Instytucja- 1. zakład o charakterze publicznym działający w jakiejś dziedzinie

2. zespół norm prawnych albo obyczajowych dotyczących organizacji jakiejś dziedziny życia, organizacja, placówka oparta na normach

3. zbiór reguł związanych z określonym kontekstem społecznym realizującym podobne istotne funkcje.

Konkurencyjność - zdolność przedsiębiorstwa do przeciwstawienia się konkurentom, do podjęcia rywalizacji z konkurencyjnymi przedsiębiorstwami w sferze redukcji kosztów wytwarzania, podnoszenia jakości produktów i usług bez obniżania realnych warunków życia i pracy ludzi

Pozycja konkurencyjna-osiągnięty przez przedsiębiorstwo wynik konkurowania wdanym sektorze, rozpatrywany na tle wyników osiąganych przez konkurentów

Potencjał konkurencyjności- tworzy ogół zasobów materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa, niezbędnych do tego, aby mogło ono funkcjonować na rynkowej arenie konkurencyjności

Instrumenty konkurowania- środki świadomie kreowane przez przedsiębiorstwo w celu pozyskania kontrahentów dla przedstawionej lub projektowanej przyszłej oferty

Przewaga konkurencyjna- efekt sprawnego wykorzystywania potencjału konkurencyjności, który umożliwia efektywne generowanie atrakcyjnej oferty rynkowej i skutecznych instrumentów konkurowania

Instytucjonalizacja- proces utrwalania więzi społeczeństwa, co wyraża się w obiektywizacji międzypokoleniowej ciągłości i w obiektywizacji własnego programu wielkich grup społecznych w stosunku do świadomości społecznej poprzez takie artefakty jak:

-normy prawne, obyczajowe

-reguły społecznego działania

-normy kulturowe, które wyznaczają co ludzie powinni czynić

-przyjęte wartości kulturowe

-role społeczne

-wyspecjalizowane zakłady o charakterze publicznym (instytucje) wyposażone w określone kompetencje i materialne zasoby umożliwiające realizowanie przydzielonych zadań

Struktura inst. - jest wynikiem procesu instytucjonalizacji i stanowi ona centralny segment kultury, w którym mieszczą się reguły społeczne dotyczące ludzkich działań, które angażują środki, sposoby, metody postępowania oraz prowadzą do osiągnięcia określonych celów

Formy inst. - 1.Formalne

- normatywna - świadome przekształcanie instytucji w kierunku przyjętego wzoru

- adaptacyjna (proceduralna) - zmiany instytucji są prowadzone pod wpływem „nacisku teraźniejszości”

- normatywno-adaptacyjna - zmiany instytucjonalne są celowe, wprowadzane doraźnie, dostosowywane do sytuacji

2. Nieformalne

- erozja norm ze względu na niezgodność formalnych norm z wymogami życia

- nonkonformizm - opór przeciwko nowym narzuconym normom, z mocnym odwoływaniem się do norm nieformalnych

- substytucyjność - obowiązują nowe i stare normy

Platon - inicjator instytucjonalizacji normatywnej (wzór idealnego państwa)

Arystoteles

-ludzie w dążeniu do szczęśliwości i doskonałości łączą się w coraz większe wspólnoty i rodzinę, klasy, grupy religijne wreszcie państwo

-interes publiczny musi zawsze opierać się na interesie prywatnym

-stosować należy różne bodźce zachęcające niewolników do pracy i kary wobec nieposłusznych

-wymiana towarowa jest potrzebna

- niezgodne z naturą jest gromadzenie pieniędzy i osiąganie zysków pochodzących z obrotu pieniędzmi

( lichwiarstwo) oraz z handlu, w którym towar sprzedaje się po cenie wyższej od ceny jego nabycia

Ksenofont „ o dochodach państwowych”

1.Celem gospodarowania jest osiąganie nadwyżek, bogactwo nie jest ostatecznym celem gosp. Lecz jest środkiem umożliwiającym obywatelowi sprawowanie funkcji publicznych

2.Dobre państwo dba o rolników i żołnierzy

3.Wartość posiada to, co jest użyteczne

4.Państwo może zwiększać swoje dochody przez:

