INSTRUKCJA BEZPIECZNEJ PRACY

WARSZTAT SAMOCHODOWY

I. Postanowienia ogólne

Warunki dopuszczenia pracownika do pracy:

1. Ukończone 18 lat (młodociany w ramach praktycznej nauki zawodu tylko pod nadzorem instruktora).

2. Przejście odpowiedniego instruktażu zawodowego, zapoznanie się z instrukcją obsługi, przeszkolenie bhp i ppoż.

3. Stan zdrowia odpowiedni do wykonywanej pracy potwierdzony świadectwem wydanym przez uprawnionego lekarza.

4. Posiadanie wymaganych predyspozycji psychicznych i fizycznych.

5. Ubrany w odzież roboczą przewidzianą dla danego stanowiska w zakładowej tabeli norm odzieży roboczej i rękawice robocze.

6. Przy obsłudze maszyn z ruchomymi elementami nie można pracować w odzieży z luźnymi (zwisającymi) częściami jak np. luźno zakończone rękawy, krawaty, szaliki poły, oraz bez nakryć głowy okrywających włosy.

II. Czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy

Pracownik powinien:

1. Zapoznać się z zadaniami przydzielonymi do realizacji na dany dzień roboczy, przedyskutować ze swoim bezpośrednim przełożonym bezpieczny i właściwy sposób realizacji pracy.

2. W zależności od przewidywanych czynności na stanowisku obsługowo-naprawczym, odpowiednio przygotować urządzenia:

• do mycia samochodu,

• ułatwiające dostęp do zespołów podwozia,

• do smarowania,

• do rozdzielania powietrza, paliwa czy cieczy eksploatacyj­nych,

• inne służące do badania osprzętu silnika,

• do badania silnika,

• do badania zespołów i mechanizmów podwozia,

• do badania układu elektrycznego (np. reflektorów, oświetlenia, za­płonu),

• do badania ramy i nadwozia,

• przyrządy do pomiarów temperatury, kątów i stożków, prostoliniowości i prostopadłości, płaskości i gładkości,

• przyrządy do pomiarów gwintów i kół zębatych,

• przyrządy do pomiarów prędkości i hamowania,

• przyrządy do pomiarów układu kierowniczego,

• przyrządy do pomiarów zużycia paliwa itp.

• wyposażenia do naprawy samochodu,

• wyposażenia do transportu,

• wyposażenia do mycia i czyszczenia,

• wyposażenia do montażu i demontażu,

• wyposażenia do prac ślusarskich (zestawy narzędzi),

• wyposażenia do regeneracji części,

• osprzętu elektrycznego,

• ogumienia itp.,

Zapewnić odpowiednie oświetlenie oraz czystość podłóg (usunąć plamy oleju, rozlaną wodę, smary itp.).

Sprawdzić prawidłowość działania podnośników niezbęd­nych podczas prac obsługowo naprawczych.

Spowodować usunięcie zbędnych przedmiotów ze stanowisk kanałowych.

Przygotować odpowiednią ilość właściwych stojaków przy­stosowanych do naprawy silników, mechanizmów różnico­wych, na drobne części itp.

Posiadać pełną orientację w zakresie budowy i działania określonych typów samochodów.

Upewnić się. że stanowisko jest prawidłowo przygotowane do realizowania usług obsługowo-naprawczych samochodów.

Wszystkie zauważone usterki lub przewidywane zagrożenia natychmiast zgłosić swojemu bezpośredniemu przełożonemu celem ich szybkiego usunięcia, a po upewnieniu się czy zostały one zlikwidowane, przystąpić do realizacji otrzymanego zadania.

III. Zasadnicze czynności pracownika podczas pracy

Pracownik powinien:

1. Wykonywać prace zlecone tylko przez swojego bezpośred­niego przełożonego, realizując je w sposób zgodny z przepi­sami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wytycznych, nie stwarzając zagrożeń dla siebie i współpracowników.

2. Obligatoryjnie, do ustawiania i przemieszczania dużych przed­miotów, o wielkiej wadze i gabarytach, stosować właściwe urządzenia dźwigowe, żurawie, podnośniki, elektrowciągi, wciągniki itp. posiadając dla tych celów (czynności) odpo­wiednie przeszkolenie i zezwolenie.

3. Nie tarasować schodków służących do wejścia i wyjścia z kanału.

4. Do oświetlania np. podwozia samochodu używać lampy prze­nośnej o napięciu nie wyższym niż 24V która musi posiadać sztywną osłonę drucianą, klosz szklany, który osłania żarówkę, całą nieuszkodzoną obudowę, haczyk do jej zawieszania (lub magnes do jej mocowania w dowolnym miejscu w samochodzie).

