ZABURZENIA AFEKTYWNE

Definiowanie depresji

• Depresje (łac. wciśnięcie). Pojęcia pokrewne opisujące nastrój: melancholia, żałoba: patologiczna i fizjologiczna, przygnębienie

• Depresyjność - pojęcie uniwersalne: nie ma ostrej granicy pomiędzy normą i patologią (nie ma jednoznaczności).

• Pojęcie i stan emocjonalny determinowany czynnikami kulturowymi

• W psychiatrii określa szczególny rodzaj zaburzeń nastroju i emocji, które można uznać za zjawisko chorobowe- zaburzenia afektywne

• Etiologia: brak jednoznaczności co do etiologii (opisywanej w podręcznikach), jak i w różnicowaniu (również w diagnozowaniu psychologicznym)

Epidemiologia depresji

• Epidemiologia (postać jednobiegunowa depresji - tzw.psychotyczna, wielka- silniej rozpowszechniona niż dwubiegunowa- do 25% populacji w źródłach amerykańskich,15%w innych)Chorują głównie kobiety(różnice hormonalne,łatwiej wypracowują styl wyuczonej bezradności).I rzut chorobowy- po 40 roku życia

• Postać dwubiegunowa- chorują zarówno mężczyźni, jak i kobiety(50%) I rzut chorobowy - po 3o roku życia

• Rasa nie ma większego znaczenia w epidemiologii depresji

• Osoby chorujące na tzw.wielką depresję to jednostki stanu wolnego(bez stałych związków) znacznie częściej niż osoby z rozp.postaci dwubiegunowej.

• Aktualnie -doniesienia badawcze o wcześniejszym czasie I rzutu choroby (bipolarna - okres dziecięcy, jednobiegunowa - adolescencja)

• Dominacja eklektycznego podejścia do genezy zaburzeń (genetyczno-biologiczna z uwzględnieniem czynników psychospołecznych)

Rys historyczny rozwoju podejścia do definiowania depresji

• Pojęcie melancholii, histerii

• XVII wiek-Bonnet(opis choroby psychicznej zwanej maniako-melancholijną).

• XIX wiek(J.Horbet(Francja)-opis choroby cyrkularnej(folie circulaire)

• XX wiek-wydzielenie różnych jednostek nozologicznych

• Emil Kraepelin - koncepcje chorób afektywnych (o podłożu

• endogennym): okresowa melancholia, okresowa mania, obłęd cykliczny Psychoza maniakalno-depresyjna, psychoza mieszana, cyklofrenia

• Zaburzenia charakteru i depresyjność - Abraham (1911r)

• Z.Freud(1917r) wyd. art. Żałoba i melancholia . Poglądy Freuda w tym względzie : w melancholii utrata obiektu ma charakter emocjonalny , w żałobie zaś charakter realny. U pacjentów z melancholią utrata szacunku do samego siebie, połączonego z poczuciem winy.

• Choroba afektywna jednobiegunowa (lata 60 XX w)

• Choroba afektywna dwubiegunowa (lata 60 XX w)

• Depresja Wielka -Psychotyczna (lata 60 XX w) Utrata kontroli nad nastrojem bez możliwości wpływu na niego. W przypadku depresji neurotycznej -możliwość kontrolowania nastroju

Zaburzenia afektywne ( ICD10: F 30- F39)

• ICD 10 klasyfikacja zaburzeń afektywnych

• Epizod maniakalny (F30)

• Zaburzenia afektywne dwubiegunowe(F31)

• Epizod depresyjny(F32):łagodny,umiarkowany,ciężki

• Zaburzenia depresyjne nawracające(F33)

• Uporczywe (utrwalone) zaburzenia nastroju- cyklotymia,dystymia(F34)

• Inne zaburzenia nastroju(f35)

Nozologiczna klasyfikacja depresji -model Kienholtza (Pużyński 1988)

• Stany depresyjne w przebiegu chorób afektywnych, gdzie przyczyny są nieznane (podłoże endogenne)

• Stany depresyjne w przebiegu różnych schorzeń (chorób somatycznych, stosowania leków i innych substancji, w przebiegu zatruć, uzależnień, w chorobach mózgu)

• Stany depresyjne o podłożu psychogennym (depresje nerwicowe, reaktywne, depresyjne reakcje adaptacyjne,depresyjne reakcje na stres)

• Wnioski: depresyjność jako symptom może mieścić się w obrębie psychoz,nerwic,zaburzeń osobowości,chorób somatycznych,uzależnień.

