Instrukcja BHP
przy ręcznych pracach transportowych
Uwagi ogólne
Magazyn powinien być tak urządzony i wyposażony, a praca w nim tak zorganizowana, aby zapewniała w maksymalnym stopniu bezpieczeństwo zdrowia i życia pracowników oraz osób w nim się znajdujących.
W trakcie wykonywania prac transportowych należy stosować odpowiednie rozwiązania techniczne i organizacyjne zmierzające do wyeliminowania ręcznych prac transportowych.
W razie braku możliwości wyeliminowania ręcznych prac transportowych, pracodawca - w celu zmniejszenia uciążliwości i zagrożeń związanych z wykonywaniem tych czynności - jest obowiązany organizować odpowiednio pracę i wyposażać pracowników w niezbędny sprzęt pomocniczy oraz środki ochrony indywidualnej.
Pracodawca jest obowiązany informować pracowników o ryzyku zawodowym występującym przy ręcznych pracach transportowych oraz o środkach bezpieczeństwa zapobiegających urazom.
Ręczne prace transportowe - to każdy rodzaj transportowania lub podtrzymywania przedmiotów, ładunków lub materiałów przez jednego lub więcej pracowników, w tym przemieszczanie ich poprzez: unoszenie, podnoszenie, układanie, pchanie, ciągnięcie, przenoszenie, przesuwanie, przetaczanie lub przewożenie.
Praca dorywcza - to ręczne przemieszczanie przedmiotów, ładunków lub materiałów nie częściej niż 4 razy na godzinę, jeżeli łączny czas wykonywania tych prac nie przekracza 4 godzin na dobę.
Sprzęt pomocniczy - to środki mające na celu ograniczenie zagrożeń i uciążliwości związanych z ręcznym przemieszczaniem przedmiotów, ładunków lub materiałów oraz ułatwienie wykonywania ręcznych prac transportowych (np. pasy, liny, łańcuchy, chwytaki, uchwyty, nosze, kosze, ręczne wciągarki, krążki i wielokrążki, taczki i wózki, itp.).
Do ręcznych prac transportowych można dopuścić pracownika, który:
odbył wstępne badania lekarskie i uzyskał od uprawnionego lekarza orzeczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku, związanej z transportem ręcznym;
został przeszkolony i zapoznany z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi:
przemieszczanych przedmiotów - ich masy, położenia środka ciężkości, rodzaju substancji itp.,
dopuszczalnego obciążenia roboczego stosowanych w magazynie regałów,
zagrożeń wynikających z wykonywanej pracy i urazów, na jakie może być narażony w przypadku nie respektowania wymagań przepisów i zasad bhp,
sposobu bezpiecznego i najmniej uciążliwego wykonania zadania ze wskazaniem rodzaju sprzętu pomocniczego i środków ochrony indywidualnej, które należy zastosować.
Surowce i materiały do zakładu winny być przyjmowane od strony zaplecza (rampy), do którego powinien być zawsze dogodny dojazd i transportowane ręcznie lub z użyciem ręcznego podnośnika palet i wózków ręcznych platformowych.
W zakładzie, do transportu i składowania materiałów wykorzystywane są wózki ręczne unoszące do palet i ręczne wózki platformowe.
Czynności do wykonania przed rozpoczęciem pracy
Przed rozpoczęciem pracy należy:
Przygotować stanowisko pracy do jej wykonywania:
Sprawdzić czy drogi transportowe są przejezdne i nie zastawione zbędnymi przedmiotami,
Sprawdzić sprawność ręcznych wózków do przewożenia palet i innych środków pomocniczych do przewożenia ładunków,
Przygotować miejsca składowania materiałów,
Zasady i sposoby bezpiecznego wykonania pracy.
