I. Cel ćwiczenia.

Celem ćwiczenia jest poznanie zasady pomiaru rezystancji mostkiem Thomsona oraz właściwości metody pomiaru.

II. Układ połączeń i charakterystyka użytej aparatury.

Oznaczenia:

R_N - rezystancja wzorcowy - R-F-T 0.1 abs. Ω, 3A; manganin 20°C

A - amperomierz prądu stałego, magnetoelektryczny, pracujący w pozycji poziomej, napięcie probiercze 3 kV, kl. 0.5; zakresy 7.5, 15, 30, 75, 150, 300, 750, 1500, 3000, 75000

R_x - rezystancja mierzona

U - zasilacz TYP 5352, zakresy regulacji prądu
, x0.1, x0.01; zakres regulacji: V 0
20,

A 0
5

G - galwanometr prądu stałego, magnetoelektryczny, pracujący w pozycji poziomej, napięcie probiercze 2 kV

r - opornik regulowany (laboratoryjny) TYP OL - 2; 7.7 Ω; 12.4 A

-Przekładnik prądowy TYP IBO; 50/5A; 10VA; kl.0.5; 50Hz; nap. 0.5/3kV; Term. 65xI_n; Dyn.200xI_n [A_max]

-Mostek Thomsona - Whatsonea TYP MWT 77 a; nr 11953/68; R_p regulacyjny o zakresie 10x(1000, 100, 10, 1, 0.1) Ω; X₂ =

- Mostek techniczny Thomsona TYP TMT - 2 prądu stałego, magnetoelektryczny, pracujący w pozycji poziomej, napięcie probiercze 2 kV, ; zakresy 0.5
6

III. Pomiary mostkiem laboratoryjnym.

Lp.	R1=R2	I	Rp	ΔRp	Rx	α+	α -	αśr-	(ΔRp)0.1d	δcz
	Ω	A	Ω	Ω	Ω	dz	dz	Dz	Ω/dz	%
1	1000	0.2	213.7	5	0.02137	37.5	39.5	38.5	0.013	0.0026
2	1000	0.4	213.7	5	0.02137	60.2	65	62.6	0.008	0.0016
3	1000	1	213.7	3	0.02137	57	62	59.5	0.005	0.0017
4	100	0.2	21.3	1	0.0213	20	21	20.5	0.0049	0.0023
5	100	0.4	21.3	1	0.0213	41	42	41.5	0.0024	0.0021
6	100	1	21.3	0.5	0.0213	50	53	51.5	0.001	0.0021

Przykładowe obliczenia

R_x = R_N*
Ω

X₂ =
=339Ω

(ΔR_p)_0.1dz =
=
= 0.013 Ω/dz

δ_cz =
=
= 0.0026 %

IV. Na podstawie wyników pomiarów przeprowadzonych w punkcie III wybraliśmy warunki, przy których czułość układu jest największa i w tych warunkach dokonaliśmy pięciokrotnego pomiaru uzwojenia wtórnego przekładnika prądowego.

Lp.	R1 = R2	I	Rpr	Rlew	Rp śr	Rx śr	ΔiRx	(ΔiRx)^2
	Ω	Ω	Ω	Ω	Ω	Ω	Ω	Ω^2
1	1000	0.4	213.7	213.9	213.7375	0.021373	-0.000006	3.6*10^-11
2	1000	0.4	213.6	213.8			-0.000026	6.76*10^-10
3	1000	0.4	213.6	213.9			0.000014	1.96*10^-10
4	1000	0.4	213.6	213.8			0.000024	5.76*10^-10

R_xśr R_N*
Ω

R_{p śr} =
Ω

Δ₁R₁ = R_x - R_{x śr} = 0.021367-0.021373= -0.000006 Ω

(Δ₁R₁ )²= (R_x - R_{x śr} )²= (-0.00006)² = 3.6*10^-11 Ω²

VI. Wnioski.

Z przeprowadzonych pomiarów wynika, że największą czułość mostka możemy osiągnąć przy jak największej rezystancji R₁ = R₂ i jak najmniejszym prądzie I. Przy badaniu czułości galwanometru obserwujemy jego wychylenie w lewą i prawą stronę, a do obliczeń przyjmujemy wartość średnią.

3

---