Patogeneza depresji - koncepcje teoretyczne

• Koncepcje genetyczne

W postaci dwubiegunowej - istotny czynnik dziedziczny uwarunkowana(50%chorych miało chorych rodziców na chorobą afektywną). Jeżeli dwoje rodziców choruje to ryzyko zachorowania u dzieci wzrasta do 75%. )

Koncpecja chromosomowa (5,11,X -istotne są interakcje genów z czynnikami środowiskowymi)

• Koncepcje biologiczne

• - Amin biogennych - wpływ metabolizmu syntetyzowanych w OUN neuroprzekaźników: norepinefryny,serotoniny,dopaminy.

- katecholaminowa geneza depresji

- serotoninowa geneza depresji

- monoaminoergiczna geneza depresji

Koncepcje endokrynologiczne - hiper/hiposekrecja kortyzolu

Koncepcje związane ze zmianami w mózgu(zmniejszenie hipokampa,zaniki powodują zaburzenia neuromediacji i neuroendokrynologiczne dysfunkcje)

Patogeneza depresji c d

• Zjawisko kindlingu(wzniecania - specyficzny stan wzbudzenie czynności bioelektrycznej mózgu) -podobnie jak w progu wzniecania w napadzie padaczkowym(wzniecanie następuje po pewnym czasie w odpowiedzi na same myśli i wyobrażenia związane ze stanem zagrożenia)- czynnikiem wywołującym depresję

• Zaburzenia neurohormonalne w genezie depresji(kortykoliberyna integrująca odpowiedź biologiczną na stres oraz wazopresyna - stymulująca ACTH,prowadzi do wzmożonej sekrecji glukokortykoidów,a te odpowiadają za dysfunkcje neuronów -upośledzenie neurotransmisji)

• Koncepcje psychospołeczne (M.Seligman: koncepcja wyuczonej bezradności i pesymistycznego stylu wyjaśniania zdarzeń,A.Beck:koncepcja kognitywna)

• Koncepcje eklektyczne lat współczesnych(od lat 90 tych)-integracja wpływu przewlekłego stresu na stan OUN( współpraca czynników biologicznych i psychologicznych).

Depresja w myśleniu analitycznym

• Depresja fenomen podstawowy , wszechobecny w zaburzeniach psychicznych. można ją przedstawić na kontinuum :od łagodnej do skrajnej.

• Autodeprecjacja (złość na siebie, brak szacunku do siebie) - cecha wspólna u pacjentów depresyjnych. Jest ona wynikiem identyfikacji pacjenta z utraconym tzw. Obiektem i skierowaniem emocji na jego obraz.

• 1923r - Z. Freud artykuł „ Ego i id” opis pacjentów melancholicznych (depresyjnych)- mają oni szczególnie surowe superego. To one tworzy fenomeny winy i agresywne tendencje w stosunku do kochania siebie.

• Przeciwstawienie dwóch tendencji do siebie: kochać siebie albo nie kochać siebie/wrogość/jest rozpoczęciem myślenia dychotomicznego pomiędzy miłością a nienawiścią (dalsza kontynuacja w myśleniu M. Klein)

Depresja w ujęciu analitycznym - mechanizm agresywności

• Dwa podstawowe mechanizmy : mechanizm agresji a drugi to mechanizm lęku

• Wszystkie osoby doświadczają pewnego rodzaju dylematów związanych ze swoją wrogością, swoją agresywnością( mają kłopoty z dojrzałą dystrybucją, z rozwiązaniem i neutralizacją swojej agresywności).

