POWTÓRKA PARAMETRÓW ZABIEGOWYCH Z FIZYKOTERAPII I PFI

1.Pole magnetyczne:

Stan ostry	1-3 mT	10-30%	1-5 Hz	unipolarne
Stan podostry	3-5 mT	30-50%	6- 20 Hz	-
Stan przewlekły	5-10 mT	50-100%	21-50 Hz	bipolarne

Kształt linii pola:

prostokątny → przyspiesza zrost kostny

trójkątny → na więzadła

sinusoidalny → mięśnie, nerwy, skóra

• czas przerwy w stanie ostrym- 8-10 sekund

• czas zabiegu- 5-60 min (zazwyczaj 10-20 min)
  

2. Ultradźwięki:

Stan ostry	0,1-0,5 mW/cm^2	1 MHz	do 3 minut
Stan podostry	0,6-1,5 mW/cm^2	2 MHz	do 6 minut
Stan przewlekły	1,6-2 mW/cm^2	3 MHz	do 9 minut

W lecznictwie wykorzystuje się UD o częstotliwościach 0.8, 1, 2.4, 3 i 3.3 MHz

f= 0,8 MHz, λ=1,87 mm → wnika na głębokość ≥ 3cm [0,8 - 1 MHz - nadźwiękawianie głębokie]
f= 3 MHz, λ=0,49 mm → wnika najpłycej ok. 1 cm [2,4 - 3 MHz- nadźwiękawianie powierzchowne]

Częstotliwość f[MHz]	Tkanka tłuszczowa	Mięsień	Kość	Głębokość połówkowa
1	50	12	1,5	30 mm
3	17	4	0,5	10 mm

Dopuszczalna w Polsce maksymalna moc= 2,4 W

atermiczne 0,5-1 W/cm² (mikromasaż)

niszczące ≥ 2W/cm²

Częstotliwość impulsowa:
50-100 MHz - poprawa trofiki
100-150 MHz - przeciwbólowo

+ substancja sprzęgająca
+ współczynnik wypełnienia [%] - przy stanie ostrym mniejszy.

3. Fototerapia:

Rodzaj promieniowania		Długość fali λ [nm]
UV	Promieniowanie Schumanna UV-C UV-B UV-A	100-200 200-280 280-315 315-380
VIS	Fioletowy Indygo Niebieski Zielony Żółty Pomarańczowy Czerwony	380-430 430-450 450-520 520-565 565-590 590-635 635-770
IR	IR-A (bliska IR) IR-B IR-C (daleka IR)	770-1400 1400-4000 4000-15000

Najgłębiej wnika promieniowanie w zakresie:

500-1200nm (do tkanki podskórnej)

330-500nm (do skóry właściwej)

290-330nm (do głębokiej warstwy naskórka)

Najpłycej wnikają zakresy promieniowania: 184,9-290 nm oraz > 1200 nm (do powierzchniowej warstwy naskórka).

Absorpcja w tkankach powierzchownych ciała poszczególnych pasm promieniowania słonecznego:

Warstwa ciała	Promieniowanie
		UV			VIS	IR
		C	B	A			A	B	C
Warstwa rogowa naskórka	+	+	+	+	+	+	+
Warstwa rozrodcza skóry		+	+	+	+	+
Skóra właściwa			+	+	+	+
Tkanka podskórna					+	+

a) Promieniowanie UV:

Działanie biologiczne promieniowania UV (do celów leczniczych λ=200-380nm):

- powstanie w skórze rumienia fotochemicznego, (najsilniejsze właściwości ma 297nm oraz 250nm)

- tworzenie w niej pigmentu- melaniny,

- wytwarzanie wit D,
- bakteriobójcze działanie (250-270 nm, głównie 254nm),

- lepsze ukrwienie skóry, wzrost jej elastyczności i spadek podatności na zakażenia.

