Wszechocean - zwarty obszar wód na pow. Ziemii,
Obejmujący wszystkie oceany wraz z połączonymi
z nimi morzami.
Morze - mniejsza część wszechoceanu, wymienia
wody z wodami oceanu.
Morza:
przybżeżne (berninga, Ochockie)
śródlądowe (Śródziemne, Bałtyckie)
międzywyspowe (Banda, Celebes)
Falowanie - ruch wody wzbudzony poziomym
ruchem powietrza (wiatrem)
Prądy morskie - powstają w wyników stałych
wiatrów, które wzbudzają stały ruch wody.
Upwelling - wznoszenie się mas wody ku
powierzchni.
Downwelling - ruchy wody skierowane w dół..
Pływy - rodzaj fali powstającej w wyniku
grawitacyjnego oddziaływania bliskich ciał niebieskich
takich jak Księżyc Słońce.
Przypływ - stan w którym woda osiąga najwyższy
poziom.
Odpływ - stan w którym woda osiąga najniższy poziom.
Tsunami - fala wywołana przez podmorskie trzęsienia
siemi i wybuchy wulkanów, ma ogromną niszczycielską
siłę.
Typy źródeł:
warstwowe
dolinne
szczelinowe
Ciek - każda powierzchniowa struga wody płynąca
własnym naturalnym korytem.
Rodzaje cieków:
rzeki
potoki
strumienie
Rzeka gł. - bezpośrednio wpływajca do morza
System rzeczny - rz. gł. wraz z dopływami
Dorzecze - obszar po którym płynie rzeka gł.
wraz z dopłytwami.
Zlewisko - zespół dorzeczy odprowadzających
wody do tego samego zbiornika.
Dział wodny - granica między dorzeczami
Ustrój rzeki - sposób zorganizowania rzeki wynikający
Z jej zasilania i określający zmienność przepływów.
Ustroje rzek:
lodowcowe - okresy wezbrań latem,
zasilane wodą z topniejących lodowców np. Matter Visp
śnieżne - okresy wezbrań wiosną podczas
roztopów np. Lena i Ob
deszczowe - okresy wezbrań w porze
deszczowej np. Nil, Irawandi
Delta - ujście rzeki, które powstaje w wyniku słabych
Ruchów wód, a nachylenie dna jest niewielkie.
Estuaria (ujścia lejkowate) - powstają jeżeli nachylenie
Jest większe, szelf wąski a ruchy wody silne.
Jezioro - akwen, którego wody nie podlegają wymianie
z wodami wszechoceanu
Jeziora:
przepływowe
odpływowe
bezodpływowe
Klasyfikacja genetyczna jezior:
kosmiczne -wody wypełniają kratery
meteorytowe np. jez. Clearwater
tektoniczne - związane z zapadliskami
lub rowami tektonicznymi np. jez. Bajkał
wulkaniczne - powstałe w kraterach
wygasłych wulkanów, np. Crater Lake
reliktowe - pozostałości dawnych mórz
np. Morze Kaspijskie
deltowe - powstałe w wyniku zasypania
osadami rzecznymi części ujścia deltowego np. Druzno
w delcie Wisły
krasowe - powstają w zapadliskach
powstałych w wyniku rozpuszczenia przez
wodę podłoża skalnego
zakolowe (starorzecza) - najczęściej po
wezbraniach rzeki zostaje odcięte zakole, którego wody
tworzą odtąd jezioro
przybżeżne - tworzą się w skutek odcięcia
zatoki przenarastającą mierzeję np. Łebsko Jamno
Gardno
bagienne - tworzą się w obniżeniach o
utrudnionym odpływie na terenach zabagnionych
osuwiskowe - odpływ wody zostaje
ograniczony przez osuwisko
biogeniczne - powstają w wyniku
działalności np. Bobrów tworzących tami i żeremie
polodowcowe - powstałe w wyniku
działalności lodowca można podzielić je na:
a) cyrkowe - znajdują się w zagłębieniach
kotłów polodowcowych, zwykle głębokie np. Czarny Staw
pod Rysami
b) morenowe
- moreny czołowej - powstają w wyniku
zablokowania moreną czołową odpływu wód z doliny
moreny dennej - wypełniają zoległe
obniżenia moreny dennej, są płytkie
c) rynnowe - są długie, o krętym przebiegu
d) oczka - są niewielkie, okrągłe, powstały
w zgłębieniach wypełnionych martwym lodem.
Antropogeniczne - powstałe w wyniku
gospodarczej działalności człowieka np.
zbiornik Czorsztyńsko - Niedzicki.