Gleba piaszczysta ma dobrze wyczuwalne pojedyncze ziarna, nie daje się „zrolować" i przesypuje się pomiędzy palcami. Jeżeli podczas badania próbka jest spoista, mamy piasek gliniasty. Jeśli na liniach papilarnych zatrzymuje się materiał ilasty, to mówimy o piasku słabo gliniastym, zaś gdy linie papilarne są czyste, to jest to typowy piasek. Natomiast jeżeli grudka ziemi daje się ugnieść w dłoni do formy zbliżonej grubością do ołówka (próbkę należy zgniatać blisko ucha), gdy słyszymy wyraźne skrzypienie, to mamy glebę gliniastą lekką. Jeśli nic nie słychać, próbkę trzeba gładko ucierać. Jeśli powierzchnia nie jest błyszcząca, a ponadto" gleba sucha ma postać mączystą, o słabo wyczuwalnych poszczególnych cząstkach, mamy glebę gliniastą. Jeżeli zaś wygładzona próbka połyskuje, ma bardzo drobne, niewyczuwalne ziarna, jest plastyczna i silnie brudzi ręce, to najprawdopodobniej mamy do czynienia z glebą ilastą.

---