EKOLOGIA I OCHRONA ŚRODOWISKA (wykład III) 27-10-2007
Ciąg dalszy
Obiegi są zjawiskiem, które powodują sukcesje czyli postępowanie w miejscu tego co znika z naszych organizmów.
Dzielimy na
- sukcesje pierwotna- powstawanie w miejscu w którym wcześniej nie było, może to się oceniać w sposób naturalny poprzez warunki otoczenia .Powstawanie życia na terenach pustynnych, po przemysłowych bez ingerencji człowieka. Przenoszone przez powietrze lub z głębi ziemi. Zjawisko bada pochodne czyli zajmują dużo czasu. Mechanizm samo odrodzenia się .
- sukcesja wtórna - doskonalenie form życia już istniejących. Przy udziale człowieka odbywa się , człowiek jest niezbędny w tej sukcesji. Przykładem są wszystkie uprawy hodowane przez człowieka czy to rośliny czy zwierzęta. Zwiększyć ich ilość, polepszyć je, zapewnić lepsze warunki w celu ich ulepszenia z korzyścią dla człowieka. Ulepszenie przyrody niesie nim tylko pożytki ale i szkody. Sztuczne nawozy nie mogą być stosowane w nadmiernych ilościach, gdyż rośliny mogą wchłonąć ich odp. ilość reszta jest wypłukiwana przez wodę z danego organizmu. Co powoduje wczesny wzrost glonów , gdyż one pobierają tlen z wody a inne związki żyjące w wodzie nie przeżyją bez tlenu gdy jest im on zabierany przez glony.
Ekosystem można podzielić na 4 grupy ( najogólniejsze)
Lasy jako rodzaj ekosystemu można podzielić na cztery części
drzewostan - gatunek drzew decyduje o tym z jakim lasem mamy DOCZYNIENIA
piętro niższe
runo leśne
żywostan
Drzewa jakie występują w drzewostanie zależą od :
A. lokalizacji i klimatu, nasłonecznienia ,temperatury, wilgotności , ilości wody , jakości gleby, zmienność tych wcześniejszych elementów w zależności od tych czynników można wyróżnić ekosystemy leśne ( od temperatur najniższych)
- lasy typu Tajga , czyli półkula północna i północny przemienne z terenami podbiegunowymi czyli występuje w Azji i Ameryce Północnej.
Charakteryzuje się przewagą drzew iglastych ,, gęste i ciemne lasy gdyż występujące gatunki drzew nie dopuszczają światła do podłoża. Trudne warunki , zimy zimne i bardzo mroźne . Obfite opady śniegu w zimie , a lato krótkie z małą ilością opadów, max. Letnie temperatury dochodzą do 15 stopni C. Cecha charakterystyczna Tajgi to że występują tam tereny bagienne , torfowiska, topniejące śniegi nie maja gdzie odpłynąć i woda stoi , tworzą się bagna .
B. Dolne partie lasu są ubogie poprzez mały dostęp światła do nich
C. Runo leśne składa się głównie z mchów
Tajga daje drewno wysokiej jakości , jest eksploatowana . Możliwe dzięki mechanizmom wielu hal. Klimat Tajgi dość obfity ale nie jest dość ulewny.
Łoś , Jeleń , drapieżniki, niedźwiedź brunatny oraz niedźwiedź czarny , wilki ,rysie, żbiki , lamy - zwierzęta Tajgi.
Tajga najdłużej broniła się przed człowiekiem dopiero po II wojnie światowej zaczęła się eksploatacja drzewostanu Tajgi, niektóre gatunki bardzo licznie
Lasy stery umiarkowanej które występują na półkuli Północnej głównie , ale tłumnie w Ameryce Południowej. Są głównie lasami liściastymi, gatunki iglaste , stosownie do 30 % . Charakteryzuje się dużymi przyrostami biomasy , następują wyraźne 4 pory roku z duża różnicą temper. Od -30 stopni do + 30 stopni w lecie . Opady są w mierze równaniem .w okresie całego roku, średnia ilość obfitości opadów = średnia wartość 1000 mm na rok . Najbardziej są to lasy zróżnicowane . Oprócz drzew wysokich występuje 2 piętra w postaci drzew odnawiających się , rosną w miejscach ubytku. Bardzo bogate jest runo leśne , w którym występuje bardzo wiele roślin przydatnych i użytkowanych dla człowieka np .
jagody , zioła, grzyby ,zwiastun bardzo obfity we wszystkich poziomach lasu. Wiele zwierząt roślinożernych : łoś , jeleń a kończąc na zającach , królikach, gryzoniach - myszy. Najniższe piętro bardzo bogate w mikro organizacji - płazy , gady. Odpowiedzialne one są za destrukcję , jest ich bardzo wiele i są zróżnicowane.
