Chirurgia z dnia 8.02.2009r./niedziela
Ze skryptu „Chirurgia”- ta zbindowana!
strona 32 - slajdy:
choroby dróg żółciowych i trzustki
Anatomia i fizjologia wątroby i dróg żółciowych
pęcherzyk żółciowy
Rola żółci:
- emulgowanie tłuszczów
- cholesterol - 5 - najmniej rozpuszczalny, rozpuszczany przez tłuszcze i lecytynę
- sole żółciowe - 75% - wchłanianie zwrotne w jelicie krętym
- fosfolipidy - 20% - głównie lecytyna
Choroby dróg żółciowych:
kamice > 50 r. ż - 20% populacji
>60 r. ż. - 40 - 50% populacji
choroby nowotworowe
rzadkie choroby zapalne i nieprawidłowości budowy(stwardniające zapalenie dróg żółciowych, torbiele przewodu żółciowego wspólnego
Tworzenie kamieni
z cholesterolu - nadmiar cholesterolu/niedobór soli żółciowych(niewidoczne, przeźroczyste w rtg)
barwnikowe - bilirubinian wapnia (widoczne w rtg)
marskość wątroby
choroby hemolityczne
zastój żółci
WAŻNE! Czynniki ryzyka: strona 35 slajd 3
Kamica żółciowa - strona 35 slajd 1
Symptomatologia - strona 32 slajd 4
Typy żółtaczek:
przedwątrobowa
z rozpadu erytrocytów, hemolityczna
wątrobowa (śródmiąższowa)
choroby związane z miąższem wątroby
inne przyczyny - choroby zapalne(WZW t.A, B, C), leki, toksyczne działanie innych środków, w przebiegu marskości wątroby
zawątrobowa( mechaniczna),w przebiegu kamicy
WAŻNE! Objawy kliniczne: strona 35 slajd 4 (poprawić: prawy, górny kwadrant!)
WAŻNE! Kamica przewodowa: strona 35 slajd 5
WAŻNE! Ostre zapalenie dróg żółciowych:
ból
możliwość wystąpienia żółtaczki
gorączka, przerywana dreszczami (!)
możliwe objawy wstrząsy (!)
WAŻNE! Badania diagnostyczne: strona 32 slajd 5 i 6
WAŻNE! Endoskopowa wsteczna cholangiopankreatografia - ERCP:
strona 33 slajdy - 1, 2, 3, 4, 6
WAŻNE! Przygotowanie do badania:
nie przyjmować posiłków i napojów przez 6 h przed badaniem
założyć kaniulę i. v.
dzieci - znieczulenie ogólne, dorośli - premedykacja
konieczne opróżnienie pęcherza moczowego przed badaniem
usunięcie protez zębowych
znieczulenie tylnej ściany gardła ( informacja o trudnościach w połykaniu - jeść po powrocie odruchu połykania!)
uspokojenie chorego - ważne, by spokojnie i głęboko oddychał
przygotowanie sprzętu ( cewniki, środek kontrastowy, leki sedatywne i spazmolityczne)
ułożenie chorego na lewym boku
uzyskać zgodę na wykonanie badania!
Po badaniu:
- obserwacja chorego - ocena podstawowych parametrów życiowych, wymioty, dolegliwości bólowe, badania laboratoryjne( morf., enzymy trzustkowe)
- bezpieczeństwo chorego - pozostaje w łóżku min. 4 h po badaniu, posiłek po wykluczeniu powikłań i po powrocie odruchu połykania
- współudział w nawodnieniu chorego drogą parenteralną
Leczenie chorób dróg żółciowych
faza ostra chirurgiczne
zachowawcze
slajd 6 strona 35! Dren T - Kehra wyłania się tylko wtedy, gdy jest ingerencja na drogach żółciowych!!!!!!
