1.Paramorfizm - przeobrazenie tej samej substancji chemicznej. Mineraly pochodzące z przeobrażenia innych mineralow mogą dziedziczyc po formach pierwotnych ich kształt.
Pseudomorfizm - zjawisko dziedziczenia formy zewnętrznej przez mineral, który utworzył się w miejscu innego, pierwotnego minerału. Postać nowo powstałego minerału nawiązuje do wcześniej istniejącego kryształu, natomiast skład chemiczny i budowa wewnętrzna odpowiadają nowo utworzonemu minerałowi.
Izomorfizm - zjawisko w swiecie mineralow. Odpowiadające sobie węzły sieci krystalicznej zajmowane sa przez rozne jony. Krysztaly wykazujące izomorfizm nazywane sa roztworami stalymi.
Diatomit - to zwiezla zdiagenezowana ziemia okrzemkowa. Jest skala bardzo higroskopijna. Uzywa się jej do oczyszcznia płynów.
Metamorfizm impaktowy - zachodzi w warunkach bardzo wysokiego cisnienia i temp. Może zachodzic przy upadku meteorytu.
2.Szczelinowatość (przyczyny) - własność hydrauliczna skal która wynika z istnienia szczelin w skale. Szczeliny: syngenetyczne- powstaja na skuteki dzialania sil wewnętrznych w czasie stygniecia magmy, powoduje kurczenie się masy skalnej jak również w wyniku diagenezy osadu, tektoniczne- spekanie skal pod wpływem ciśnień zewnetrzynych występujących w czasie ruchow skorupy ziemskiej, zwietrzelinowe- powstaja w wyniku procesu wietrzenia fizycznego.
Współczynnik szczelinowatości d - wazny parametr dla oceny hydrologicznej roli szczelin który jest wyrażony stosunkiem sumarycznej powierzchni szczelin do rozpatrywania powierzchni skały wyrazony w procentach lub ułamku d=Bs∑L/F*100% Bs-srednie rozwarcie szczelin ∑L-sumaryczna długosc szczelin w obrebie badanej powierzchni skały F-badana powierzchnia skaly. Dla skal słabo spękanych współczynnik szczelinowatości waha się od 0,05 do 2% a w przypadku skal silnie spękanych od 2 do 25%.Wielkosc szczelin zależy od ich typu(genezy) i charakteru masywu skalnego w którym wystepuja. Szersze szczeliny występują w pobliżu powierzchni Ziemi.
Drożność szczelin- zdolność do przepuszczania wody. Zalezy nie tylko od ich szerokości, ale także od stopnia wypelnienia materialem skalnym. Szczelne wypelnienie spękań ogranicza a nawet uniemozliwia przeplyw wody. Współczynnik gęstości szczelin Gp= ∑L / F, F-powierzchnia pola, ∑L- sumaryczna dl. wszystkich szczelin
3.Deluwia- utwory warstwowane, złożone z gruntow mineralnych, glownie gliniastych, przedzielonych warstwami zawierajacymi humus(substancja organiczna). W profilu osadow budujących strefe deluwialna obserwuje się cykliczność sedymentacji. Ponieważ miedzy kolejnymi większymi splywami osadu występują okresy względnej stabilizacji zbocza, na jego powierzchni w wyniku procesow glebowych dochodzi do powstawania warstwy humusowej. Splywa ona w dol przy nastepnym większym epizodzie opadowym.
4.Woda w skale jeśli się nie przemieszcza: *na czastki gruntu oddzialywuja sily wuporu, zmniejszając naprężenia pierwotne, *w przypadku zwięzłych skal okruchowych obecność wody może powodowac przechodzenie rozpuszczalnych elementow spoiwa do roztworu, *osiagniecie maks grubości powlok wody związanej, pociąga za soba zmniejszanie kata tarcia wewnętrznego i spójności.
Sufozja mechaniczna - selektywne wynoszenie lub przemieszczanie ziaren szkieletu mineralnego gruntu wywolane cisnieniem spływowym.
