Zadeklarowane państwa o posiadanie broni atomowej:
STANY ZJEDNOCZONE
Rozmieszczenie broni
W połowie 1997 roku Stany Zjednoczone magazynowały broń nuklearną w 26 miejscach 15 stanów oraz w 13 bazach w 7 krajach (nie dotyczy to balistycznych okrętów podwodnych będących na patrolu na otwartym oceanie). Jest to znaczący spadek w porównaniu z poprzednimi latami, dramatyczny zaś jeśli wziąć pod uwagę minioną dekadę, gdy to w setkach miejsc na całym świecie rozlokowana była amerykańska broń jądrowa. Kilka z tych baz jest aktualnie zamykanych lub zostaną zamknięte w ciągu kilku najbliższych lat.
W początkach lat dziewięćdziesiątych zakłady Pantex znajdujące się w Teksasie posiadały najwięcej amerykańskiej broni nuklearnej - ponad 5,000 sztuk, chociaż było to wyposażenie wycofane ze służby. Do połowy roku 1997 liczba ta spadła do 350 sztuk. W tamtym czasie najwięcej amerykańskiego uzbrojenia nuklearnego stacjonowało w Bazie Sił Powietrznych Kirtland (Nowy Meksyk) - ok. 2,850 egzemplarzy. Tylko 450 z nich należało do czynnego wyposażenia, 1400 oczekiwało na demontaż, a pozostałe 400 sztuk było magazynowanych jako część arsenału rezerwowego.
Najwięcej aktywnych głowic nuklearnych - ok. 2,000 - znajduje się w Bazie Marynarki Wojennej w Kings Bay (Georgia), chociaż istotna ich część znajduje się na misjach patrolowych. Drugie miejsce pod tym względem zajmuje Baza Marynarki w Bangor (Waszyngton) z 1,600 głowicami. Bazą lotnictwa, posiadającą najwięcej uzbrojenia jądrowego w czynnej służbie, jest Baza Sił Powietrznych Nellis w Newadzie (w obszarze której znajduje się także słynny Area 51 - Dreamland), na obszarze której stacjonuje 1,450 głowic. Drugie miejsce zajmuje Baza Sił Powietrznych F. E. Warren (Wyoming) z 950 sztukami uzbrojenia nuklearnego.
Rozmieszczenie broni jądrowej Rozmieszczenie broni jądrowej za granicą
Stan |
Ilość głowic |
Baza |
||
Nowy Meksyk |
2850 |
Kirtland AFB1 |
||
Georgia |
2000 |
Kings Bay |
||
Waszyngton |
1600 |
Bangor |
||
Newada |
1450 |
Nellis AFB |
||
Wyoming |
950 |
F.E. Warren AFB |
||
Dakota Pn. |
805 |
Minot AFB |
||
Montana |
600 |
Malmstrom AFB |
||
Missouri |
550 |
Whiteman AFB |
||
Teksas |
520 |
Ośrodek Pantex (350), Dyess AFB (170) |
||
Louisiana |
455 |
Barksdale AFB |
||
Nebraska |
255 |
1 baza |
||
Kalifornia |
175 |
North Island NAS2 (San Diego) |
||
Virginia |
175 |
Yorktown NAS (Norfolk) |
||
Dakota Pd. |
170 |
Ellsworth AFB |
||
Colorado |
138 |
1 baza |
||
Łącznie |
około 12700 |
|
||
Kraj |
Lokacja bazy |
|||
Niemcy |
Buechel, Memmingen, Norvenich, Ramstein (baza USA) |
|||
Wielka Brytania |
Lakenheath (baza USA) |
|||
Turcja |
Balikesir, Murted, Incirlik (baza USA) |
|||
Włochy |
Ghedi-Torre, Aviano (baza USA) |
|||
Grecja |
Araxos |
|||
Holandia |
Volkel |
|||
Belgia |
Kleine Brogel |
|||
Razem (Europa) |
150 |
(1) AFB (Air Force Base) - Baza Sił Powietrznych
(2) NAS (Naval Air Station) - Baza Lotnictwa Marynarki Wojennej
ROSJA
Siły taktyczne. Ocena liczebności rosyjskiego arsenału taktycznego oraz uzbrojenia, które się na niego składa jest bardzo trudna. Szacunki, przedstawione w poniższej tabeli opierają się na informacjach przedstawionych przez prezydenta Gorbaczowa w październiku 1991 roku, oraz prezydenta Jelcyna w styczniu 1992 roku, a także na różnych modyfikacjach programu demontażu. Wiele głowic z okrętów nawodnych i podwodnych, jak również z samolotów zostało wycofanych z czynnej służby i zgromadzonych w składach centralnych, przy czym część została zdemontowana.
