5622

Róża wielokwiatowa należy do rodziny różowatych,pochodzi ze wschodniej Azji rośnie dziko w Chinach,Korei i Japonii,gatunek rozpowszechniony w uprawie na obszarach umiarkowanych i ciepłych półkuli północnej,wyst. Naturalnie oraz uprawiany w Polsce.Pokrój rośliny-krzew rosnący bardzo bujnie i osiągający wysokośc 2,5-7,0m,najczęściej ok. 4m,łodygi-długie pnące się lub czołgające pędy z krótkimi i hakowatymi kolcami lub bez kolców.Liście-drobne,błyszczące,ciemnozielone na jesieni przybierają pomarańczowoczerwoną barwę.Kwiaty pięciopłatkowe,drobne i pachnące zebrane są w wiechowate kwiatostany.Płatki białe lub rożowe,pręciki złotożółte zrośnięte w kolumienkę. Działki kielicha po przekwitnieniu odginają się na zewnątrz i wcześnie odpadają.owoce drobne o średnicy 0,5cm koralowo-czerwone.Gatunek ten odznacza się dużą zmiennością toteż istnieją liczne jego formy. W szkółkach,które rozmnażają pierwotny gatunek,znane SA np. sporty bardzo kolczaste lub całkowicie pozbawione kolców.Od tego gatunku róży pochodzi wiele odmian róż z grupy róż wielokwiatowych i pnących.Ze względu na szybki przyrost biomasy nadaje się do uprawy jako roślina energetyczna.ZASTOSOWANIE;Róża wielokwiatowa miała być początkowo przeznaczona do; nasadzeń celem zwiększenia pojemności łowisk dla zwierzyny dzikiej,wykorzystana do obsady obrzeży lasów,zagospodarowania nieużytków i remiz.Jej nasadzenia na obrzeżach lasów mogą tworzyć pasy przeciwpożarowe w okolicach gdzie mimo zakazów nadal wypalane są trawy.Małe wymagania temperaturowe sprawiają że już od wczesnej wiosny krzewy róży są dobrze uwodnione przez co ogień dochodząc do zwartych nasadzeń znacznie słabnie a po pewnym czasie przygasa.Kiedy odkryto jej zalety głównie szybkie odrastanie-zaczęto postrzegać ją jako wysokoenergetyczną roślinę która może stanowić alternatywne źródło energii.Duzym atutem rośliny jest odporność na niekorzystne warunki pogodowe w tym odporność na niskie temp. I długotrwałą suszę.róża może być uprawiana na plantacjach energetycznych, samodzielnie lub razem z innymi roslinami energetycznymi.Zaletą uprawy tej rośliny jest coroczny zbiór biomasy poczynając od roku założenia plantacji.Poprzez tworzenie głębokiego systemu korzeniowego jest wytrzymała na susze dlatego nadaje się do nasadzeń na glebach słabszych klas bonitacyjnych.Na glebach dobrze utrzymujących wilgoć osiąga się większy przyrost biomasy.Dobrze rozwinięty system korzeniowy rośliny przenika w głąb profilu glebowego zwiększając podsiąkalność,powoduje to wzrost retencji gruntowej sąsiadujących gleb,co z kolei wpływa na porawę produktywnośći upraw przyległych szczególnie w latach ubogich w opady atmosferyczne.Uprawa róży osłabia zjawisko erozji wodnej i wietrznej oraz kształtuje korzystny mikroklimat strefy przygruntowej i górnych poziomów profilu glebowego.Silnie zbudowany system korzeniowy przeciwdziała rozmywaniu się gleb podczas ulew i roztopów.Polepsza także warunki zdrowotne przylegającego lasu lub drzewostanów.Z uwagi na swoje wartości estetyczne nadaje się do kształtowania terenów zielonych w miastach do nasadzeń w ogrodach i parkach.Odmianę JATAR uzyskano na drodze selekcji prowadzonej pod kątem przydatności do celów rekultywacyjnych,biorąc pod uwagę takie wymogi jak;mrozoodporność,dobre przyrosty na słabych stanowiskach gleby,Róża wielokwiatowa energetyczna JATAR jest zgłoszona do Księgi Ochrony Wyłącznego Prawa,zgodnie z procedurą ustawy o nasiennictwie z 24 listopada 1995r (DU nr 149,21,12,1995 poz.724).Róża JATAR jest odporna na choroby i szkodniki. Może być wykorzystana do celów energetycznych ze względu