Wyższa Szkoła Humanistyczna Pomerania w Chojnicach

Studia Podyplomowe: Oligofrenopedagogika

Anna Miszewska

Indywidualny program zajęć rewalidacyjnych dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Gimnazjum ,klasa I

Diagnoza

Na podstawie badań specjalistycznych stwierdzono upośledzenie umysłowe lekkiego stopnia.
wydanym przez Poradnię Psychologiczno - Pedagogiczną .

Najsłabiej uczeń prezentuje się pod względem zdolności odpowiedzialnych za sukces szklony. Bardzo słaby w stosunku do wieku zakres wiadomości ogólnych, nabywanych w toku nauki szkolnej i oddziaływania najbliższego środowiska. Uczeń ma poważne trudności w rozumieniu przyczynowo - logicznym i abstrakcyjno - logicznym. Zaburzona percepcja wzrokowa. W sytuacji zadaniowej mało samodzielny, niepewny, wymaga stałej zachęty do kontynuowania wysiłku. Znacznie wydłużony czas odpowiedzi werbalnej. W większości zadań bardzo wolne tempo pracy. Chłopiec z wadą wzroku: krótkowzroczność obu oczu, mały astygmatyzm krótkowzroczny oka lewego. Powinien korzystać z korekty okularowej.

Uczeń prezentuje bardzo niski poziom podstawowych wiadomości z matematyki i języka polskiego. Nie zna tabliczki mnożenia i dzielenia, podstawowych pojęć z geometrii, ma trudności z obliczaniem działań sposobem pisemnym, rozwiązywaniem ułamków. Nie wyodrębnia części mowy, ma trudności z formułowaniem wypowiedzi pisemnych na dowolny temat. Czyta całościowo, nie zachowuje płynności, czasami sylabizuje z syntezą. Zniekształca treść czytaną, nie rozumie tekstu. Pisze nieporwanie pod względem ortograficznym. Nieprawidłowy jest poziom graficzny pisma: litery mało kształtne, miejscami zacierają czytelność zapisu.

Zgodnie z zaleceniami Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej należy zastosować w procesie dydaktycznym specjalnych form i metod pracy ze względu na obniżone możliwości intelektualne
W pracy z dzieckiem szczególną uwagę należy zwrócić na:
- różnicowanie limitów czasowych;

- różnicowanie ilości i poziomu trudności przydzielonej do wykonana pracy;

- bazowanie w procesie dydaktycznym na metodach poglądowych i pokazowych, z podkreśleniem związku nauczanych treści z działaniami praktycznymi w życiu codziennym;

- częste nagradzanie zachęta i pochwała , motywowanie do wysiłku zadaniowego

Cele

- dostosowanie działań edukacyjnych do diagnozy psychologiczno - pedagogicznej dziecka
- zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, akceptacji i życzliwości
- poszerzenie wiedzy o świecie
- podnoszenie sprawności grafomotorycznej
- rozwijanie percepcji wzrokowej, wzrokowo- ruchowej i słuchowej
- budzenie wiary we własne możliwości
- wdrażanie do gromadzenia doświadczeń matematycznych
- wzbogacanie biernego i czynnego słownictwa
- kształtowanie umiejętności wnikliwej obserwacji i logicznego myślenia
- wytworzenie pozytywnych relacji opartych na szacunku, zaufaniu i wsparciu


Działania rewalidacyjne

Treści programowe i przykłady ćwiczeń:

I Wyrównywanie zaburzeń rozwoju umysłowego
● Usprawnianie motoryki i sprawności manualnej:
- ćwiczenia manualne usprawniające małe ruchy ręki, dłoni, nadgarstka, palców np. wycinanie z papieru: ciągłe po linii prostej, falistej, wycinanie form geometrycznych i konturów rysunków; naklejanki z papieru, materiału, włóczki; elementy orgiami; kształtowanie nawyków prawidłowego posługiwania się nożyczkami.
- ćwiczenia graficzne: podkreślanie tematów, zakreślanie ważnych informacji, pisanie ze słuchu, rysowanie wzorów po śladzie, kopiowanie rysunków przez kalkę techniczną, rysowanie identycznego wzoru, pisanie na papierze milimetrowym.
● Usprawnianie analizy i syntezy wzrokowej, koordynacji wzrokowo ruchowej i orientacji przestrzennej: np. dobieranie par jednakowych obrazków, dobieranie par jednakowych figur geometrycznych, odtwarzanie z pamięci układów elementów (obrazków, przedmiotów, figur itp.), rozpoznawanie zmian jakościowych i ilościowych w układach elementów (zabawa: Co się tu zmieniło?),wyszukiwanie różnic i podobieństw między obrazkami, posługiwanie się kalendarzem, zegarem, rozwiązywanie krzyżówek (pionowo, poziomo), gry edukacyjne.
● Kształtowanie werbalnej sprawności komunikacyjnej, zmniejszenie zahamowań w kontaktach z rówieśnikami, nauczycielami i najbliższym otoczeniem: wdrażanie do stosowania zwrotów grzecznościowych, zachęcanie do samodzielnego podejmowania kontaktów interpersonalnych (rozmowa w sekretariacie, kuchni szkoły itp.); relacjonowanie własnych przeżyć, określanie emocji; rozmowy na temat aktualnych wydarzeń z życia szkoły, obejrzanych programów, filmów.

II Wyrównywanie trudności w zakresie edukacji humanistycznej

● Uzupełnienie wiadomości dotyczących nauki o języku, ortografii, interpunkcji:
przypomnienie zasad ortografii i interpunkcji oraz ćwiczenie umiejętności stosowania ich w praktyce; uzupełnianie wiadomości o budowie zdania pojedynczego, dwukrotnie złożonego; kształtowanie praktycznej umiejętności stosowania zasad składni w budowaniu wypowiedzi np. nauka części mowy: rzeczownik ( liczba, rodzaj, przypadki), czasownik (liczba, osoba, czas), przymiotnik (liczba, rodzaj, stopniowanie, odmiana przymiotnika z rzeczownikiem),
tworzenie przymiotników od rzeczowników, rzeczowników od czasowników np.: stół - stołowy, palić- palacz, wyróżnianie rzeczownika, czasownika, przymiotnika w zdaniu; praktyczne wprowadzanie przyimków poprzez demonstrowanie różnych stosunków przestrzennych np. nad stołem, pod stołem, wyróżnianie przyimków w zdaniu; wskazywanie podmiotu i orzeczenia jako najważniejszych części zdania; utrwalanie zasad pisowni z h, ó, ż, rz wymiennym i niewymiennym w zakresie słownika uczennicy; pisownia rz po spółgłoskach; pisownia wyrazów z ą, ę; pisownia wielkiej litery w nazwach geograficznych, imionach własnych, korespondencji; posługiwanie się słownikiem ortograficznym; dzielenie wyrazów przy przenoszeniu.

● Bogacenie słownictwa i kształtowanie umiejętności posługiwania się słownikami np. grupowanie wyrazów wokół danego tematu (wyrazy bliskoznaczne i pokrewne); dobieranie wyrazów przeciwstawnych; gromadzenie słów potrzebnych przy tworzeniu różnych typów wypowiedzi pisemnej; praktyczne korzystanie z encyklopedii, słownika.

● Kształcenie umiejętności słuchania i mówienia: rozmowy; samodzielne wypowiadanie się,
omawianie czytanych tekstów, oglądanych filmów, obrazów; słuchanie ze zrozumieniem opowiadania, recytacji, tekstów czytanych; nazywanie rzeczy, czynności, cech przedmiotów i ich usytuowania, cech osób i stanów psychicznych; słuchanie ze zrozumieniem wypowiedzi innych osób, odgadywanie intencji wypowiedzi np. reklamy.

● Doskonalenie umiejętności czytania i opracowywania tekstów: czytanie głośne tekstów z uwzględnieniem znaków interpunkcyjnych i intonacji; czytanie ciche ze zrozumieniem, ze zwróceniem uwagi na wskazane w tekście treści; wyodrębnianie postaci i zdarzeń w utworach; omawianie postaci, ich czynów, cech charakteru, ustalanie kolejności wydarzeń i wiązanie ich w logiczną całość.

● Kształtowanie umiejętności samodzielnego tworzenia komunikatów językowych mówionych i pisanych, niezbędnych w dalszej edukacji i w życiu: przepisywanie tekstów połączone z wyodrębnieniem zdań; samodzielne pisanie krótkich opowiadań i opisów; układanie planów utworów lub ich fragmentów; pisanie z pamięci i ze słuchu; pisanie pism użytkowych (listy, adresowanie kopert, życzenia świąteczne, imieninowe, okolicznościowe, pisanie ogłoszeń); właściwe rozmieszczanie tekstu na stronie zeszytu.