-lepsze wykorzystywanie zasobów naturalnych

-rozwój turystyki

-przyciąganie obcokrajowców

5. Regulowanie podaży pieniądza

6. Ogólnym celem gosp. w państwie jest dobrobyt jego obywateli

7. Połączenie organizowania z własnością prywatną jest przesłanką efektywnego gospodarowania

Św. Tomasz z Akwinu „ Summa teologiczna”

1. własność - konieczność istnienia własności prywatnej

2. podział dóbr - niezbędne do życia

- dobra stanowiące już pewną nadwyżkę

- zbędne

3. płaca robocza - jest ceną płaconą za najem siły roboczej

4. zysk kupiecki - najlepsza jest bezpośrednia wymiana

- kupiec może wziąć za towar więcej tylko przy powiększeniu swoją pracą wartości towaru

5. teoria procentu - procent jest grzechem

6. teoria pieniądza

Merkantylizm ( Philips Wilhelm von Hornick)

• każdy cal krajowej ziemi powinien być wykorzystywany przez rolnictwo, górnictwo lub prod. Manufakturową

• w produkcji wewn. stosować wszelkie surowce krajowe

• popierać wzrost liczby zatrudnienia ludności

• zakazać wszelkiego eksportu złota i srebra a wszystek pieniądz krajowy utrzymywać w obiegu

• zniechęcać do importu dóbr zagranicznych

• konieczny import jakichś dóbr zamieniać w pierwszej kolejności za dobro krajowe zamiast złota i srebra

• import ograniczyć w możliwie najwyższym stopniu do surowców

• nieustannie dążyć do sprzedaży za granicą za złoto i srebro nadwyżek z krajowych manufaktur

• zakazać importu takich towarów, które w wystarczających ilościach i z powodzeniem są wytwarzane w kraju

Fizjokratyzm Francis Quesnay „tablica ekonomiczna”

1.koncepcja porządku naturalnego- naturalny porządek jak w przyrodzie

2.pojecie pracy produkcji i produktu czystego - pracą prod. jest tylko praca w rolnictwie, produkt

czysty stanowi nadwyżkę nad poniesionymi nakładami na utrzymanie w rolnictwie

3.podział na klasy społeczne : klasa produkcyjna - rolnicy dzierżawcy którzy tworzą dochód czysty

klasa właścicieli - posiadacze ziemscy oraz sprawujący władzę w społ.

klasa jałowa - rzemieślnicy, manufakturzyści, kupcy, robotnicy

4.teoria podatku jedynego - powinien być tylko jeden, w rolnictwie powstaje dochód czysty i tylko tam podatek

Normatywna instytucjonalizacja <Platon> (merkantylizm, historyzm, instytucjonalizm, socjalizm, etatyzm, agraryzm, spółdzielczość, katolicka nauka społeczna, społeczna gospodarka rynkowa)

Adaptacyjna instytucjonalizacja <Arystoteles> (leseferyzm, fizjokratyzm, ekonomia klasyczna, owa ekonomia klasyczna)

Normatywno - adaptacyjna (Ksenofont) (keynesizm, monetaryzm, neoinstytucjonalizm, nowa ekonomia instytucjonalna, ekonomia transformacji ustrojowej)

Nowa ekonomia instytucjonalna

Efektywność adaptacyjna D. C. Northa

Związana jest z tym rodzajem reguł, które kształtują sposób w jaki gospodarka rozwija się w czasie. Dotyczy gotowości społeczeństwa do zdobywania wiedzy i uczenia się, pobudzania innowacji, podejmowanie ryzyka i twórczej działalności

Paradygmaty nowej ekonomii instytucjonalnej:

- instytucje mają znaczenie

-instytucje o kluczowym znaczeniu i instytucje kierujące poddają się analizie

-osoba, która tworzy organizację nadal dąży do maksymalizacji własnego dobrobytu

-wydajnością gospodarki rządzą rozwiązania instytucjonalne

-motywy działania jednostki w sferze politycznej są takie same jak w działalności gospodarczej

