Misja firmy
jest deklaracją celów jej działalności, która zawiera wyraźną wizję bieżących i przyszłych operacji firmy związanych z wyrobem, usługą lub rynkiem, a także system wartości i zasad oraz cechy odróżniające ją od konkurentów. Deklaracja ta określa relacje z każdym z głównych rynków, na których działa firma oraz wytycza cel i kierunek prowadzący do większej swobody w podejmowaniu decyzji na każdym szczeblu struktury organizacyjnej
Inaczej mówiąc misja jest generalnym uzasadnieniem racji istnienia i rozwoju organizacji. Określa ona główne wartości, dla których organizacja została powołana, bądź które realizuje przez swoją działalność.
Podstawowe składniki misji
1. Klienci |
Kim są klienci firmy? |
2. Wyroby lub usługi |
Jakie są główne wyroby i usługi firmy? |
3. Lokalizacja |
Gdzie firma konkuruje? |
4. Technologia |
Jaka jest podstawowa technologia przedsiębiorstwa? |
5. Sposób na przetrwanie |
Jakie jest zaangażowanie firmy w osiąganie celów ekonomicznych? |
6. Filozofia |
Jakie są podstawowe przekonania, wartości, aspiracje i priorytety firmy? |
7. Własna koncepcja rozwoju |
Jakie są główne atuty i przewaga konkurencyjna firmy? |
8. Publiczny wizerunek |
Jaka jest społeczna odpowiedzialność firmy i jaki jest jej pożądany wizerunek? |
9. Stosunek do pracowników |
Jaki jest stosunek przedsiębiorstwa do pracowników? |
Misja jest kształtowana przez pięć podstawowych elementów, którymi są:
Historia firmy (definiując misję, należy pamiętać o dotychczasowych osiągnięciach przedsiębiorstwa; nie można za daleko odchodzić od dotychczasowej działalności, od tradycji oraz od tego, z czym przedsiębiorstwo kojarzy się klientom).
Preferencje zarządu oraz udziałowców firmy (osoby kierujące firmą mają z reguły swoje własne cele oraz wizje, własne pomysły na prowadzenie danej działalności).
Otoczenie firmy (środowisko, w jakim działa przedsiębiorstwo, stwarza zarówno okazje, jak i rodzi zagrożenia, które muszą być uwzględniane przy określaniu misji).
Zasoby firmy (posiadane zasoby kapitałowe, ludzkie, techniczne itp. w istotnym stopniu decydują o możliwościach realizacji misji).
Kompetencje w branży, w której działa przedsiębiorstwo.
Przykłady sformułowań misji
HOLIDAY IN: „Zaspokajać potrzeby podróżnych w dziedzinie noclegu i jedzenia"
MICROSOFT: „Wiodąca rola w oprogramowaniu komputerowym"
C. Revlon: „Wkładamy nadzieję do flakonika"
Otis Elevator: „Pomagać każdemu użytkownikowi przez przemieszczanie ludzi i rzeczy - do góry, w dół, z miejsca na miejsce, na krótkich dystansach i z wyższą niezawodnością, niż każde inne w tej branży przedsiębiorstwo na świecie".
Zelmer: „Naszym celem jest wytwarzanie najlepszych w kraju wyrobów zasilanych prądem elektrycznym, służących do utrzymania czystości w mieszkaniu oraz wyrobów ułatwiających przygotowanie posiłków. Dążymy do utrwalenia pozycji znaczącego w świecie eksportera tych wyrobów"
„Rogalik" (piekarnia w Gdańsku): „Masz prawo do chrupiących bułeczek"
KAMIS (przyprawy): „Życie ze smakiem"
European Consulting Group: „40 lat doświadczeń w marketingu - poznaj z nami na nowo swój biznes"
Mc Graw-Hill: „Zaspokajać potrzebę wiedzy poprzez gromadzenie, wytwarzanie, dystrybucję wartościowych informacji w sposób, który zadowala naszych klientów, pracowników, autorów, inwestorów i cale społeczeństwo"
Polifarb Cieszyn S.A. - „Ofensywność, konkurencyjność, wszechstronność, nowoczesność, opłacalność".
