia do śmierci. Osoba prawna - jednostka organizacyjna powołana do określonych celów, której prawo przypisuje zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych.
24.Wynagrodzenie biegłego: należność za czynności przygotowawcze (zbieranie literatury, zapoznanie się z aktami sprawy); opracowanie opinii z uzasadnieniem; koszt zużytych materiałów; inne wydatki niezbędne do wydania opinii; np. koszty podróży, diety; wynagrodzenie za stracony czas jaki poniósł biegły na skutek zgłoszenia się np. do sądu, który nie skorzystał z jego usług
25.Wyłączenie biegłego: z mocy prawa; na wniosek stron Biegłym nie może być osoba która: której dana sprawa dotyczy bezpośrednio; jest małżonkiem jednej ze stron; jest krewnym lub powinowatym w linii prostej; bierze udział w sprawie - obrońca, prokurator, pełnomocnik lub osoby robiące postępowanie przygotowawcze; jest świadkiem w danej sprawie; jest obrońcą oskarżonego lub udziela mu pomocy prawnej; osoba najbliższa; osoba duchowna spowiadająca oskarżonego w okolicach sprawy; pozostaje w szczególnie bliskim stosunku osobistym: małżonkowie po rozwodzie
Strona może złożyć wniosek o odwołanie biegłego na każdym etapie postępowania, gdy sądzi, że biegły jest nieobiektywny, nie ma zaufania (ale ma na to dowody).
Okoliczności, w których lekarz weterynarii występuje jako biegły: umowa sprzedaży zwierzęcia posiadającego wady fizyczne; niewyjaśniona (nagła) śmierć zwierzęcia; wadliwe i nieumiejętne stosowanie zabiegów leczniczych, chirurgicznych lub położniczych; nieprzestrzeganie przepisów sanitarno-weterynaryjnych o zwalczaniu zaraźliwych chorób zwierzęcych i kontroli nad środkami spożywczymi zwierzęcego pochodzenia; nieprzestrzeganie przepisów o transporcie zwierząt; zagadnienia ochrony zwierząt
3mce - 5lat:prowadzenie po alkoholu; zniszczenie cudzego mienia; fałszerstwo dokumentów
6mcy - 8lat:łapówki; fałszerstwo na znaczną korzyść
do 3lat:zaniedbanie obowiązków; poświadczanie nieprawdy
26. Moc dowodowa opinii: biegły - dostarcza organom procesowym nowych danych dowodowych; opinia musi spełniać warunki co do treści i formy; organ prowadzący sprawę zobowiązany jest do oceny opinii; opinia nie jest wyrokiem, podlega ocenie organu procesowego; ekspertyza też podlega ocenie np.: na jej podstawie może dojść do umorzenia postępowania przygotowawczego; organ zasięga opinii biegłego, biegły podaje fakty; ocena opinii na podstawie uzasadnienia podanego przez biegłego (jego wnioski, tok rozumowania)
Pytania organu procesowego stawiane przy ocenie opinii: Czy biegły posiada wiadomości spec.? Czy opinia jest zgodna z doświadczeniem życiowym i wiedzą? Czy opinia jest pełna i jasna DALEJ---> opinia biegłego ---> kompletność; prawidłowość podstaw dowodowych;logiczna zasadność wnioskowania <---zakres oceny opinii przeprowadzonej przez organ procesowy- OPINIA-czy biegły odpowiada na postawione pytania; czy prawidłowe są podstawy dowodowe; logiczność wnioskowania i poprawność rozumowania; kategoryczność opinii; czy biegły nie wartościuje merytoryki, diagnozy lekarsko-weterynaryjnej; ocena opinii procesowej jest swobodna, ale nie dowolna, ograniczona zasadami logiki, prawami nauki, doświadczeniem; prowadzi do równorzędności opinii biegłych; orzeczenie Sądu Najwyższego - stopień posiadanej przez biegłego wiedzy może być uznany za przyjęciem jego opinii za bardziej miarodajną w stosunku do innych opinii; sąd ma prawo badać czy dana ekspertyza jest odczytywana prawidłowo