• Doświadczają one różnego rodzaju lęków. Są to lęki, które są w porównaniu z poprzednimi fazami rozwojowymi bardziej konkretne w przeżywaniu.

• Przeżywane lęki mają poziom dużej realności t z n ,że sprowadzają się do destrukcji siebie lub destrukcji obiektu, przy czym ta destrukcja jest już wtedy przez te osoby realną groźbą ( lęki mają wymiar bardziej realny, co powoduje, że zabić siebie lub kogoś, zniszczyć siebie jest realne). U osoby depresyjnej istnieje możliwość rozdziału ja od nie ja (istnieją możliwości postrzegania siebie oddzielnie od obiektu).

• W destrukcji psychotycznej -urojeniowej, - funkcjonowanie na poziomie metaforycznej organizacji (brak rozdziału ja i obiektu)

Depresyjność z perspektywy psychopatologii psychoanalitycznej

• obrona przed destruktywnością i obrona przed lękami depresyjnymi.

• czas wewnętrzny rozgrywa się u tych osób pomiędzy self i tzw. wewnętrznym dręczycielem. Wewnętrzny dręczyciel to uosobienie zatrzymanej w sobie agresji, która już nie jest ewoluowana, nie jest projektowana. Jest identyfikowana jako część ja(„ ta moja wrogość, której się nie pozbywam w procesach psychicznych tylko ją mam)

• Wrogość osoby organizuje na różnych poziomach :

• nie wykształconego superego -w najgłębszych depresyjnych zespołach, które nazywamy zespołami afektywnymi, endogennymi czyli na poziomie psychotycznej depresji (struktury ego, superego i id są zlane)

• Na poziomie neurotycznym zmian rozwojowych ( superego i dojrzałych mechanizmów obronnych). U neurotyka - wykształcony, model strukturalny osobowości: id, ego i superego. Wrogość rozwiązuje się na poziomie modelu konfliktu wewnętrznego: pomiędzy ego a strukturą superego.

Depresja - M. Klein (wybrane wątki)

• od lat 40 tych- koncepcja nieświadomej fantazji, pozycji depresyjnej i schizoidalno-paranoidalnej (fluktuacja pomiędzy nimi nigdy nie zanika; mają one tendencje do reaktywacji).

• M. Klein połączyła pozycję depresyjną z depresją.Wykształca to zdolność do odtworzenia dobrych obiektów wewnętrznych (tego nie posiadają pacjenci ze stanami maniakalno - depresyjnymi)

• Sposób rozwiązania pozycji depresyjnej ma wpływ na mechanizm depresyjny

• Pozycja depresyjna - kształtuje się ok.4 / 5 m ż. Wzrasta u dziecka zdolność do tolerowania frustracji z powodu nieobecności matki: dziecko może przebywać poza zasięgiem wzroku matki, ma możliwość wytrzymania tego stanu frustracji, przestaje w sposób fragmentaryzujacy przeżywać swoją samotność

Pozycja depresyjna (M. Klein) - znaczenie dla rozwoju psychicznego - c d

• Osiągnięcie poziomu tej pozycji w rozwoju emocjonalnym powoduje, że nieobecna matka - nie jest przeżywana jako zła, prześladowcza. Za to pojawia się smutek, żal (jako ważne zmiany rozwojowe). Dziecko nabywa możliwości interesowania się swoim wnętrzem.

• Wzrost poczucia realności, możliwość przeżywania smutku i żalu.

• Następuje zmiana w świecie przeżywania obiektów -dziecko zaczyna przeżywać obiekt całościowo

Żałoba - proces separacji a depresyjność

• Proces żałoby można traktować jako zakończenie separacji (z którą się pogodziliśmy, zakończyliśmy, rozstaliśmy się, n p. z żoną, z matką, z pracą, z samochodem, ze zdrowiem fizycznym, możliwościami, które mieliśmy, a których już nie posiadamy).

