Definicja nauk o Ziemi, systematyka nauk o Ziemi.
Położenie Ziemi w układzie słonecznym; cechy Ziemi jako planety: charakter materii, gęstość, ogólna budowa w odniesieniu do innych znanych planet.
Elementy ruchu Ziemi: kształt orbity, charakter i prędkość ruchu obiegowego i obrotowego, precesja, nutacja - ich przyczyny, okres, skutki dla procesów zachodzących w środowisku; układ Ziemia - Księżyc jako planeta podwójna, zaćmienia Słońca i Księżyca; pojęcie barycentrum.
Kształt i rozmiary Ziemi; definicje elipsoidy i geoidy.
Skutki ruchu obiegowego i obrotowego Ziemi; definicje: ekliptyki, układ współrzędnych równikowy równonocny, rektascensja, deklinacja, efekt Coriolisa, I prędkość kosmiczna, prędkość ucieczki, aberracja światła, libracja (np. Księżyca)
Paralaksa: geo-, heliocentryczna.
Słońce: właściwości, pojęcie stałej słonecznej, rozkład usłonecznienia na powierzchni Ziemi.
Geomorfologia: przedmiot badań, podział procesów geomorfologicznych.
Charakterystyka i podział procesów wietrzenia, denudacji, erozji, akumulacji, krasowych, glacjalnych.
Formy terenu powstałe wskutek poszczególnych procesów niszczących i akumulacyjnych z podziałem na środowisko fluwialne, eoliczne, glacjalne, morskie, krasowe.
Hydrologia, hydrografia, hydrosfera - definicje; podział hydrologii ze względu na przedmiot badań i ze względu na podejście badawcze.
Mały i duży obieg wody, pojęcie bilansu wodnego, zasoby hydrosfery ziemskiej.
Pojęcia zlewni, działu wodnego, definicje cieku, rzeki, podstawowe parametry zlewni, wodowskazy i mareografy.
Przepływ rzeczny: pomiar, krzywa przepływu.
Jeziora, bagna i torfowiska - udział w retencji wód, podział, rola w kształtowaniu pokrywy glebowej.
Kriosfera: definicje lodowca, lądolodu, trwałej zmarzliny, linii wiecznego śniegu, typy zlodowaceń.
Opady: definicje, rozkład opadów na Ziemi i w Polsce, hydrogram opad - odpływ, współczynnik odpływu powierzchniowego, intercepcja, ewapotranspiracja.
Podstawowe pojęcia z meteorologii: niż, wyż baryczny, front atmosferyczny, wycinek ciepły, wycinek chłodny, masa powietrza (podać przykłady dla Europy środkowej) okluzja, inwersja, adwekcja, stan równowagi atmosfery, gradient ciśnienia i temperatury, powierzchnia geopotencjału, prężność pary wodnej, stan nasycenia.
Model cyrkulacji atmosfery - podstawowe elementy.
Strefy klimatyczne Ziemi; wpływ klimatu na procesy geomorfologiczne, glebotwórcze i hydrologiczne.
Literatura:
Astronomia K. Rudnicki
Geomorfologia P. Migoń
Hydrologia ogólna red. Bajkiewicz, Mikulski
Meteorologia i klimatologia red. K. Kożuchowski
Pomocniczo:
Geologia dynamiczna M. Książkiewicz
Hydrologia inżynierska M. Ozga - Zielińska, J. Brzeziński