Konkurencyjność

1. Wskaźniki konkurencyjności eksportowej

-cenowo-kosztowe

-dotyczące handlu zagranicznego

-wskaźniki specjalizacji

2.Wskaźniki konkurencyjności technologicznej i innowacyjnej

-całkowite wydatki na B+R jako producent PKB

-struktura wydatków na B+R z podziałem na wydatki rządowe, wydatki wyższych uczelni i wydatki sektora przedsiębiorstw

-bilans płatniczy technologii

-zgłoszenia patentowe wewnętrzne i zewnętrzne

-udział kraju w patentach zgłoszonych przez USA

- liczba publikacji naukowych

-intensywność prac badawczo rozwojowych w przemyśle

- wydatki na innowacje

3. Wskaźniki konkurencyjności regionalnej

- relatywna wielkości PKB na 1 mieszkańca

- relatywna stopa zatrudnienia

- relatywna stopa bezrobocia

- relatywne tempo wzrostu produkcyjności

-struktura działalności produkcyjnej

-intensywność działalności innowacyjnej

-kwalifikacje siły roboczej

4. Wskaźniki konkurencyjności wg Globar Competitveness Report:

Konkurencyjność to zdolność gospodarki narodowej do osiągania dynamicznego wzrostu ekonomicznego poprzez właściwą politykę, instytucje i inne ekonomiczne cechy

Konkurencyjność kształtują czynniki twarde i miękkie

Twarde:

-polityka fiskalna i monetarna

-możliwości produkcyjne przedsiębiorstw

Miękkie:

-instytucje otoczenia społeczno-ekonomicznego

-zarządzanie przedsiębiorstwem

20 czynników uznawanych za determinanty wzrostu gosp. ( A. Werner)

1. stabilność makroekonomiczna

2. warunki startu dla nowych przedsiębiorstw

3. system finansowy

4. stopień otwartości gosp. na wymianę międzynarodową

5. jakość zarządzania na szczeblu makroekonomicznym

6. akumulacja kapitał

7. niskie podatki

8. innowacje

9. transfer technologii

10. nowa gospodarka

11. edukacja

12. infrastruktura

13. prawo

14. przyjazna administracja

15. mała korupcja

16. konkurencja

17. lokalni dostawcy

18. bodźce do tworzenia miejsc pracy

19. elastyczność rynku pracy

20. rozwój rastrów

Instytucje merkantylistyczne

Lista przedsięwzięć inwestycyjnych

1. Przychody wynikające z operacji nowych jednostek

2. Inwestycje w rozwój nowych rynków

3. Inwestycje w rozwój branży

4. Inwestycje w technologię informacyjną dla sprzedaży, serwisu i wsparcia

5. Inwestycje w technologię informacyjną dla administracji

6. Zmiana zapasów technologii informacyjnej

7. Inwestycje we wsparcie dla klientów

8. Inwestycje w serwis dla klienta

9. Inwestycje w szkolenia dla klientów

10. Wydatki klientów nie związane z produktami

11. Wykształcenie wyjątkowe dla pracowników nie funkcjonujących w przedsiębiorstwie

12. Inwestycje w rozwój kwalifikacji pracowników, szkolenia dla pracowników

13. Inwestycje w szkolenia, komunikację i wsparcie wyjątkowe dla pełnoetatowych pracowników

14. Programy szkoleniowe, wyjątkowe dla tymczasowych pracowników

Kultura organizacji rozumiana przez E. Scheina to zespół artefaktów intelektualnych i materialnych, norm i wartości oraz podstawowych założeń odkrywanych, rozwijanych, przekazywanych przez członków organizacji, które uczą się radzenia sobie z problemami zewnętrznej adaptacji i wewnętrznej integracji

Klasyczny model gospodarki (Adam Smith, Dawid Ricardo, Thomas Malthus, John Stuart Mill, Karol Marks)

