TEST MARSZOWY (KORYTARZOWY)

W celu oceny wydolności wysiłkowej w czasie rehabilitacji pulmonologicznej stosuje się często trwającą 6 albo 12 minut próbę marszu.

Ponieważ wyniki 6- i 12-minutowego testu marszowego wykazuja dobrą korelację,cześciej wykonuje się próbę trwającą 6 minut,aby ograniczyć zmęczenie chorego i czas trwania testów, jeśli przeprowadza się większą ich ilośc.

Do czego służy:

-  ocenia  on  pracę  wszystkich  organów  i  układów  organizmu  ludzkiego  zaangażowanych  podczas  wykonywania  ćwiczeń  fizycznych  (  układu  oddechowego,  sercowo-naczyniowego,  krwi,  krążenia  systemowego  i  obwodowego,  jednostek  nerwowo-mięśniowych  i  metabolizmu  mięśni).  

- do  oceny  sprawności  funkcjonalnej  pacjentów,  szczególnie  tych  cierpiących  z  powodu  chorób  serca  i  płuc  o  umiarkowanym  i  ciężkim  przebiegu.  

- jako  wskaźnik  do  oceny  chorobowości  i  śmiertelności

Wskazania:

-niewydolność serca,

-u pacjentów po wszczepieniu rozrusznika serca

-u pacjentów po operacjach pomostowania tętnic wieńcowych

-choroba niedokrwienna kkd

Przeciwwskazania:

▪bezwzględne

- świeże zmiany w spoczynkowym EKG sugerujące zawał serca lub inny ostry epizod sercowy

- świeży zawał serca

- niestabilna dusznica bolesna

- ostra niewydolność serca

- znaczne zwężenie zastawki aortalnej

- niestabilna choroba wieńcowa

▪względne

-spoczynkowe rozkurczowe ciś krwi > 120 mmHg lub spoczynkowe skurczowe ciś krwi > 200 mmHg

- umiarkowanie ciężka wada zastawkowa serca

- tętniak komory

- kardiomiopatia,w tym przerostowa

- niestabilna choroba metaboliczna(np.cukrzyca)

- choroby nerwowo-mięśniowe,mięśniowo-szkieletowe lub reumatoidalne, które ulegają zaostrzeniu w wyniku wysiłku

W przypadku braku przeciwwskazań do wykonania testu, instruuje się się badanego, że w trakcie badania powinien chodzić własnym tempem, nie wolno mu podbiegać, ale może zwolnić lub się zatrzymać. Celem badania jest przejście jak najdłuższego odcinka, a nie osiągnięcie tego w jak najlepszym czasie.

Zasady wykonywania testu:

-  nie  powinien  być  wykonywany  w  okresie  krótszymi  niż  miesiąc  od  incydentu  zawałowego  i  napadu  dusznicy  bolesnej.  

- spoczynkowa  częstość  skurczów  serca  badanego  nie  powinna  przekraczać  120  uderzeń  na  minutę,  ciśnienie  skurczowe  nie  wyższe  niż  180  mm  Hg,  a  rozkurczowe  100  mm  Hg

-  test  należy  przeprowadzać  w  miejscu,  gdzie  możliwe  jest  szybkie  udzielenie  pierwszej  pomocy

- test  należy  wykonywać  w  pomieszczeniu  zamkniętym,  na  płaskim,  prostym  korytarzu  o  długości  nie  mniejszej  niż  30  metrów.  Punkt  zawracania  powinien  oznaczony  być  słupkiem/chorągiewką,  linia  startu  wyraźnie  oznaczona,  a  dystans  podzielony  na  3  metrowe  odcinki  oznaczone  punktami  na  podłożu.  

Kryteria przerwania testu :

• ból w klatce piersiowej

• duszność niemożliwa do zniesienia

• chromanie przestankowe

• spadek saturacji poniżej 85%

• obfite pocenie się

• chwiejny chód

• zblednięcie

Potrzebny  sprzęt :

- stoper,

 -licznik  okrążeń,

- pulsoksymetr do pomiarów przezskórnych

- skala Borga

- aparat do pomiaru ciś

- stetoskop

- chodzik ,wózek inwalidzki, dla chorych wymagających podparcia w czasie chodu

- krzesło ustawione wzdłuż trasy chodu, do wykorzystania w razie potrzeby7.

 Pacjent  powinien  mieć  wygodny  strój  i  obuwie,  nie  powinien  wykonywać  intensywnych  ćwiczeń  fizycznych  w  okresie  2  godzin  poprzedzających  test oraz badanie powinno być wykonane na czczo lub po lekkim posiłku.

Przed  przystąpieniem  do  testu  pacjent  powinien  przebywać  w  pozycji  siedzącej  około  10  minut.  Czas  ten  należy  wykorzystać  na  wypełnienie  formularza  testu,  poinstruowanie  pacjenta  o  zadaniu,  które  go  czeka  oraz  dokonanie  niezbędnych  pomiarów:  tętno,  ciśnienie krwi,  saturacja.  Następnie  należy  poprosić  badanego  o  powstanie  i  oznaczenie  na  10  stopniowej  skali  Borga  stopnia  odczuwanej  duszności  oraz  odczuwanego  zmęczenia.

 Jeśli  w  trakcie testu pacjent  poczuje  się  zmęczony  może  stanąć  i  odpocząć.  

Po  zakończeniu  testu  należy odnotować:

- częstośc akcji sera

-ciś krwi

-saturacje

-nasilenie duszności wg skali Borga

-objawy występujące u chorego

-uwagi chorego i członków rehabilitacji.

Rejestruje się także liczbę przerw w trakcie testu i ich długość.

W trakcie testu ocenia się:

- długość marszu,

- średnią prędkość marszu,

- wydatek energetyczny wyrażony w równoważnikach metabolicznych (MET).

ATS, które uważa, że ten sposób wykonania testu najlepiej koreluje z obciążeniami, na jakie jest narażony chory w życiu codziennym. W literaturze opisywane jednak jest wykonywanie tego testu na bieżni ruchomej. Zdaniem ATS nie zaleca się wykonania testu marszowego na bieżni ruchomej, testy na bieżni nie są bowiem ekwiwalentem testów przeprowadzonych na korytarzu (cytat zgodny z pozycją bibliografii).

Przeprowadzone badania potwierdziły prawidłowe adaptowanie się prędkości zmodyfikowanej bieżni do szybkości marszu badanej osoby oraz właściwą ergonomię algorytmów sterujących bieżnią. Skutki hemodynamiczne u pacjentów w teście korytarzowym i na bieżni ruchomej są identyczne, a różnice w  pokonywanym przez badanych dystansie wynikają najprawdopodobniej z dodatkowego obciążenia jakie powoduje konieczność wykonywania nawrotów w teście korytarzowym.

Stopień	Duszność	Zmęczenie
0 0,3 0,5 1 1,5 2 2,5 3 4 5 6 7 8 9 10 11 … ●	Nie występuje Krańcowa słaba Bardzo słaba Słaba Umiarkowana Silna Bardzo silna Krańcowa silna Absolutnie maksymalna	Nie występuje Zauważalne Lekkie Znaczne Maksymalne Największe możliwe

Skala kategorii duszności-Skala Borga

---