5. Zapewnić na bieżąco działanie tzw. wentylacji wymuszonej w pomieszczeniu.

6. W przypadku konieczności opróżniania zbiornika z paliwa, przelewać je do przewoźnego naczynia, zamykanego herme­tycznie.

7. Na bieżąco obowiązkowo:

• usuwać z podłogi rozlany olej lub paliwo,

• użyte narzędzia i pomoce odkładać na jedno określone miejsce,

• zawsze przed użyciem przyrządów i urządzeń sprawdzić prawidłowość działania,

• odkładać wymontowane elementy i części na przygoto­wane wózki, półki, pojemniki itp.,

1. Zawsze zachować porządek i czystość na stanowisku robo­czym i w warsztacie.

2. Na stanowiskach bezkanałowych. obsługiwany samochód odpowiednio zabezpieczyć przed jego przesunięciem, a do pracy pod nim używać tzw. „leżanki monterskiej" z podgłówkiem, wyposażonej w kółka, odkładając narzędzia lub wy­montowane części tylko na desce lub rozłożonym brezencie.

3. W miarę możliwości, przed wprowadzeniem samochodu na stanowisko obsługowo-naprawcze pojazd umyć i osuszyć.

4. Podczas wprowadzania samochodu na stanowisko zapewnić, aby:

• w kanale nie było żadnych osób,

• w samochodzie, oprócz kierowcy, nie było nikogo.

• były usunięte z drogi pojazdu przewody elektryczne, węże spawalnicze, narzędzia, odpadki metalowe i inne urządze­nia, przyrządy itp.,

• drogę pojazdu wskazywał drugi pracownik,

• ustawienie pojazdu umożliwiało swobodne wchodzenie i wy­chodzenie pracownika z kanału, a odległość między samocho­dami była co najmniej 120cm, od słupa podpierającego dach co najmniej 70cm, zaś od ściany pomieszczenia - 120cm,

1. Wszystkie regulacje pracującego silnika w pomieszczeniu warsztatu, wykonywać po nałożeniu na rurę wydechową spe­cjalnej giętkiej rury dla odprowadzania spalin na zewnątrz.

2. Ustawiony na stanowisku samochód zabezpieczyć przed jego zmianą położenia, przez zaciągnięcie hamulca ręcznego lub co najmniej dwoma klinami ułożonymi odpowiednio pod kołami.

3. Podnośnik do unoszenia przedniej lub tylnej części pojazdu ustawiać zawsze na twardym podłożu, a gdy jest ono mięk­kie ustawiać go na desce około lm długości i grubości około 5cm.

4. Oznakować stanowisko obsługi np. tarczą (żółtą) z napisem „Praca pod samochodem".

5. Korzystać z odpowiednich wanien zamykanych pokrywami podczas mycia elementów i części silnika.

6. Demontaż i montaż ogumienia wykonywać w oddzielnym pomieszczeniu, przy pomocy specjalnych urządzeń do tych celów przystosowanych.

7. Po naprawie, silnik uruchamiać dopiero po upewnieniu się, że nie grozi to niebezpieczeństwem innym osobom.

8. Przed oddaniem pojazdu do eksploatacji dokonać czynności kontrolnych m.in.:

• prawidłowości działania hamulców (wg odrębnej instrukcji),

• wielkości ciśnienia w ogumieniu za pomocą manometrów,

• luzów w układzie kierowniczym (wg odrębnych ustaleń),

• wytrzymałości układu kierowniczego,

• zawartości spalin,

• prawidłowości działania układu: smarowania, chłodzenia, zasilania, rozrządu a także obwodu rozruchowego i zapłonowego oraz innych, według potrzeb,

20. W razie zaistnienia wypadku przy pracy, pozostawić miejsce jego powstania w takim stanie w jakim wypadek się wydarzył (jeżeli to możliwe do czasu przybycia zespołu powypadko­wego. poszkodowanym udzielić pierwszej pomocy.

21. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do fachowej i bezpiecznej wykonywanej pracy, zwrócić się do swojego bezpośredniego przełożonego o instruktaż dodatkowy i za­stosować się do wydanych przez niego poleceń i wskazówek dotyczących określonych czynności obsługowo-naprawczych przy samochodzie, ale zgodnie z zasadami i przepisami bez­pieczeństwa i higieny pracy aktualnie obowiązujących przy tego rodzaju pracy.

IV. Czynności zakazane

Pracownikowi zabrania się przede wszystkim:

1. Lekceważenia obowiązujących rygorów podczas wprowa­dzania samochodu na stanowisko obsługowo-naprawcze.

2. Korzystania z niesprawnych lub uszkodzonych narzędzi, urządzeń, przyrządów, wyposażenia oraz podnośników czy różnego rodzaju dźwignic.

3. Wykonywania jakichkolwiek czynności obsługowo-napraw­czych przy samochodzie uniesionym i opartym tylko na pod­nośniku lub wiszącym na dźwigu.