1. Wszystkie podmioty gospodarujące są racjonalne zmierzają do maksymalizacji swoich zysków lub użyteczności

2. Dobrobyt społeczny jest sumą dobrobytu jednostek

3. Siłą napędową gospodarki jest mechanizm rynkowy znajdujący wyraz w liberalizmie gospodarczym

4. Produkcja i sprzedaż zmierzają do równowagi

5. Podaż tworzy popyt na samą siebie; gospodarka wolnorynkowa jest w długim okresie zrównoważona i nie może być przeszkodą dla pełnego zatrudnienia

6. W gospodarce funkcjonuje dychotomia i sektor realny i pieniężny są oddzielone od siebie a ilość pieniądza jest neutralna i nie oddziałuje na sektor realny

7. Wszystkie rynki są doskonale konkurencyjne a ceny są doskonale giętkie

8. Wymiana ma miejsce wtedy, gdy na wszystkich rynkach w tym rynku pracy zostały ustalone ceny równowagi

Klasyczny model wymiany międzynarodowej

-system waluty złotej obowiązuje w kraju i za granicą

- pieniądz ma charakter neutralny

-nie istnieją ograniczenia w handlu, nie występują żadne zjawiska o cechach monopolu

-produktywność gospodarki jest stała, przy czym okresowa stopa preferencji konsumpcji jest równa produktywności kapitału, a tym samym naturalnej stopie procentowej

-pełne zatrudnienie - podaż kreuje popyt przy elastycznych cenach i płacach

-płatności międzynarodowe dokonywane są w złocie wg stałych parytetów walut

-zmiany ilości pieniądza wynikają ze zmiany salda bilansu handlowego

- nie występują koszty transportu i inne utrudnienia

Monetaryzm

1.zmiany zasobu pieniądza są najważniejszym czynnikiem, który tłumaczy zmiany normalnego dochodu

2.wobec stabilności popytu na pieniądz większość obserwowanych przejawów niestabilności gospodarki można przypisać fluktuacjom podaży pieniądza wywoływanym przez władze pieniężne

3.w celu zapewnienia długookresowej stabilności cen należy pozwolić podaży pieniądza wzrastać w stałym tempie równolegle z podstawowym wzrostem produkcji

4.gospodarka jest ze swej natury stabilna zachowując naturalną stopę bezrobocia, chyba że zostanie zakłócona nienormalnym wzrostem pieniądza

5.przywrócenie pełnego zatrudnienia w krótkim czasie jest możliwe choć może trwać kilka lat, lecz należy unikać gwałtownych skoków popytu, a ważniejsze jest stymulowanie podaży poprzez zwiększanie:

-bodźców do pracy ograniczając zabezpieczenia społeczne

-giętkość płac i ograniczeń dla związków zawodowych

-mobilności zawodowej i geograficznej siły roboczej

-efektywności rynków dóbr i usług np. przez prywatyzację

Konsensus Waszyngtoński

1. Utrzymuj dyscyplinę budżetową

2. Fundusze publiczne kieruj do tych dziedzin, gdzie można się spodziewać wyraźnych korzyści społecznych

3. Obniżaj stopy podatkowe rozszerzając bazę, od której pobiera się podatki

4. Liberalizuj politykę kredytową

5. Utrzymuj stabilny kurs wymiany walut

6. Liberalizuj przepływy kapitałowe

7. Liberalizuj handel

8. Prywatyzuj majątek państwowy

9. Wprowadzaj deregulację - znoś bariery dla firm, które chcą działać na rynku

10. Szanuj gwarancję dla praw własności

Założenia i cele programu operacyjnego Innowacyjna gospodarka 2007-13

Cel główny: rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa

Cele pośrednie:

-zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw

-wzrost konkurencyjności polskiej nauki

-zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym

-zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gosp. na rynku międzynarodowym

-tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy

-wzrost wykorzystywania technologii informacyjnych i konkurencyjnych w gospodarce

Założenia i cele programu operacyjnego Kapitał ludzki 2007-13

Cel główny: wzrost poziomu zatrudnienia i spójności społecznej

Cele pośrednie:

-dopasowanie zasobów pracy do zmieniającej się sytuacji na rynku pracy

-zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego

-podniesienie poziomu jakości wykształcenia społeczeństwa

-wzrost spójności terytorialnej

-wsparcie dla budowy sprawnego i partnerskiego państwa

---