na silnie krzewiące się karpy oraz duży przyrost.Jej lukowato wygięte pędy osiągają 4-6 m długości.Roslina tworzy głęboki system korzeniowy,dlatego jest wytrzymała na suszę przy czym na glebie dobrze utrzymującej wilgoć przyrost biomasy jest większy.Dużym atutem róży wielokwiatowej jest to że ma wielkie wymagania ,znosi skrajne warunki suszy,rośnie na wydmach i ubogich glebach piaszczystych IV,V i VI klasy.MATERIAŁ ROZMNOŻENIOWY;celem uzyskania dobrego materiału do nasadzeń w pełni powtarzalnego zastosowano rozmnażanie wegetatywne,zrzezy róży wielokwiatowej wysadza się od marca do końca kwietnia,istnieje możliwość zakładania plantacji jesienią.OBSADA ROŚLIN;jako rośłina energetyczna róża wielokwiatowa jest sadzona na plantacjach kilkudziesięciuhektarowych w rozstawach 1*2m lub-na glebach słabszych- 0,5*1m,obsada 5.000 lub 10.000 sztuk na 1 ha.PRZYGOTOWANIE SADZONEK;zrzezy rosy multiflory JATAR tniemy na dlugości 20-25 cm i sadzimy umieszczając pionowo w ziemi aby wystawało 1 oczko na powierzchni,na plantacjach energetycznych na glebach słabszych co 0,5 m w rzędzie na lepszych (IV a IVb klasy) co 1 metr w rzędzie.GLEBA; odczyn pH gleby nie jest szczególnie istotny i może się wahać w granicach 5,5-7,5.Przy niższym pH korzystne jest wapnowanie (węglan wapnia).STANOWISKO;Róża JATAR dobrze toleruje zanieczyszczenia.Wskazane jest wykorzystanie substancji organicznych między innymi osadów pościelowych obornika,kompostów.Porowata materia organiczna bogata w mineralne składniki żelujące przyczynia się do zlepiania luźnych cząsteczek gleb piaszczystych w zatrzymujące woda gruzełki.UPRAWA GLEBY;gleba pod nasadzenia plantacji musi być dobrze przygotowana nie zadarniona i odchwaszczona. W pierwszym roku po posadzeniu kiedy rosliny są słabo ukorzenione nie można dopuścić do dużego zachwaszczenia w następnych latach chwasty nie są przeszkodą.SADZONKI;przy nasadzeniach w lasach i na stanowiskach do rekultywacji bardzo jałowych w składniki pokarmowe należy stosować ukorzenione sadzonki. ZBIORY I PLONOWANIE;zaletą róży multiflora JATAR jest jej zbiór na biomasę już tego samego roku po posadzeniu na wiosnę-jesienią i każdego roku zwiększenie plonowania,dobrze utrzymywana plantacja może być eksploatowana 25-30 lat.,plon biomasy z 1 ha wynosi od 10-15 ton suchej masy,twardości porównywalnej do drewna bukowego,dla celów energetycznych kosi się rośłiny na wysokości 15-20 cm nad ziemią następnie w zależnośći od technologii zbioru przetwarza na zrębki ,brykiety i Pelle.REKULTYWACJA; jako roślina rekultywacyjna do nasadzeń;na zwałach węglowych,na nieczynnych wysypiskach,na terenach po eksploatacji kruszyw,Rosa multiflora charakteryzuje się dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym który nie tylko wiąże agregaty glebowe lecz także przenika w głąb profilu glebowego do głębokości 1,4-1,5m. PLANTACJA RÓŻY WIELOKWIATOWEJ;poprawia podsiąkalność gleby,powoduje wzrost retencji gruntowej sąsiadujących gleb,przestawia spływ powierzchniowy na względny,opóźnia odpływy roztopowe,zmniejsza wtórne parowanie,zatrzymuje wody poziome,kształtuje klimat strefy przygruntowej,osłabia zjawisko erozji wodnej. KARMA DLA DZIKICH ZWIERZĄT;nasadzenia tej rośliny zmniejszają szkody łowieckie na polach jak również szkody w uprawach leśnych stanowiac wystarczający bogaty w białko pokarm,w okresie zimowym zarówno dla zwierzyny płowej jak i dla zwierzyny drobnej żerowisko jest wybawieniem,ponieważ zawartość wody w pędach róży wystarcza do przetrwania.Roślinę tą sadzi się w remizach lub na obrzeżach lasu jak również na ciągach ekologicznych jako roślinę osłonową