Przedstawiciel handlowy
fot. Shutterstock
Przedstawiciel handlowy
fot. Shutterstock
• Ocena ryzyka zawodowego
• Instrukcja stanowiskowa
Ryszard Bryła
Członek Rady konsultacyjnej
„Promotora”.
Autor książki Bezpieczne
stanowisko pracy
oraz podręcznika
Bezpieczeństwo, higiena
i prawo pracy w pytaniach
i odpowiedziach.
CHARAKTERYSTYKA STANOWISKA PRACY
Przedstawiciel handlowy reprezentuje przedsiębiorstwo.
Do jego zadań należy:
• przygotowywanie w biurze zakładu ofert handlowych,
• utrzymywanie kontaktów telefonicznych i e-mailowych
z klientami,
• promowanie wyrobów firmy oraz pertraktowanie
z klientami,
• udział w spotkaniach z klientami poza siedzibą
firmy, na terenie znacznego obszaru kraju,
• uczestniczenie w konferencjach, targach itp.
WYMAGANIA DOTYCZĄCE PRACOWNIKA
Pracownik powinien:
• mieć wykształcenie minimum średnie, najlepiej
związane z branżą,
• dobry stan zdrowia, potwierdzony badaniami
lekarskimi,
• wysoką kulturę osobistą,
• silną motywację do pracy i ukierunkowanie na
sukces,
• prawo jazdy kategorii B.
Wskazana byłaby również praktyka w zawodzie
- najlepiej w handlu.
Zatrudnienie
Pracownik zatrudniony jest na pełny etat.
UWAGI OGÓLNE
DOTYCZĄCE OCENY RYZYKA
Ryzyko M (małe) oznacza akceptowalny poziom
ryzyka, przy jednoczesnym jego monitoringu.
Ryzyko S (średnie) oznacza akceptowalny poziom
ryzyka, przy jednoczesnym podjęciu stopniowych
działań mających na celu poprawę stanu bezpieczeństwa.
Ryzyko D (duże) oznacza nieakceptowalny
poziom ryzyka, czyli konieczność podjęcia natychmiastowych
działań poprawiających stan bezpieczeństwa
w zakładzie.
UWAGA
Przedstawioną tutaj kartę oceny ryzyka należy
traktować jako przykładową i dostosować ją do
konkretnego stanowiska pracy. .
24 Promotor 9/07
Bezpieczeństwo
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO
DLA STANOWISKA PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO WEDŁUG PN-N 18002:2000
Lp. Zagrożenie Możliwe źródła zagrożeń
Możliwe skutki
zagrożenia
Przed
redukcją
C* P* R*
Środki profilaktyczne
Po redukcji
C* P* R*
Uwagi
o realizacji
zadań
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1.
Powierzchnie,
na których jest
możliwy upadek
(upadek na tym
samym poziomie)
Śliskie lub nierówne
podłogi wewnątrz
budynku lub
powierzchnie na
zewnątrz i w miejscu
dojścia do klienta
Potłuczenia,
złamania kończyn,
urazy wewnętrzne,
wstrząśnienie
mózgu
S S S
Utrzymywanie porządku w pomieszczeniu
i na drogach komunikacji wewnętrznej,
stosowanie odpowiedniego obuwia,
zachowanie szczególnej ostrożności
S M M
2.
Różnica poziomów
(upadek na niższy
poziom)
Przemieszczanie się
po schodach
Złamania kończyn,
uszkodzenia
kręgosłupa,
potłuczenia, urazy
S S S
Stosowanie przez pracownika odpowiedniego
obuwia, zachowanie ostrożności przy wchodzeniu
i schodzeniu ze schodów, stosowanie zabezpieczeń
antypoślizgowych na schodach zewnętrznych
S M M
3.
