The Background to Film Noir
Powieści detektywistyczne, kryminały hard-boiled, pulp fiction - Dashiell Hammett (Sokół Maltański), Raymond Chandler (Żegnaj Laleczko),
James M. Cain (Podwójne Ubezpieczenie)
Filmy gangsterskie
Romans gotycki, (XVIII w., Europa), główny odbiorca - kobieta, w USA rozwinięty nurt przez m.in. E. Allana Poe, Rebecca A. Hitchcocka zaadaptowana powieść Daphne du Maurier
Niemiecki ekspresjonizm (1904-24) - krytyka burżuazyjnego racjonalizmu, Gabinet doktora Caligari, Student z Pragi, problemy z tożsamością, pojęcie Stimmung, różne typy narracji (np.: voice over), kontrast mocnego światła
i głębokich cieni
Weimarski Strassenfilm, lub Urban Thriller - nowy obiektywizm, ulice miasta, światła latarni, postaci z półświatka, femme fatale. Błękitny anioł Sternberga
z Marleną Dietrich
Emigranci: Fritz Lang, Billy Wilder, Otto Preminger, Peter Lorre, itd. -> techniki ekspresjonistyczne z kina europejskiego, ale też zastane techniki filmowe. Biografie twórców = alienacja i asymilacja.
Francuski realizm poetycki - most pomiędzy niemieckim ekspresjonizmem
a klasycznym kinem hollywoodzkim. Miejskie życie paryskiego proletariatu lub klasy średniej, czerpał z twórczości niemieckich filmowców (Lang, Siodmak). Bardziej uniwersalny charakter miasta, dużo świateł neonów, iskrzący się bruk, mgła i inne opady atmosferyczne, długie ujęcia. Postać lost girl i nowoczesny Everyman (Jean Gabin). Suka, Jean Renoir.
Horrory z lat '30 (wpływ ekspresjonizmu), tzw. 1. cykl: Frankenstein Whale'a, Racula Browninga i 2. cykl: Phantom Lady Siodmaka, Cień wątpliwości Hitchcocka. Gra świateł, cieni, dziwne kąty ujęć, typ aktorstwa, zagubiony bohater.
Obywatel Kane O. Wellesa, egzemplarz amerykańskiego ekspresjonizmu
Czynniki społeczno-polityczne:
Przystąpienie USA do II wojny światowej, koniec izolacjonizmu
McCarthyism, konsekwencje zimnej wojny, strach przed komunizmem
Hiroshima, Nagasaki
Niepewne lata '40 (paranoje, moralna anarchia, klimat strachu)
Motywy egzystencjalne i freudystyczne
Styl Noir
Polemika z klasycznym kinem Hollywoodu
Typowe sceny/scenerie filmów noir
Low key, chiaroscuro, wąskie kąty, długie ujęcia, klaustrofobiczne kadry, opresyjne/duszące zbliżenia
Soundtracki często jazzowe, club jazzowy jako element miejskiego klimatu, ale też miejsce morderstwa
Postęp techniczny - mniej ziarniste taśmy pozwoliły na mniejsze oświetlenie i wytworzenie mrocznego klimatu (zgodnego z restrykcjami oświetlenia również)