Przy ręcznym przemieszczaniu ciężarów (podnoszeniu i przenoszeniu) należy przestrzegać następujących przepisów i zasad BHP:
przemieszczane przedmioty należy trzymać jak najbliżej ciała;
w razie konieczności przenoszenia przedmiotu trzymanego w odległości większej niż 30 cm od tułowia, dopuszczalna masa przedmiotu przypadającą na jednego pracownika musi być mniejsza o połowę lub czynność ta wykonywana powinna być przez co najmniej dwóch pracowników,
starać się utrzymywać ciężar w rękach jak najkrócej; unikać dużej częstotliwości podnoszenia (szybkiego tempa pracy);
podczas podnoszenia minimalizować ruchy tułowia (pochylenia, skłony, skręcenia);
unikać podnoszenia obiektów dużych, wykraczających swoim kształtem poza zasięg rąk i ograniczających widzenie oraz obiektów z przemieszczającym się środkiem ciężkości;
ciężary przenosić na opuszczonych rękach;
powierzchnie, po których są przemieszczane ręcznie przedmioty powinny być równe, stabilne i nieśliskie;
opakowania przedmiotów przemieszczanych ręcznie powinny być odpowiednio wytrzymałe i nie powinny posiadać ostrych krawędzi; jeżeli kształt lub rozmiar opakowania utrudnia albo uniemożliwia bezpieczne ich przemieszczanie, to opakowanie takie powinno być wyposażone w odpowiednie uchwyty;
ostre, wystające elementy przedmiotów przemieszczanych powinny być zabezpieczone w sposób zapobiegający powstawaniu urazów;
sposób rozmieszczenia przedmiotów w opakowaniach powinien zapewnić ich stabilność podczas przemieszczania;
wartości dopuszczalne mas przedmiotów (w kg):
Rodzaj pracy |
Mężczyźni |
Kobiety* |
Kobiety w ciąży lub w okresie karmienia*
|
|
|
|
|
Stała |
30 |
12 |
3 |
Dorywcza |
50 |
20 |
5 |
* w przypadku zatrudnienia w zakładzie.
masa przenoszonego przedmiotu przez pracownika używającego drabiny nie może przekraczać 10 kg. Niedopuszczalne jest stosowanie drabiny jako drogi stałego transportu.
dopuszczalne jest ręczne przetaczanie przedmiotów o kształtach okrągłych (np. beczek, rur o dużych średnicach) przy spełnieniu następujących wymagań:
masa ręcznie przetaczanych przedmiotów po terenie poziomym nie może przekraczać 300 kg na jednego pracownika;
masa ręcznie wtaczanych przedmiotów na pochylnie przez jednego pracownika nie może przekraczać 30 kg;
przenoszenie przedmiotów, których długość przekracza 4 m i masa 30 kg, powinno odbywać się zespołowo, pod warunkiem aby na jednego pracownika przypadała masa nie przekraczająca:
25 kg - przy pracy stałej;
42 kg - przy pracy dorywczej;
przy zespołowym przenoszeniu przedmiotów należy zapewnić:
dobór pracowników pod względem wzrostu i wieku ;
nadzór pracownika doświadczonego w zakresie ręcznych prac transportowych, wyznaczonego w tym celu przez przełożonego pracowników;
odstępy pomiędzy pracownikami co najmniej 0,75 m oraz stosowanie oraz stosowanie odpowiedniego sprzętu pomocniczego;
dopuszczalna masa ładunku przemieszczanego na wózku po terenie płaskim o twardej nawierzchni nie może przekraczać 450 kg na pracownika, łącznie z masą wózka;
przy przemieszczaniu ładunku na wózku po pochylniach większych niż 5 % masa ładunku, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać 350 kg;
masa ładunku przemieszczanego na taczce, łącznie z masą taczki, nie może przekraczać: 100 kg/mężczyźni, 50 kg/kobiety - po twardej nawierzchni; 75 kg/mężczyźni, 30 kg/kobiety - po nawierzchni nieutwardzonej;
sposób ładowania oraz rozmieszczenia ładunków na wózkach powinien zapewniać ich równowagę i stabilność podczas przemieszczania;
przedmioty przewożone na wózkach nie powinny wystawać poza obrys wózka i przysłaniać pola widzenia; w wyjątkowych przypadkach dopuszczalne jest przewożenie przedmiotów w warunkach niespełnienia tych wymagań, o ile praca odbywa się pod nadzorem zapewniającym bezpieczne jej wykonanie;
ZABRANIA SIĘ:
dźwiganie i przenoszenie przez jednego pracownika ciężarów >niż 30kg-przy pracy stałej;
dźwiganie i przenoszenie przez jednego pracownika ciężarów > niż 50kg - przy pracy dorywczej;
ręczne przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 30 kg na wysokość powyżej 4 m lub na odległość 25 m;
ręczne przemieszczanie przedmiotów przez pomieszczenia, schody, korytarze albo drzwi zbyt wąskie w stosunku do rozmiarów tych przedmiotów, jeżeli stwarza to zagrożenie wypadkowe;
przenoszenie przez jednego pracownika materiałów ciekłych gorących, żrących albo o właściwościach szkodliwych dla zdrowia, których masa wraz z naczyniem i uchwytem przekracza 25 kg;
przenoszenie balonów z kwasami lub innymi cieczami żrącymi na plecach lub przed sobą;
zespołowe przemieszczanie przedmiotów o masie przekraczającej 500 kg;
ręczne przemieszczanie ładunków na wózkach po pochylniach powierzchni większych niż 8 % oraz na odległość większą niż 200 m;
przemieszczanie ładunku na taczkach po pochylniach większych niż 8 % oraz na odległość przekraczającą 200 m.
