1.Charakterystyka dzwigni-punkt podparcia /oś obrotu/, -punkty przyłożenia sił, -ramię każdej siły2.Charakterystyka siły /wielkości wektorowej/NALEŻY OKREŚLIĆ JEJ:-punkt przyłożenia,-kierunek,-zwrot,-wartość. Częstotliwość EMG- wielk nap kurcz się mięśni, synchron pobudz się włókien mięśniowych, EMG mierzy, rejestruje-amplitudę i częstotliwość, EMP- zapis potencjałów elektrycznych w mięśniu, EMG bada- potencjały elektryczne mięśni, Koordynacja- proces nerwowo-mięśniowy, wykonanie ruchu zgodnie z założeniem, Częstotliwość- obrazuje- synchronizacje pobudzeń jednostek motorycznych, Koordynacja równoczesna- wyst na podst pobudz zgin jednocze hamow prostow antag., Siła bezwładności- siła przypadająca na jednostkę masy, Elektromiogram- suma czasowo-przestrzenna potencjału czynnościowego jednostki motorycznej podczas pobudzenia, mierzona specjalnymi elektrodami, Dzwignia 2 rodzaju- odl punktu przyłożenia siły mięśniowej od osi obrotu dm jest mniejsza od odległości punktu przył siły zew dQ-np. /m.dwugłowy ramienia/-dm mn od dQ, Dzwignia 3 rodzaju- odl punktu przyłoż siły mięśn od osi obrotu dm jest większa od odległości punktu przyłoż siły zew dm większe od dQ -np. /m.ram-prom/-dm większe od dQ, Dzwignia dwustronna- mamy z nią do czynienia wtedy, gdy siły mięśnia i oporu lub 2 antag mięśni są przył po przeciwnych stronach względem punktu podparcia /oś obrotu w stawie/, Ekscentryczna Emm mniejsze od Emz, Koncentryczna Emm większe od Emz, Skurcz izometryczny- objawia się zm nap mięś, bez zmiany długości mięśnia, Błąd odwzorowania zależy od- odległości kamery, od filmowanego obiektu, Wyznaczanie OSC jest niezbędne do obliczenia struktury fazowej, Elektrogoniogr mierzymy- amplitudę, czas, częstotliwość, promień wodzący Odl środka ciężk danej masy do końca bliższ tej części
Równowaga momentów sił działających na dzwignie Mm=MQ, Mm1=Mm2 7.Moment siły- wektor wyznaczony przez iloczyn wektorowy odległości punku przyłożenia siły od osi obrotu d i wektora F M= d x F Zależy od- wartości siły dział na dzwignię F, odległości punktu jej przyłożenia od osi obrotu d, kierunku dział siły /kata przyłożenia siły względem dzwigni M=F x d x B 8.Maksymalny moment siły-zależy od- grupy i rodzaju mięśni, od aktualnej temperatury mięśnia /rozgrzewki/, składu włókien, pobudzenia, rekrutacji włókien, co z kolei może być wyrazem wytrenowania. 8.Ramię siły- odległość między kierunku działania siły F a osią obrotu dzwigni. Odległość ta jest mierzona od osi obrotu dzwigni wzdłuż prostej prostopadłej do kierunku działania siły F r=d x sin B 9.Warunki pomiaru momentów sił mięśniowych w statyce- zlokalizować położenie osi badanego stawu /os stawu musi pokryw się z osią dzwigni momentomierza /,ustalić wartość kątów w stawach sąsiednich, ustabilizować pozycję ciała /stawy sąsiednie/, podać wartość kąta w stawie obsługiwanym przez badaną grupę mięśniową, przy której dokonuje się pomiaru 10.Klasa mięśnia- liczba stawów, które dany mięsień obsługuje, im więcej stawów obsługuje tym wyższa jego klasa 11. Gibkość- zakres ruchu w stawie- kąt zawarty między zwrotnymi położeniami członów w stawie w określonej płaszczyznie ruchu ZAKRES CZYNNY- to taki, jaki uzyskamy aktywizując momenty sił mięśni działających na dany staw. ZAKRES BIERNY- uzyskuje się przy wykorzystaniu momentów sił zewnętrznych, przy czym mięśnie zachowują się biernie. 12.Staw- ruchome połączenie 2 sztywnych członów, stanowiących elementy układu ruchu. 13.Pomiar zakresu ruchu- określenie powierzchni użytkowych osiąganych przez łańcuch biokinematyczny.14.Pomiar zakresu ruchu stawu w danej płaszczyznie- polega na pomiarze kąta, którego wierzchołek leży w osi stawu, jego ramiona zaś stanowią 2 skrajne /zwrotne/ położenia tego samego odcinka, leżącego na członie ruchomym i łączącego oś obrotu z najbardziej odległym punktem owego członu. 2 skrajne własności kąta stawowego alfa max. I alfa min. Ruchomość w stawie- alfa L= alfa max- alfa min 15.Zakres ruchu w stawie- określenie powierzchni użytkowych osiąganych przez łańcuch biokinematyczny.1.