OSTRE STANY WIEŃCOWE
Ostre stany wieńcowe:
Z uniesieniem odcinka ST:
Zawał pełnościenny mięśnia sercowego (Q - wave infarction),
Bez uniesienia odcinka ST:
Zawał podwsierdziowy mięśnia sercowego (non-Q - wave infarctiom),
Dusznica bolesna niestabilna.
Ostry zawał serca:
Martwica komórek mięśnia sercowego na określonym obszarze spowodowana ostrym niedokrwieniem.
Diagnostyka i rozpoznanie różnicowe - etap przedszpitalny:
Wywiad!
Niestabilny ból w klatce piersiowej trwający ponad 15-30min, nie reagujący na nitroglicerynę, zazwyczaj promieniujący do lewego ramienia, szyi lub żuchwy,
Wcześniejsze rozpoznanie choroby niedokrwiennej serca,
U osób starszych lub chorych na cukrzycę - duszności, omdlenia, objawy mózgowe lub mniej nasilone objawy bólowe,
Zbierając wywiad należy ocenić, czy istnieją przeciwwskazania do leczenia trombolitycznego.
Badanie fizykalne - bywa negatywne, często zaburzenia wegetatywne (poty, bladość) lub spadek RR.
EKG - prawidłowe EKG nie wyklucza zawału.
Szybki i bezpieczny transport do szpitala.
Różnicowanie ostrego bólu w klatce piersiowej:
Zawał serca,
Niestabilna dusznica bolesna,
Rozwarstwienie aorty - bardzo silny ból najczęściej typu wieńcowego, możliwe różne kierunki promieniowania bólu, asymetria tętna i RR na kończynach, cechy niedomykalności aortalnej, w diagnostyce ważne badanie UKG i EKG.
Zator tętnicy płucnej - ból typu „opłucnowego”, duszności, występowanie żył głębokich lub jej czynników ryzyka.
Zapalenie osierdzia - ból typu „opłucnowego” nasila się podczas wdechu i pozycji leżącej, można stwierdzić tarcie osierdziowe, w EKG uniesienie odcinka ST.
Etap szpitalny:
EKG - na podstawie badań klinicznych i EKG możliwe jest wstępne rozpoznanie typowego zawału serca, podejrzewanie zawału, typowej niestabilnej dusznicy bolesnej lub jej podejrzenie.
Badanie laboratoryjne:
CPK-MB, troponina I, T,
Kreatynina, elektrolity, glukoza, morfologia krwi, grupa krwi, profil lipidowy,
UKG,
RTG klatki piersiowej.
Patogeneza zawału:
Miażdżyca tętnic wieńcowych (zamknięcie światła naczynia przez blaszkę miażdżycową lub zakrzep) 90%,
Obrzęk zapalny lub alergiczny tętnic wieńcowych,
...
Czynniki ryzyka:
Niezależne |
Zależne |
|
|
Rozpoznanie:
Ból stenokardialny (wywiad!),
Zmiana w EKG,
Zmiany aktywności enzymów
Prawidłowo zebrany wywiad pozwala na rozpoznanie zawału serca u 70-80% pacjentów.
Ból stenokardialny:
Zlokalizowany w klatce piersiowej,
O charakterze gniecenia, pieczenia, ucisku,
Trwa 30min, stale lub nawraca,
Nie ustaje po podaniu nitrogliceryny,
Towarzyszą mu silne lęki przed śmiercią, poty, osłabienie, duszności,
Promieniuje do ...
Objawy:
Ból stenokardialny,
Lęk, strach przed śmiercią, poty, osłabienie,
Objawy wstrząsu kardiogennego:
Spadek RR,
Blade powłoki skórne,
Zaburzenia rytmu (bradykardia, skurcze oddechowe, częstoskurcz),
Zaburzenia przewodzenia (bloki a-v),
Dolegliwości gastryczne.
Postacie kliniczne:
Postać bólowa,
Postać bezbólowa (wstrząs, ostra niewydolność lewej komory, zaburzenia rytmu serca),
Postacie nietypowe przebiegające pod maską innych chorób - postać gastryczna,
Izolowany zawał prawej komory ...
Zmiany w EKG:
Wysoki szpiczasty, dodatni załamek T (niedokrwienie),
Wysokie uniesienie odcinka ST = fala Pardeego (uszkodzenie),
Patologiczny załamek Q = szeroki, głębszy niż ¼ załamka R (martwica).
