Choroby Świń Powiązane z Cirkowirusem - PMWS - Poodsadzeniowy, Wielonarządowy, Zespół Wyniszczający Świń, PDNS - Zespół Skórno - Nerkowy.
PMWS powoduje charłactwo i upadki prosiąt począwszy od 6 tygodnia życia. Kliniczna forma choroby po raz pierwszy została opisana w zachodniej Kanadzie w 1991 roku. Ten zespół stał się poważnym problemem w nowoczesnych fermach świń głównie w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i Europie.
PMWS jest to zespół wieloczynnikowy. Cirkowirus świń typ II (PCV-2) odgrywa ważną rolę, ale sposób zarządzania stadem oraz inne towarzyszące czynniki chorobowe mają także istotne znaczenie.
Etiologia PMWS
Cirkowirus świń typ II (PCV-2) jest czynnikiem decydującym o wystąpieniu syndromu PMWS. Jest to mały wirus, odporny, o strukturze kolistej, zbudowany z pojedynczej nici DNA. Wyizolowano dwa serotypy:
Typ 1 nie wywołuje znanych chorób.
Typ 2 wykrywany w zmianach chorobowych i może być izolowany z czystych kultur od świń wykazujących objawy PMWS.
Znanych jest kilka różnych szczepów (biotypów i genotypów)
Prosięta pozbawione siary i eksperymentalnie zakażone wirusem PCV-2 wykazują zmiany typowe dla PMWS. Zmiany te pojawią się jednak tym pewniej, jeżeli zostaną dodatkowo zarażone jeszcze innymi wirusami, na przykład parwowirusem świń lub wirusem zespołu rozrodczo-oddechowego.
Badania serologiczne przeprowadzone w Europie i Ameryce Północnej wykazały, że wirus PCV-2 jest szeroko rozpowszechniony w populacji świń, ale tylko niewielka ilość stad serologicznie dodatnich wykazuje objawy kliniczne. Nie wiadomo dlaczego w przypadku niektórych infekcji dochodzi do wystąpienia choroby, a w innych przebiega ona podklinicznie.
Czynniki środowiskowe, takie jak przeciągi, zbyt duże zagęszczenie, zła jakość powietrza, mieszanie różnych grup wiekowych oraz inne czynniki wywołujące stres zaostrzają przebieg choroby.
Objawy kliniczne
PMWS jest to powoli rozwijająca się i postępująca choroba o wysokiej śmiertelności. Dotyczy odsadzonych prosiąt.
Objawy kliniczne występują głównie między 6 - 8 tygodniem życia:
Odsadzone prosięta stopniowo tracą masę i ulegają wychudzeniu
Pojawia się nastroszona sierść
Blada czasami zażółcona skóra
Nagłe upadki
Powiększone węzły chłonne - szczególnie wyraźnie powiększone są węzły chłonne pachwinowe
Może wystąpić biegunka
Mogą wystąpić objawy ze strony układu oddechowego spowodowane śródmiąższowym zapaleniem płuc
Rzadko występuje brak koordynacji ruchów
Upadki w okresie poodsadzeniowym sięgają 6 - 10 %, ale czasami są znacznie częstsze. Szczytowy poziom upadków występuje w wieku około 9 tygodni.
Objawy kliniczne mogą występować w stadzie w ciągu wielu miesięcy. Zazwyczaj osiągają swój szczyt po 6 - 12 miesiącach, a następnie stopniowo ustępują.
Rozpoznanie
Większość stad jest serologicznie dodatnia, tak więc badania serologiczne mają małą wartość diagnostyczną.
Objawy kliniczne (zahamowanie wzrostu, bladość, zażółcenie skóry, biegunka, i upadki) mogą sugerować PMWS, ale potwierdzenie choroby dokonuje się na podstawie objawów patologicznych i wykrycia wirusa w tkankach. Ze względu na to, że mogą występować różne zmiany anatomopatologiczne należy przeprowadzić sekcję kilku świń.
Zmiany makroskopowe
Wychudzone, blade lub zażółcone tusze
Znacznie powiększone węzły chłonne i śledziona. Węzły chłonne są białe na przekroju
Nerki są powiększone, na przekroju mogą być widoczne białe plamki
Płuca są konsystencji gumowej z plamkami
Przewód pokarmowy - w żołądku występują różne zmiany łącznie z wrzodami w okolicy wpustowej. Może występować obrzęk okolicy trzustki, jelito cienkie ma cienką ścianę, zawartość jest wodnista, a jelito ślepe wzdęte i ma zaczerwienione ściany.
A) Powiększona nerka z widocznymi białymi plamami na przekroju B)Wybroczyny na powierzchni błony śluzowej żołądka
Zmiany mikroskopowe
Rozpoznanie opiera się na zmianach w obrazie histologicznym wywołanych przez wirus PCV2 w zarażonych narządach. Do wykrycia wirusa PCV stosuje się metodę immunohistochemiczną. Zmiany mikroskopowe są charakterystyczne, szczególnie jeśli występuje w nich cirkowirus.
Leczenie
Poza leczeniem wspomagającym polegającym na opiece i terapii antybiotykami w celu osłony przed wtórnymi zakażeniami bakteryjnymi nie ma specyficznego leczenia PMWS. Dzięki dobrej opiece niektóre zwierzęta wracają do zdrowia. Takie postępowanie jest jednak niemożliwe na dużą skalę i w związku z tym w dużych fermach śmiertelność utrzymuje się.
Zapobieganie
Niezbędne jest wprowadzenie systemu całe pomieszczenie pełne - całe puste
Wirus PCV jest bardzo odporny i dlatego należy używać skutecznych środków dezynfekcyjnych
Warunki środowiskowe muszą być prawidłowe - wentylacja, temperatura ,wilgotność
Należy unikać zbyt dużego zagęszczenia świń i ich przemieszczania
Bardzo ważne jest wczesne rozpoznawanie świń chorych i ich odizolowanie
Należy utrzymywać świnie w podobnym wieku w tych samych budynkach lub pomieszczeniach i ograniczyć do minimum przemieszczanie odchodów
Należy kojce oddzielić litymi ścianami
Należy zapobiegać wystąpieniu PRRS
Należy kupować loszki ze stad wolnych od choroby, albo zamknąć fermę i prowadzić sztuczną inseminację
Należy stosować nasienie wyłącznie ze stacji unasienniania wolnych od choroby
Należy zwrócić szczególną uwagę na możliwość roznoszenia choroby zanieczyszczonym odchodami sprzętem, butami oraz pojazdami
Znakomite efekty dają szczepionki stosowane u prosiąt
krwawienie podotrzewnowe wywołane zakażeniem cirkowirusami
PMWS stał się poważnym problemem w nowoczesnych fermach świń głównie w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i Europie.
3