• Depresyjność to nie zakończona separacja - częściowa symbioza z obiektem utraconym( permanentne pozostawanie z nim w związkach wyobrażeniowo - fantazyjnych)

• Utraty realne i symboliczne mogą powodować u osób doświadczanie bardzo głębokich zespołów depresyjnych (n p. z powodu utraty samochodu może być przeżyta symboliczna utrata np.poczucia męskości,autonomii)

Człowiek jest człowiekiem a nie zwierzęciem dlatego doświadcza melancholii i znużenia (F. Nitzhe)

Symbolizacja tych utraconych przedmiotów jest ściśle indywidualna.

• Jeżeli depresyjność łączy się i prowadzi do przeżywania utrat symbolicznych, to są one w dużej mierze nieświadome i ważne. O wiele trudniej nadrobić taką utratę, niż realną(drugi samochód można sobie kupić, ale to czym był pierwszy samochód!!!!).

• Zarówno rozwiązanie typu melancholicznego jak i rozwiązanie typu zakończonej żałoby, polega na przechowywaniu (rozwijamy się, starzejemy, coraz więcej utraconych obiektów, osób, spraw przechowując, częściowo w swojej świadomości, częściowo w swojej nieświadomości, i dlatego depresyjność i melancholijność jest czymś przynależnym naszej egzystencji).

Fazy rozwojowych utrat

• utrata życia płodowego

• pozycja depresyjna - 6-7-8-9 m( utrata idealnej relacji z matką)

• okres edypalny (tracimy pierwszą miłość- musimy się z tym pogodzić, że tracimy naszą pierwszą, wyjątkową miłość jaką jest rodzic płci przeciwnej, musimy zrezygnować bo jak nie zrezygnujemy to zostajemy wiecznie infantylni. =brak rezygnacji z tzw. pierwszej miłości= negatywnie rozwiązana pozycja edypalna)

• okres dojrzewania- tracimy dziecięcą rodzinę, tracimy dzieciństwo, status dziecka, rodzinę dziecięcą, poczucie bezpieczeństwa

• okres bilansu - tracimy własny idealny wizerunek, i to trwa do wieku podeszłego- bez przerwy, tracimy zdrowie( w bilansie u kobiet ok. 35 r. ż. a u mężczyzn ok. 45 r. ż)

• w wieku podeszłym( powyżej 60 r. życia)- tracimy przede wszystkim zdrowie i inne różne zyski, np. z pracy zawodowej, prestiżu, tego wszystkiego cośmy budowali przez ostatnie kilkadziesiąt lat.

Nie da się żyć bez utrat

• Separacja to nic innego jak tworzenie granic :od symbiozy do separacji,

• Separacja wymusza na nas utratę granic, pierwszą symbiozę, potem ta utrata towarzyszy nam permanentnie, tzn., że aby się rozwijać, aby rozwiązywać zawsze korzystnie reaktywowany dylemat symbioza - separacja. Człowiek rozwija się przez rezygnację, żeby coś zyskać trzeba coś stracić.

• Praca żałoby zmusza do powtórnego” pochowania zmarłych” czyli rozstania się ostatecznego (zapominamy o nich: ja już o niej, o nim, o czymś nie pamiętam)

Nie tylko same utraty i żałoba wzmacniają naszą depresyjność ale i poczucie winy.

• Depresyjność jest wzmacniana, nie tylko poprzez utratę ale poprzez towarzyszące poczucie winy (od 6 m-ca życia- czas pozycji depresyjnej) mamy poczucie winy za agresję; w okresie edypalnym w dojrzewaniu - poczucie winy -za nowe, zakazane pragnienia seksualne i emocje;w okresie bilansowym - za to, że nie jesteśmy tacy, jakim kazało nam być nasze idealne ego.Za to samo mamy także poczucie winy w okresie wieku podeszłego).