ŁAŃCUCH KINEMATYCZNY- to spójny zespół członów połączonych w pary kinematyczne =Otwarty- gdy ostatnie ogniwo jest wolne= Zamknięty- gdy ostatnie ogniwo jest ustalone Np. odcinek łańcucha rowerowego, kończyna tylna konia, pantograf /części ciała człowieka/ 2.ŁAŃCUCH BIOKINEMATYCZNY- to spójny zespół członów połączonych w pary biokinematyczne Liczba stopni swobody- ogólna liczba niezależnych, względnych ruchów ciała sztywnego 3.RUCHLIWOSC pary kinematycznej- nazywamy liczbe stopni swobody ruchu jednego z czlonow względem drugiego ,unieruchomionego.RUCHLIWOŚĆ lancucha kinematycznego- liczba stopni swobody członów poruszających się względem podstawy, którą umownie traktuje się jako nieruchomą, za którą uważa się 1 dowolnie wybrany człon W=6n - E(na gorze 5 na dole i=3) Pi x i /st.sw./, gdzie W- liczba stopni swobody łańcucha biokinekatycznego /ruchliwość/ n- liczba członów ruchomych nie licząc podstawy Pi- liczba par biokinematycznych w danej klasie i- klasa par biokinematycznych np. organizmy żywe i=3,4,5 Pary biokinematyczne- stawy łączące kości /człony/ w sposób ruchomy Klasa pary kinematycznej- liczba będąca różnicą między maksymalną liczbą stopni swobody członu 6, a liczbą stopni swobody danego połączenia Stopień swobody- niezależny ruch w stawie Liczba nałożonych więzów- liczba stopni swobody danego połączenia KLASY PAR BIOKINEMATYCZNYCH- --( 0-- = III kl. (o 3 stopniach swobody) -iIi—IV kl.(o2 stopniach swobody) -i^i—V kl. (o 1 stopniu swobody) kształt powierzchni stawowych 4 st sw- staw kolanowy 3 st sw/ 3 klasa- st. Kuliste, panewkowe- stawy- ramienny, biodrowy 2 st sw/ 4 klasa- st. Eliptyczno-kłykciowe, siodełkowate- stawy promieniowo-nadgarstkowy, śródręczno-falangowy 1 st sw/ 5 klasa- st. Zawiasowo-śróbowe, obrotowe- stawy międzypaliczkowy, bloczkowy ELEKTROGONIOMETR- potencjometr obrotowy z możliwością przeskalowania zmiany napięcia elektrycznego na wartości kątowe, wbudowany w goniometr. Służy do pomiaru kąta stawowego w funkcji czasu. Gradient- stosunek przyrostu momentu siły do czasu, w którym /przyrost/ nastąpił Fazy- początkowa faza narastania siły mięśniowej /od to/, okres gwałtownego narastania siły, Trzeci odcinek łagodnego nasycenia i stabilizacji poziomu siły Mmax= moment M /Nm/ x h /mm/ /Nm/mm/ Gradient= delta F/delta t= Fb-Fa/Tb-Ta Czynność mięśnia- takie jego działanie, któremu towarzyszy elektryczny potencjał czynnościowy, zachodzi jednocześnie pobudzenie i wyzwalanie momentu siłyRodzaj czynności mięśnia zależy od- relacji między siłą przez niego wyzwoloną a siłą zewnętrzną, długości mięśnia Potencjał czynnościowy jednostki motorycznej- sygnał zarejestrowany z depolaryzacji jednostki motorycznej, czyli zmianę potencjału elektrycznego przechodzącego przez błonę włókna mięśniowego podczas jej stymulacji ponadprogowej. ELEKTROMIOGRAM- suma czasowo-przestrzenna potencjału czynnościowego jednostki motorycznej podczas pobudzenia, mierzona specjalnymi elektrodami ELEKTROMIOGRAFIA- /EMG/- to metoda badawcza, która pozwala na udokumentowanie rodzaju pracy mięsniowej, w zależnosci od wielkosci momentu zewnętyrznego oraz kierunku ruchu. Metoda ta pozwala na zmierzenie bioelektrycznej aktywności mięśnia /miopotencjałów/ i zapisanie jej w postaci elektromiogramu charakteryzującego się częstotliwością i amplitudą Pozwala na zobrazowanie- koordynacji nerwowo-mięśniowej, charakterystyki czasowej zaangażowania mięsnia w ruch, współdziałania mięśni antagonistycznych, wskazane jest, aby zapisowi elektromiograficznemu towarzyszyła informacja o parametrach kinematycznych lub dynamicznych ruchu, zapis elektromiograficzny jest proporcjonalny do wyzwolonej siły jedynie w warunkach statycznych i dla niewielkich naprężeń mięsni Amplituda /uV- mikrowolty/ potencjału zależy od liczby zaangażowanych włókien, częstotliwość zaś od synchronizacji ich pobudzenia Czynniki ograniczajace zakres ruchow w stawach: ograniczony (fizjologiczny) zakres skracania się bądź rozciagania miesni, spadek elastycznosci miesni, spadek elastyczonsci aparatu wiezadlowego, przerost miesni.
