Struktura ZHP

Struktura ogólna ZHP

Najwyższą władzą Związku Harcerstwa Polskiego jest Zjazd ZHP. W okresie pomiędzy zjazdami władzami naczelnymi są:

• Przewodniczący ZHP,

• Rada Naczelna ZHP (odpowiednik rady nadzorczej),

• Naczelnik ZHP,

• Główna Kwatera ZHP (odpowiednik zarządu),

• Centralna Komisja Rewizyjna ZHP (organ kontrolny),

• Naczelny Sąd Harcerski ZHP (odpowiednik sądu koleżeńskiego)

Jednostkami terenowymi Związku Harcerstwa Polskiego są:

• chorągiew - na poziomie wojewódzkim,

• hufiec - najczęściej na poziomie powiatowym,

• związek drużyn (fakultatywnie),

• szczep (fakultatywnie),

• gromada, drużyna, krąg - podstawowe jednostki organizacyjne, które dzielą się wewnętrznie na szóstki zuchowe (w gromadach) i zastępy lub patrole (w drużynach)

 

Główna Kwatera ZHP

Kieruje działalnością ZHP i reprezentuje Związek na zewnątrz. Wybierana jest przez Radę Naczelną. Jest ona pięcioosobowa. Powołuje do życia i likwiduje centralne jednostki ZHP.

Rada Naczelna

Składa się z przedstawicieli wybranych z różnych chorągwi oraz przewodniczącego i z wiceprzewodniczących. Decyduje o najważniejszych sprawach ZHP i o metodach działania Związku. Można ją zwołać na wniosek 1/4 komendantów chorągwi.

Naczelnik

Nadzoruje pracę komendantów chorągwi; wydaje regulaminy i instrukcje dotyczące działalności ZHP. Swoje zadania wykonuje przy pomocy Głównej Kwatery ZHP. Oznaką funkcji Naczelnika jest skórzany sznur poczwórnie pleciony, noszony z ramienia. Obecnie Naczelnikiem jest hm Wiesław Maślanka a poprzednim był hm Ryszard Pacławski.

Przewodniczący

Kieruje działalnością Związku i Rady Naczelnej. Nadaje odznaczenia i tytuły honorowe Związku. Wspólnie z Naczelnikiem reprezentuje ZHP na zewnątrz.

Chorągiew

Działa na obszarze województwa. Skupia wszystkie hufce z jego terenu i najczęściej przyjmuje nazwę województwa, w którym działa. Tworzy ją i rozwiązuje Naczelnik ZHP. Za działalność chorągwi odpowiada komendant chorągwi i jego zastępcy. Oznaczenie funkcji komendanta chorągwi to złoty sznur poczwórnie pleciony, noszony z ramienia. Komendantka naszej chorągwi to ............, a zastępcą jest .............

Hufiec

Składa się ze szczepów. Pomaga drużynowym w pracy, kształci drużynowych i funkcyjnych, organizuje akcję letnią i zimową. Tworzy go komendant chorągwi. Pracę hufca nadzoruje komendant hufca, natomiast oznaczeniem funkcji jest srebrny sznur poczwórnie pleciony, noszony z ramienia. Komendantem Hufca jest ..............

Związek Drużyn, Szczep

Mogą go tworzyć drużyny harcerskie, starszoharcerskie oraz gromady zuchowe. Szczep wspiera działania podejmowane przez drużyny, reprezentuje sprawy i potrzeby drużyn wobec wyższych władz ZHP. Pomaga drużynowym w przygotowaniu zastępowych. Komendant związku drużyn (szczepowy) mianowany jest rozkazem komendanta hufca. Oznaką funkcji jest granatowy sznur poczwórnie pleciony, noszony z ramienia.

Drużyna

Skupia Harcerzy, zuchów lub harcerzy starszych. Musi przejść okres próbny zanim jej powstanie zatwierdzi rozkazem komendant hufca. Posiada obrzędowość, własne zwyczaje. Drużyny są niezbędne do tego aby mógł powstać hufiec. Za pracę drużyny odpowiedzialny jest drużynowy i przyboczni. Oznaką funkcji drużynowego jest granatowy sznur, a przybocznego - sznur zielony.