Ocena niejasna, wewnętrznie sprzeczna: odrzucenie takiej opinii; gdy przekroczenie kompetencji wydającego opinię (wypowiada się kto jest winny, ocena prawna czynu oskarżonego - tylko sąd to może robić)
Skutki oceny opinii biegłego: Opinie uznane za dowód<-----> wyjaśnienie biegłego; uzupełnienie biegłego; wezwanie innego biegłego<------przyjęte; uznane za niezasadne; odrzucenie<------wewnętrznie sprzeczne; niezupełne<-----opinie biegłego po analizie przeprowadzonej przez organ procesowy
Niejasny charakter, wewnętrznie sprzeczna opinia: gdy autor korzysta w sposób niewłaściwy z zeznań świadków; gdy w toku rozprawy przed sądem przy nieobecności biegłego świadkowie zmieniają zeznanie lub odmawiają składania zeznań; wskazana jest modyfikacja opinii lub jej odrzucenie; gdy biegli nie doceniają dokładnej dokumentacji; związki miedzy spostrzeżeniami a wnioskami; wniosek musi mieć odpowiednie uzasadnienie; nie można używać skrótów; organ procesowy żąda: wyjaśnienia, uzupełnienia, może zrezygnować z opinii; opinie mogą być porównywane z opinią innego biegłego; w postępowaniu procesowym sąd może używać innego biegłego obok już powołanego
Skutki przyjęcia opinii biegłego:opinie oparte są na wiedzy i stwierdzeniu danych faktycznych - odzwierciedlenie sprawy widzianej oczami biegłego; elementy zaistniałej sytuacji w ich prawnym uwikłaniu; prawdopodobne sporządzenie opinii, przedmiot oceny prawdopodobieństwa; może zawierać kategoryczne uzasadnienie lub wniosek; osoby prowadzące postępowanie procesowe porównują powstały obraz z danym obrazem rzeczywistym. Gdy są zbieżne - przechodzi w pewnik (prawdopodobieństwo może przekształcić się w pewnik)
27. z czego złożona jest opinia pisemna: protokół oględzin wet. (klinicznych); protokół oględzin sekcyjnych; odpowiedzi na konkretne pytania; świadectwo (zaświadczenie, orzeczenie) wet. - podaje się tylko ostateczne rozpoznanie choroby
28. smierc od zamarzniecia Miejscowa lub ogolna. Miejscowa - wystające czesci ciala. Dolna granica cieploty ciala 24 stopnie, przed nadmiernym wychloddzeniem organizmu chronia mechanizmy obronne - skurcz naczyn, drzenie włókienkowe miesni, wzrost procesow metabol, przekroczenie granicy wydolności prowadzi do śmierci z zamrzniecia. Sekcyjnie - niewydolność krazenia, obrzek pluc i OUN.
30. Rodzaje biegłych 1. Stały - sądowy lub z listy administracyjnej sądu - osoba, która zgodnie z przepisami Min. Sprawiedliwośc 08.04.1987r. „w sprawie biegłych sadowych i tłumaczy przysięgłych” została wpisana na listę sądu oraz ma prawo posługiwać się tytułem i pieczątką. Ustala prezes sadu okręgowego, a nie rejonowego. Sąd zgłasza się do uczelni, instytucji o wskazanie takich osób, które posiadają wiedze teoretyczną i praktyczna na dany temat oraz o nieskazitelnym charakterze. 2. Biegły w danej sprawie 3. Instytuty naukowe, naukowo-badawcze
31.Biegły-Osoba posiadająca wiedzę specjalistyczną staje się biegłym, gdy na mocy odpowiedniego postanowienia dostanie status biegłego
32. Jakie organy powołują biegłego: sądy cywilne lub karne; prokuratura; policja; organy administracji państwowej; sądy administracyjne
33. Rękojmia
34. urazy mechaniczne- A-zadane narzędziami tępymi i krawedzistymi - podbiegniecia krwawe, otarcia naskorka, rany tluczone, rany darte , kasane, obrażenia Glowy (zlamania, krwiaki, wstrząśnienie mozgu, stłuczenie, zmiażdżenie mozgu), obrażenia klatki piersiowej, narządów jamy brzusznej, konczyn. B- zadane narzędziami ostrymi - rany rabane, ciete, kłute,
35. pismo powołujące bieglego- biegłym jest tylko osoba powołana przez pismo sądu i tylko ona może wydać opinię.