oznaczenia na mapach glebowo-rolniczych

1. Rodzaj użytku

R - gleby orne, Ł - łąki, Ps - pastwiska, RN - gleby rolniczo nieprzydatne (nadające się pod zalesienie), Ls - lasy, Tz - tereny zabudowane (o zwartej zabudowie), W - wody, WN - wody nieużytki, N - nieużytki rolnicze

2. Rodzaje i gatunki gleb

(bez znaku) - gleby wytworzone ze skał osadowych luźnych (przedholoceńskich)

żp - żwiry piaszczyste

żg - żwiry gliniaste

pl - piaski luźne

ps - piaski słabo gliniaste

pgl - piaski gliniaste lekkie

pgm - piaski gliniaste mocne

gl - glina lekka

gs - glina średnia

gc - glina ciężka

płz - utwory pyłowe zwykłe

płi - utwory pyłowe ilaste

ls - gleby lessowe i lessowate lekkie i średnie (lessy i utwory lessowate zwykłe)

li - gleby lessowe i lessowate mocne (lessy i utwory lessowate mocne)

i - iły

ip - iły pylaste

3. Głębokości zmiany utworów

Zmiana następuje:

- płytko . (nie głębiej niż 50 cm)

- średnio głęboko : (50 - 100 cm)

- głęboko∴(100-150 cm)

Jeśli w opisie składu granulometrycznego występuje pojedynczy symbol to znaczy, że gleba na jednakowy skład do 150 cm.

6. Typy i podtypy gleb na mapach glebowo-rolniczych

Symbol na mapie	Typy i podtypy wg systematyki z 1989 roku
(bez znaku)	Gleby inicjalne: skaliste, luźne, ilaste lub gleby słabo wykształcone: rankery i arenosole
A	Gleby bielicowe lub gleby płowe*
B	Gleby brunatne właściwe
Bw	Gleby brunatne kwaśne lub gleby rdzawe**
C	Czarnoziemy (niezdegradowane)
Cd	Czarnoziemy (niezdegradowane
Cz	Czarnoziemy (zdegradowane)
D	Czarne ziemie właściwe
Dz	Czarne ziemie zdegradowane
G	Gleby opadowo-glejowe lub gleby gruntowo-glejowe
F	Mady rzeczne
E	Gleby mułowe (torfowo-mułowe)
T	Gleby torfowe lub gleby murszowe (torfowo-murszowe)
M	Gleby murszowate
R	Rędziny (inicjalne)
Rb	Rędziny (brunatne)
Rc	Rędziny (czarnoziemne)
Rd	Rędziny (czarnoziemne)

* Gleby płowe są wytworzone na utworach zwięzłych (piaski gliniaste, gliny, utwory pyłowe), tworząc kompleksy 4. i 5., natomiast gleby bielicowe są wytworzone na piaskach luźnych lub słabo gliniastych i tworzą kompleksy 7. i 6.

** gleby rdzawe są wytworzone na piaskach luźnych lub słabo gliniastych (kompleks 7. i 6.), natomiast gleby brunatne są wytworzone na utworach zwięźlejszych (kompleks 2. - 5.).

KOMPLEKSY PRZYDATNOŚCI ROLNICZEJ

GRUNTY ORNE

1.kompleks pszenny bardzo dobry - obejmuje najlepsze gleby w kraju, zasobne w składniki pokarmowe, o głębokim poziomie próchnicznym, dobrej strukturze, przepuszczalne, przewiewne, a równocześnie magazynujące duże ilości wilgoci. Występują na terenach płaskich lub łagodnie nachylonych, są łatwe do uprawy, mają prawidłowe stosunki wodne. Osiąga się na nich wysokie plony nawet wymagających roślin. (I, II klasa)

2. kompleks pszenny dobry - gleby nieco mniej urodzajne, zwięźlejsze i cięższe do uprawy. Tam, gdzie poziom wody może się wahać mogą być okresowo gorzej przewietrzane lub mieć niedobory wilgoci. Wysokość plonów zależy od agrotechniki i przebiegu pogody. Najlepiej udaje się pszenica, a także burak cukrowy, jęczmień. (IIIa,IIIb)

3. kompleks pszenny wadliwy - obejmuje gleby średniozwięzłe i zwięzłe, które są okresowo za suche. Mogą to być gleby zwięzłe, płytkie zalegające na zbyt przepuszczalnym podłożu np. gleby wykształcone z iłów, glin, utworów pyłowych, podścielone piaskiem luźnym lub żwirem. Druga grupa gleb to gleby średniozwięzłe i zwięzłe głębokie całkowite zlokalizowane na zboczach wzniesień, więc narażone na spływ powierzchniowy wód i erozję. (IIIb,IVa,IVb)