Ustalanie dawki natężenia promieniowanie UV: Czas naświetlania:

X= A • B²/C t=A(B/C)²

gdzie: A- czas naświetlania potrzebny do wywołania odczynu progowego

B- nowa odległość

C- odległość przy wykonywaniu testu biologicznego (próbie rumieniowej)

b) Promieniowanie IR:

W lecznictwie wykorzystuje się zakres λ= 770-15000nm, jest ono emitowane przez rozgrzane ciała i w 30% jest odbijane od powierzchni skóry.

Promieniowanie krótkofalowe (bliskie) o λ= 770-1500nm, wnika w głąb tkanek ok. 30 mm, ulegając jednak pochłonięciu głównie w warstwie o głębokości 10 mm.

Promieniowanie długofalowe (dalekie) o λ= 4000-15000nm, wykazują ograniczoną zdolność przenikania 0,5 - 3 mm.

Sollux:

Stan ostry	Filtr czerwony	Stany zapalne, przygotowanie do zabiegu
Stan podostry	Filtr niebieski	Nerwobóle, przeciwbólowe
Stan przewlekły

Intensywność 1-99% - mniejsza na pierwsze zabiegi [~50%], wrażliwe miejsca i przy zaburzeniach czucia.

PORÓWNANIE:

IR	UV
Działanie cieplne	Działanie chemiczne
Pochłaniane jako ciepło	Ciepło nie wydziela się
Głębokość pochłaniania 3 mm	Głębokość pochłaniania 1 mm
Źródło świetlne i nieświetlne	Źródło świetlne
Rumień cieplny pojawia się natychmiast	Rumień fotochemiczny z opóźnieniem (parę godzin)
Rumień utrzymuje się 20-30 minut	Rumień utrzymuje się kilka dni
Rumień plamisty, ciemno-czerwony	Rumień jednorodny, ograniczony, jasnoróżowy
Niekiedy tolerancja rumienia	Rumień postępuje
Tolerancja skóry	Łuszczenie się skóry

c) Bioprom:

podzielić pole zabiegowe na wielkość powierzchni naświetlanej.

t_z= 10-15 minut

odległość 5-10 cm

4. Laser:

λ= 830 nm /najgłębiej penetruje ok. 8 mm/30-50 mm/15cm*
P= 5-500 mV /w zależności od głębokości

E= 2-12 J/cm²

Stan ostry	500 Hz	0,1-1 J
Stan podostry	3000 Hz	-
Stan przewlekły	5000 Hz	1-5 J

Lasery półprzewodnikowe:	Długość fali (λ)	Moc (P)
Światło widzialne VIS	636 nm 660 nm	10/15/20/25/35/50/60 mW
Promieniowanie IR (praca ciągła)	780 nm 810 nm 830 nm (wnika najgłębiej)	100/200/300/400/500 mW
Promieniowanie IR (praca impulsowa)	904 nm 980 nm	10/30/50 W (impuls!)

Okulary ochronne:

• λ (DIR,D) - filtr dla danej długości fali lub zakresu długości, np. D880-1080,

• OD,L - filtr mocy
  Bezpieczna dla oka jest moc (P) < 1mW
  Dlatego okulary ochronne dobiera się w taki sposób żeby filtr tłumił moc użytą do zabiegu 10^L-krotnie [wg schematu L_n=10ⁿ]
  np. L₂ → 10² , czyli tłumi moc stukrotnie, L₃ → 10³, tłumi moc tysiąckrotnie itd

(i tak dla P=50mW odpowiedni będzie filtr L₂ ponieważ P_L2=50mW/100=0,5mW a 0,5 mW jest < 1mW)

5. Termoterapia:

Reakcje, objawy kliniczne	Ciepłolecznictwo	Zimnolecznictwo
Nasilenie reakcji organizmu na bodźce termiczne	mniejsze	większe
Rozszerzenie naczyń	wszystkich	tylko tętnice
Obciążenie układu krążenia	występuje	nie występuje
Rozluźnienie mięśni	bezpośrednio po działaniu ciepła	drogą pośrednią
Temperatura ciała	podwyższa się	nie zmienia się
Mechanika powstania ciepła	droga przewodzenia	ciepło wewnętrzne
Aktywność psychomotoryczna	zwolniona	zwiększona

6. Krioterapia:

Zabiegi z wykorzystaniem par ciekłego azotu (-160^O do -196^OC) lub mieszaniny N_liq z powietrzem (-100^O do -178^OC)

t_z <3 min /chyba, że pole zabiegowe jest bardzo duże i obtłuszczone.

