24. Rola mitochondriów w oddychaniu.
Mitochondria wychwytują cząsteczki tlenu dyfundujące do wnętrza komórki. Ich zadaniem jest wytworzenie energii w reakcji łączenia wodoru z tlenem. W matrix mitochondriów i pofałdowanej błonie wewnętrznej zachodzi końcowa reakcja tworzenia energii drogą tlenową.
(Enzymy łańcucha oddechowego)
2H + ½ O2 H2O + ENERGIA (ATP i CIEPŁO )
W procesie tym powstają cząsteczki wody i energia wiązana w wysokoenrgetycznych wiązaniach ATP (25-30%) oraz uwalniana w postaci ciepła (70-75%) .
(W matrix mitochondriów znajdują się wszystkie enzymy cyklu Krebsa, a na błonie wewnętrznej enzymy łańcucha oddechowego. Glukoza, aminokwasy i kwasy tłuszczowe w cyklu Krebsa utleniane są do CO2 i atomów wodorowych. Enzymy łańcucha oddechowego przenoszą atomy wodoru na tlen.)
25. Dobowy bilans wodny organizmu człowieka.
Bilans wodny w ciągu doby, powinien równać się 0, czyli utrata wody powinna być równoważona jej pobieraniem. Średnio człowiek traci 2,5l /dobę, poprzez:
nerki (mocz): 60%
płuca (oddychanie): 30%
przewód pokarmowy (kał) : 10%
skóra (pot) : 5%
inne: 5%
Granicą zdolności wykonywania wysiłku fizycznego jest utrata wody stanowiącej do 10% masy ciała
Śmierć następuje przy utracie wody stanowiącej ponad 20% masy ciała.
Wodę pozyskujemy:
z pobieranych płynów: 60%
z pokarmów niepłynnych: 30%
w wyniku przemian metabolicznych w tkankach (woda metaboliczna) : 10%
z otoczenia 10%
26. Wazopresyna i jej rola w termoregulacji.
Wazopresyna to hormon peptydowy złożony z 9 aminokwasów, znajdujący się w przysadce mózgowej.
Reguluje ciśnienie krwi i kontroluje wydalanie wody przez nerkę (przeciwdziała odwodnieniu).
W termoregulacji pełni rolę ochrony przed utratą ciepła. Polega ona na tym, że przy ekspozycji ciała do niskiej temperatury wazopresyna powoduje skurcz naczyń krwionośnych skóry zmniejszenie przepływu krwi. W wyniku tych zmian zmniejsza się różnica temperatury pomiędzy powierzchnią skóry a zimnym otoczeniem, co prowadzi do ograniczenia utraty ciepła z organizmu.
27. Wysiłek fizyczny i jego fizjologiczna klasyfikacja.
Wysiłek fizyczny to praca mięśni szkieletowych (skurcz) wraz z zespołem towarzyszących jej zmian czynnościowych w organizmie.
Klasyfikacja wysiłków fizycznych w zależności od :
Rodzaj skurczu mięśnia
- dynamiczne (oparte głównie o skurcze IZOTONICZNE sarkomerów)
statyczne ( skurcze IZOSTATYCZNE sarkomerów)
2. Wielkość zaangażowanych grup mięśniowych
- lokalne (mniej niż 30% masy mięśniowej, np. praca kończyn górnych)
- ogólne ( ponad 30% mięśni zaangażowanych do skurczu, np. praca kończyn dolnych)
3. Czasu trwania wysiłku fizycznego:
- wysiłki krótkotrwałe ( do kilku minut)
wysiłki o średniej długości ( do kilkunastu minut)
wysiłki długotrwałe ( wykonywane dłużej niż 30 minut)
4. Intensywności wysiłku fizycznego
obciążenie bezwzględne - oznacza ilość energii wydatkowanej przez organizm na wykonanie pracy w jednostce czasu - jest to moc.
1Wat = 1J/sek. lub 1kGm/min = 0.163
1Wat - 6,12 kGm/min
1kGm= 9,81 J
obciążenie względne (%VO2max)
Proporcja pomiędzy zapotrzebowaniem na tlen podczas aktualnie wykonywanej pracy, a maksymalnym możliwym pochłanianiem tlenu przez organizm podczas pracy maksymalnej.
Wysiłki fizyczne, podczas których zapotrzebowanie na tlen jest równe indywidualnej wartości VO2max, to wysiłki maksymalne.
Wysiłki fizyczne, podczas których zapotrzebowanie na tlen przekracza wartość VO2max określa się jako supramaksymalne (skoki, podnoszenie ciężarów).
Wysiłki fizyczne, podczas których zapotrzebowanie na tlen jest niższe niż wartość VO2max określamy jako wysiłki submaksymalne. Wysiłki submaksymalne dodatkowo dzielą się na:
wysiłki o I-ej intensywności - na ich wykonanie potrzeba do 30% VO2max
wysiłki o II-ej intensywności - na ich wykonanie potrzeba od 30 - 60% VO2max
wysiłki o III-ej intensywności - na ich wykonanie potrzeba powyżej 60% VO2max
Kolejny podział wysiłków submaksymalnych:
poniżej progu przemian anareobowych
powyżej progu przemian anareobowych
28. Wydolność fizyczna, od czego zależy.
Wydolność fizyczna to potencjalne możliwości (zdolność):
- do ciężkich lub długotrwałych wysiłków fizycznych, wykonywanych z udziałem dużych grup mięśniowych
- bez szybko narastającego zmęczenia i warunkujących jego rozwój zmian w środowisku wewnętrznym org.
- przy dużej tolerancji zmian zmęczeniowych i zdolności do szybkiej ich likwidacji.
Zależy od:
aktywności procesów transportu tlenu z powietrza do mięśni, narządów i tkanek,
aktywności procesów wykorzystujących tlen w mięśniach
zasobów substratów energetycznych oraz aktywności procesów je uruchamiających
sprawność procesów wyrównujących zmiany w organizmie zachodzące podczas wysiłku
tolerancji zmian zmęczeniowych
29. Praca tlenowa i beztlenowa. (trochę tu ściemniałem, nie miałem się na czym oprzeć)
Pracą tlenową nazywamy pracę długotrwałą o dużej lub umiarkowanej intensywności (80-180 sk./min), dla której energia pobierana jest głównie z przemian tlenowych.
Jej miarą jest najczęściej poziom poboru tlenu (%VO2max).
Pracą beztlenową nazywamy wysiłek fizyczny o dużej intensywności, dla którego energia wytwarzana jest na drodze beztlenowej. Charakterystyczne dla pracy beztlenowej jest wytwarzanie dużej ilości kwasu mlekowego.