4. kompleks żytni bardzo dobry (pszenno -- żytni) - najlepsze gleby lekkie wytworzone przeważnie z piasków gliniastych mocnych całkowitych, piasków gliniastych mocnych i lekkich zalegających na utworach zwięźlejszych. Gleby strukturalne, z dobrze wykształconym poziomem próchnicznym i właściwymi stosunkami wodnymi. Uprawia się żyto, ziemniaki i inne rośliny mniej wymagające niż pszenica. (IIIb, IIIa,IVa)

5.kompleks żytni dobry - gleby lżejsze i mniej urodzajne niż zaliczane do kompleksu 4. Są to głównie gleby wytworzone z piasków gliniastych lekkich zalegających najzwięźlejszym podłożu oraz gleby wytworzone z piasków gliniastych, całkowite. Są to gleby wrażliwe na suszę, głęboko wyługowane i zakwaszone. (IVa,IVb)

6. kompleks żytni słaby - gleby wytworzone z piasków słabogliniastych głębokich oraz z piasków gliniastych lekkich podścielonych płytko piaskiem luźnym lub żwirem piaszczystym. Gleby te są nadmiernie przepuszczalne, są więc okresowo lub trwale zbyt suche. Są to gleby ubogie w składniki pokarmowe, a niedobór wody jest czynnikiem ograniczającym stosowanie nawozów. Nie wykorzystane przez rośliny składniki są wymywane bardzo szybko. Uprawia się żyto, owies, ziemniaki, seradelę i łubin. (IVb,V)

7. kompleks żytni bardzo słaby (żytnio -- łubinowy) - najsłabsze gleby wytworzone z piasków luźnych i piasków słabogliniastych przechodzących w piasek luźny lub żwir. Gleby są ubogie w składniki pokarmowe, trwale zbyt suche, stąd nawożenie daje nieznaczny wzrost plonów. Uprawia się prawie wyłącznie żyto i łubin gorzki żółty.

8. kompleks zbożowo -- pastewny mocny - gleby zwięzłe i ciężkie, okresowo nadmiernie wilgotne. Są zasobne w składniki pokarmowe, więc potencjalnie żyzne. Nadmierne okresowe uwilgotnienie utrudnia prawidłową agrotechnikę i ogranicza dobór roślin. Lepsze plony uzyskuje się w latach suchych. Po uregulowaniu stosunków wodnych mogą przejść do kompleksu 2.

9. kompleks zbożowo -- pastewny słaby - gleby lekkie wytworzone z piasków (skład mechaniczny odpowiada glebom z kompleksów 5, 6, 7) okresowo podmokłe. Podmokłość tych gleb wynika z położenia tych gleb w obniżeniu terenu w zasięgu wody gruntowej lub występowaniem w dolnej części profilu warstw słabo przepuszczalnych. Nadmiernie uwilgotnione na wiosnę, później obserwuje się niedobór wilgoci.

UŻYTKI ZIELONE

1z - użytki zielone bardzo dobre i dobre - użytki zielone na glebach mineralnych i mułowo - torfowych. Użytki te znajdują się w warunkach z możliwościami regulowania stosunków wodnych lub naturalnych, mających najkorzystniejszy układ stosunków wodnych. Łąki co najmniej dwukośne nie mniejszej niż 50q sina z 1ha. Pastwiska pozwalają na 4-krotne spasanie i dają możliwość wyżywienia 3 krów w ciągu okresu wegetacyjnego. (klasa I, II)

2z - użytki zielone średnie - użytki zielone na glebach mineralnych i mułowo - torfowych, torfowych i murszowych. Są to gleby okresowo za suche lub nadmiernie uwilgotnione. Łąki przeważnie dwukośne, dają przeciętnie 25-30q z 1ha sina średniej jakości. Pastwiska mają wydajność wystarczającą na wyżywienie 2 krów przez 130 dni. (III,IV)

3z - użytki zielone słabe i bardzo słabe - użytki zielone na glebach mineralnych zbyt suchych lub zbyt wilgotnych, na glebach mułowo -- torfowych i torfowych przesuszonych lub podtapianych. Łąki jednokośne, turzycowe i trawiaste, dają plon 15q z 1ha siana słabej jakości. Pastwiska mogą wyżywić 1 krowę w ciągu 120 dni.

---