Ograniczone
przestrzenie
(uderzenie się
o nieruchome
przedmioty)
Zatarasowane przejścia,
źle ustawione stoły
i sprzęt itp. wewnątrz
pomieszczeń
Potłuczenia M D S
Dbanie o porządek, właściwa organizacja
poszczególnych stanowisk w pomieszczeniu,
zachowanie ostrożności
M S M
Obciążenie fizyczne
4.
- statyczne
(przeciążenie narządu
ruchu wskutek
wymuszonej pozycji
Długotrwała praca przy
komputerze, długotrwałe
prowadzenie pojazdu
Bóle mięśniowe,
zwyrodnienia
kręgosłupa i stawów
S D D
Stosowanie przerw w pracy, okresowa zmiana rodzaju
zajęć, ergonomiczne stanowisko pracy biurowej
zgodne z przepisami, ergonomicznie urządzone
wnętrze samochodu
S S S
ciała)
5.
Nieodpowiednie
oświetlenie
(przeciążenie narządu
wzroku)
Zbyt intensywna praca
przy komputerze,
złe oświetlenie,
wielogodzinne
prowadzenie samochodu
Osłabienie wzroku,
bóle oczu, łzawienie
S D D
Przestrzeganie instrukcji stanowiskowej dotyczącej
m.in. ustawienia monitora, właściwego oświetlenia
itd., stosowanie przerw w pracy, czasowa zmiana
rodzaju zajęć, stosowanie odpowiednich przerw
w trakcie długotrwałego prowadzenia pojazdu
S S S
6.
Prąd elektryczny
(porażenie prądem
elektrycznym)
Przetarte przewody
zasilające urządzenia
elektryczne, przebicie
elektryczne do obudowy
urządzenia
Śmierć D S D
Bieżąca kontrola stanu izolacji przewodów,
stosowanie właściwej ochrony przeciwporażeniowej
w zakładzie (m.in. wyłączników różnicowoprądowych),
okresowa kontrola instalacji elektrycznej,
przestrzeganie przepisów dotyczących obsługi
urządzeń elektrycznych
S M M
Duże ilości dokumentów,
7. Pożar
zwarcie instalacji
elektrycznej, nieostrożne
obchodzenie się
z otwartym ogniem,
niesprawna instalacja
Śmierć, poparzenia D S D
Przestrzeganie instrukcji ppoż., właściwe
zabezpieczenie w sprzęt przeciwpożarowy - zgodnie
z przepisami, dbanie o systematyczne przeglądy
samochodu i sprawność instalacji elektrycznej
S M M
w samochodzie
Urządzenia
8. Hałas
zainstalowane w biurze,
odgłosy dochodzące
z zewnątrz, hałas
spowodowany przez
silnik własnego
samochodu i inne
pojazdy w trakcie
Napięcie nerwowe,
zmęczenie
psychiczne
S S S
Dążenie, by nie kumulowała się praca wszystkich
„głośnych” urządzeń, ograniczenie hałasu
- gdy to konieczne - dochodzącego z ulicy, dbanie
o to, by natężenie hałasu w środowisku pracy
biurowej było zgodne z normami, dbanie o to, by
używany samochód był sprawny technicznie
M M Mpodróży służbowej
Obawa przed Nerwice, Zapewnienie przez kierownictwo właściwej atmosfery
9.
Obciążenie
emocjonalne (stres)
niezadowoleniem
kierownictwa zakładu,
negocjacje i utarczki
bezsenność,
choroby serca
i układu
S S S
w pracy, częste życzliwe rozmowy pomiędzy
przełożonymi i podwładnymi, zapewnienie przerw
w pracy i właściwego wypoczynku, zgodnie z k.p.,
S M Mz klientami pokarmowego spotkania integracyjne
10.
Ruchome i stałe
obiekty
(wypadek
komunikacyjny)
Podróż służbowa
samochodem, podróż
środkami komunikacji
miejskiej, przechodzenie
przez jezdnię
Śmierć,
kalectwo,
urazy
D S D
Przestrzeganie przepisów o ruchu drogowym,
zachowanie szczególnej ostrożności, zachowanie
ograniczonego zaufania do innych użytkowników
drogi, dbanie o właściwy stan techniczny używanego
samochodu
D M S
11.