Neptun (Starogard Gdański) - „100 lat doświadczeń w produkcji obuwia"
Wizja
to przyszły pożądany stan organizacji. Stanowi ona pewien obraz przyszłości firmy i jej docelowej pozycji na rynku. Jest zestawem dążeń i aspiracji związanych z działalnością przedsiębiorstwa, pewnym wyobrażeniem przyszłości powstałym na podstawie analizy obecnej sytuacji oraz wyobraźni i ambicji menedżerów.
Ogólnie rzecz biorąc wizja firmy zależy od:
przejrzystości i stabilności środowiska;
stosowanej techniki zarządzania;
profesjonalnego poziomu menedżerów;
sposobu zorganizowania przedsiębiorstwa;
zasięgu jego działania;
posiadanych zasobów;
metod i technik marketingowych;
zdolności przewidywania przyszłości.
Wizja stanowi orientacyjną wartość dla rozumo-wania, decyzji i zachowań w przedsiębiorstwie, wpływa na dobór i rozwój kadry, kształtowanie systemów informacyjnych, a także na pobudzanie tej kadry i pozostałych pracowników do przedsiębiorczości.
Wizja powinna pokazywać możliwe do osiągnięcia wyniki i kierunki, w których przedsiębiorstwo ma zmierzać, aby zająć upragnioną pozycję w przyszłości. Podobnie jak misja, wizja musi być realna i jednocześnie zachęcać pracowników do działania, pokazywać, że to, co robią jest użyteczne dla przedsiębiorstwa i rynku. Powinna oddziaływać na emocje, pobudzać kreatywność oraz stanowić bodziec do osiągnięcia wyznaczonych celów, apelować do wyobraźni i podnosić pracowników na duchu, nasilać dążenia do osiągnięcia czegoś znaczącego w życiu
Długookresowe (strategiczne) cele firmy, rozumiane jako przyszłe, przewidywane i pożądane stany przedsiębiorstwa i jego otoczenia, odzwiercie-dlające uzgodnione interesy głównych stakeholders, pozycjonujące przedsiębiorstwo w czasie i przestrzeni.
Cele mogą dotyczyć różnych aspektów funkcjonowania organizacji, np. udziału w rynku, płynności finansowej, użyteczności i zróżnicowania produktów, wizerunku rynkowego, kwalifikacji pracowników, informatyzacji, ochrony środowiska.
Pomimo dużej różnorodność celów przedsiębiorstw, można wyróżnić trzy podstawowe ich grupy:
cele techniczno - produkcyjne (w kategoriach rzeczowych i wartościowych). Dotyczą przede wszystkim wielkości produkcji i sprzedaży dóbr i usług w danym okresie;
cele ekonomiczne, które określają - w pewnym horyzoncie czasowym - stosunek kosztów poniesionych na wyprodukowanie dóbr lub usług do wartości ich sprzedaży;
cele społeczne, dotyczące warunków i stosunków pracy wewnątrz organizacji. Określają one stopień zaspokajania psychospołecznych, socjalno - bytowych, kulturalnych potrzeb pracowników oraz potrzeb społeczno - politycznych związanych z rynkowymi zasadami gospodarczymi.
Projektując cele należy pamiętać o pięciu podstawowych zasadach:
należy ustalić hierarchię ważności celów;
cele powinny być realne, tj. możliwe do osiągnięcia;
trzeba przestrzegać logiki przy ustalaniu celów, co oznacza m.in., że nie mogą one być wzajemnie sprzeczne, a cele szczegółowe muszą wynikać z ogólnych,
cele muszą być sformułowane jasno i wyczerpująco,
cele przedsiębiorstwa powinny być zbieżne z celami pracowników (w przeciwnym razie mogą powstać problemy z ich realizacją).
