Metody naturalne a antykoncepcja
Podstawowe rozróżnienia
Naturalne metody planowania rodziny polegają na obserwacji objawów cyklu miesięcznego kobiety i określaniu na tej podstawie okresów płodnych i niepłodnych, uszanowaniu tego naturalnego rytmu i dostosowaniu się do niego.
Przykłady: metoda objawowo-termiczna Rötzera, metoda objawowo-termiczna ,,angielska", metoda objawowa Billingsów.
Antykoncepcja polega na ingerencji (farmakologicznej lub mechanicznej) w procesy rozrodcze w celu uniemożliwienia zapłodnienia.
Przykłady: pigułki hormonalne, krążki dopochwowe, prezerwatywy.
Środki wczesnoporonne powodują śmierć dziecka i jego wydalenie z organizmu matki w ciągu pierwszych kilku dni od poczęcia.
Przykłady: spirala wewnątrzmaciczna, minipigułka.
W środkach masowego przekazu często także środki wczesnoporonne nazywa się ,,antykoncepcją". Jest to określenie fałszywe, gdyż nie uniemożliwiają one poczęcia.
Mity o metodach naturalnych
Metody Naturalne to inaczej ,,Kalendarzyk Małżeński".
,,Kalendarzyk Małżeński" to jedna z pierwszych metod naturalnych wprowadzona na początku XX w. Dziś ma ona jedynie historyczne znaczenie.
Metody Naturalne są nieskuteczne.
Badania statystyczne pokazują, że nowoczesne metody naturalne (np. Rötzera) mają niezawodność porównywalną lub lepszą od najskuteczniejszych metod antykoncepcyjnych (0,2 ciąże na 100 lat kobiecych).
Metody Naturalne są dobre tylko dla kobiet o regularnych cyklach.
Współczesne metody nie opierają się na regularności cyklu. Okresy płodności wyznacza się w nich na podstawie obserwacji objawów odzwierciedlających aktualny stan hormonów w organiźmie.
Metody Naturalne są bardzo skomplikowane i trudno się ich nauczyć.
Metody Naturalne naturalne z dobrym skutkiem wprowadzne są w krajach afrykańskich wśród kobiet nieumiejących czytać.
Metody Naturalne są bardzo uciążliwe.
Poranny pomiar temperatury nie jest bardziej uciążliwy od np. mycia zębów. Po krótkim czasie staje się nawykiem. ,,Obowiązek" 10-minutowego poleżenia w łóżku po przebudzeniu jest bardzo przyjemny.
Mity o antykoncepcji
Antykoncepcja jest w 100% skuteczna.
Najczęstszymi przyczynami nieplanowanych ciąż są na zachodzie Europy minipigułka, w Polsce - środki miejscowe (prezerwatywa itp).
Antykoncepcja jest obojętna dla zdrowia.
,,Pigułka" rozregulowuje równowagę hormonalną organizmu, zwiększa częstość zachorowań na nowotwory i zakrzepowe zapalenie żył.
Minipigułka zawiera minimalne ilości hormonów i jest zupełnie nieszkodliwa dla zdrowia.
Zawartość hormonów w minipigułce jest jedynie ok. 2x mniejsza niż w pigułce progesteronowej i toksyczność minipigułki jest niewiele mniejsza. Natomiast jej istotnie słabsze działanie antykoncepcyjne jest ,,uzupełniane" działaniem poronnym.
Prezerwatywa w 100% chroni przed AIDS.
Nowa prezerwatywa dobrej firmy, jeżeli jest stosowana zawsze "zgodnie z instrukcją obsługi" zmniejsza prawdopodobieństwo zarażenia kilkukrotnie. Teoretycznie, stosowanie prezerwatywy powinno więc spowalniać rozprzestrzenianie się epidemii. Dla danego człowieka oznacza to jednak tylko tyle, że zarazi się później. Natomiast fałszywe poczucie bezpieczeństwa powoduje zwiększenie rozwiązłości a w konsekwencji przyspieszenie rozwoju epidemii. (więcej szczegółów)
Spirala to środek antykoncepcyjny.
Spirala nie uniemożliwia poczęcia. Powoduje ona śmierć poczętego dziecka w kilka dni po poczęciu. Nie jest to więc środek antykoncepcyjny, a wczesnoporonny.
Skuteczność metod kontroli narodzin
stopień nieskuteczności: Pearl-Index (nieoczekiwane ciąże u 100 kobiet przez rok stosowania)
dane: Rötzer, Döring, Wulf, Schmidt-Matthiesen
Środki wczesnoporonne |
|
,,spirala'' |
3,5 |
,,spirala'' z dodatkiem miedzi |
1,6 |
,,minipigułka'' |
0,9 - 3,1 |
Środki antykoncepcyjne |
|
stosunek przerywany |
10 - 25 |
prezerwatywa |
3 |
krążek dopochwowy + krem |
4 |
tabletki dopochwowe |
7 |
krem dopochwowy |
8 |
pianka w sprayu |
7,6 |
pianka ,,owulum" |
5 |
,,pigułka'' |
0,2 - 0,8 |
Sterylizacja przez operację |
3 - 10 ciąż na 1000 sterylizowanych kobiet |
Metody naturalne |
|
metoda Rötzera - wariant podstawowy |
0,2 |
Niebezpieczeństwa związane ze stosowaniem ,,spirali"
przebicie mięśnia macicy - 1 na 2500 założeń
w konsekwencji niedrożność mechaniczna jelit, krwawienie do otrzewnej i zapalenie otrzewnej
zapalenie przydatków - u 2% kobiet w pierwszym roku stosowania
zmiany zapalne szyjki macicy
bolesne skurcze macicy i nieprawidłowe krwawienia - 30% kobiet
samoistne wydalenie wkładki - 10% w pierwszym roku stosowania
ciąża rozwija się u 3% kobiet ze ,,spiralą", z czego 20% kończy się poronieniem
Uboczne działanie ,,pigułek" antykoncepcyjnych
Powszechne dolegliwości
dolegliwości żołądkowo-jelitowe
zatrzymanie płynów (obrzęki)
zwiększone łaknienie (otyłość)
obniżenie libido
depresja, łatwe męczenie się
Powikłnia sercowo-naczyniowe
zawał mięśnia sercowego
choroba zatorowo-zakrzepowa
nadciśnienie tętnicze
częściowe objawy naczyniowe
Powikłania metaboliczne
zaburzenia metabolizmu węglowodanów
zaburzenia metabolizmu witamin
przyrost masy ciała
Schorzenia wątroby
wątrobiak
żółtaczka zastoinowa
Zmiany nowotworowe
Doustne środki antykoncepcyjne zwiększają ryzyko zachorownia na raka piersi.
używanie pigułki |
wiek |
wzrost ryzyka |
> 6 miesięcy |
20 - 44 lat |
1,3 |
> 6 miesięcy |
20 - 35 lat |
1,7 |
> 10 lat |
20 - 35 lat |
2,2 |
> 10 lat, zaczęto < 18 lat |
|
3,1 |
Dane: L. A. Brinton, et al., Oral Contraceptives and Breast Cancer Risk Among Younger Women, The Journal of the National Cancer Institute, 87(13):827 835, 1995
W USA na raka piersi choruje 1 na 11 kobiet. W 1980 roku spowodował on 35 000 zgonów. (Dane: R. C. Benson.)