Urbanizacja wszystkie procesy kulturowe społeczne, ekonomiczne i przestrzenne, prowadzące do rozwoju miast już istniejących, powstawania nowych i wzrostu liczby ludności miejskiej.
Miasto - jednostka urbanizacyjna pełniąca określone funkcje i posiadająca prawa miejskie.
Funkcje miasta: administracyjno-polityczne(stolica, miasto woj.), militarno-obronne(stolica), naukowo-kulturalne(wyższe uczelnie, muzea, teatry), komunikacyjne (węzły komunikacyjne), turystyczne (funkcje turystyczne), handlowo-usługowa(każde miasto), uzdrowiskowa (walory środowiska naturalnego dla zdrowia), religijne ( Częstochowa), przemysłowa (duży okręg przemysłowy), metropolitalna (NY, Paryż)
Typy miast:
MIASTO EUROPEJSKIE - Europa zach. (rynek, na planie kwadratu, średniowieczne), Europa śr-wsch (dzielnice przemysłowe, osiedla mieszkalne), Miasto Śródziemnomorskie( dopasowana do terenu, niskie białe domy z małymi oknami)
MIASTA MUZUŁMAŃSKIE (rynek, minarety (wieże) wąskie, kręte ulice, niskie domy (bez okien od strony ulicy) Podział na dzielnice: Kair, Teheran.
MIASTA AFRYKAŃSKIE ewidentny podział na dzielnice, podział na funkcje, jakie pełnią dzielnice. Mogadisz, Johanesburg.
MIATA AZJI WSCHODNIEJ dzielnice starej zabudowy sąsiadują z nowoczesną zabudową, Tokio, Pekin.
MIASTA KOLONIALNE przejmują rodzaj zabudowy od państw kolonizacyjnych. Afryka południowa: Lima, Rio de Janeiro. Australia Melbeurn, Sidney.
Mega miasto- powstaje w krajach słabo rozwiniętych gospodarczo.
Cechy: głównie stolica krajów słabo i średnio rozwiniętych gospodarczo. Zajmują dużą powierzchnię: Mexico. Duża ilość mieszkańców. Występowanie Slumsów. Przeciwdziałanie: policyjne, przenoszenie stolicy do innego miasta. Tworzenie miast na terenie wydobycia surowców mineralnych.
Rodzaje zespołów miejskich:
aglomeracje monocentryczne: zespół jednostek urbanizacyjnych, gdzie jedna dominuje wielkością i pełnionymi funkcjami nad pozostałymi. Stolica, Aglomeracja Warszawska, Łódzka, Berlińska.
Aglomeracja policentryczna (konurbacja) zespół jednostek urbanizacyjnych połączonych siecią komunikacyjna, równorzędnych pod względem pełnionych funkcji. Konurbacja Katowicka, Zagłebie Rury, Lille.
Megalopolis - zespół jednostek urbanizacyjnych ciągnących się na przestrzeni wielu tys. Kilometrów, gdzie miasto milionowe wraz ze strefami podmiejskim płynnie przechodzi jedno w drugie. Tylko w Ameryce Północnej i Japonii. Wschodnie wybrzeże USA (NY, Filadelfia, Boston, Waszyngton) Zachodnie wybrzeże USA( San Francisco, LA, San Diego) Pogranicze Kanady i USA ( Ottawa, Montreal) Wyspy Japońskie (Kioto, Osaka, Jokohama)
Procesy urbanizacyjne:
I KRAJE SŁABO ROZWINIĘTE: wskaźnik urbanizacjy 10 - 20% czyli tyle ludzi mieszka w miastach. Przykład Somalia, Etiopia, Burkina Faso, Laos, Wietnam.
II CHINY, INDIE, FILIPINY, EGIPT od 30 do 60%szybki rozwój miast bo przeludnienie na wsi.
III KRAJE AMERYKI ŁACIŃSKIEJ 75%
urbanizacja pozorna zwiększanie się liczby ludności w miastach ale miasto się nie rozwija gospodarczo, Brazylia, Meksyk, Wenezuela Chile.
IV KRAJE WYSOKOROZWINIĘTE 90% od lat 70
kontrurbanizacja (dezurbanizacja) odpływ ludności z miast
Strefa podmiejska obszar zurbanizowany, gdzie ludzie wykonują głównie zajęcia para rolnicze dojeżdżają do miejsca pracy i prowadza miejsko - wiejski tryb zycia.
Suburbia - występuja wtedy, gdy wsie podmiejskie zamieniaja się w strefy podmiejskie. Wskaźnik urbanizacji-jaki procent ludzi danego kraju mieszka w mieście.
Kontynenty wg wskaźnika urbanizacji: Europa i Ameryka Pn., Australia, Ameryka poł, Azja, Afryka,
Największe miasta świata: Meksyk 30 mln mieszkańców, Sao Paulo, Seul, Bombai, Czunking, LA.
Największy wskaźnik urbanizacji w Polsce - Śląskie (80%), Dolnośląskie (70%)
Najmniejszy wskaźnik urbanizacji w Polsce Lubuskie, Podlaskie, Warmińsko - Mazurskie poniżej 50%.
Sieć osadnicza - system jednostek zurbanizowanych pełniących różne funkcje i powiązanych ze sobą.
W Polsce jest: 880 miast, 56783 wsi.
Podział sieci osadniczej:
I SYSTEM 9 aglomeracji ukształtowanych 40 % Polaków (Górnośląskie, warszawska) i 9 aglomeracji kształtujących się (Bielskie, Lubelskie)
II KRAJOWE OŚRODKI WZROSTU (Grudziądz, stolice byłych woj. Plus dzisiejsze)
III OŚRODKI REGIONALNE małe miasta, wsie gminne, które pełnią ważne funkcje dla kraju.
Cechy sieci: równomierne rozmieszczenie sieci osadniczej, ilościowa dominacja miast małych i średnich, brak dominacji stolicy nad innymi aglomeracjami, duże miasta występują na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych.
Największe miasta Polski: Warszawa, Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Katowice.