Prawo Cywilne
Podmioty prawa cywilnego:
Osoby fizyczne - człowiek, jednostka ludzka
Osoby prawne
Zdolność prawna - strona bierna, uzyskujemy w chwili urodzenia do chwili śmierci. To zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków. Możemy dziedziczyć, ale nie możemy sporządzić testamentu. Ma zakres stały, niezmieniany.
Zdolność do czynności prawnych - zdolność nabywania własnym działaniem w drodze czynności prawnych praw i obowiązków. Może być pełna, ograniczona lub brak do czynności prawnych.
Brak zdolności dotyczy osób małoletnich, które nie ukończyły lat 13 oraz osób, które są ubezwłasnowolnione całkowicie. Dla takiej osoby przydziela się opiekuna, chyba że zostanie pod opieką rodziców. Czynność prawna dokonana przez taką osobę jest nieważna. Czynności prawnej dokonuje za tę osobę przedstawiciel danej osoby(opiekun).
Ograniczona zdolność do czynności prawnej - od lat 13 do lat 18, lub osoba ubezwłasnowolniona częściowo. Jest ono orzekane z tych samych przyczyn co całkowite, jeżeli orzeczenie całkowitego nie jest konieczne. Osoba taka może dokonywać sama czynności prawnych, lecz ich ważność jest zawieszona do chwili potwierdzenia przez przedstawiciela ustawowego (kuratela).
Pełna zdolność - Osoby powyżej 18 roku życia.
Osoba prawna
Osoba prawna - jednostka organizacyjna wyposażona przez normę prawną w zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. (Sztuczny twór o zorganizowanej organizacji)
Sposoby powstania osoby prawnej ze względu na:
System aktów prawnych państwowych
System koncesyjny
System normatywny
System aktów prawnych państwowych - osobę powołuje organ państwowy popierz wydanie odpowiedniego aktu prawnego. Potrzebny jest odpowiedni wpis do rejestru.
System koncesyjny - osobę prawną powołują założyciele, wymagane jest zezwolenie właściwego organu czyli koncesji.
System normatywny - istnieje akt prawny, który określa warunki dla powstania osoby prawnej. Jeżeli założyciele spełnią je to osoba prawna powstaje. Potrzebny jest także wpis do właściwego rejestru.
Osoba prawna posiada zdolność prawną, która przejawia się w zasadzie swobody działania. (dotyczy w zasadzie wszystkiego co nie jest ograniczone samą naturą osoby prawnej, statutem lub ustawą).
Zdolność do czynności prawnych jest realizowana poprzez organy osoby prawnej (zarządzające, uchwałodawcze, kontrolne).
Ustanie osoby prawnej to albo rozwiązanie przez założycieli, upływ określonego czasu, określone okoliczności etc…
Stosunek Cywilno-prawny
Więź uprawnień i obowiązków. Dzielimy go na 2 kategorie:
Dwustronnie zindywidualizowany
Jednostronnie zindywidualizowany
Stosunek dwustronnie zindywidualizowany - z prawem wyznaczonej osoby lub osób związany jest obowiązek innej oznaczonej osoby lub osób (działa w dwie strony)
Stosunek jednostronnie zindywidualizowany - z prawem oznaczonej osoby sprzężony jest obowiązek pozostałych nieprzeszkadzania w wykonywaniu jego uprawnień. ( np. Prawo własności)
Przedmiotem stosunku cywilno-prawnego może być prawo nakazane, zakazane lub dozwolone albo obiekty o charakterze materialnym lub dobra niematerialne. Mogą to być rzeczy, zwierzęta, kompleksy majątkowe, dobra osobiste. Najważniejsza jest rzecz. Rzecz jest to przedmiot materialny jako cześć przyrody w stanie pierwotnym lub przetworzonym na tyle wyodrębniony, że może stanowić odrębny przedmiot własności.
Rzeczy dzielimy na:
Nieruchome (nieruchomości) - części powierzchni ziemskiej będące odrębnym przedmiotem własności, budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków jeżeli stanowią odrębny przedmiot własności (lokale).
Ruchome - Są to wszystkie rzeczy, które nie są nieruchomością.
Oznaczone co do gatunku - np. taki sam długopis (pożyczka)
Oznaczone co do tożsamości - np. ten sam długopis (użyczenie)
Uprawnienia i obowiązki to treść stosunku prawnego. Uprawnieniom jednej strony zwykle odpowiadają obowiązki drugiej strony. Może zdarzyć się sytuacja, w której jedna lub wiele stron są jednocześnie uprawnionym i zobowiązanym.
Zdarzenie cywilno-prawne
Każde powstanie, zmiana lub powstanie stosunku prawnego jest uzależnione od zaistnienia faktu, z którym norma prawna łączy powyższy skutek. Fakty te to zdarzenia cywilno-prawne.
Zdarzenia cywilno-prawne dzielimy na:
Zdarzenia w ścisłym znaczeniu
Działania
Zdarzenia w ścisłym znaczeniu to te, które są niezależne od woli ludzkiej. Działania to odwrotność powyższego.
Działania dzielimy na:
Czynności - działania, które zmierzają do wywołania skutku prawnego
Oświadczenia woli
Orzeczenia sądowe konstytutywne - zastępują oświadczenie woli
Akty administracyjne - jednostronne oświadczenie woli organu władzy publicznej, które określa na podstawie prawa sytuacje konkretnego podmiotu w konkretnych okolicznościach.
Czyny - działania, które wywołują skutek prawny niezależnie od tego czy wola ludzka była skierowana na jego wywołanie czy też nie.
Czyny zgodnie z prawem
Czyny bezprawne