Test sprawdzający wiadomości i umiejętności uczniów

z chemii organicznej

- dział „Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów”.

Test przeznaczony jest do diagnozy umiejętności uczniów z wyżej wymienionego działu. W teście zastosowano zadania zamknięte czterokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. Czas rozwiązywania 1 godzina lekcyjna.

1. Spośród podanych cząsteczek wybierz alkohol, aldehyd, fenol, kwas.

CH₃ CH₂OH

OH H - C HO

I II III

CH₃CH₂ COOH

IV (CH₃)₂CO CH₃CONH₂

V VI

	alkohol	fenol	aldehyd	kwas
A	II	I	III	IV
B	I	VI	V	IV
C	II	I	V	VI
D	III	IV	II	V

2. Wskaż nazwę i określ rzędowość alkoholu

CH₃ - CH - CH₂ - OH

CH₃

Nazwa Rzędowość

A. 3-metylo-1-butanol drugorzędowy

B. 2-metylo-4-butanol drugorzędowy

C. 3-metylo-1-butanol pierwszorzędowy

D. 2-metylo-4-butanol pierwszorzędowy

3. W wyniku reakcji

CH₃ - CH₂ - CH₂Br + NaOH X + Y

uzyskano produkt główny X. Jest nim:

1. 1-propanol

2. 2-propanol

3. propanolan sodu

4. propan

4. Wskaż równania reakcji, które prawidłowo ilustrują właściwości chemiczne alkoholu etylowego

I C₂H₅OH + HCl C₂H₅Cl + H₂O

II C₂H₅OH + NaOH C₂H₅ONa + H₂O

III C₂H₅OH + K C₂H₅OK + ½ H₂

IV C₂H₅OH C₂H₆ + ½ H₂

1. I, II

2. I, III

3. II, III

4. II, IV

5. Ile dm³ wodoru wydzieli się w reakcji 32g metanolu z sodem?

1. 11,2 dm³

2. 22,4 dm³

3. 44,8 dm³

4. 67,2 dm³

6. Aby otrzymać aldehyd należy utlenić alkohol:

1. Jednowodorotlenowy

2. Wielowodorotlenowy

3. Pierwszorzędowy

4. Drugorzędowy

7. Propanal i propanon to:

A. Homologi

B. Izomery

C. Polimery

D. Odmiany alotropowe

8. Do homologów metanolu należy związek o wzorze:

1. C₂H₄(OH)₂

2. C₃H₅(OH)₃

3. C₃H₇OH

4. C₆H₅OH

9. W celu identyfikacji pewnej substancji dodano do niej amoniakalnego roztworu tlenku srebra i łagodnie ogrzano zawartość probówki. Stwierdzono, że probówka „posrebrzyła się”. Badaną substancją mógł być:

1. Fenol

2. Propanon

3. Propanal

4. Propanotriol

10. Reakcja estryfikacji to reakcja kwasu z:

1. Zasadą

2. Alkoholem

3. Aldehydem

4. Alkanem

11. Który z poniższych wzorów przedstawia produkt reakcji estryfikacji kwasu jednokarboksylowego o 4 atomach węgla i alkoholu zawierającego w cząsteczce 3 atomy węgla?

O

A. C₂H₅ C

O C₃H₇

2. CH₃CH₂CH₂COOCH₂CH₂CH₃

3. CH₃CH₂CH₂CH₂ O CH₂CH₂CH₃

4. CH₃CH₂CH₂COOCH₂CH₂CH₂CH₃

12. Ile jodku metylu otrzyma się ze 100g metanolu, jeżeli wydajność reakcji jest równa 70%?

1. 31,06 g

2. 62,12 g

3. 310,60 g

4. 621,25 g +H₂ +Na

13. W podanym schemacie reakcji CH₃CH₂CHO X Y

substancjami X, Y są:

X Y

A. CH₃CH₂CH₂OH CH₃CH₂CH₂Na

B. CH₃CH₂CH₂OH CH₃CH₂CH₂ONa

C. CH₃ CH CH₃ CH₃ CH CH₃

OH ONa

D. CH₃ CH CH₃ CH₃ CH CH₃

CH₃ ONa

14. W cyklu przemian

Cl₂ KOH CuO Cu(OH)₂

C₂H₆ X Y W Z substancjami X, Y,

W, Z są

światło H₂O

	X	Y	W	Z
A.	dichloroetan	etanodiol	etanodial	kwas szczawiowy
B.	chloroeten	etanol	etanal	kwas etanowy
C.	chloroetan	etanol	etanal	kwas etanowy
D.	chloroetan	eten	tlenek etylu	kwas etanowy

