Patologia układu nerwowego
guzy przerzutowe 50%
pierwotne guzy wewnątrzczaszkowe
pierwotne guzy mózgu guzy struktur pozamózgowych
Klasyfikacja guzów Centralnego Układu Nerwowego
Pierwotne guzy mózgu
1)Glejaki:(80% pierwotnych guzów): Astrocytoma fibrillare→G2
Astrocytoma anaplasticum→G3
Glioblastoma multiforme→G4
2)Craniopharyngioma
3)Papilomma plexus chordialis
4) Haemangioblastoma w móżdżku w zespole von Hippel-Lindau
5) torbiele: cystis colloidalis
cystis epidermalis
cystis dermoidalis
6)Lymphoma malignum (pierwotny) - u pacjentów z HIV/AIDS
Guzy struktur pozamózgowych: 1)schwannoma (neurilemmoma)
2)neurofibroma
3)meningoma: meningoma meningotheliale (G1)
meningoma atypicum (G2)
meningoma anaplasticum (G3)
Astrocytoma fibrillare
50-60 r. życia
w półkulach mózgu
słabo odgraniczony, wolno rosnący
naciekający charakter zmian
Astrocytoma anaplasticum
40-50 r. życia
w półkulach mózgu
Glioblastoma multiforme
50-60 r. życia
w półkulach mózgu
torbielowaty, biało/żółty obszar wylewów krwotocznych
naciekanie często drugiej półkuli mózgowej
Astrocytoma fibrillare
duża liczba nieregularnie ułożonych astrocytów
wypustki fibrylarne
pseudotorbiele, włókna Rosenthala, kule kwasochłonne
Astrocytoma anaplasticum
bogatokomórkowy, polimorfizm jąder kk.
mitozy
proliferacja naczyń krwionośnych (śródbłonka)
Glioblastoma multiforme
duża atypia
liczne mitozy
martwica otoczona pseudopalisadami jąder kk
wylewy krwotoczne
proliferacja naczyń krwionośnych (śródbłonka)
Leczenie: 1)chirurgiczne
2)RTG terapia
3)chemioterapia
Prognoza zależy od: typu histologicznego i od lokalizacji guza
Glioblastoma multiforme-zła prognoza, średnie przeżycie po ustaleniu rozpoznania 8-10 miesięcy
Astrocytoma pilocyticum:
Klinika: móżdżek
okolica nerwu wzrokowego
komora III
Obraz makro: dobrze odgraniczone, zwykle torbiel z guzkiem, w ścianie
Oligodendroglioma: występuje u dorosłych
w półkulach mózgu
Obraz makro: dobrze odgraniczony, miękki, galaretowaty, torbielowaty, często obecne nawapnienia
Obraz mikro: komórki z okrągłym jądrem, przejaśnienia wokół jąder, satelitoza komórkowa
Ependymoma- wyściółczak
Wystepowanie 0-20 rok życia w IV komorze
>20 roku życia w kanale rdzeniowym
Morfologia: dobrze odgraniczony guz z wyściółką komory, struktury brodawkowate na powierzchni
Mikro: komórki wydłużone z wypustkami, rozetkami, pseudorozetki
Rokowanie: zła, pomimo łagodnego obrazu morfologicznego
Powikłanie: wodogłowie
Rozsiew kk. Drogą płynu mózgowo-rdzeniowego
Medulloblastoma
Wystepowanie: 1-20 rok życia w robaku móżdżka
>20 roku życia w półkulach móżdżku
Mikro: drobne niezróżnicowane komórki o skąpej cytoplazmie
Liczne mitozy
Rozetki Homer'a-Wright'a
GFAP- glejowe fibrylarne kwaśne białko
Ziarnistości neurosekrecyjne
Rokowanie: 75% 5 letnie przeżycie ( przy całkowitym usunięciu guza i RTG terapii)
Powikłanie: wodogłowie
rozsiew komórek drogą płynu mózgowo-rdzeniowego
PNET- primitive neuroectodermal tumor
Guz z: drobnych, okrągłych, embrionalnych niezróżnicowanych komórek
Występowanie: nadnamiotowo
W kościach i się różnicują w mięsaki Ewinga
Meningioma-oponiak
Wystepowanie: dorośli, wew. Czaszki lub w kanale kręgowym ( u pacjentów z neurofibromatozą)
Makro: okrągły, twardy, dobrze odgraniczony guz, połączony z opną twardą
Mikro układy syncytialne
Ciałka psammamotyczne
Rokowanie: zwykle dobre i zależy od rozmiarów i umiejscowienia guza
Schwammoma:
Występowanie: różne, ale zwykle na VIII nerwie czaszkowym
Cystis coloidalis cerebri
Występowanie: młodzi ludzie w komorze III mózgu
Objawy: zaburzenie krążenia płynu mózgowo-rdzeniowym→wodogłowie
Makro: torbiel o średnicy 1-4 cm w ścianie komory, może być uszypułowany
Mikro: torbiel łącznotkankowa, wyścielona komórkami sześciennymi, często z obecnością komórek kubkowych
Nowotwory przerzutowe mózgu
Zmiany okrągłe, pojedyncze lub mnogie, dobrze odgraniczone, zwykle towarzyszący obrzęk wokół zmiany
Przerzuty: płuca (czerniak, gruczolakoraki)
Nerki
Przewód pokarmowy
Sutek
Oligodendroglioma→dochodzi do postaci anaplastycznej
Astro+Oligo→półkule mózgu
GFAP→dodatnie w strocytomie
Oligodendrioglioma:
jawna przestrzeń wokół jądra ( żabi skrzek)
naczynia brzózki (?!*#)
zwapnienia w półkulach w istocie białej
Neuroblastoma:
drobnookrągłokomórkowy
<1,5 roku życia i dobre rokowanie
rdzeń nadnerczy
wydziela aminy katecholowe
rozetki rzekome/prawdziwe
transformacja ganglioneuroblastoma → ganglioneuroma
Ganglioneuroma:
komórki zwojowe
podścielisko schwammowskie
Neurofibroma: neurofibromatozy, mnogie
lekko haczykowate jądra
mało podścieliska
macheck ®