• Rozwiązaniem korzystnym dla nas jest proces żałoby, czyli zakończona separacja połączona z rezygnacją. Przezwyciężając naszą depresyjność w porządku żałoby, musimy zrezygnować z naszych wcześniejszych, infantylnych dziecięcych obron(z przymusu powtarzania tych obron) czyli musimy zrezygnować ze starej wiedzy o sobie, o rzeczach i o ludziach

Musimy zaryzykować- bez ryzyka nie ma rozwoju. Musimy ryzykować wchodzenie w sytuacje trudne

• Musimy uznać, jeżeli chcemy przezwyciężyć naszą depresyjność, że jesteśmy agresywnymi i winni -nie winą patologiczną, rozlaną, przypisaną sobie za wszystko i nie agresję w znaczeniu destruktywności. Musimy uznać, że jesteśmy agresywni i za część agresji reagujemy poczuciem winy. Jeżeli nie uznamy tego i jeżeli rozwiniemy na poziomie świadomym i nieświadomym prymitywne(niedojrzałe) mechanizmy obronne, które mają zaprzeczać naszej agresywności i winie to będziemy się utrzymywać w infantylnej pozycji hipomaniakalnej

• Terapia analityczna - jest zakończona powodzeniem jeżeli człowiek depresyjny odzyskuje nadzieję i zdrowie fizyczne. Tzn. wycofuje energię związaną z utraconymi obiektami = kończy żałobę i uzyskuje zdolność do wiązania się w nowych związkach .Jeżeli tkwi w żałobie to pozostaje w rozwiązaniu depresyjne. Depresja i żałoba jest nie zakończona

Różnicowanie przygnębienia i depresji(Pużyński)

Endogenne zespoły depresyjne - typowe i atypowe(Pużyński)

• Depresje typowe - objawy osiowe

- obniżenie nastroju (depresja ,anhedonia, zobojętnienie

depresyjne)

-obniżenie napędu psychoruchowego (spowolnienie myślenia, tempa wypowiedzi, poczucie obniżonej sprawności intelektualnej, spowolnienie ruchowe, utrata energii, siły poczucie ciągłego zmęczenia fizycznego)

-zaburzenie rytmu okołodobowego i objawy somatyczne (hiposomnia -wczesne budzenie się, sen płytki, przerywany, hipersomnia- z sennością w ciągu dnia) zaburzenia rytmu okołodobowego -lepsze samopoczucie wieczorem rano-złe

- ubytki masy ciała, wysychanie śluzówki jamy ustnej, zaparcia ,bóle głowy

• Lęk - poczucie napięcia, zagrożenia,niepokój,podniecenie psychoruchowe

• Depresyjne zaburzenia myślenia (poczucie winy: urojenia grzeszności, winy, kary, depresyjna ocena własnej osobowości, zdrowia, szans wyleczenia: urojenia hipochondryczne ,nihilistyczne, depresyjna ocena własnej sytuacji, przyszłości, przeszłości: urojenia klęski, katastrofy, zniechęcenie dożycia ,myśli i tendencje samobójcze)

• Zaburzenia aktywności złożonej (zmniejszenie zakresu zainteresowań, obniżenie wydolności, alienacja społeczna, samozaniedbanie)

• Zaburzenia treści myślenia depresyjny światopogląd- triada kognitywna A. Becka)

Depresje atypowe- poronne (maskowane, subdepresje)

• W klinicznym obrazie objawy osiowe i wtórne mają niewielkie nasilenie, jedne są zastępowane przez inne lub też pojedyncze objawy dominują nad całym obrazem depresji - tzw. maski

• Maski psychopatologiczne (zaburzenia lękowe, natręctwa ,jadłowstręt)

• Maski wegetatywne zaburzenia, gastryczne, zespól niespokojnych nóg, zespół dławicy piersiowej)

• Maski bólowe (bóle głowy, neuralgia)

• Maski behawioralne( okresowe nadużywanie alkoholu, leków)

Depresje psychogenne - charakterystyka.

• chorobowe zaburzenia nastroju i emocji jako reakcja na niekorzystne sytuacje psychologiczne, wydarzenia życiowe, konflikty intrapsychiczne i interpersonalne

• Podział: depresje nerwicowe, reaktywne, depresyjne reakcje adaptacyjne, depresyjne reakcje na stres itp.