15. Alkohole wielowodorotlenowe można odróżnić od jednowodorotlenowych

za pomocą:

1. Wodorotlenku sodu

2. Próby Tollensa

3. Próby Trommera

4. Wodorotlenku miedzi (II)

16. Związki o ogólnym wzorze R COOH mogą reagować z:

1. Metalami

2. Tlenkami metali

3. Alkoholami

4. Wszystkie odpowiedzi są poprawne

17. W celu odróżnienia kwasu oleinowego od stearynowego należy

przeprowadzić reakcję z:

1. Magnezem

2. Tlenkiem srebra

3. Wodą bromową

4. Tlenem

18. Które z poniższych równań reakcji przedstawia proces powstawania mydeł

nierozpuszczalnych w wodzie?

A. C₁₇H₃₅COOH + Na⁺ + OH^- C₁₇H₃₅COO^- + Na⁺ + H₂O

B. C₁₆H₃₃COOH + K⁺ + OH^- C₁₆H₃₃COO^- + K⁺ + H₂O

C. 2 C₁₅H₃₁COOH + Ca²⁺ + 2OH^- (C₁₅ H₃₁COO)₂Ca + 2H₂O

kat

D. C₁₅H₃₁COOH + K⁺ + OH^- C₁₅H₃₁COO^- + K⁺ + H₂O

19. Wino w otwartym naczyniu szybko kwaśnieje, ponieważ zawarty w nim

alkohol:

1. Reaguje z dwutlenkiem węgla

2. Fermentuje pod wpływem ciepła pobieranego z otoczenia

3. Redukuje się pod wpływem bakterii

4. Utlenia się pod wpływem bakterii do kwasu octowego

20. Wskaż nazwę systematyczną i zastosowanie związku o wzorze:

CH₂ ONO₂

CH ONO₂

CH₂ ONO₂

1. Nitrogliceryna - lek nasercowy i materiał wybuchowy

2. Triazotan (V) gliceryny - materiał wybuchowy i lek nasercowy

3. Triazotan (V) gliceryny - materiał wybuchowy i bardzo dobry rozpuszczalnik

4. Nitrogliceryna - materiał wybuchowy i bardzo dobry rozpuszczalnik

Zestawienie operacyjnych celów kształcenia

Moduł (dział)	Czynności ucznia Uczeń potrafi:	Kategoria celu [A,B,C,D]	Poziom wymagań [K,P,R,D,W]	Nr zad.
Jedno-funkcyjne Pochodne węglowo-dorów	1. Rozróżniać wzory cząsteczek alkoholi, fenoli, aldehydów, ketonów i kwasów	B	P	1
		2. Tworzyć nazwy i określać rzędowość alkoholi	B	P	2
		3. Pisać równania reakcji otrzymywania alkoholi	C	P	3
		4. Określać równaniami reakcji właściwości alkoholi	C	P	4
		5. Rozwiązać proste zadanie na podstawie równania reakcji chemicznej	C	P	5
		6. Otrzymać aldehyd, keton z alkoholu	B	P	6
		7. Rozróżniać izomery i homologi	B	P	7,8
		8. Identyfikować aldehydy na podstawie opisu doświadczenia	C	P	9
		9. Zdefiniować proces estryfikacji	A	P	10
		10. Przewidzieć substraty i produkty reakcji estryfikacji	D	R	11
		11.Wykonać obliczenie na podstawie równania reakcji z wykorzystaniem pojęcia - wydajność reakcji	D	R	12
		12. Dobrać wzory substratów i produktów do równań reakcji zilustrowanych schematem a) aldehyd alkohol + HR b) alkan alkohol aldehyd kwas	C D	R D	13 14
		13.Wskazać różnicę we właściwościach alkoholi jedno- i wielowodorotlenowych	C	R	15
		14 .Określać właściwości kwasów organicznych	C	R	16
		15. Rozróżniać na podstawie właściwości kwasy tłuszczowe	C	R	17
		16. Przewidzieć zachowanie się mydła w wodzie twardej	D	R	18
		17. Określać praktyczne zastosowania substancji organicznych	C	R	19 20

---