Odległość wylotu dyszy od skóry- 10-15 cm.

7. Masaż pneumatyczny (boa):

• ilość cykli 4-5

• tempo:
  małe: 1 cykl- 5 minut
  umiarkowane: 1 cykl- 3-4 minuty
  duże: 1 cykl- 2 minuty

• ciśnienie w mankiecie pomiędzy ciśnieniem skurczowym a rozkurczowym pacjenta (zazwyczaj 60, 70 mmHg)

• tryb pracy:

wstępujący	Odprowadzenie obrzęku
zstępujący	Przekrwienie, odżywienie tkanek
limfatyczny	! Po uprzednim opracowaniu węzłów chłonnych

8. Elektoterapia:

Nazwa	Zakres częstotliwości	Zastosowanie
Prąd stały	-	Galwanizacja Jonoforeza
Prądy małej częstotliwości	1 - 1000 Hz	Prądy diadynamiczne Prądy Träberta TENS Elektrostymulacja Elekrodiagnostyka
Prądy średniej częstotliwości	1000 Hz - 100 kHz	Prądy interferencyjne Prądy modulowane Prądy Kotza
Prądy wielkiej częstotliwości	500 kHz - 5000 MHz	Arsonwalizacja Diatermia krótkofalowa Diatermia impulsowa Diatermia mikrofalowa

9. Galwanizacja:
a) technika jednobiegunowa (elektroda czynna większa od biernej):

(-)	KATODA	czarna	drażniąca	Pobudliwość tkanki nerwowej i mięśniowej wzrasta (katelektrotonus)	Przekrwienie
(+)	ANODA	czerwona	przeciwbólowa	Pobudliwość tkanki nerwowej i mięśniowej maleje (anelektrotonus)	Efekt przeciwzapalny

b) technika dwubiegunowa (elektrody równiej wielkości):

• podłużny przepływ prądu (powierzchowne tkanki),

• poprzeczny przepływ prądu (tkanki głębokie; odbudowa kości po złamaniach- działanie efektu piezoelektrycznego, zabiegi na duże stawy i kończyny),

• zstępujący przepływ prądu (A- proksymalnie, K-dystalnie; przeciwbólowo, rozluźniająco),

• wstępujący przepływ prądu (A- dystalnie, K- proksymalnie; działanie odwrotne do w/w, zabiegi poprzedzające leczenie niedowładów i porażeń).
  

	Gęstość prądu	Stosowanie	Dawkowanie subiektywne (wg odczuć pacjenta)	Powierzchnia elektrody czynnej
Dawka słaba	0,01-0,1 mA/cm^2	Stan ostry	Delikatne mrowienie	10-20 cm^2
Dawka średnia	0,1-0,3 mA/cm^2	(bez specjalnych zaleceń)	Wyraźne mrowienie	Elektrody większe, z tymże ogólna wartość natężenia prądu nie powinna przekroczyć 25-30mA
Dawka mocna	0,3-0,5 mA/cm^2	Stan przewlekły	Działanie jest wyczuwalne ale nie piecze

+ Natężenie wg odczuć pacjenta.

+ Czas galwanizacji w zależności od wskazań od 10 do 30 minut (zazwyczaj trwa 15-20 min). Przy krótkotrwałym przepływie prądu możliwe jest stosowanie dużych dawek. Zabiegi codziennie lub co drugi dzień. Pełen cykl: 10-20 zabiegi.