Programy demontażu zainicjowane przez Gorbaczowa i Jelcyna powinny się zakończyć w 2000 roku, nie wiadomo jednak, czy udało się zmieścić w przyjętych terminach. Niedawno w rządzie jak również w kołach wojskowych pojawiły się głosy wzywające do zwiększenia roli taktycznej broni jądrowej jako przeciwwagi dla ekspansji NATO i zniwelowania przewagi zachodnich wojsk konwencjonalnych.
Przypuszczalne rosyjskie jądrowe siły taktyczne
Rodzaj uzbrojenia |
Wyrzutnie |
Głowice |
Obrona strategiczna |
||
Systemy SAM (SA-10 Grumbles) |
1,000 |
1,000 |
Lotnictwo |
||
Tu-22M (120), Su-24 (70) |
400 |
1,600 |
Marynarka Wojenna |
||
Lotnictwo |
||
Tu-22M (70), Su-24 (70) |
140 |
400 |
Pociski manewrujące |
||
SS-N-9, SS-N-12, SS-N-19, |
? |
500 |
Pociski przeciwokrętowe |
||
SS-N-15, SS-N-16, torpedy |
? |
300 |
Łącznie |
ok. 3800 |
Rosja posiada obecnie 9 elektrowni nuklearnych eksploatujących 29 reaktorów wytwarzających 22 gigawaty mocy. Stanowi to 12% zapotrzebowania na energię elektryczną w tym kraju. 24 lipca 2000 roku minister Jewgenij Adamow w wywiadzie dla niemieckiego radia przedstawił ambitny plan rozbudowy i modernizacji siłowni jądrowych. Według jego słów Rosja zamierza wybudować 30 nowych elektrowni atomowych w ciągu 30 następnych lat. Wszystkie siłownie obecnie istniejące mają zostać zmodernizowane. Adamow źródła finansowania całego projektu widzi w sprzedaży rosyjskiej energii do państw zachodnich. Chce także zaproponować im możliwość magazynowania odpadów atomowych na dalekim wschodzie.
WIELKA BRYTANIA
Skąpe informacje dostarczane przez rząd brytyjski na temat arsenału jądrowego tego państwa skutecznie utrudniają precyzyjną i rzeczywistą ocenę jego rozmiarów.
W marcu 1998 roku, po dziesięciu miesiącach pracy ukończono Przegląd Obrony Strategicznej (Strategic Defense Review). W dokumencie tym zapowiedziano m.in. przeprowadzenie poważnych redukcji w brytyjskim arsenale nuklearnym. Widocznym efektem przyjęcia nowej doktryny było wycofanie ze służby (marzec 1998) i zdemontowanie (do końca sierpnia 1998) wszystkich bomb WE 177 (175 WE-177A i B - o ładunkach odpowiednio 200 i 400 kt). Wolno spadający model C (siła wybuchu 10 kt), którego zmontowano 25 sztuk, został wcześniej wycofany z arsenału. Obecnie jedynym typem broni jądrowej w Wielkiej Brytanii jest pocisk Trident II.
SDR modyfikował także sposób działania balistycznej floty podwodnej Royal Navy. W danym momencie na patrolu znajdować się będzie tylko jeden SSBN. Zostanie on uzbrojony w (zredukowaną) liczbę 48 głowic, dwukrotnie mniejszą od wartości zakładanej przez poprzedni rząd. Dodatkowo jednostka ta nie będzie znajdowała się w stanie podwyższonej gotowości bojowej (jej pociski nie zostaną namierzone na cel). Okręt będzie mógł odpalić rakiety w ciągu kilku dni, a nie minut jak za czasów Zimnej Wojny. Jednostka realizować będzie także szereg dodatkowych zadań. SDR zapowiedział także, iż Wielka Brytania dysponowała będzie mniej niż 200 głowicami bojowymi. Jest to wartość trzykrotnie mniejsza od tej zakładanej przez poprzedni rząd. Zmodyfikowano również liczbę pocisków Trident II, jakie zakupi Wielka Brytania (z 65 do 58). Zaoszczędzono dzięki temu 50 mln funtów.