4. Używania łańcucha zamiast lin stalowych czy konopnych, do podnoszenia np. pojazdu na haku dźwigu.

5. Przebywania lub nawet przechodzenia pod wiszącymi ele­mentami itp.

6. Korzystania z rozrusznika, uruchamiania silnika czy regulo­wania instalacji elektrycznej przy samochodzie podniesio­nym lub nie wymagającym podniesienia, przy wykonywaniu prac naprawczych.

7. Zezwalania na korzystanie z wózków o napędzie spalinowym, a nie akumulatorowym, w pomieszczeniach warsztatów samo­chodowych.

8. Umieszczania zespołów na niestabilnych skrzyniach, pakach. „kozłach".

9. Wybijania łożyska lub kół zębatych za pomocą młotka i prze­cinaka zamiast specjalnych ściągaczy.

10. Układania wymontowanych elementów bezpośrednio na ziemi (co może spowodować zagrożenie dla przechodzą­cych) i powodować zanieczyszczenie części.

11. Przenoszenia olejów i etyliny w otwartych naczyniach.

12. Zasysać etylinę ustami np. przez rurkę czy wężyk.

13. Wdychać pary etyliny czy gazy spalinowe.

14. Przelewać (nalewać) etylinę do baku czy zbiorników np. wiadrem czy miską.

15. Przedmuchiwać ustami dysze gaźnika czy przewody paliwowe.

16. Gromadzenia w nadmiernej ilości olejów i etyliny w pomiesz­czeniu.

17. Gromadzenia różnych przedmiotów utrudniających swobodne przejścia.

18. Pozostawiania zatłuszczonych szmat czy zużytego czyściwa bez zabezpieczenia w szczelnie zamykanych pojemnikach blaszanych.

19. Palenia tytoniu lub używania otwartego ognia w miejscach, gdzie taki zakaz obowiązuje.

20. Prać odzież w etylinie.

21. Osłaniać żarówki tkaniną czy papierem.

22. Usuwania ze stanowiska osłon, zabezpieczeń, oznakowań.

23. Nieprzestrzegania i niehonorowania zaleceń ujętych w art. 108 § 2 Kodeksu pracy, który brzmi następująco: „Za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bhp lub p.poż., opuszczanie pracy bez usprawiedliwienia, stawianie się do pracy w stanie nietrzeźwym lub spożywanie alkoholu w czasie pracy - pracodawca może zastosować również karę pieniężną".

24. Brania udziału lub organizowania niebezpiecznych „zabaw" czy „żartów", stwarzając zagrożenie wypadkowe dla siebie. współpracowników i otoczenia.

25. Niedbania o swój wygląd zewnętrzny i niestosowania wymo­gów higieny osobistej oraz higieny pracy.

V. Podstawowe czynności pracownika po zakończeniu pracy

Pracownik powinien:

1. Oczyścić i odłożyć na miejsce ich stałego przechowywania wszystkie używane narzędzia, pomoce, a także ochrony oso­biste.

2. Wyłączać spod napięcia używane urządzenia.

3. Uporządkować całe stanowisko, wyłączyć oświetlenie.

4. Zabezpieczyć naprawiany pojazd w taki sposób, aby można kontynuować prace w dniu następnym bez utrudnień.

5. Usunąć z kanału wszystkie przedmioty, a sam kanał odpo­wiednio oczyścić.

6. Upewnić się, że pozostawione stanowisko nie stworzy żad­nych zagrożeń dla otoczenia.

VI. Postanowienia końcowe

W przypadku powstania pożaru należy

1. Ostrzec osoby znajdujące się w obrębie zagrożenia.

2. Wyłączyć zasilanie budynku w energię elektryczną i odciąć dopływ gazu.

3. Zaalarmować straż pożarną.

4. Powiadomić przełożonych o pożarze.

5. Podjąć decyzję o ewakuacji ludzi.

6. Przystąpić do prowadzenia akcji gaśniczej za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego.

7. Podczas akcji gaśniczej obowiązuje zasada podporządkowania się poleceniom kierującego akcją ratowniczo - gaśniczą.

W razie zaistnienia wypadku

1. Udzielić poszkodowanemu pierwszej pomocy.

2. W razie potrzeby wezwać pomoc lekarską.

3. Powiadomić przełożonych.

4. Miejsce pracy, gdzie doszło do wypadku, zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych

W przypadku znalezienia się wobec bezpośredniego niebezpieczeństwa pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy (zachowuje wtedy prawo do wynagrodzenia, nie może jednak odmówić podjęcia innej równorzędnej pracy, gdy niezwłoczne usunięcie zagrożenia nie jest możliwe).

Specjalista ds. BHP

................................

4

---