Lokalizacja obszaru zawału:
Przegrodowy |
Przedni |
Boczny |
Wysoki boczny |
||||
V1 |
V2 |
V3 |
V4 |
V5 |
V6 |
I |
aVL |
Przednio przegrodowy |
Przednio boczny |
||||||
Rozległy przedni |
Ściana dolna: zmiany typowe w II, III, aVF,
Ściana tylna: wysoki załamek R w V1 i V2,
Obniżenie odcinka ST w V1 i V2.
Zmiany aktywności enzymów:
Mioglobina, troponina I, T (wzrost bezpośrednio po zawale),
CPK (wzrost po 2-6godz., szczyt w 2 dobie),
AspAT (wzrost po 6-12godz., szczyt w 2 dobie),
AlAT (wzrost w 2-4 dobie, szczyt w 4 dobie),
GGTP (wzrost w 6 dobie, szczyt w 14 dobie).
Postępowanie:
Unieruchomienie chorego, przeciwwskazany jest jakikolwiek wysiłek fizyczny,
Nie podawać leków i.m. (zafałszowane badania enzymatyczne),
Nitrogliceryna pod język (1 tabletka lub 2 dawki aerozolu),
Aspiryna 300mg doustnie (p.o.),
Tlen do oddychania,
Zapewnij dostęp do naczynia obwodowego,
Transport do szpitala,
Leczenie przeciwbólowe:
Morfina 2mg i.v. co 5 minut powtarzać aż do ustąpienia bólu (pod kontrolą akcji serca, ciśnienia, oddechu),
Neuroleptoanalgezja:
0,1mg fentanylu,
5mg droperidolu,
10ml 5% glukozy i.v.,
monitorowanie parametrów życiowych.
Podsumowanie:
(SPONA)? MONA: M - morfina
O - tlen
N - nitrogliceryna
A - aspiryna
Leczenie fibtynolityczne:
Wskazania:
Nie więcej niż 12 godzin od incydentu bólowego,
Zmiany w EKG:
Uniesienie odcinka ST w przynajmniej dwóch odprowadzeniach kończynowych,
Brak patologii załamka Q,
Wysokie załamki R i obniżenie odcinka ST w V1-V2,
Świeży blok lewej odnogi pęczka Hisa.
Przeciwwskazania:
Bezwzględne |
Względne |
|
|
Ankieta kwalifikująca do trombolizy:
RR skurczowe <180mmHg TAK,
RR rozkurczowe <100mmHg TAK,
Czy ból trwa dłużej niż 15min. TAK,
Udar krwotoczny lub inna choroba OUN przez ostatnie 6 miesięcy NIE,
Zabiegi operacyjne lub duży uraz przez ostatnie 2 tygodnie NIE,
Zaburzenie krwawienia/krzepnięcia NIE,
Ciąża? NIE.
Leczenie szpitalne:
Fibrynolityczne: streptokinaza 1,5mln jednostek (po spełnieniu określonych warunków i przy braku przeciwwskazań),
Przeciwzakrzepowe: heparyna 50-100mg, później 10mg/godz.,
Nitrogliceryna we wlewie 5μg/min, zwiększając co 5 minut o 5μg, max 100 μg,
KIG (potas, insulina, glukoza) - poprawia sprawność mięśnia sercowego),
Leki blokujące receptory β: propranolol, atenolol (poprawa przepływu wieńcowego, zmniejszenie zapotrzebowania serca na tlen),
Inhibitory konwertazy angiotensyny - kaptopryl (zapobiega remodelingowyi),
Sterydy - encorton (likwidacja obrzęk około uszkodzeniowego),
Leki antyarytmiczne,
Leczenie powikłań,
Metody inwazyjne:
Przezskórna śródnaczyniowa angioplastyka wieńcowa (PTCA),
Pomostowanie aortalno-wieńcowe (CABG).
Powikłania:
Zaburzenia rytmu serca (bradykardia, skurcze dodatkowe, częstoskurcze),
Wstrząs kardiogenny,
Ostra niewydolność lewokomorowa,
Pęknięcie przegrody międzykomorowej,
Pęknięcie serca,
Tętniak pozawałowy serca,
Ponowny zawał,
Zespół pozawałowy (jałowe zapalenie osierdzia, opłucnej, zapalenie płuc).