RACHUNKOWOŚĆ - wykłady
Zaliczenie - test
Literatura:
Gierusz - „Podstawy samodzielnej nauki księgowania”
Matuszewicz - „Rachunkowość od podstaw”
Matuszewicz - „Rachunkowość - zadania”
Ustawa o rachunkowości - wrzesień 1994
Rachunkowość - całościowy i zwarty system ciągłego oraz systematycznego gromadzenia i przetwarzania danych oraz prezentacji informacji ekonomiczno-finansowych. W rachunkowości wykorzystuje się określone metody, reguły postępowania, urządzenia ewidencyjne i środki techniczne umożliwiające rejestrację stanu i zmian majątku jednostki, źródeł jego finansowania (pochodzenia), dokonywanych operacji gospodarczych i wyników działalności.
Rachunkowość jest najbardziej sformalizowanym systemem, który charakteryzuje się następującymi cechami:
wyrażanie wszystkich procesów i operacji gospodarczych w mierniku pieniężnym, pozwalającym sprowadzić je do wspólnego mianownika. Miernikami naturalnymi posługuje się rachunkowość tylko do realizacji celów cząstkowych (w kalkulacji uwzględnia się ilość zużycia materiałów podstawowych, liczbę godzin pracy itd.);
dokonywanie zapisów księgowych wyłącznie na podstawie dokumentów źródłowych, stwierdzających fakt wystąpienia operacji gospodarczych. Niedozwolone są zapisy księgowe nieudokumentowane. Dzięki temu dane
i informacje z rachunkowości są wiarygodne i mają moc dowodową;
stosowanie do zapisów bieżących specyficznych urządzeń księgowych (konta). Sposób dokonywania na nich zapisów i poprawiania popełnionych błędów jest oparty na podstawach naukowych popartych normami prawnymi, które muszą być rygorystycznie przestrzegane. Powiązanie kont i ich korespondencję wyznacza obowiązujący w jednostce zakładowy plan kont;
realizacja zasady podwójnego zapisu, która umożliwia prowadzenie bieżącej kontroli w zakresie poszczególnych urządzeń księgowych;
zachowanie ciągłości ewidencji księgowej dzięki stosowaniu metody „od bilansu do bilansu”;
wzmocnienie kontroli wewnętrznej rachunkowości poprzez systematycznie prowadzoną inwentaryzację, oznaczającą spis z natury. W razie wystąpienia różnic między wielkościami rzeczywistymi i wynikającymi z ewidencji przeprowadza się postępowanie wyjaśniające i dokonuje korekty zapisów. Terminy i tryb dokonywania inwentaryzacji regulują odpowiednie przepisy.
MAJĄTEK TRWAŁY
Majątek trwały - obejmuje te środki gospodarcze które, są zdolne do zachowania swojej postaci przez dłuższy okres czasu ( dłuższy niż 1 rok licząc od daty sporządzenia sprawozdania finansowego ). Są kompletne momencie przyjęcia w użytkowanie.
Rzeczowe składniki majatku trwałego dzielimy na:
środki pracy ( za ich pomocą przekształcamy przedmioty pracy w produkty pracy )
przedmioty pracy
produkty pracy
towary ( artykuły zakupione celem dalszej odsprzedaży - nie są efektem własnej produkcji )
Wartości niematerialne i prawne - nierzeczowe składniki majątku trwałego
( patenty, licencje, logo firmy itp. )
Finansowe składniki majątku trwałego to:
środki pieniężne ( gotówka w kasie, bony, weksle itp. )
należności ( sumy należne od odbiorców, pracowników, pożyczkobiorców itp. )
MAJĄTEK OBROTOWY
Majątek obrotowy - składniki majątkowe, które zmieniają swoją postać uczestnicząc bezpośrednio w ruchu okrężnym środków, oraz te składniki finansowe, które nie spełniają kryterium majątku trwałego
Zapasy - rzeczowe składniki majątku obrotowego ( materiały, paliwo, części zapasowe itp. )
Należności - pieniądze należne danemu podmiotowi gospodarczemu od innych osób fizycznych lub prawnych ( z tytułu dostaw, usług, od budżetu, od pracowników
z tytułu pożyczek itp. )
Roszczenia - kwoty wierzytelności, nie akceptowane ( w części lub całości ) przez dłużnika
Środki pieniężne zaliczane do majątku obrotowego to:
środki pieniężne w kasie ( krajowe i w walutach obcych )
środki pieniężne w bankach
inne środki pieniężne
Krótkoterminowe papiery wartościowe - akcje i obligacje własne i obce zakupione w celu odsprzedaży
Obieg środków obrotowych ( działalność produkcyjna )
Kapitały ( fundusze własne ) - równowartość wkładów wnoszonych przez właścicieli:
Fundusz założycielski - część majątku ogólnonarodowego. Zapewnia Skarbowi państwa udział w dochodach przedsiębiorstwa
Fundusz przedsiębiorstwa - majątek wygospodarowany przez samo przedsiębiorstwo
Kredyty bankowe - kwoty środków pieniężnych oddane przez bank do dyspozycji kredytobiorcy w postaci bezgotówkowego bieniądza bankowego. Kredyt jest udzielany na konkretne cele. Wymaga zworotu wraz z odsetkami w terminie ustalonym w umowie pomiędzy kredytobiorcą a bankiem.
Pożyczki - przeniesienia na własność biorącego określonej ilość pieniędzy lub rzeczy. Pożyczkobiorca jest zobowiązany do zwrótu tej samej ilość pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Ze względu na okres kredyty i pożyczki dzielimy na:
długoterminowe - o terminie spłaty powyżej 1 roku
pozostałe - o terminie spłaty do 1 roku
przeterminowene - długoterminowe i którtkoterminowe kredyty lub pożyczki które nie zostały spłacone w terminie ustalonym w umowie
Zobowiązania - zadłużenia danej jednostki gospodarczej względem innych osób fizycznych i prawnych.
Zobowiązania dzielimy na:
zobowiązania z tytułu dostaw, robót i usług ( zobowiązania wobec dostawców )
zobowiązania wobec budżetu ( np. z tytułu naliczonych, a nie odprowadzonych podatków )
zobowiązania z tytułu wynagrodzeń ( zględem pracowników itp. )
pozostałe zobowiązania ( np. względem ZUS, PZU itp. )
Fundusze specjalne - tworzone przez zaliczenie ich równowartość do kosztów działalności lub z zysku.
Przykładami funduszów specjalnych są:
zakładowy fundusz socjalny - finansowanie zaspokajania potrzeb socjalnych pracowników i ich rodzin, a także emerytów
zakładowy fundusz mieszkaniowy - finansowanie budownictwa mieszkaniowego dla pracowników, udzielanie pożyczek na remonty itp.
inne fundusze specjalne - np. wypłaty nagród i premii
Wynik finansowy - wynik osiągnięty przez jednostkę w danym okresie czasu. Dodatni wynik jest nazywany zyskiem, ujemy stratą.
Tzw. okresie sprawozdawczym
Materiały
Produkcja nie zakończona
Wyroby gotowe
Środki pieniężne