10. Prądy diadynamiczne (prądy Bernarda):

Powstają w wyniku prostowania prądu zmiennego o f=50Hz i nałożenie powstałych „połówek” sinusoidy na podprogowe natężenie prądu galwanicznego (2-4 mA). Czas trwania impulsu 10 ms jest równy czasowi przerwy.

Prąd MF	(Jednopołówkowy) f=50Hz	Wzmaga napięcie mięśni
Prąd DF	(Dwupołówkowy) f=100 Hz	Obniża napięcie mięśni
Prąd CP	Naprzemiennie DF i MF w czasie 1 sek	Obniża nadmierne napięcie mięśni, wywołuje przekrwienie
Prąd LP	Prąd MF nałożnony na taki sam prąd ale o zmodulowanej amplitudzie i przesunięty w fazie o 180^O. Część zmodulowana trwa 10sek, a nie zmodulowana 6sek.	Obniża nadmierne napięcie mięśni, wywołuje przekrwienie
Prąd RS	Prąd MF przerywany co 10 sek przerwą trwającą też 10 sek.	Powoduje zwiększenie siły mięśni zdrowych lub lekko uszkodzonych
Prąd MM	Prąd MF o zmodulowanej amplitudzie, której obwiednia pokrywa się z połówką sinusoidy trwającej 10 sek, po której następuje przerwa 10 sek.	Powoduje zwiększenie siły mięśni zdrowych lub lekko uszkodzonych


W celu uzyskania działania przeciwbólowego: DF, CP, LP lub DF, LP, MF

W celu wzmożenia aktywności naczyniowej: DF, MF, CP

W celu zmniejszenia napięcia mięśniowego: DF, CP, LP

Do elekrostymulacji mięśni pozostających w zaniku z nieczynności: RS, MM

Natężenie prądu stałego (basis)= 3mA

Natężenie DD (dosis) wg odczuć pacjenta.

Elektroda czynna → Katoda (w miejscu bolesnym; anoda- obwodowo)

Czas trwania zabiegu 10-12 min (2 min dla prądu DF)

Ilość zabiegów w serii: 6-10 zabiegów

Przerwa: 6-8 dni

Pełny cykl leczniczy: 2-3 serie.

11. Prądy Träberta (inaczej: Prąd UR- Ultra Reiz; Prąd 2-5)

Prąd jednokierunkowy (jednobiegunowy) o przeciętnej częstotliwości około 145Hz. Stosuje się impulsy prostokątne o czasie trwania 2 milisekund i czasie przerwy 5 milisekund. Natężenie 15-25 mA (podprogowe; z czasem zwiększane- pacjent szybko się przyzwyczaja, na początku szybko zwiększać → nieprzyjemne odczucia).

Katoda w miejscu bólu, anoda 3cm niżej. Sposób aplikacji: miejscowy (stawy), segmentarny (mięśnie)

Czas trwania zabiegu 15 minut, cykl zawiera 6 codziennych zabiegów.

Prąd ten wykazuje działanie:

• przeciwbólowe (wykorzystując teorię Walla i Malzaca „bramki kontrolnej”)

• zmniejszająca napięcie mięśnie, ponieważ podczas swojego przepływu drażni mięśnie wprawiając je w drgania

• przekrwienne- szczególnie pod katodą

Stymulacja segmentarna wg Traberta wywiera wpływ biologiczny:

• hamujący układ współczulny

• blokujący przewodzenie bólu w obrębie korzonków czuciowych

• relaksacja mięśni przykręgosłupowych

Ułożenie	Wielkość elektrod	Elektroda Cranial	Elekroda Caudal	Pozycja	Zaburzenia i ułożenie Katody.
EL 1.	7x9	Kość potyliczna	3 cm niżej	Głowa lekko dogięta do mostka, poduszka pod klatką piersiową	Choroby szyjno-czaszkowe- K. w pozycji „Cranial” Stymulacja n.occipitales major w przypadku potylicznych bólów głowy
										Zaburzenia w kończynach dolnych- K. w pozycji „Caudal”
					EL 2.	9x11	Poziom C7	3 cm niżej	Głowa spoczywa na poduszcze albo czoło oparte na złożonych dłoniach	Głowa, szyja, obręcz barkowa, ramiona- K. w pozycji „Cranial”
										Klatka piersiowa i zaburzenia krążenia w kkg- K. w pozycji „Caudal'
EL 3.	9x11	Wskazane do leczenia zaburzeń tułowia, ułożenie elektrod zależne od lokalizacji nerwów odpowiadającym segmentom z zaburzeniem
EL 4.	10x13	Podłużnie 3 cm wyżej	Poprzecznie przez kość krzyżową powyżej szpary pośladkowej	Ochrona przed hiperlordozą podłożoną poduszką	Bóle dolnego odc. kręgosłupa i zaburzenia krążenia w kkd- K. w pozycji „Cranial”
										Dolegliwości w kkd- K. w pozycji „Caudal”

12. TENS (transcutaneus electrical nerve stimulation, Przezskórna stymulacja elektryczna)

Stymulacja metodą elektroniczną, stosowana w zwalczaniu bólu, w której wykorzystuje się prądy impulsowe małej częstotliwości powyżej 10Hz, najczęściej w granicach f= 40-100Hz zwykle o przebiegu prostokątnym.

Stosuje się małe natężenie prądu poniżej progu bólu, wywołujące wyraźne uczucie mrowienia lub wibracji.

Rozróżnia się TENS:

• małej częstotliwości 1-2 Hz

• dużej częstotliwości 50-200 Hz

• krótkich impulsach 0,01-3 ms

• długich impulsach 10-60 ms

Rodzaje TENS:

TENS wysokiej częstotliwości (tradycyjny)	f= 10-200 Hz I= 25-30 mA ti= 50-100 µs tzab=30-90 min	Elektrody umieszcza się nad obszarem bólowym lub proksymalnie w stosunku do lokalizacji bólu- nad nerwem. Bez skurczu mięśnia.
			Efekt przeciwbólowy po mrowieniu
TENS niskiej częstotliwości (APL-TENS - accupunctire like TENS)	f= 2-4 Hz I=100 mA ti= 200 µs tzab=20-30 min amplituda modulowana	Za pomocą małych elektrod drażni się punkty spustowe lub bólowe w tkance łącznej, często pokrywające się z punkami akupunkturowymi. Prąd powoduje widoczny skurcz mięśnia.
TENS BURST	f= 200 Hz I< 100 mA ti → 2 wybuchy impulsów na 1 sek tzab= 30-45 min	Bardziej tolerowany przez pacjenta. Skuteczny w bólu głębokim, powikłanym i bólu mięśniowo-ścięgnistym. Zalecany przed TENS tradycyjnym ze względu na opóźnienie.
			Efekt lecznyczy do 4 godzin
	Brief Intense TENS (Hi-Fi TENS)		f=100 Hz I → najwyższe tolerowane ti=200 µs	Powoduje skurcz tężcowy mięśnia. Podobny do TENS wysokiej częstotliwości (tradycyjny)
			Znieczula po ok 15 minutach
	TENS modulowany		f jedno modulowanie I (fmod zapobiega akomodacji) tzab= 15 min	Dla pacjentów lękowych lub z przeczulicą. Gdy TENS tradycyjny lub BURST nie przyniósł oczekiwanych efektów.
			Efekt przeciwbólowy opóźniony, mniej intensywny ale stały

Dobór parametrów:	f [Hz]	ti [µs]	tp [sek]	tzb[%]	tzab[min]
Stan ostry	100 - 120	50	10	45-50	15 - 20
Stan przewlekły	10 - 20	200	5	5	15 - 20

Ułożenie elektrod może być: lokalne (w msc bólu), przykręgosłupowe (leczenie lokalne/segmentalne), specyficzne pkt.