• Depresja reaktywna -przejaw reakcji adaptacyjnej na sytuację trudną (silny, jednorazowy uraz psychiczny: utrata wartości dokonana, potencjalna: nie osiągnięcie czegoś)- kryteria rozpoznawcze:

- zbieżność w czasie powstania urazu psychicznego i początku depresji

- zbieżność treści przeżyć i urazu

- zbieżność w czasie ustępowania jednocześnie urazu i depresji

- w obrazie klinicznym występują typowe cechy depresji (brak jest poczucia winy, zahamowania psychoruchowego i porannego pogorszenia samopoczucia. Jest obecne poczucie rozżalenia nad sobą, sytuacją, pretensje do otoczenia)

Depresja w reakcji żałoby - charakterystyka kliniczna

• Związane są z sytuacją nieodwracalnej utraty osoby bliskiej

Fazy rozwoju (Pużyński 1996):

- stan odrętwienia (nie dopuszczanie utraty do świadomości)

- stan żalu (rozpacz, płacz, gniew, złość)

- reakcja depresyjna (lęk, skupienie wszystkich przeżyć wokół straconej osoby): dezorganizacja aktywności złożonej, zaburzenia snu, psychosomatyczne

• Depresyjność jest zawsze poza biologicznie uwarunkowana autoagresywnością i agresywnością. Realność - wnętrze dwustronny wpływ.

• Depresja reaktywna - “utrata” przeżywana jest w różnym porządku: naturalnym i symbolicznym u różnych ludzi. Żałoba jest fizjologiczna ,masywne zaprzeczanie - głębokie zaburzenie.

• PRZEŻYCIE UTRATY A POZYCJA DEPRESYJNA :

• Zależy jej przebieg od tego, czy uraz - utrata trafiła na osobę z dominacją pozycji depresyjnej, czy schizoidalno-paranoidalnej (M. Klien)

Depresje nerwicowe -różnicowanie z depresją endogenną

• Depresja nerwicowa, depresyjne zaburzenie osobowości, nerwica dystymiczna (według międzynarodowej klasyfikacji chorób DSM III) ,dystymia - F34 ( IC D 10,DSM IV). (S. Pużyński 1993, J. Aleksandrowicz 1995, W. Kaplan, B. Sadock 1995, J.H. Scully 1998) - nerwicowy zespół depresyjny, zakwalifikowanego do grupy zaburzeń afektywnych F34. Termin ten cechuje wieloznaczność. Używany jest zwykle do określenia przewlekłych zaburzeń nastroju o zróżnicowanej etiologii i niskiej wrażliwości na leczenie (S. Pużyński 1993, s. 121).

2. Różnicowanie

Czy psychoterapia jest potrzebna w leczeniu zaburzeń afektywnych?

• Postępy w wiedzy biologicznej na temat chorób afektywnych nadal nie pozwalają, w wielu przypadkach, na w pełni skuteczne leczenie.

• W etiologii zaburzeń tradycyjnie zaliczanych do „endogennych” nadal uznaje się znaczącą rolę czynników psychospołecznych: stresujących wydarzeń życiowych, deprywacji potrzeb, konfliktów, rozwoju i struktury osobowości.

• Mówi się coraz więcej o przewlekłości i nawrotowości zaburzeń afektywnych i potrzebie, często bezterminowej, terapii, również psychologicznej.

Współczesne podejście do psychoterapii zaburzeń afektywnych

• Tradycyjne, wywodzące się z psychoanalizy, podejścia psychodynamiczne.

• Poznawcza terapia depresji A. Becka (CBT)

• Podejście interpersonalne ( A. Meyer, H. Sullivan, G.I. Klerman, M.M. Weissman)

• Interpersonal and Social Rhythm Therapy (IPSRT)

(E. Frank)

• Terapia rodzinna i małżeńska

• Programy psychoedukacyjne

Terapia poznawcza depresji

• Aaron T. Beck, MD (1921)

Twórca terapii poznawczej depresji i kierunku kognitywno-behawioralnego w psychoterapii.