- dieta ścisła
- leki p/bólowe i rozkurczowe
- stosowanie antybiotyków
- odbarczenie żołądka z zalegającej żółci
- wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych
WAŻNE! pytanie o inne dreny ( „Pielęgniarstwo w chirurgii” str.72 do 76)
Przygotowanie chorego do zabiegu
obniżenie gorączki
zmniejszenie dolegliwości bólowych
wyrównanie zaburzeń elektrolitowych( bilans płynów, podawanie płynów i.v.)
założenie sondy żołądkowej i odbarczenie z zalegającej żółci
cewnik Foley'a do pęcherza moczowego( przy operacjach klasycznych, nie laparoskopowych)
przygotowanie do badan diagnostycznych - ERCP
WAŻNE! Opieka pielęgniarska, strona 36 slajd 1
Choroby trzustki
Anatomia i fizjologia trzustki
Choroby trzustki - strona 36 slajd 2
Objawy nagłe - str. 36 slajd 3
Objawy skórne: - Cullena - zasinienie, marmurkowata skóra wokół pępka
- Grey - Turnnera - po stronie bocznej(przedramiona i lędźwie)
- Loefera - rumień na policzkach
5. Leczenie zachowawcze - str. 36 slajd 4
6. Leczenie chirurgiczne - str.36 slajd 5 i 6
7. Opieka pielęgniarska:
- obserwacja: nasilenia i rodzaju objawów, nawodnienia, wydolności układu oddechowego, dolegliwości bólowych
8. Problemy: suchość jamy ustnej, gorączka, zaburzenia wodno-elektrolitowe, labilność emocjonalna, wstrząs hipowolemiczny, niewydolność nerek, drenaż jamy brzusznej, zaburzenia gospodarki węglowodanowej
9. Strony 37, 38
Choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego - strony: 39, 40, 41, 42 - wszystkie slajdy
WAŻNE! Przełom tarczycowy - objawy str. 43 slajd 1 i 2
WAŻNE! przed leczeniem chirurgicznym konieczne uzyskanie eutyreozy(wyrównanie poziomów hormonów tarczycy):
leki tarczycowe
leki uspokajające
leki nasenne
beta- blokery
korzystne warunki snu i wypoczynku
roztwór Lugola przed i po zabiegu
objawy eutyreozy(wyrównania hormonów tarczycy): wzrost masy ciała, wyrównanie parametrów: AS i RR, ustąpienie drażliwości, niepokoju, bezsenności.
Monitorowanie parametrów
kontrola stanu świadomości
As, RR
oddech, częstość, świsty
diureza
zabarwienie powłok i błon śluzowych
temperatura( uwaga: hipertermia):
- w ciągu pierwszej godziny - co 15 min.
- w następnych godzinach - co ½ h
w kolejnej dobie - co 1 h
Powikłania
obserwacja w kierunku krwawienia i rozwoju krwiaka WAŻNE!
- krwawienie pod opatrunkiem
- obrzęk szyi
- ucisk na tchawicę - duszność
- przesunięcie tchawicy
- objawy wstrząsu hipowolemicznego
postępowanie:
- wysokie ułożenie chorego
- podanie tlenu - asysta przy ewakuacji krwiaka( zestaw do tracheotomii)
2. obserwacja w kierunku uszkodzenia nerwu krtaniowego wstecznego/ górnego
- chrypka
- stridor, świst
- zmiana barwy głosu
- porażenie strun głosowych, duszność
postępowanie:
- obserwacja
- konsultacja laryngologiczna
- w razie konieczności zabezpieczenie dostępu tlenu do dróg oddechowych
3. obserwacja w kierunku przełomu tarczycowego
4. obserwacja w kierunku tężyczki:
- do około 2 dni po zabiegu pierwsze objawy
- drętwienie i mrowienie mięśni mimicznych twarzy
- skurcze mięśni palców rąk i nóg
- objaw Chvostka( poszukać co to jest?????, ma być pytanie!)