13. Tonoliza:
Metoda elektrostymulacji mięśni spastycznych impulsem trójkątnym lub prostokątnym. W okresie jego rozluźnienia mięśnie antagonistyczne dostają pakiet impulsów o obwiedni trapezowej, sinusoidalnej lub trójkątnej.

K- dystalnie, A- proksymalnie.


Czas impulsu t_i na mięśnie spastyczne= 0,2 ms

	Czas opóźnienia top [ms]	Czas przerwy tp [ms]
Kończyna górna	20-30	1
Kończyna dolna	50-60	1,5


Pakiet dla mięśni antagonistów trwa 200-300 ms

Czas zabiegu t_zab zależy od czasu jaki upłynął od wystąpienia urazu do rozpoczęcia leczenia.

Natężenie (mA)→ do widocznego skurczu (do granicy bólu- pierw mięśnie przykurczone, z drugiego obwodu pacjent „wytrzymuje” połowę natężenia prądu)

+ Terapię rozpoczyna się od mięśni dystalnych → SPASTYKA!

+ Tonoliza bipolarna (stany ciężkie), unipolarna (stany lekkie).

14. Prądy interferencyjne (prądy Nemeca)

Prądy średniej częstotliwości modulowane w amplitudzie z małą częstotliwością. Powstają w wyniku interferencji dwóch prądów przemiennych średniej częstotliwości o przebiegu sinusoidalnym, których częstotliwości mało różnią się od siebie np. 3900Hz i 4000Hz lub 4000Hz i 4100Hz.

Interferencję uzyskuje się przez zastosowanie dwóch niezależnych obwodów zabiegowych, dwóch par elektrod umiejscowionych tak aby interferencja zachodziła w głębi tkanek, w okolicy procesu chorobowego. W wyniku interferencji w głębi tkanek powstaje elektryczny bodziec leczniczy (wektror interferencji), którego częstość występowania mieści się w granicach małej częstotliwości. Jego rozkład przestrzenny jest uwarunkowany sposobem aplikacji: statycznym lub dynamicznym.


W warunkach statycznego oddziaływania (stałej w czasie częstotliwości) prąd o:

• f=100 Hz → silnie wyrażony efekt przeciwbólowy

• f=50 Hz → intensywnie pobudza do skurczu mięśnie szkieletowe
  

Stosowany w sposób dynamiczny prąd interferencyjny, którego częstotliwość zmienia się rytmicznie, w zależności od zakresu zmiany częstotliwości działa następująco:

0-10 Hz	Wywołuje skurcze mięśni szkieletowych, leczenie obrzęków
25-50 Hz	Stymuluje mięśnie do skurczu, poprawia trofikę, spadek napięcia, zmęczenie
50-100 Hz	Działa przeciwbólowo i poprawia odżywienie tkanek
90-100Hz	Przeciwbólowo i zmniejsza napięcie współczulnego układu nerwowego
0-100 Hz	Sumowanie efekty działania wymienionych zakresów częstotliwości

Parametry zabiegowe:

Częstotliwość nośna → częstotliwość średnia, która przenosi do tkanek częstotliwość małą wywołującą efekt leczniczy.

Częstotliwość podstawowa → częstotliwość wyższa powodująca efekt przeciwbólowy.

Amplituda modulowana częstotliwości (AMF) → określa ile razy na sekundę jest osiągnięta max wartości amplitudy. np. AMP= 100Hz oznacza, że 100 razy na sekundę osiągana jest max amplituda.

Spektrum (Sp) → różnica pomiędzy najwyższą a najniższą wartością AMF.

np. zmienność AMF od 50 do 100Hz i z powrotem do 50 Hz.

Czas przerwy (T_prz) - sweep time [sek] → czas zmiany częstotliwości:

np. niska wartość powoduje agresywniejszą, szybszą zmianę częstotliwości.