Metoda S M A R T: cele firmy powinny być:
S p e c i f i c - konkretne
M e a s u r a b l e - wymierne
A c h i e v a b l e - osiągalne
R e l e v a n t - odpowiednie
T i m e d - terminowe
Przykład misji i wizji
Wizja: Koncern „X” chce być postrzegany jako niezależne, przynoszące zyski przedsiębiorstwo, które:
osiągnęło w przeszłości i osiąga dzisiaj najlepsze w Europie wyniki w branży bezalkoholowych napojów owocowych;
przynosi wyjątkowy wzrost wartości akcji;
ma pracowników, którym praca w firmach grupy „X” sprawia radość i satysfakcję.
Misja: Zobowiązujemy się do oferowania naszym konsumentom soków, nektarów, napojów bezalkoholowych będących niepowtarzalnymi markowymi produktami. Nie budujemy marek promocyjnych, lecz marki premium o określonym wizerunku. Nasze produkty oferujemy szerokiemu spektrum konsumentów, dzięki utrzymywaniu atrakcyjnej i korzystnej relacji pomiędzy ceną i jakością.
Podstawowe cele marketingowe koncernu są następujące:
wiodąca pozycja na rynku;
znaczna rozpoznawalność marki;
jasny image zdrowych soków, pełnych witamin, polecanych przez specjalistów od zdrowia i od zbiorowego odżywiania, w przyjaznym dla konsumenta opakowaniu.
„X” powinna na tej podstawie sprecyzować własne cele, wynikające z wizji, misji i celów firmy - matki. Można zaproponować następującą ich postać:
Wysoka jakość oraz walory smakowe i zdrowotne oferowanych produktów. Utrzymanie standardów systemu HACCP i postępowanie zgodne z Księgą Jakości. Stosowanie wysokiej jakości surowców, zapewniających walory smakowe, zapachowe i zdrowotne soków, nektarów i napojów. Ciągła kontrola surowców i produktów pod względem mikrobiologicznym.
Estetyka i funkcjonalność opakowań. Opracowywanie graficzne opakowań w sposób atrakcyjny dla konsumentów. Stosowanie opakowań wygodnych w użyciu w różnych sytuacjach - w domu, w pracy czy podróży.
Szeroka oferta asortymentowa. Oferowanie różnych marek produktów. Produkowanie soków, nektarów i napojów w bogatej gamie smakowej. Zróżnicowanie cenowe oferty.
Systematyczne badanie rynku i profesjonalny marketing. Badanie potrzeb i preferencji konsumentów oraz monitorowanie zmian zachodzących w otoczeniu. Profesjonalna działalność promocyjna. Budowanie trwałej więzi z klientami.
Umacnianie więzi w kanałach dystrybucji. Spotkania z hurtownikami i dokładne zaznajamianie ich z ofertą firmy. Budowanie lojalności dystrybutorów. Planowanie wspólnych akcji promocyjnych.
Wykorzystanie nowoczesnej technologii i techniki. Unowocześnianie linii produkcyjnych, zapewnienie wysokiej higieny przy produkcji, wykorzystanie systemu HACPP oraz systemu wspomagającego zarządzanie przedsiębiorstwem.
Godne reprezentowanie firmy - matki. Dbanie o image przedsiębiorstwa. Umacnianie i rozwijanie marek. Wizerunek solidnej, dbającej o klientów i pracowników firmy. Etyczne postępowanie na rynku.
Silna pozycja finansowa i rynkowa. Konsekwentne dbanie o dobry wynik finansowy firmy. Zdobycie lepszej pozycji w sektorze.
Dbałość o pracowników. Zapewnienie pracownikom dobrych warunków pracy, godziwego wynagrodzenia oraz doskonalenie systemu motywacyjnego. Podnoszenie kwalifikacji pracowników i kadry menedżerskiej. Propagowanie kultury organizacyjnej kładącej nacisk na poszanowanie pracy, jej bezpieczeństwo i higienę oraz na postępowanie w sposób etyczny.
Rozwój firmy. Ciągłe doskonalenie działalności, nadążanie za zmianami potrzeb konsumentów, kreowanie nowych produktów i wchodzenie na nowe rynki. Prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej, promowanie innowacyjności i kreatywności.
Ekologia. Stosowanie „czystych” technologii produkcji. Używanie opakowań, które łatwo poddać recyklingowi.