Czynniki biologiczne
- wirusy chorobowe
Kontakty służbowe
z wieloma osobami,
narażenie na zmienne
warunki atmosferyczne
Choroby układu
oddechowego,
przeziębienia
S S S
Poddawanie się szczepieniom ochronnym,
przestrzeganie badań profilaktycznych, stosowanie
ubioru odpowiedniego do warunków pogodowych
S M M
12.
Niewłaściwe warunki
mikroklimatyczne
w pomieszczeniu
pracy biurowej lub
w samochodzie
Temperatura
przekraczająca
zakres ustalony dla
komfortu cieplnego,
nieodpowiednia
wilgotność,
zła wentylacja
Przeziębienia
lub przegrzania,
choroby układu
oddechowego
S S S
Dostosowanie mikroklimatu do subiektywnego
odczucia komfortu cieplnego, zależnego nie tylko od
temperatury i wilgotności, ale i od sposobu ubierania
się i cech osobowych pracowników, zapewnienie
właściwej temperatury i wentylacji w samochodzie
w czasie podróży
S M M
* C - ciężkość, P - prawdopodobieństwo, R - ryzyko
26 Promotor 9/07
Bezpieczeństwo
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO
DLA STANOWISKA PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO WEDŁUG METODY RISK SCORE
Lp. Zagrożenie Możliwe źródła zagrożeń
Możliwe skutki
zagrożenia
Przed korektą
S* E* P* R*
Środki profilaktyczne
Po korekcie
S* E* P* R*
Uwagi
o realizacji
zadań
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1.
Powierzchnie, na
których jest możliwy
upadek (upadek na
tym samym poziomie)
Śliskie lub nierówne
podłogi wewnątrz budynku
lub powierzchnie na
zewnątrz i w miejscu
dojścia do klienta
Potłuczenia,
złamania kończyn,
urazy wewnętrzne,
wstrząśnienie
mózgu
3 6 6
108 średnieUtrzymywanie porządku w pomieszczeniu
i na drogach komunikacji wewnętrznej,
stosowanie odpowiedniego obuwia,
zachowanie szczególnej ostrożności
3 6 3
54 małe
2.
Różnica poziomów
(upadek na niższy
poziom)
Przemieszczanie się
po schodach
Złamania
kończyn,
uszkodzenia
kręgosłupa,
potłuczenia, urazy
3 6 6
108 średnieStosowanie przez pracownika odpowiedniego
obuwia, zachowanie ostrożności przy wchodzeniu
i schodzeniu ze schodów, stosowanie
zabezpieczeń antypoślizgowych
na schodach zewnętrznych
3 6 3
54 małe
3.
Ograniczone
przestrzenie (uderzenie
się o nieruchome
przedmioty)
Zatarasowane przejścia, źle
ustawione stoły i sprzęt itp.
wewnątrz pomieszczeń
Potłuczenia 1 6 6
36 małeDbanie o porządek, właściwa organizacja
poszczególnych stanowisk w pomieszczeniu,
zachowanie ostrożności
1 6 3
18 b. małe 4.
Obciążenie fizyczne
- statyczne
(przeciążenie narządu
ruchu wskutek
wymuszonej pozycji
ciała)
Długotrwała praca przy
komputerze, długotrwałe
prowadzenie pojazdu
Bóle mięśniowe,
zwyrodnienia
kręgosłupa
i stawów
7 6 6
252 dużeStosowanie przerw w pracy, okresowa zmiana
rodzaju zajęć, ergonomiczne stanowisko pracy
biurowej, zgodne z przepisami, ergonomicznie
urządzone wnętrze samochodu
3 6 3 54 małe
5.