Zastęp

Jest to najmniejsza jednostka w ZHP. Z zastępów składają się drużyny. Zastęp organizuje zadania zespołowe, uczestniczy w pracy drużyny, posiada swoje tradycje, nazwę, proporzec, kronikę. Zastępowy kieruje zastępem, a oznaczeniem jego funkcji jest brązowy sznur.

SCHEMATYCZNE ZDJĘCIE PLANU STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ ZHP.

Podstawową jednostką pracy w ZHP jest zastęp (lub szóstka w zuchach). Od nich wszystko się zaczyna. Tą najmniejszą, ale najważniejszą grupą dowodzi zastępowy (a u zuchów szóstkowy) Kilka zastępów lub szóstek tworzy drużynę. (harcerską lub w przypadku zuchów- gromadę zuchową). Na czele drużyny stoi drużynowy wraz ze swoimi przybocznymi, czyli kadra. Drużyna musi liczyć przynajmniej 4 zastępy, czyli około 15-20 osób. W przypadku drużyny starszoharcerskiej liczby te nieznacznie ulegają zmianie.
Następną jednostką w ZHP jest szczep. Dowodzi nim Komendant Szczepu, czasem z Zastępcą Komendanta, czyli tzw. kadra szczepu. W skład kadry szczepu mogą wchodzić również drużynowi i przyboczni drużyn działających w szczepie. Szczep powstaje w momencie, gdy kilka drużyn i gromad zuchowych o tym samym numerze (np. 71) postanawia wspólnie działać, organizować różne akcje i chociażby obozy. Szczep posiada - w przeciwieństwie do drużyny - pewne prawa gospodarcze, ale o tym może innym razem.

Gdy kilka (lub kilkanaście) szczepów powstaje na pewnym terenie, przeważnie jest to dzielnica większego miasta (Mokotów, Praga Północ, Ochota) Powstaje wtedy Hufiec, z Komendantem Hufca i komendą Hufca na czele. Ma on duże uprawnienia. Jest jednostką gospodarczą w świetle prawa. Przy hufcu działa wiele komisji, kompanii, sztabów, i innych podorganizacji których zadaniem jest koordynowanie pracy Hufca, oraz wszystkich szczepów, drużyn do niego należących. W przypadku małych miasteczek, które nie mają zbyt dużo środowisk by powstała Chorągiew tworzy się Hufiec. Takim miastem jest np. Wołomin z Hufcem Warszawa-Wołomin.

Wspomniałem o Chorągwi. Na jej czele stoi Komendant Chorągwi wraz z Komendą. Ale co to właściwie jest? Jest to duże, ogarniające całe województwo zrzeszenie Hufców i (tak jak w przypadku hufca) mające przy sobie wiele sztabów, kompanii itp. A to po to by usprawnić jej prace i dostarczyć hufcom jak najwięcej możliwości. Chorągwi jest dokładnie tyle ile jest województw.

Na czele wszystkich chorągwi i Związku Harcerstwa Polskiego stoi Główna Kwatera z naczelnikiem ZHP , zastępczynią oraz Komendą na czele. Jest to nasze „szefostwo” koordynujące nie tylko pracę wszystkich Chorągwi, ale i całego ZHP, więc jest naprawdę ważne.

Lecz jest również urząd, który koordynuje pracę nawet GK, a jest nim Zjazd ZHP. Jest to, odbywające się co 4 lata (chyba, że jest bardzo pilna potrzeba) a co 2 lata zjazd sprawozdawczy zgromadzenie delegatów z Hufców, Chorągwi i GK, którego zadaniem jest zatwierdzanie nowych projektów w ZHP, ustalanie Statutu ZHP, wybór Naczelnika ZHP oraz koordynacja działania ZHP w całej Polsce. GK ZHP znajduje się na ul. Konopnickiej 6 w Warszawie

Materiał edukacyjny rozdawany bezpłatnie w ramach szkolenia.

---