koncepcje integracji europejskiej
Koncepcja paneuropejska (1923)
Hrabia Richard Coudenhove-Kalergi z Austro-Węgier
1923 r. książka Kalergiego pt. „Paneuropa”
luźny ruch międzynarodowy (paneuropejski)
zjednoczenie Europy na rzecz pokoju i współpracy
siedziby ruchu: Wiedeń, Berno, Nowy Jork
Stany Zjednoczone Europy (po 1945 r.)
ponadpaństwowy organizm o charakterze federacyjnym
1952 r. fuzja ruchu europejskiego i paneuropejskiego
Koncepcja federalistyczna (1946)
1946 r. mowa Winstona Churchilla w Zurichu nt.: Stanów Zjednoczonych Europy
państwo związkowe (federalne)
wspólne ponadnarodowe organy
silny rząd europejski odpowiedzialny przed Parlamentem Europejskim
zasada uzupełniania się władz: lokalnych, regionalnych i krajowych
H. von Brentano, A. Spinelli, K. Adenauer, W. Hallstein, P. H. Spaak
Koncepcja konstytucjonalistyczna (1946/1947)
wyłoniona z k. federalistycznej
skokowy rozwój integracji europejskiej
najważniejsze dla integracji są regulacje konstytucyjne
decyzje konstytucyjne kształtują struktury ponadnarodowych organów europejskich i decydują o podziale kompetencji pomiędzy instancjami narodowymi i ponadnarodowymi
powołanie organizacji regionalnej otwartej dla wszystkich państw
W. Churchill, P. van Zeeland
Koncepcja funkcjonalistyczna (1949/1950)
wyłoniona z koncepcji federalistycznej i konstytucjonalistycznej
nie rozstrzyga czy i kiedy nastąpi oddanie cząstki suwerenności (przekazywanie funkcji) państw na rzecz organów ponadnarodowych (funkcjonalizm otwarty)
główny nacisk kładzie na gospodarkę, potem dopiero utworzenie wspólnoty politycznej
stopniowe przesuwanie strefy suwerenności ze szczebla krajowego na szczebel wspólnotowy
samodeterminacja procesu integracyjnego
L. Erhard, G. Schröder, A. de Gasperi, J. Monnet, R. Schuman
Koncepcja neofunkcjonalistyczna
wyłoniona z koncepcji funkcjonalistycznej
1958 r. książka Ernsta Haasa „The Uniting Europe” („Jednocząca się Europa”)
ukierunkowana na zaprojektowanie integracji w Europie
próbowała wyjaśniać to co dzieje się na kontynencie europejskim
za najważniejsze uznała dostarczenie konceptualnych ram rozwoju Europy
wtórny jest końcowy produkt współpracy pomiędzy państwami narodowymi
ważniejszy jest proces politycznej integracji
instytucje ponadnarodowe powinny zwiększać swoją władzę
potrzebna jest wspólnota polityczna, w której struktury ponadnarodowe będą odgrywać kluczową rolę
zwolennikami tej koncepcji byli m. in. E. Haas i J. W. Beyen.
Koncepcja konfederalistyczna (1944/1945)
współpraca międzynarodowa a nie ponadnarodowa niezależnych państw
zachowanie pełnej suwerenności
decyzje gremiów ponadnarodowych bez większego znaczenia
związek państw (konfederacja)
Charles de Gaulle, Pius XII (odmiana konfederalizmu chrześcijańskiego)
Koncepcja unionistyczna (1948)
wyłoniona z koncepcji federalistycznej z komponentami koncepcji konfederalistycznej
Kongres Haski 1948 r. (przeciwko koncepcji ponadnarodowego parlamentu)
parlament europejski tylko jako organ koordynujący współpracę
ograniczenie integracji do współdziałania pomiędzy rządami suwerennych państw
za utworzeniem europejskiej Rady Ministrów oraz Konferencji Europejskiej
sprawy obronne zastrzeżone dla NATO a gospodarcze dla OEEC (Organization of European Economic Coopoeration)
E. Bevin, C. Attlee
k. paneuropejska
k. federalistyczna
k. konstytucjonalistyczna
k. unionistyczna
k. funkcjonalistyczna
k. konfederalistyczna
k. neofunkcjonalistyczna