3 PODSTAWOWE PŁASZCZYZNY I ODPOWIADAJĄCE IM OSIE RUCHU 1.Płaszczyzna strzałkowa =os poprzeczna Dzieli:- głowę i tułów na część prawą i lewą- kończyny na część przyśrodkową i boczną Ruchy:Zginania- ruch powodujący zmniejszenie się kąta stawowego mierzonego po stronach 1przedniej- tułowia, głowy, kończyn górnych, stawów biodrowych 2tylnej- stawów kolanowych, stawów goleniowo-skokowych, stawów stopy Prostowania- ruch powodujący zwiększenie się kąta stawowego mierzonego jak podczas zginania 2.Płaszczyzna czołowa= oś strzałkowa Dzieli: głowę, tułów, kończyny dolne na część przednią i tylną kończyny dolne na części dłoniowe i grzbietowe Ruchy:Skłony głowy i tułowia w prawo i lewoOdwodzenia- ruch powodujący zwiększenie się kąta stawowego kończyn mierzonych jak podczas przywodzenia Przywodzenia- ruch powodujący zmniejszenie się kąta stawowego mierzonego po stronie przyśrodkowej kończyn 3.Płaszczyzna poprzeczna oś długa ciała Dzieli: tułów i głowę na część górną i dolną kończyny na części proksymalne /bliższe tułowia/, części dystalne /dalsze tułowia/ Ruchy: Skręty tułowia i głowy w prawo i w lewo Nawracania- ruch powodujący zmiany kąta stawowego w trakcie ruchu obrotowego kończyn do wewnątrz wokół ich osi długich Odwracania- ruch powodujący zmiany kata stawowego podczas obrotu kończyn na zewnątrz wokół ich osi długich CZYNNOŚCI MIĘŚNIA Statyczna, brak zmiany długości mięśnia /delta L/ Delta L=0 , wyzwalanie siły /F/-statyka, Naprężenie- izometryczne, Stosunek momentu mięśniowego /Mm/ do zewnętrznego /Mz/ EMm=Emz Koncentryczna /pokonująca/, skracanie długości mięśnia /delta L/ Delta L mniejsza od zera, wyzwalanie siły /F/- dynamika, Naprężenie- auksotoniczne /mieszane/, Stosunek momentu mięśniowego /Mm/ do zewnętrznego /Mz/ Emm większe od Emz Np.- odbicie do skoku, wyrzut, pchnięcie, przemieszczenie własnego ciała lub sprzętu Ekscentryczna /ustępujaca/, wydłużanie długości mięsnia Delta L większa od zera, wyzwalanie siły /F/- dynamika, Naprężenie- auksotoniczne /mieszane/, Stosunek momentu mięśniowego /Mm/ do zewnętrznego /Mz/ Emm mniejsze od Emz Skurcz izometryczny- objawia się zmianą napięcia mięśniowego, bez zmiany długości mięśnia, częściowo podczas wysiłku fizycznego Skurcz izotoniczny- charakteryzuje się zmiana długości mięśnia bez zmiany jego napięcia, jedynie w warunkach labolatoryjnych Skurcz auksotoniczny /mieszany/ typowy dla ustroju żywego, jednocześnie występowanie zmian wpływajacych na jednostke motoryczną z duża częstotliwością. Na czestotliwość wpływa też poziom synchronizacji pobudzenia jednostek motorycznych.