Czas zbaczania (T_zb) - contur [%] → reguluje wykres częstotliwości:

np. 100%- spektrum zmienia się stopniowo, 1% oznacza gwałtowne zmiany częstotliwości.

Czas zabiegu (T_z)= 10-15 minut (zazwyczaj 6-10 minut, max 15 minut, wyjątkowo 30 minut).

Stan		AMF		Sp	Tp	Tzb	Tz	Częstość
ostry		> 100 Hz		10-50 Hz	> 5 sek	> 50 %	krótszy	2 x dziennie
podostry		100 Hz		90 -100 Hz	1-2 sek	< 50 %	dłuższy	3-4 x w tygodniu
przewlekły		10-50 HZ		10-50 Hz	1-2 sek	< 50%	dłuższy	3-4 x w tygodniu lub codziennie
przykurcze	100 Hz		0-100 Hz
rwa kulszowa	100Hz		90-100 Hz


15. Prąd Kotza
Prąd zmienny o f=2-10 kHz (najczęściej 2500Hz), modulowany z częstotliwością 50Hz (80Hz).

Wykorzystuje się impuls prostokątny, symetryczny, dwukierunkowy.

Stosowane są do elekrostymulacji mięśni osłabionych- ale nie odnerwionych!

K- dystalnie (na brzuściu mięśnia), A- proksymalnie

Parametry zabiegowe:	Mięśnie toniczne	Mięśnie fazowe
fnośna [Hz]	2500	2500
AM [Hz]	50	100
tzał [sek]	10	5
twył [sek]	50	15
tzb [%]	20	20
tzab [min]	10	10

Z racji tego, że nie ma dużego wypełnienia można stosować duże natężenia prądu (mA).

16. Arsonwalizacja:

Zabieg ten polega na wykorzystaniu dla celów leczniczych prądów zwanych prądami d'Arsonvala, o częstotliwości w granicach f= 300-500 kHz i λ=1000-600m

Są to prądy przebiegające w postaci fali gasnącej o krótkim czasie trwania, po której następuje około 500 razy dłuższa przerwa. Do wytwarzania tych prądów używano dawniej aparatów iskiernikowych.

17. Diatermia krótkofalowa:

f=13,56 MHz - λ=22,12 m

f=27,12 MHz - λ=11,05 m

f=40,68 MHz - λ=7,38 m

Metoda kondensatorowa lub indukcyjna (cewkowa).

METODA KONDENSATOROWA	METODA INDUKCYJNA
Przeważa komponent elektryczny pola elektromagnetycznego wielkiej częstotliwości	Przeważa komponent magnetyczny pola elektromagnetycznego wielkiej częstotliwości
Źródłem ciepła jest tarcie między poruszającymi się jonami w polu elektrycznym oraz tzw stała dipolowa	Źródłem ciepła jest oscylacja atomów i cząsteczek wokół ich średnich położeń pod wpływem prądów wirowych
Szczególną cechą jest prąd przesunięcia w polu kondensatora, który sprawia, że ze zmianą odległości elektrod (płytek) od ciała zmienia się głębokość na której w tkankach powstaje ciepło (przy większej odległości ciepło powstaje głębiej)	Szczególną cechą jest powstawanie w tkankach prądów wirowych (indukcyjnych). Siła zmiennego pola magnetycznego wielkiej częstotliwości oraz ilość ciepła zmniejsza się wraz z odległością cewki od ciała. Głębokość przegrzania zwiększa się nie co przez odsunięcie elektrod od ciała
Głębokie i równomierne przegrzanie równymi elektrodami szklanymi uzyskuje się przy równym odsunięciu na odległość 5-10 cm od ciała, a powierzchowne przy odsunięciu na 2-3 cm. W przypadku elektrod nierównych odległość elektrody czynnej (mniejszej) 3-5 cm i biernej 5-10 cm	Jest bardziej odpowiednia przy bardziej powierzchownych procesach chorobowych
Powoduje największe ogrzanie tkanki tłuszczowej (w skutek mniejszych wartości przewodnictwa elektrycznego stałej dielekrycznej, ukrwienia) i mniejsze ogrzanie mięśni	Powoduje największe ogrzanie tkanki mięśniowej (w skutek większych wartości przewodnictwa elektrycznego, stałej dielektrycznej, ukrwienia); mniejsze zaś tkanki tłuszczowej oraz skóry
Wymaga stosowania techniki dwuelektrodowej (elektrody sztywne, specjalnego kształtu i miękkie)	Stosuje się technikę jednoelektrodową (elektroda kablowa lub elektrody indukcyjne: minoda, diploda, monoda, elektroda ślimakowa)

