MODELE WSPÓŁCZESNEJ BIUROKRACJI
„Typ idealny” biurokracji wg. Maxa Webera.
1. organizacja powinna przyjąć wyraźny podział, a każde stanowisko powinno być zajęte prze eksperta.
2. organizacja powinna stworzyć spójny zestaw zasad w celu zapewnienia jednolitego wykonywania zadań.
3. organizacja powinna ustalić hierarchię stanowisk dla urzędów tworząca linię podporządk od góry do samego dołu organizacji.
4. menadżerowie powinni prowadzić przedsiębiorstwo w sposób bezosobowy i utrzymywać odpowiedni dystans z podwładnymi.
5. przyjmowanie pracowników i awansowanie w organizacji powinno być oparte na technicznej wiedzy fachowej, a pracownicy powinni być chronieni przed arbitalnym zwolnieniem.
1. precyzją działania
2. szybkością
3. elastycznością
4. jednoznacznością
5. efektywnością
6. ciągłościa pracy
7. dyskrecją
8. subordynacją
9. bezosobowością
10. rządami przepisów
11. racjonalnością
12. zmniejszeniem do minimum tarć
13. oszczędnością na kosztach
14. dostosowaniem do potrzeb
15. przewidywalność zachowań
Merton - wyróżnił dysfunkcje biurokraty, takie jak wyuczona bezradność, skrzywienie zawodowe, czy nawet psychoza zawodowa.
Blau - badał stosunki nieformalne, które zapewniają pewną elastyczność biurokracji. tworzenie się nieformalnych grup koleżeństwa na jednym poziomie zawodowym
Crozier - twierdzi, że organizacja biurokratyczna jest niezdolna do ulepszenia swojej działalności w wyniku popełnianych przez siebie błędów, gdyż system, błędy i informacje i poprawa tych błędów jako obwód nie działa. Model biurokratyczny uniemożliwia przystosowanie się organizacji do nowych programów działania.
Gouldner - zwracał uwagę na stosownie w organizacji biurokratycznej przepisów regulujących procesy pracy. Przepisy te prowadziły do ograniczenia zewnętrznych oznak władzy wewnątrz grupy.
Negacje starego modelu przez nowych badaczy:
-rutyna urzędnicza
-tworzy się osobowość urzędnicza
-przeformalizowanie - nadmierny formalizm
-niska dynamika i niewydolność urzędów
a) Racjonalność urzędów - żadne współczesne państwo nie może obejść się bez biurokracji. Rozumność - środki prowadzą do celu. Środki uskuteczniają cele państwowe. Państwo tworząc urzędy tworzy je celowo.
b) Niezbędność = konieczność zaistnienia urzędów.
c) Profesjonalizm - urzędnicy w nowoczesnej biurokracji są wydzieloną kategorią - są zawodowcami.
d) Bezosobowość - urzędnik do klienta. Chodzi o zwrot „Pan/i” we wzajemnym stosunku
e) Forma działań - spisane reguły i normy zachowań urzędnika względem siebie i innych.
f) Hierarchia urzędnicza - musi być urząd, muszą być przepisy, musi byćbezosobowość, a to wszystko jest w hierarchii urzędników i urzędów.
g) Cechą tej biurokracji jest efektywność.
MODEL NIEMIECKI ADM. PUBL.
adm.publ. rozwija się w zależności od otoczenia społecznego i polit oraz w określonym kontekście historycznym. jej kształt tworzą różne czynniki, w tym demograficzne i geograficzne. dlatego też można mówić o pewnych modelach narodowych adm publ, które występują w pewnych państwach lub grupach państw. zwykle podkreśla się modele adm. obecne w krajach anglosaskich, kontynentalnych (tj. europejskich) i skandynawskich.
adm.publ. w niemczech jest kształtowana pod wpływem federalizmu, zracjonalizowanego systemu parlamentarnego oraz zasad społecznej gospodarki rynkowej. niemcy stanowią republikę federalną podzieloną na landy (kraje). każdy land ma własną konstytucję, parlament, rząd, a co za tym idzie i adm lokalną.
to kraj, który pierwszy stworzył struktury samorz. teryt. nie jest on jednolity, spotkać można bardzo różne podziały terytorialne.
gminy niemieckie też posiadają różnorodny kształt. mogą być tworzone w oparciu o model
magistracki (pruski), w którym władzę sprawuje kolegialny zarząd gminy;
burmistrzowski (reński), gdzie zarządzanie gminą powierzone jest burmistrzowi;
północnoniemiecki z przewagą rady miasta lub gminy; burmistrza wybiera rada
południowoniemiecki z radą, burmistrzem i zgromadzeniem obywateli. burmistrza wybierają obywatele.
na szczeblu centralnym funkcjonuje parlament federalny, który sklada się z 2 izb:
bundestag - wybory powszechne
bundesrat delegaci państw członkowskich
głową państwa jest prezydent wybierany przez konwencję federalną. posiada on przede wszystkim uprawnienia reprezentacyjne i wyraża ciągłość republiki niemieckiej.
kanclerz zajmuje wysoką pozycję we władzy. jest jedynym członkiem rządu wybieranym przez parlament i formalnie tylko on ponosi odpowiedzialność polityczną za działania rządu.
niemcy posiadają rozbudowany system wymiaru sprawiedliwości, w tym sądownictwa admini.
niemcy to modelowy przykład państwa, w którym ustrój federacyjny jest nierozerwalnie związany z ustrojem demokratycznym. symbioza demokracji i federalizmu jest więc możliwa i co więcej może gwarantować stabilność, oraz trwałość danego organizmu państwowego.
adm. publ. w niemczech należy do najbardziej stabilnych. mało tu prywatyzacji usług publ. ale duży udział organiz. pozarząd.
adm. publ. w niemczech kontroluje trybunal konstyt. lub powołane w tym celu organy
ZASOBY ADM. PUBL.
majątek skarbowy - sluzy pośrednio adm. Poprzez dostarczanie środ. Finanse. (pieniadze, papiery wart, ziemie, lasy, przedsięb państw)
majątek admin - środki rzeczowe bezpośred. Służące do wykonywa. Zadań (budynki, szpitale, bibl, instalacje, sieci komputer, drukarki, papiery)
dobra publ - rzeczy do użytku publ. - drogi, mosty, wody, przestrzeń powietrzna
informacja - kumulowanie, przetwarzanie, przechowywanie - personel który rozumie ich sens, silne narzędzie władzy
techniczna biegłość - kompetencje i umiejetn. Urzędnika
sprawne podejmowanie decyzji -
zaplecze społeczne (polityczne)
apolityczność-
ideologia
ciągłość i stabilność