III Wyrównywanie trudności w zakresie edukacji matematyczno - przyrodniczej

● Rozwijanie sprawności rachunkowej: wykonywanie jednodziałaniowych obliczeń pamięciowych; wykonywanie dodawania, odejmowania, mnożenia i dzielenia na liczbach naturalnych z wykorzystaniem liczydeł, patyczków , posługiwanie się kalkulatorem; obliczanie ułamka danej liczby, dodawanie i odejmowanie ułamków zwykłych - proste przypadki ( całości, połówki, ćwiartki ); zapisywanie i odczytywanie liczb naturalnych do 1000; dodawanie i odejmowanie w pamięci na konkretach w zakresie 100.


● Kształcenie pojęć matematycznych i rozwijanie umiejętności posługiwania się nimi: posługiwanie się systemem dziesiątkowym; posługiwanie się systemem rzymskim; rozumienie pojęć związanych z arytmetyką: suma, różnica, iloczyn, iloraz, cyfra, oś liczbowa; kształtowanie pojęcia ułamka zwykłego ( połowa, ćwiartka, całość, ósemka - np. dzielenie owoców); porządkowanie liczb naturalnych od największej do najmniejszej i odwrotnie; wyróżnianie w liczbie trzycyfrowej setek, dziesiątek, jedności; zapisywanie i odczytywanie liczb w systemie rzymskim (do XXX).

● Kształcenie sprawności manualnej i wyobraźni geometrycznej: rozpoznawanie i rysowanie podstawowych figur geometrycznych za pomocą linijki, ekierki i cyrkla ( kwadrat, prostokąt, trójkąt, okrąg); mierzenie odcinków; rozpoznawanie i rysowanie prostych prostopadłych i równoległych;
rozumienie pojęć związanych z geometrią: punkt, prosta, półprosta, odcinek, kąt ostry, rozwarty, prosty, prostokąt, kwadrat, trójkąt, prostopadłościan, sześcian, jednostki długości; mierzenie kątów
za pomocą kątomierza; kształtowanie nawyków prawidłowego posługiwania się przyrządami.

● Rozwijanie umiejętności stosowania matematyki: praktyczne posługiwanie się jednostkami długości, masy itp.; rozwiązywanie nieskomplikowanych zadań tekstowych ( w tym porównywanie różnicowe i ilorazowe); praktyczne posługiwanie się kalendarzem, zegarem, pisanie dat, obliczenia czasowe, obliczenia czasu podróży; korzystanie z informacji podanych za pomocą tabel, diagramów, rozkładów jazdy itp.; posługiwanie się pieniędzmi (planowanie wydatków, obliczanie reszty).

● Rozwijanie wiadomości o otaczającym świecie: wskazywanie kierunków głównych i pośrednich na mapie; rozróżnianie krajobrazów ( górski, wyżynny, nizinny); rozpoznawanie pospolitych gatunków zwierząt i roślin w najbliższym otoczeniu; rozpoznawanie podstawowych warzyw, owoców, roślin zbożowych i przemysłowych uprawianych w Polsce i wskazywanie ich praktycznego wykorzystania; nazywanie zmysłów człowieka, omówienie ich roli i higieny; ćwiczenia z atlasem ( planety w Układzie Słonecznym, swoja miejscowość i region); zasady i środki higieny osobistej; praktyczne zasady zdrowego żywienia; ćwiczenie zachowań asertywnych.

Organizacja zajęć

W trakcie zajęć nauczyciel podkreśla mocne strony ucznia, stara się
nawiązać z nim jak najlepszy kontakt, zachęca go do pracy oraz pomaga pokonać trudności.
W czasie zajęć rewalidacyjnych, zgodnie z zaleceniami Poradni Psychologiczno - Pedagogicznej, rozwijana jest percepcja wzrokowa i wzrokowo - ruchowa, percepcja słuchowa, podnoszona sprawność grafomotoryczną. Wzbogacana jest wiedza o świecie oraz zasób słownictwa.
Uzupełniane są i utrwalane wiadomości szkolne.

---