Dawkowanie (wg odczuć pacjenta):

- dawka I (atermiczna) nieco mniejsza od granicy odczuwania ciepła,

- dawka II (oligotermiczna) powodująca odczucie bardzo łagodnego ciepła,

- dawka III (termiczna) przy której chory odczuwa przyjemnie wyrażone ciepło,

- dawka IV (hipertermiczna) przy której chory odczuwa silnie ciepło, jednak bez nieprzyjemnych, bolesnych wrażeń.


W stadiach ostrych i podostrych choroby → dawki słabe, I lub II,
W przewlekłych procesach chorobowych → dawki silniejsze, III lub IV.


Czas zabiegu diatermii krótkofalowej waha się zwykle od 5 do 20 minut, w zależności od wskazań i zastosowanej dawki. Zabiegi wykonuje się codziennie lub co drugi dzień. Nie należy stosować dłuższych serii aniżeli 15

zabiegów. Jeśli istnieje konieczność ich powtórzenia, należy to uczynić po 1-2 tygodniowej przerwie.


18. Diatermia mikrofalowa:


f= 433,97 MHz - λ=6,9 dm fale elektromagnetyczne decymetrowe

f= 915 MHZ - λ=3,28 dm


f= 2375 MHz - λ=12,62 cm fale elektromagnetyczne centymetrowe

f= 2425 MHz - λ=12,4 cm

Energia, która oddziałuje na powierzchnię skóry, zależy od odległości, w jakiej znajduje się promiennik.

Przyjmuje się, że przy odległości 5 cm odpowiada ona 100% energii emitowanej, przy odległości zaś 10 cm jej ilość spada do 60%. Promiennik ustawia się zwykle w odległości 5-10 cm od skóry.

Zasady dawkowania mikrofal są takie same, jak w diatermii krótkofalowej.

Niekiedy dawki określa się w watach, dzieląc je na słabe (do 20 W) oraz mocne (do 150 W).

Najczęściej stosuje się dawki od 20 do 75 W, rzadziej do 100 W.

Należy podkreślić, że istnieje pewna różnica w dawkowaniu fal decymetrowych. Polega ona na łagodniejszym odczuwaniu ciepła przez osobę poddaną zabiegowi. Nie wolno o tym zapominać przy ustalaniu dawki

promieniowania mikrofalowego o wymienionej długości fali.

Czas zabiegu wynosi w zależności od wskazań: 5-15 minut.
Pełny cykl leczenia obejmuje 10-15 zabiegów.

19. Terapia skojarzona:

Laseroterapia + Elektroterapia

Laseroterapia + Sonoterapia

Laseroterapia + Zimnolecznictwo


Laseroterapia + Magnetoterapia + Elektroterapia

Laseroterapia + Elektroterapia + Sonoterapia

Laseroterapia + Sonopterapia + Magnetoterapia
Laseroterapia + Elektroterapia + Jonoforeza

Magnetoterapia + Elektroterapia + Sonoterapia

energii zabieg

Praca ciągła:




E_p= P • ^t/_S [J/cm²],
E_z= P • t_z [J]


Praca impulsowa:

P_śr= P_i • t_i • f ,



E_p= P_śr• ^t/_S [J/cm²],
E_z= P_śr • t_z [J]

* niepotrzebne skreślić...

---