przy transporcie ręcznym nie wolno zatrudniać osób, których stan zdrowia nie pozwala na tego rodzaju pracę, w szczególności dotyczy to osób głuchych, o słabym wzroku, umysłowo upośledzonych, o poważnych schorzeniach serca i cierpiących na przepuklinę.
Sprzęt pomocniczy podczas ręcznych prac transportowych użytkować przestrzegając podstawowych zasad bezpieczeństwa:
sprzęt i urządzenia pomocnicze muszą być w dobrym stanie technicznym;
nawierzchnie, po których odbywa się przemieszczanie ładunków powinny być sprawne i właściwie oznakowane;
pracownicy wykorzystujący sprzęt pomocniczy przy ręcznych pracach transportowych powinni być przeszkoleni w zakresie bezpiecznych sposobów wykorzystywania tego sprzętu;
wykorzystywane przez pracowników elementy podnośnikowe samochodów muszą być poddawane przeglądowi przez Dozór Techniczny; podnoszenie lub opuszczanie ładunków w miejscu przebywania pracowników powinno być poprzedzone sygnałem ostrzegawczym.
przewożony ładunek powinien być zabezpieczony, w szczególności przed upadkiem, przemieszczeniem i zsypywaniem się ze środka transportu;
sposób ładowania oraz rozmieszczenia ładunków na środkach transportu powinien zapewniać ich równowagę i stabilność podczas przemieszczania;
przedmioty przewożone na środkach transportu nie powinny wystawać poza obrys środka transportowego i nie mogą przysłaniać pola widzenia; w wyjątkowych przypadkach dopuszczalne jest przewożenie przedmiotów w warunkach niespełnienia tych wymagań, o ile praca odbywa się pod nadzorem zapewniającym bezpieczne jej wykonanie;
Czynności do wykonania po zakończeniu pracy
Sprawdzić poprawność ułożenia składowanych lub załadowanych na środek transportowy materiałów.
Oczyścić teren magazynu i uprzątnąć zbędne opakowania i inne przedmioty.
Sprawdzić stan techniczny stosowanych wózków transportowych i ustawić je w wyznaczonym miejscu w magazynie.
Sprawdzić magazyn pod względem zabezpieczenia pożarowego.
Wyłączyć maszyny i urządzenia zasilane energią elektryczną.
Zamknąć magazyn.
Zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników.
Po stwierdzeniu niewłaściwego działania ręcznych urządzeń transportowych, mającego wpływ na bezpieczeństwo pracy - przerwać pracę i powiadomić o tym przełożonego.
W razie wypadku przy pracy zgłosić fakt wypadku przełożonemu. Pozostawić stanowisko pracy w takim stanie, w jakim wydarzył się wypadek.
W przypadku uszkodzenia maszyny lub w razie wątpliwości co do bezpieczeństwa przy wykonywanej pracy, pracę należy przerwać i zwrócić się do przełożonego o podjęcie decyzji.
Czynności zabronione
Wykonywanie pracy przy ręcznych pracach transportowych przez osoby nie przeszkolone i bez zgody przełożonego.
Obsługiwanie urządzeń do składowania i transportowania bez znajomości instrukcji producenta i instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy.
Samodzielnego naprawiania urządzeń elektrycznych i mechanicznych występujących w magazynie.
ZATWIERDZAM
Data i podpis pracodawcy
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. nr 21, poz. 94 z 1998r. z późniejszymi zmianami).
2. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. nr 129, poz. 844 z późn. zm. - tekst jednolity (Dz. U. Nr 169, poz. 1650).
3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. nr 26, poz. 313 z 2000 r.).
„POLAMEL”
2
„POLAMEL”