Jeszcze do niedawna Królewskie Siły Powietrzne (RAF) dysponowały ośmioma eskadrami mogących przenosić broń nuklearną maszyn Tornado GR. 1/1A. Jednak wraz z wycofaniem ostatniej bomby WE 177 (marzec 1998), strategiczna rola Tornado została zakończona. Tym samym zakończyła się trwająca cztery dekady historia lotnictwa nuklearnego RAF. Do końca września 1998 roku zdemontowano wszystkie WE 177. Baza RAF w Bruggen (Niemcy) ma zostać zamknięta do końca 2001 roku, zaś około 40 stacjonujących tam Tornado ma zostać przegrupowanych do baz w Lossiemouth (Szkocja) i Marham (Anglia).
Brytyjskie siły nuklearne: koniec 2000
Pocisk |
Wejście do służby |
Siła wybuchu (kt) |
Ilość |
Liczba głowic |
MŁSW |
|
|
|
|
|
|
Mt |
Ekwiwalent Mt |
1994 |
100 |
58 |
1-3 x MIRV |
17.4 |
37.5 |
FRANCJA
Ocenia się, że francuski arsenał, który w latach 1991-92 liczył około 550 głowic, obecnie zawiera w przybliżeniu 470 głowic. Przypuszcza się, że w najbliższej przyszłości pozostanie on na niezmienionym poziomie.
Francuskie siły nuklearne: koniec 2000
Pociski |
Wejście do służby |
Ilość |
Zasięg (km) |
Głowice |
Łącznie |
||
|
|
|
|
Typ |
Liczba |
Mt |
Ekw. Mt |
1985 |
32 |
6,000 |
TN70/TN71 |
6 x 150 kt |
28.8 Mt |
54.2 Mt |
|
1996 |
32 |
6,000 |
TN75 |
6 x 100 kt |
19.2 Mt |
41.3 Mt |
CHINY
Biorąc pod uwagę wielkość geograficzną (trzecia na świecie po Rosji i minimalnie Kanadzie), populację (największą na świecie) i ekonomię (według raportu CIA z 1995 miejsce drugie pod względem siły nabywczej oraz tępa rozwoju gospodarki) nieuchronnym staje się fakt, iż w przeciągu kilku dekad Chiny staną się dominującą potęgą na świecie. Chińscy przywódcy są świadomi tego faktu, wiedzą również, że z wyjątkiem kilku ostatnich wieków, Chiny były przez blisko 3500 lat najbardziej zaawansowaną i potężną cywilizacją świata. Niewątpliwie będą zamierzali wyrównać militarny status Chin z tym sprzed tysiącleci.
Chińska Republika Ludowa dysponuje arsenałem około 400 głowic jądrowych. Sądzi się, że około 250 z nich jest używanych w systemach strategicznych, na które składają się bazujące na lądzie pociski dalekiego zasięgu, lotnictwo bombowe oraz pociski typu SLBM. Pozostałe ładunki, czyli około 150 głowic, stanowi uzbrojenie broni taktycznej - prawdopodobnie lotniczych bomb o małej mocy, pocisków artyleryjskich i pocisków rakietowych krótkiego zasięgu, takich jak DF-15 i DF-11. Pociski te znane są lepiej pod ich eksportowymi nazwami: M-9 (DF-15) i M-11 (DF-11).
Chińskie siły jądrowe rozmieszczone są w około 20 lokacjach. Wszystkie znajdują się pod wyłączną kontrolą Centralnej Komisji Wojskowej, której przewodniczącym jest prezydent Jiang Zemin. Pozostałymi członkami komisji są dowódcy Armii Ludowej, z których część należy także do Biura Politycznego.
INDIE
Ocena wielkości i składu indyjskiego arsenału jądrowego nie jest zadaniem prostym. Szacunki specjalistów z NRDC mówią o około 30-35 głowicach (czyli mniej niż Pakistan), których liczba stale rośnie.
PAKISTAN
Bardzo trudno ocenić wielkość i skład pakistańskiego arsenału jądrowego. Sądzi się, że kraj ten dysponuje około 24-48 głowicami nuklearnymi. Broń ta korzysta z systemu implozyjnego, a jej rdzeń wykonany jest z wysoko wzbogaconego uranu, co wymaga użycia 15-20 kg materiału na głowicę.
Państwa podejrzane o posiadanie broni jądrowej:
Iran
Izrael
Libia
Korea Północna
Australia
Kanada
Niemcy
Japonia
Holandia