Osmoza dyfuzja czasteczke rozpuszczaln miedzy roztworami o roznym potencjale chem, w wypadku gdy dyfuzja czasteczek substan rozpuszczal jest utrudniona lub niemozliwa. W kom roslinn rozpuszczalnikiem jest woda, ruch cząsteczek cząsteczek wodzie rozpuszczonych utrudniaja bariery dyfuzyjne w postaci błon o selektywnej rozpuszcz.Półprzepuszcz błona przepuszcza wode, nie przepuszcza zas czastek subst które SA rozpuszcz w wodzie. Pot wody w kom- miara zdolności wody w danym punkcie ukl do wykonania pracy przepływu.Zdolnosc te odnosi się do zdolności wykonania pracy przez wode czystą przyjętej za 0 i przelicza na jednostkowa molowa objętość wody: Pot k= pot chem wody w ukł - pot chem wody czystej / molowa obj wody. Pot wody przyjmuje wart ujemn Pot osmotyczny- wynik obecności w wodzie jonow i subst rozpuszczonych. Jego wielkość odpowiada ciśnieniu jakie wywiera woda czysta przenikajaca do roztworu przez bl przepuszcz. Obniżenie pot jest proporcjon do wzrostu stez subst rozpuszczonej. Pot ciśnienia- odpowiada cisn hydrostatyce, w komorce-turgorowemu wynikającemu z wzajemnych oddziaływań sc kom i tresci kom przy zmianach objet kom spowodowanych zmianami zawartości wody. Pot imbilicyjno-kapilarny wynika z obecności koloidow i ich zdolności do pobierania wody na drodze pęcznienia.
|
Drzewko osmotyczne z zelazocjanku miedziowego- Do cylindra z CuSO4+ kryszt K4Fe(CN)6. na powierzch kryszt tworzy się blonka z zelazocjanku miedzi.Potenc miedzy kom: kierunek przepływu H2) z kom o wyższym pot wody do kom o niższym pot. Pot kom związku r-ru CuSO4> Pot kom wew drzewka Cw2 dzialanie subst osmotycznie czynnych na zywa tkanke Polowka ziemniaka wyciniamy korkoborem dziury i do nich NaCl, make i cukier puder.Obserwacja odciągania wody z tkanek ziemniaka. Subst osmotycz czynne po rozpuszcz w wodzie tworza roztwory rzeczywiste i wywołują zjaw osmotycz. Subst makromolekul sa malo aktywne osmotyc Dochodzi do polimeryzacji cukrów prostych do złożonych do skrobii. Skrobia nie powodujezmian w pot osmotycz. mąka ziemn osmot nieczyn pozostała sucha. : rośliny regulują stopień uwodnienia zamieniając cukry proste na złożone i na odwrót w zależności od potrzeb wodnych rośliny.
|
Transpiracja - parowanie wody przez żywa roślinę w warunkach niedosytu wilgotności w powietrzu.(różnice potencjału wody miedzy układami gleba-roslina-atmosfera->siła ssaca) Jest ona regulowana przez aparaty szparkowe. Wyróżniamy transpiracje szparkowa i kutykularna. Transpiracja zależy od :*ilości wody w glebie *dostępności wody dla roślin *temperatury gleby *światło *temperatura *niedosyt wilgotności powietrza *wiatr *stężenie dwutlenku węgla *cechy antomo-morfologiczne *aparaty szparkowe - ilość budowa, zdolność do otwierania * kutikula * kutener. jej znaczenie : *uruchomienie mechanizmu pobierania i transportu wody * ułatwienie pobierania składnikow mineralnych z gleby * ochrona przed przegrzaniem roślin. Intensywność transpiracji mg wody/dm3 x h Parcie korz występuje wczesna wiosna zazwyczaj np. u drzew liściastych, trans wody nie mógłby zachodzić w war, gdy na roślinie nie ma liści - tak jednak nie jest, zachodzi pobieranie i daleki transport wody, woda znajdująca się w rurkach naczyniowych znajduje się pod ciśnieniem dodatnim pchającym wodę od podstawy do wierzchołka rośliny. Parcie korzeniowe jest procesem zużywającym energie metaboliczna, związane jest wiec z transp aktywnym.(Doświadczenie z rtęcią) Gutacja zachodzi w war korzystnych dla pobierania wody (dobre uwodnienie, optymalna temperatura), a niekorzystnych dla transpiracji (wysycenie powietrza para wodna) polega na wydzielaniu wody w stanie ciekłym przez szparki wodne hydatody.(doświad siewkami pszenicy) Prawo Stephana parowanie przez małe otwory nie jest proporcjonalne do ich powierzchni, lecz średnicy, dyfuzja jest bowiem większa przy brzegach otworu niż w jego środku. W liściu, choć szparki zajmują ok1% jego powierzchni, wyparowuje przez nie 50% tej ilości wody jaka wyparowałaby z powierzchni całego liścia.
|
Wpływ temp na absorbcje wody przez korzeń marchwi W marchwi korkoborem zrobic dziure i uzuplenic ja sokiem owocowym, zatkac korkami z osadzonymi rurkami szklanymi. Wierzcholek korzeni odciac nozem. Korzenie marchwi zanurzyc w wodzie destylow 20st, a drugi koren w 2-4st(kawałki lodu) Marchew umieszczona w wodzie z sokiem : pobieranie H2O przez marchew”susza fizjol” niska temp, duze stez roztw glebowego, brak tlenu Pobieranie wody przez transpirujaca rosl i parujący stozek gipsowy Lodyzke gałązki umocowac w rurce gumowej. Wolny koniec rurki osadzic na rurke szklana i wypełnić ja woda.Wstawic do parownicy z rtęcią. Gutacja czyli wykraplanie wody przez liscie Siewki owsa, kukur pszenicy umieścić na wylozonym bibula nasiaknieta woda kloszu w atm wilgoci i temp 22 st. Na 1 szalce rosl podlac woda, na 2ej 0,5 M sacharozy. Obserwacje: wykraplanie się wody na koncach lisci podlanych woda i brak gutacji u roślin podlanych sacharoza. Susza fizjologiczna występuje podczas:*zbyt niskiej temperatury *niedoboru tlenu w glebie *zasolenia gleby Współczynnik transpiracji względnej - stosunek ilości wody wytranspirowanej przez jednostkę powierzchni liścia do ilości wody wyparowanej przez jednostkę wolnej powierzchni cieczy Tw= T/E gdzie T - intensywność transpiracji liści a E - intensywność ewaporacji. I .Transport bliski (roztwor glebowy>włośniki>tkanki korzenia[miekisz kory pierwotnej, entoderma, okolnica, miekisz walca osiowego]>tkanka naczyniowa[cewki, naczynia ksylenu] Głownie mechanizm osmotyczny(zmiana potencjału medzy poszczególnymi tkankami) II . Transport daleki tkanka naczyniowa, podciśnienie hydrostatyczne, siły spoistości(kohezji - spoistość wody polega na wzajemnym przyciąganiu się dipolowych cząsteczek wody i utrzymywaniu się ich razem dzięki wiązaniom wodorowym miedzy cząsteczkami) i przylegania (adhezji - siła przylegania do ścian naczyń oparta na wiązaniach wodorowych miedzy cząsteczkami różnego rodzaju np.sciana komórkowa. W skutek adhezji przy dużych siłach ssących i wyciąganiu się nitek wody nie odrywają się one od ścianek i nie powstają w naczyniach wolne przestrzenie)
|