- hipokalcemia
postępowanie
- pomiar stężenia wapnia i fosforu we krwi
- suplementacja wapnia drogą doustną lub i.v.
- zabezpieczenie dróg oddechowych
5. obserwacja w kierunku zapadnięcia się chrząstek krtani:
- narastająca duszność
postępowanie
- doraźne podanie tlenu
- pozycja półwysoka
- mikroklimat Sali
- zabezpieczenie dróg oddechowych
- ewentualnie zestaw do tracheotomii
6. ból w okolicy szyi i karku z powodu rany pooperacyjnej
postępowanie:
- unikanie napinania mięśni szyi w czasie zmiany pozycji ciała
- uniesienie wezgłowia łóżka
- podtrzymywanie głowy podczas podnoszenia
- podczas kaszlu - otwieranie ust
- dieta - jeśli SA zaburzenia w połykaniu: lekka, papkowata, później normalna
- leki p/bólowe, zgodnie z karta zleceń
obecność rany pooperacyjnej i drenów:
postępowanie
-zmiana opatrunku zgodnie z zasadami
- właściwe umocowanie końcówki drenu
- kontrola ilości wydzieliny z drenu
- zmiana butli Redona
przygotowanie do wypisu
Przepukliny: strony:50 i 51 wszystkie slajdy
Rodzaje przepuklin:
odprowadzalne
nieodprowadzalne
WAŻNE! objawy przepuklin: str. 52 slajdy 1,2,3,4,5,6
Leczenie przepuklin: str. 53 slajd 1
Zapobieganie powikłaniom krążeniowo- oddechowym:
- nauka ćwiczeń oddechowych
- nauka prawidłowego oddychania
- stosowanie heparyn drobnocząsteczkowych ( na zlecenie)
- pończochy uciskowe
Uzasadnienie:
- szybkie uzyskanie wydolności układu oddechowego warunkuje szybki powrót do zdrowia, zmniejsza ryzyko zakażeń
Rezultat: uniknięcie powikłań oddechowych
Przygotowanie przewodu pokarmowego:
- uprzedzenie chorego o konieczności bycia na czczo( zabieg planowy)
- założenie sondy ( zabieg cito!)
- wyrównanie zaburzeń elektrolitowych
Monitorowanie stanu zdrowia chorego po zabiegu
- przewidywanie powikłań zakrzepowo- zatorowych
- wczesne uruchamianie chorego ( w I dobie) - unieruchomienie związane z operacja zwiększa ryzyko powikłań zakrzepowo- zatorowych
Opieka nad rana pooperacyjną
- redukcja wzdęć
Przygotowanie do wypisu:
- w II dobie po zabiegu
- informacja o częstości i sposobie zmiany opatrunku
- wyznaczenie terminu zdjęcia szwów
- informacja o niepokojących objawach i sposobie postępowania, trybie życia( unikanie noszenia ciężarów, unikanie wysiłku fizycznego, zaparć, noszenie pasa elastycznego.
I to były notatki z chirurgii z niedzieli;
Inne zagadnienia do egzaminu:
- skale odleżyn
- postępowanie w krwawieniu z górnego odcinka przewodu pokarmowego
- wyznaczanie miejsca stomii, pielęgnacja stomii
- żywienie pozajelitowe: składniki pokarmowe, kolejność mieszania
- zasady żywienia(wkłucie!)
- unieruchomienie przy złamaniach
- postępowanie we wstrząsie, ułożenie pacjenta
- postępowanie w hipotermii
- oparzenia - reguła „dziewiatek”
- metody leczenia oparzeń, otwarta, zamknięta, miejsca
- profilaktyka p/zakrzepowa
- objawy zakażenia rany pooperacyjnej
- kierunek dezynfekcji rany w zależności czy czysta, czy brudna
- czynniki ryzyka przewlekłej niewydolności żylnej
I to by było na tyle, jak coś jeszcze mi się przypomni to doślę,
Pozdrawiam i trzymam kciuki za Was i za siebie