A. Przeczytaj opis badania i na jego podstawie wykonaj zamieszczone niżej polecenia
W badaniu wzięły udział 54 osoby (27 mężczyzn i 27 kobiet). Zastosowano plan czynnikowy 3x2. Osoby badane przydzielano losowo do trzech warunków pierwszego czynnika - były prowadzone do pomieszczeń ze słabym, z typowym albo z jaskrawym oświetleniem. W obrębie tych trzech grup, także w sposób losowy, przydzielano badanym wartość drugiego czynnika - połowie osób puszczano muzykę, polowa osób siedziała w cichym pomieszczeniu. Następnie wszystkie osoby dostały do przepisania tekst na maszynie. Sprawdzano poziom wykonania - wskaźnikiem była liczba popełnionych błędów (każda pomyłka liczona była jako jeden punkt, skala rozciągała się więc od całkowitego braku błędów do 27, co było maksymalną liczbą błędów, jaka pojawiła się u osób badanych). Wyniki wskazują, że istotny był jedynie wpływ drugiego czynnika - osoby wykonujące zadanie w pomieszczeniu z muzyką wypadły gorzej niż osoby siedzące w ciszy.
1. Sformułuj hipotezę operacyjną (1 p):
Np.:
Warunki otoczenia wpływają na poziom wykonania prac biurowych.
lub
Trudne warunki zewnętrzne (hałas, nieodpowiednie oświetlenie) obniżają wykonywanie zadań biurowych.
lub
Osoby pracujące w cichym pomieszczeniu popełniają mniej błędów niż osoby w pomieszczeniu z muzyką.
2. Wymień zmienne niezależne główne i zmienne zależne (1 p)
określ wartości zmiennych i wskaż zastosowaną skalę pomiarową (1 p):
zmienne niezależne (X): zmienne zależne (Y):
Oświetlenie Poziom wykonania zadania biurowego
(słabe / typowe / jaskrawe) - zmienna nominalna wskaźnik - liczba błędów (od 0 do 27)
Bodźce dźwiękowe skala ilorazowa
(muzyka / brak muzyki) - zmienna nominalna
3. Naszkicuj schemat badania (wraz z uwzględnieniem występowania pretestów bądź posttestów) (1 p) i określ, czy był to: eksperyment / quasieksperyment (podkreśl właściwą odpowiedź (1 p))
randomizacja randomizacja
muzyka -> posttest grupa I
oświetlenie słabe <
brak muzyki -> posttest grupa II
/
/ muzyka -> posttest grupa III
Grupa - - - oświetlenie typowe <
\ brak muzyki -> posttest grupa IV
\
muzyka -> posttest grupa V
oświetlenie jaskrawe <
brak muzyki -> posttest grupa VI
4. Na schematycznym wykresie naszkicuj układ wyników (1 p) i określ, czy wystąpiły:
tylko efekty główne / interakcja (podkreśl właściwą odpowiedź (1 p))
lub:
B. Odpowiedz krótko na zamieszczone poniżej pytania:
1. Mierzymy poziom wielowartościowej zmiennej Y u osób A i B. Aby móc powiedzieć, że osoba A ma 3 razy wyższy wynik od osoby B, zmienna Y musiałaby być mierzona przynajmniej na skali (0,5p):
ilorazowej czyli stosunkowej
Skala ta odróżnia się od skali niższego typu tym, że (0,5p):
posiada obiektywny punkt zerowy
2. W poniższym, klasycznym planie eksperymentalnym dokonujemy w sumie czterech pomiarów zmiennej Y (dwa pretesty i dwa posttesty):
/ pretest(e) -> manipulacja X -> posttest(e)
populacja -> próba
\ pretest(k) -> brak manipulacji -> posttest(k)
Jeżeli chcemy wykazać, że pod wpływem manipulacji poziomem zmiennej X wyniki ulegają zmianie, a obawiamy się, że grupy nie były wyjściowo identyczne, powinniśmy porównać ze sobą wyniki następujących pomiarów (1p):
Ponieważ grupy nie były identyczne, nie możemy porównywać grup (e) z (k), tylko musimy dokonać porównań wewnątrzgrupowych, czyli:
posttest(e) z pretestem(e)
oraz
podtest(k) z pretestem(k)
3. Mówiąc o trafności planów eksperymentalnych, rozróżniamy trafność wewnętrzną i zewnętrzną. Na co wpływa poziom trafności wewnętrznej (1p)?
Na pewność, z jaką na podstawie wyników przyjmujemy lub odrzucamy hipotezę.
Lub:
Duża trafność wewnętrzna to duża pewność, że podejmując decyzję, czy hipotezę można uznać za prawdziwą, nie popełnimy błędu.
Lub:
Na wyeliminowanie alternatywnych, poza hipotezą, przyczyn uzyskania określonych wyników.
wersja 0-PZ6