Nieodpowiednie
oświetlenie
(przeciążenie narządu
wzroku)
Zbyt intensywna praca
przy komputerze,
złe oświetlenie,
wielogodzinne
prowadzenie samochodu
Osłabienie
wzroku, bóle oczu,
łzawienie
7 6 6
252 duże
Przestrzeganie instrukcji stanowiskowej
dotyczącej m.in. ustawienia monitora, właściwego
oświetlenia itd., stosowanie przerw w pracy,
czasowa zmiana rodzaju zajęć, stosowanie
odpowiednich przerw w trakcie długotrwałego
prowadzenia pojazdu
3 6 3
54 małe
6.
Prąd elektryczny
(porażenie prądem
elektrycznym)
Przetarte przewody
zasilające urządzenia
elektryczne, przebicie
elektryczne do obudowy
urządzenia
Śmierć 15 6 3
270 duże
Bieżąca kontrola stanu izolacji
przewodów, stosowanie właściwej ochrony
przeciwporażeniowej w zakładzie
(m.in. wyłączników różnicowo-prądowych),
okresowa kontrola instalacji elektrycznej,
przestrzeganie przepisów dotyczących obsługi
urządzeń elektrycznych
3 6 1
18 b. małe
7. Pożar
Duże ilości dokumentów,
zwarcie instalacji
elektrycznej, nieostrożne
obchodzenie się
z otwartym ogniem,
niesprawna instalacja
w samochodzie
Śmierć,
poparzenia
15 6 3
270 dużePrzestrzeganie instrukcji ppoż., właściwe
zabezpieczenie w sprzęt przeciwpożarowy
- zgodnie z przepisami, dbanie o systematyczne
przeglądy samochodu i sprawność instalacji
elektrycznej
3 6 1
18 b. małe
8. Hałas
Urządzenia zainstalowane
w biurze, odgłosy
dochodzące z zewnątrz,
hałas spowodowany przez
silnik własnego samochodu
i inne pojazdy w trakcie
podróży służbowej
Napięcie
nerwowe,
zmęczenie
psychiczne
3 6 6
108 średnie Dążenie, by nie kumulowała się praca wszystkich
„głośnych” urządzeń, ograniczenie hałasu
- gdy to konieczne - dochodzącego z ulicy,
dbanie o to, by natężenie hałasu w środowisku
pracy biurowej było zgodne z normami, dbanie
o to, by używany samochód był sprawny
technicznie
3 6 3
54 małe
9.
Obciążenie
emocjonalne
(stres)
Obawa przed
niezadowoleniem
kierownictwa zakładu,
negocjacje i utarczki
z klientami
Nerwice,
bezsenność,
choroby serca
i układu
pokarmowego
3 6 6
108 średnieZapewnienie przez kierownictwo właściwej
atmosfery w pracy, częste życzliwe rozmowy
pomiędzy przełożonymi i podwładnymi,
zapewnienie przerw w pracy
i właściwego wypoczynku, zgodnie z k.p.,
spotkania integracyjne
3 6 3
54 małe
10.
Ruchome i stałe
obiekty
(wypadek
komunikacyjny)
Podróż służbowa
samochodem, podróż
środkami komunikacji
miejskiej, przechodzenie
przez jezdnię
Śmierć, kalectwo,
urazy
15 6 6
540 b. dużePrzestrzeganie przepisów o ruchu drogowym,
zachowanie szczególnej ostrożności, zachowanie
ograniczonego zaufania do innych użytkowników
drogi, dbanie o właściwy stan techniczny
używanego samochodu
7 6 3
126 średnie
11.
Czynniki biologiczne
- wirusy chorobowe
Kontakty służbowe
z wieloma osobami,
narażenie na zmienne
warunki atmosferyczne
Choroby układu
oddechowego,
przeziębienia
3 6 6
108 średniePoddawanie się szczepieniom ochronnym,
Przestrzeganie badań profilaktycznych,
stosowanie ubioru odpowiedniego
do warunków pogodowych
3 6 3
54 małe
12.
