Mitologiczne frazeologizmy - aońskie siostry, Aonidy, Muzy
Aońskie siostry albo Aonidy to Muzy z greckiej mitologii. Nazwa ich pochodzi od nazwy Aonii, części Beocji, w której mieścił się Helikon i źródło Hippokrene, będącej siedzibą Muz.
Twórcą źródła był Pegaz, skrzydlaty rumak, symbol natchnienia, polotu poetyckiego, który uderzeniem kopyta sprawił, że wytrysło owo źródło. (zob. W. Kopaliński Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych).
Jako bóg muzyki i poezji Apollo był zwierzchnikiem dziewięciu muz, którym w późniejszych czasach powierzono opiekę nad dziedzinami sztuki. I tak każdej z nich została przydzielona jedna dziedzina:
Kalliope - poezja epicka oraz filozofia i retoryka, przedstawiano ją z tabliczką i rylcem
Klio - historia, przedstawiano ją ze zwojem papirusu
Erato - poezja miłosna, przedstawiano ją z kitarą
Euterpe - poezja liryczna, gra na flecie, przedstawiano ją z aulosem
Melpomene - tragedia i śpiew, przedstawiano ją z maską tragiczną
Polihymnia - poezja chóralna, pantomima przedstawiano ją zawsze głęboko zamyśloną, bez atrybutu
Talia - komedia, przedstawiano ją z maską komiczną
Terpsychora - taniec, przedstawiano ją z lirą i plektronem
Urania - astronomia i geometria, przedstawiano ją z cyrklem i kulą ziemską
Film lub twórczość filmową określa się mianem „dziesiątej muzy”, zaś telewizję - „jedenastej muzy”
Taki jest rodowód wyrażenia:
aońskie siostry albo Aonidy są symbolem poezji, natchnienia poetyckiego, klasycznych wartości - trwałości, nieśmiertelności, piękna, prawdy, wolności.
Rodzaj związku frazeologicznego:
wg klasyfikacji Stanisława Skorupki: wyrażenie
wg klasyfikacji Andrzeja Marii Lewickiego: wyrażenie rzeczownikowe
Użycie w zdaniu:
Basia Drapczyńska była żoną i muzą utalentowanego, przedwcześnie zmarłego Krzysztofa Baczyńskiego.
Źródła:
Mitologia grecka
Nawiązania w literaturze i sztuce:
Poezja:
Jan Kochanowski „Muza i marszałek”
Kazimierz Brodziński „Muza”
Franciszek Karpiński „Do muzy mojej”
Julian Przyboś „Córka Mnemozyny”
Mieczysław Jastrun „Muza”
Miron Białoszewski „Namuzowywanie”
Czesław Miłosz „Pałac moich Muz”
Jarosław Iwaszkiewicz „Urania”
Kazimierz Wierzyński „Muzy”