• Depresyjna triada poznawcza

• Odwołując się do świadomych przeżyć pacjentów depresyjnych Beck wyodrębnił trzy elementy: negatywne widzenie samego siebie, własnych doświadczeń i przyszłości.

• Błędy myślenia/kognitywne (błędne przetwarzanie informacji).

• Zaburzenia nastroju, lęk i objawy somatyczne stanowią konsekwencję przekonań i element „błędnego koła” objawów.

Predyspozycje do powstawania triady Poznawczej (A. Beck)

• Wczesne doświadczenia życiowe dają podstawy do formowania negatywnej triady poznawczej.

• Negatywne sądy (schematy) mogą być ukryte i zostać aktywowane przez specyficzne okoliczności, które są analogiczne do doświadczeń początkowo odpowiedzialnych za negatywne nastawienie.

• Np. konflikt małżeński może aktywować sądy dotyczące nieodwracalnej utraty związanej ze śmiercią rodzica w dzieciństwie; choroba somatyczna może aktywować ukryte przekonanie o byciu skazanym na życie w chorobie.

• Trudne sytuacje niekoniecznie muszą wywołać depresję, jeżeli osoba nie jest na nią wrażliwa, ze względu na swoją organizację poznawczą.

Psychoterapia poznawcza depresji-techniki terapeutyczne

• Identyfikacja i rejestrowanie automatycznych, dysfunkcjonalnych myśli

• Przepracowywanie/podważanie automatycznych myśli, formułowanie stwierdzeń alternatywnych, dialog sokratejski

• Identyfikowanie przekonań pośredniczących i kluczowych, ukrytych (tacit beliefs)

• Praca poprzez zadania domowe: samoobserwacja, notowanie, stopniowanie, eksperymenty

Psychoterapia interpersonalna I
Interpersonal Psychotherapy of Depression

• A, Meyer, H. Sullivan; aktualnie: Gerald L. Klerman, Myrna M. Weissman, J.C. Markowitz, Bruce J, Rounsaville, Eve S. Chevron;

• Źródła depresji:

- negatywne doświadczenia rozwojowe: odrzucenie, izolacja emocjonalne w rodzinie, realna utrata rodziców;

- deficyty w ważnych relacjach interpersonalnych (np. współuzależnienie, przewlekły konflikt);

- aktualne sytuacje stresogenne: separacja małżeńska, utrata ważnych wartości, osoby, zmiana sytuacji życiowej;

Psychoterapia interpersonalna c d

• Skupienie na teraźniejszości, a nie przeszłości.

• Koncentracja na jednym, dwóch wybranych obszarach problemowych.

• Analiza i przepracowanie aktualnych sytuacji konfliktowych, lub strat (żałoba).

• Techniki poznawcze i psychodynamiczne, psychodrama.

• Struktura krótkoterminowa (12-16 tygodni).

• Uzupełnienia: psychoedukacja, konsultacje rodzinne i małżeńskie.

Choroba afektywna dwubiegunowa

• Większość programów psychoterapeutycznych (CBT, IPT) opracowano dla depresji nawracających.

• Postulat „czystych” depresji nawracających zwłaszcza w konwencji grupowej, jest w praktyce trudny do spełnienia.

• Pacjenci dwubiegunowi narażeni są na wyższe ryzyko nawrotów, poważniejsze zakłócenia w funkcjonowaniu interpersonalnym i społecznym.

Interpersonal and Social Rhythm Therapy
Ellen Frank 2005

• Praca nad zmniejszeniem symptomów, współdziałanie z farmakoterapią.

• Analiza historii pacjenta, aktualnych obszarów problemowych i zakłóceń podstawowych rytmów (biologicznych, społecznych), psychoedukacja.

• Program stabilizacji aktywności społecznej, interwencje w wybranych obszarach interpersonalnych. (16-20 sesji)

1

---