Niewłaściwe warunki
mikroklimatyczne
w pomieszczeniu
pracy biurowej lub
w samochodzie
Temperatura
przekraczająca zakres
ustalony dla komfortu
cieplnego, nieodpowiednia
wilgotność, zła wentylacja
Przeziębienia
lub przegrzania,
choroby układu
oddechowego
3 6 6
108 średnieDostosowanie mikroklimatu do subiektywnego
odczucia komfortu cieplnego, zależnego nie tylko
od temperatury i wilgotności, ale i od sposobu
ubierania się i cech osobowych pracowników,
zapewnienie właściwej temperatury i wentylacji
w samochodzie w czasie podróży
3 6 3
54 małe
* S - skutki, E - ekspozycja, P - prawdopodobieństwo, R - ryzyko
www.promotor.elamed.pl 27
Bezpieczeństwo
INSTRUKCJA STANOWISKOWA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY DLA PRZEDSTAWICIELA HANDLOWEGO
PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY
1.
Musisz posiadać ważne szkolenie z zakresu BHP oraz wymagane
badania lekarskie, bez przeciwwskazań do zatrudnienia na
stanowisku.
2. Musisz posiadać prawo jazdy kategorii B.
3. Pamiętaj o występujących zagrożeniach, zawartych m.in. w karcie
oceny ryzyka zawodowego dla twojego stanowiska, a w tym
o możliwości:
• upadku na śliskiej lub nierównej powierzchni,
• upadku z wysokości,
• porażenia prądem elektrycznym,
• wystąpienia pożaru,
• wystąpienia infekcji chorobowych,
4. Pamiętaj o możliwości uczestniczenia w wypadku komunikacyjnym,
• wystąpienia obciążeń psychonerwowych (stresu).
5. Zorganizuj stanowisko pracy biurowej zgodnie z wymaganiami
ergonomii, a w szczególności:
• zapewnij prawidłowe ustawienie i oświetlenie monitora komputera,
• przygotuj odpowiednio siedzisko,
• klawiaturę, dokumenty i ekran monitora ustaw przed sobą
w linii prostej.
W CZASIE PRACY
1. Rozpoczynając pracę, pamiętaj o wskazówkach przełożonego
i przyjętym harmonogramie zadań.
2. Nie lekceważ nawet drobnych skaleczeń i opatruj je, korzystając
z apteczki pierwszej pomocy.
3. Dbaj o stan techniczny powierzonych ci urządzeń.
4. Na swoim stanowisku zachowuj ład i porządek.
5. Nie gromadź w pomieszczeniu pracy oraz w przejściach komunikacyjnych
zbędnych materiałów lub przedmiotów, utrudniających
poruszanie się lub ewakuację pracowników.
6. Pamiętaj, że w pomieszczeniu pracy zabrania się palenia tytoniu.
7. Pamiętaj, iż nie wolno ci samodzielnie naprawiać urządzeń elektrycznych,
a w szczególności będących pod napięciem.
8. Pamiętaj, że w czasie pertraktacji z klientami obowiązuje cię
wysoka kultura osobista. Wymagania te odnoszą się również
do kontaktów z twoimi współpracownikami.
9. Pamiętaj, by zachować zawsze postawę asertywną. Jeżeli zadania
przekraczają twoje możliwości, poinformuj o tym swojego
przełożonego.
10. W czasie wyjazdów samochodem stosuj się do instrukcji dotyczącej
bezpiecznej podróży i szczegółowych wymagań kodeksu
drogowego.
11. Pamiętaj, żeby podczas podróży samochodem przestrzegać
przede wszystkim dwu podstawowych zasad:
• ograniczonego zaufania do innych uczestników ruchu,
• zachowania szczególnej ostrożności.
12. Pamiętaj, że kierując pojazdem, musisz jechać z prędkością zapewniającą
panowanie nad nim, z uwzględnieniem warunków,
w jakich ruch się odbywa, a w szczególności: rzeźby terenu,
stanu i widoczności drogi, stanu ładunku i pojazdu, warunków
atmosferycznych oraz natężenia ruchu - reagując niezwłocznie
na każdą trudną sytuację.