Sufozja chemiczna - wynoszenie ziaren przez przepływające wody związane z rozpuszczaniem spoiwa.
Kolmatacja - przeciwieństwo sufozji, osadzanie czastek mineralnych lub organicznych w przestrzeniach miedzyziarnowych. Proces kolmatacji doprowadza do zmniejszenia wodoprzepuszczalności skal.
Kurzawka- upłynniony grunt w wyniku sufozji. Tiksotropia- upłynnianie nawodnionych gruntow pod wpływem drgan.
5. Dziczenie rzek- kierunek ewolucji środowiska fluwialnego, polegający na zmianie charakteru osaodow wezbraniowych. W profilach tych utworow pojawily się warstwy piasku.
6.Biostratygrafia- dziedzina stratygrafii oparta na określaniu wieku skal na podstawie znajdowanych w nich skamieniałości i szczątków roślin i zwierzat. Klasyfikacja ta jest możliwa w skalach osadowych.
Litostratygrafia- dziedzina stratygrafii oparta na kryteriach litologicznych. Klasyfikacja i identyfikacja skal na podstawie ich charakterystycznych cech litologicznych.
Klimatostratygrafia- dziedzina stratygrafii polegajaca na obserwacji szczątków organicznych w skalach. Pozwala to na odtworzenie zmian warunkow klimatycznych.
9. Wysadzinowosc gruntow- zdolność do agradacji (przyrastania) lodu w ich strukturach. Ich efektem są sezonowe zmiany objętości gruntow. Zjawisko to prowadzi do deformacji powierzchni terenu i w efekcie do uszkadzania budowli. Metody klasyfikowania gruntów pod względem ich wysadzinowości opierają się głównie na analizie uziarnienia, wskazującego wielkości potencjalnego wzniosu kapilarnego wod gruntowych.
Inwolucje- sa to zaburzenia powstające na skutek przemarzania zawodnionych skal luznych, co doprowadza do zaniku pierwotnego warstwowania. Bezposrednią przyczyna tego zjawiska są roznice przyrostu objetosci warstw w czasie zamarzanie wynikające z ich porowatości.
Przemarzanie strefy przypowierzchniowej warstwy czynnej może doprowadzić do wzrostu ciśnienia w zawodnionych warstwach lezacych nizej i spowodować przebicie się upłynnionej w ten sposób osadow w gore profilu. Osady przemieszczające się w gore zamarza. W ten sposób powstaja inwolucje kieszeniowe.
10. Typy genetyczne wod podziemnych
Wody infiltracyjne- stanowia glowna mase wod podziemnych, powstaja z wod opadowych infiltrujących, czyli wsiąkających w gląb ziemi.
Wody kondensacyjne- powstaja ze skroplenia pary wodnej w skalach. Zjawisko to wystepuje zwykle w klimacie suchym i goracym. Ilość tych wód jest niewielka.
Wody juwenilne(dziewicze)- pochodza z magmy i poraz pierwszy biora udzial w cyklu hydrologicznym. Z reguly są to wody o wysokiej mineralizacji i podwyższonej temperaturze.
Wody reliktowe (szczatkowe) - są wylaczone okresowo z cyklu hydrologicznego. Mogą stanowic resztki dawnych mórz i są wówczas nazywany wodami reliktowymi sedymentacyjnymi, bądź tez są to wody infiltracyjne które w wyniku przemieszczania mas skalnych zostały zamknięte wśród otworow wodoszczelnych. Nosza one nazwe wod infiltracyjnych kopalnych.
Klasyfikacja wód podziemnych wg Pazdro
Strefa wystepowania |
Typy wód |
Stan fizyczny wody |
Rodzaje wód |
|
Aeracji |
Wody higroskopijne Wody błonkowate Wody kapilarne |
związane |
|
|
|
Wody wsiakowe Wody zawieszone |
wolne |
Porowe, szczelinowe, krasowe |
|
Saturacji |
przypowierzchniowe gruntowe |
swobodne |
|
|
|
wgłębne głębinowe |
naporowe |
|
|