Lasy zwrotnikowe- deszczowe - występują w obszarach podzwrotnikowych między zwrotnikowych. SA to lasy liściaste , występują w rejonach gdzie nie ma gór, tam gdzie jest wysoka temperatura 25 stopni - 30 stopni. Bardzo duże opady 2000 - 4000 mm na rok stąd duże przyrosty biomasy zarówno zwierząt jak i roślin. Mają inną strukturę od poprzednich.. Kolejne piętro znajduje się na 15 - 20 m nad ziemia , światło słoneczne nie dochodzi prawie do ziemi. Nie istnieje prawie warstwa przyziemna mimo dobrej wilgotności , Światło powoduje ze wszystkie rośliny wszystkie rośliny pną się do góry jak najszybciej. Stąd występują gatunki które rosną bardzo szybko, rosną w promieniach kilkuset cm dziennie. Cecha charakterystyczną lasu to że świat zwierzęcy żyje głównie na drzewach , żywiąc się liśćmi i owocami z drzew . bogata jest strefa przyziemna i podziemna , tzn. płazy , gady. Poprzez swoja wilgotność są podmokłe , są trudno dostępne to je ratuje przed wyrębem drzewa. Posiadają drewno owoców egzotycznych o dużych wymiarach(średnicy i długości ). Trudne są do wycięcia z lasu z terenów podmokłych, wyrąb w Afryce , Azji , Ameryce płd.
RÓWNINA
Można podzielić na trzy grupy w zależności od szerokości geograficznej. Najbardziej na północ . TUNDRA jest to region gdzie przeważają ekstremalnie trudne warunki klimatyczne , tam przez pół roku nie ma światła słonecznego , - 50 stopni C w zimie to rzecz naturalna , lato trwa góra 3 miesiące : max temper. W lecie dochodzą do +10 stopni C. Okres wegetacji jest bardzo krótki , a wiec rośliny maja bardzo mało czasu na wzrost. Opady małe wręcz wcale w okresie letnim, wody nie brakuje w wyniku topniejącego śniegu ,roślinność karłowata - występuję tam , silne i zimne niestety
nie są przydatne tam.
Hiporosty - małe ożywienie i zwierząt tam jest niewiele. Niedźwiedź polarny jest tam największym zwierzęciem , żyje w wodzie , lądowymi - renifer , lisy polarne , zające polarne ,duża ilość ptaków ziemno lotnych, które mogą być zarówno na ziemi jak i w powietrzu. Poniżej 1 m gleby to już zmarzlina . Tworzą się torfowiska . roślinność - hiporosty - pokażą
się tam . Tundra nie jest wykorzystywana przez człowieka , poprzez bardzo trudne warunki życia . Osiedlają się tam ludzie w celach badawczych.
STEP
Chartka . dla obszarów klimatu umiarkowanego zarówno na półkuli Płn i Płd . Charakteryzuje się roślinnością typu trawiastego , różnorodność jest bardzo duża , wśród nich występuje wiele ziół, które człowiek wykorzystuje. Naturalny step charaktery. Się małą ilością opadów , zakres temper - 30 stopni C do + 30 stopni C, odpowiednio do pory roku, równomierne opady przez cały rok . Posiada dobrą glebę , efektem jest to że stepów nie ma , człowiek przekształcił w pola uprawne . Gatunki zwierząt to gatunki roślinożerne a ich cechą chartka. Jest to że są to gatunki szybko biegające. Wiele ptaków gnieżdżących się na ziemi - strusie , gęsi zbożowe, gatunki kuraków ( bażanty , kuropatwa , jarząbek ) oraz świat żyjących pod ziemią te które kopią norę . Mikroflora - owady , płazy , gady - w zależności od danego regionu. Dzisiaj nie ma już naturalnych stepów są odtworzone przez człowieka.
SAWANNA
Strefy zwrotnikowe . Temperatura jest stała . Zróżnicowanie polega na rozróżnieniu pory suchej i pory deszczowej . Pora sucha to ponad 2/3 roku a deszczowa to 1/3 roku . roślinność to odmiany traw , są to trawy twarde , sztywne . Występuje również pojedyncze , duże drzewa chartka. Się tym że ich korona ma charakter parasola , są to drzewa liściaste . Zaleta tych drzew jest to że tworzą dużo cienia - akacja - w Afryce- najczęściej występujące pojedynczo lub w niewielkich grupach . Duże skupiska krzewów krzaczastych , które dla zwierząt roślinożernych stanowią ochronę przed drapieżnikami . Zwierzęta roślinożerne - bardzo duża liczba gatunków - słoń , antylopy, zebra - cecha charakter. To że szybko biegają . Zwierzęta które żyją pod ziemią tworzą podziemne miasta - bardzo duża ilość zwierząt . Najmniejsza zwierząt drapieżnych : lew , oraz ptaki drapieżne , sępy , hieny . . Tereny Afrykańskie są chronione przez rezerwaty niektóre w celu zachowania ich naturalnego życia.
PUSTYNIE
Obszary pustynne stanowią 20% lądów na kuli ziemskiej . Istotna część lądów to głównie obszary równikowe położone w głębi lądów , Afryka , Ameryka Płd , Australia . Środkowa Azja . Charakteryzuje się znikoma ilością opadów, częstością opadów . Opady mierzone w dziesiątkach milimetrów . Bardzo wysoka temper. , która w cieniu przekracza 50 stopni C , a w słońcu powyżej 70 stopni C w dzień . Bardzo duże wahania temper. Między dniami a nocą 30-40 stopni C . to zależy od rodzaju pustyni a dokładnie jej gleby.
Dzielimy na : - piaszczyste
- gliniaste
- skaliste
rośliny jedyne na pustyni to kaktusy ( wiele ich odmian ) . Wytrzymują bardzo długie okresy bez wody , a gdy już są deszcze to wchłaniają je w gąbką , nie oddają jej tylko …………..
Przeważają płazy , trochę gadów , niewielka ilość ptaków .