13. Pamiętaj, iż kierując pojazdem, należy:
• jechać z prędkością nie utrudniającą jazdy innym kierującym,
• hamować w sposób nie powodujący zagrożenia bezpieczeństwa
ruchu lub jego utrudnienia,
• utrzymywać odstęp niezbędny do uniknięcia zderzenia w razie
hamowania lub zatrzymania poprzedzającego cię pojazdu.
14. Pamiętaj, że podejmując manewr wyprzedzania, który należy do
najtrudniejszych manewrów w ruchu drogowym, musisz upewnić
się, czy:
• masz odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do
wyprzedzania, bez utrudnienia komukolwiek ruchu,
• kierujący jadący za tobą nie rozpoczął wyprzedzania oraz
kierujący jadący przed tobą na tym samym pasie ruchu nie
zasygnalizował zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany
kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu,
• w razie wyprzedzania pojazdu jednośladowego lub kolumny
pieszych musisz zachować odpowiedni odstęp, który nie może
być mniejszy niż 1 m.
PO ZAKOŃCZENIU PRACY
1.
Jeżeli jesteś w biurze, uporządkuj swoje stanowisko, wyłącz urządzenia
elektryczne (te, które powinny być wyłączone) i pozamykaj okna.
2. Gdy jesteś w podróży służbowej, ustaw pojazd w dozwolonym
przepisami miejscu i zabezpiecz go przed kradzieżą.
POSTĘPOWANIE W SYTUACJI AWARYJNEJ
1. Pamiętaj, że w razie wystąpienia pożaru musisz postępować
zgodnie z instrukcją przeciwpożarową - w pierwszej kolejności
powiadom współpracowników i próbuj ugasić pożar w zarodku.
2. Pamiętaj, iż w razie wypadku na terenie zakładu pracy musisz
udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy i powiadomić o tym
fakcie przełożonego.
3. Pamiętaj, że uczestnicząc w kolizji drogowej musisz postępować
zgodnie ze wskazaniami kodeksu drogowego i instrukcji dotyczącej
bezpiecznej podróży, a w szczególności:
• zatrzymać pojazd, nie powodując przy tym zagrożenia bezpieczeństwa
ruchu drogowego,
• przedsięwziąć odpowiednie środki w celu zapewnienia bezpieczeństwa
ruchu w miejscu wypadku,
• usunąć pojazd z miejsca wypadku, aby nie powodował zagrożenia
lub tamowania ruchu, jeżeli nie ma zabitego lub rannego,
• podać swoje dane i dane personalne właściciela lub posiadacza
pojazdu oraz dane dotyczące zakładu ubezpieczeń,
z którym zawarta jest umowa obowiązkowego ubezpieczenia
od odpowiedzialności cywilnej, na żądanie osoby uczestniczącej
w wypadku,
• zadbać o to, by uzyskać dokładne dane osobowe uczestnika
(uczestników) zdarzenia i ewentualnych świadków, a także ich
numery telefonów,
• w razie jakichkolwiek wątpliwości wezwać policję (bardzo
ważne!),
• jeżeli w wypadku jest zabity lub ranny, udzielić niezbędnej
pomocy ofiarom wypadku i wezwać pogotowie ratunkowe oraz
policję, a także nie podejmować czynności, które mogłyby
utrudnić ustalenie przebiegu zdarzenia,
• niezwłocznie powiadomić kierownictwo firmy.
Opracował Zatwierdził
……………............... .............……………..
Uwaga: Przedstawioną tutaj instrukcję należy traktować jako przykładową.
Instrukcja „Bezpieczna podróż” i „Oświadczenie sprawcy
kolizji drogowej” znajdują się w książce „Bezpieczne stanowisko pracy
- ocena ryzyka, instrukcje stanowiskowe, listy kontrolne” autorstwa
Ryszarda Bryły.
28 Promotor 9/07