NAZIEMNA TELEWIZJA CYFROWA (NTC)

Wypełniając lukę informacyjną odnośnie kwestii wdrażania naziemnej telewizji cyfrowej przedstawiamy niniejszym szereg przydatnych informacji na ten temat.

Zgodnie z ustaleniami międzynarodowymi od dnia 17 czerwca 2015 r. nastąpi zaniechanie ochrony przed zakłóceniami odbioru programów telewizyjnych nadawanych w sposób analogowy naziemny. W praktyce oznacza to konieczność wyłączenia do tego dnia naziemnych analogowych przekazów TV również w Polsce. Jednakże telewidzowie będą mogli nadal oglądać programy do których się przyzwyczaili w ramach „analogowej” oferty, korzystając z wyboru różnych platform: płatnych satelitarnych i kablowych (uiszczając abonament na rzecz operatora) oraz bezpłatnej (free to air) telewizji naziemnej, którą właśnie rozpoczęto wdrażać. Wszystkie te oferty będą różnic się ilością programów i ich rodzajem, jednakże prawdziwy wybór pomiędzy tymi platformami możliwy będzie na pierwszych widzów już od września 2009 (początek wdrażania naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce), a dla ostatnich od sierpnia 2011 r (cyfrowy sygnał TV dostępny będzie na całym obszarze Polski).

Nie należy jednak obawiać się że w momencie wyłączenia dotychczasowej tv analogowej jedynym sposobem korzystania z dostępu do mediów będą platformy płatne.

PO CO NAM NAZIEMNA CYFROWA TELEWIZJA?

Widoczne korzyści z wdrożenia naziemnej telewizji cyfrowej

1. więcej programów - w miejsce dotychczasowych 4 ogólnopolskich kanałów (TVP1, TVP2, POLSAT i TVP3) może pojawić się dostępnych bezpłatnie aż 14 programów. I to bez konieczności podłączania się do sieci kablowej czy montowania anteny satelitarnej. Na obszarze działania telewizji cyfrowej powinniśmy móc od razu obejrzeć co najmniej trzy programy TVP (TVP1, TVP2, TVP Info), oraz cztery programy komercyjne TVN, POLAST, PULS i TV4. Więcej osób będzie mogło oglądać regionalną TVP Info.

2. lepiej - zdecydowanie poprawi się jakość odbioru programów, szczególnie w miastach. Sygnał cyfrowy jest bardziej odporny na zakłócenia niż przestarzały i nieefektywny sygnał analogowy. Znikną tak uciążliwe mory czy zwielokrotnione obrazy.

3. dodatkowe treści - telewizja cyfrowa umożliwia nie tylko odbiór programu telewizyjnego, ale i innych treści dodatkowych - bardziej zaawansowanych niż znana wszystkim telegazeta. W szczególności korzystając z pilota będzie można przeglądać programy, korzystając z tzw. elektronicznego przewodnika po programach, zapoznawać się ze skróconymi informacjami o zawartych w ramówce filmach, czy skróty starszych odcinków seriali - jednym zdaniem to wszystko, co do tej pory było znane tylko z cyfrowych platform satelitarnych czy niektórych telewizji kablowych.

CO ZROBIĆ, ŻEBY ODBIERAĆ SYGNAŁY NTC?

Korzystanie z naziemnej telewizji cyfrowej będzie równie proste jak z obecnej telewizji naziemnej. Do posiadanego telewizora i anteny będzie bowiem wystarczyło dołączenie tzw. dekodera, zwanego także set - top boxem. Czyli swobodnie tłumacząc z angielskiego pudełko stawiane pod, nad lub obok telewizora, w którym sygnał cyfrowy zostanie odszyfrowany i zamieniony na programy, które zobaczymy w telewizorze. Dekoder taki zna każdy z nas, kto zetknął się kiedykolwiek z telewizja kablową czy satelitarną.

Osoby, które przymierzają się do wymiany starego telewizora będą mogły nawet zapomnieć o wspomnianym wyżej pudełku. Najnowsze telewizory będą miały montowane stosowne dekodery w swojej własnej obudowie. Wówczas odbiór naziemnej telewizji cyfrowej będzie tak prosty, jak odbiór przechodzącej powoli na zasłużoną emeryturę telewizji analogowej.

Jeśli chodzi o antenę, to praktycznie wszystkie anteny używane dotychczas będą dobrze odbierały sygnał telewizji cyfrowej. Wyjątkiem będą tzw. anteny siatkowe, w szczególności stosujące tzw. wzmacniacze szerokopasmowe. Te przypominające suszarki do bielizny konstrukcje metalowe są najczęściej tak skonstruowane, aby wzmacniały siłę praktycznie wszystkich sygnałów jakie trafią w ich sieć. Niestety współcześnie poza telewizją, wiele innych usług wykorzystuje zbliżone częstotliwości radiowe, np. do rozmów telefonicznych czy dostępu do Internetu i anteny te przestały być użyteczne.

Anteny siatkowe ze wzmacniaczami szerokopasmowymi nie sprawdzą się więc w odbiorze telewizji cyfrowej. Nawet odbiór telewizji analogowej za ich pomocą jest już mocno ograniczony, a jakość tego odbioru słaba. Więcej informacji o problemach z antenami siatkowymi można znaleźć pod adresem www: http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?news_cat_id=19&news_id=3640&layout=3&page=text&place=Lead01 .

W ramce podajemy kilka parametrów technicznych, na które warto zwrócić uwagę przy zakupie nowego telewizora lub set-top boxa, aby był on przydatny do odbioru nowej telewizji

Set-top box lub telewizor do NTC:

Set-top-box lub telewizor z wbudowanym dekoderem NTC powinien mieć możliwość odbierania programów telewizyjnych w tzw. standardowej rozdzielczości (SDTV) oraz w tzw. wysokiej rozdzielczości (HDTV) oraz możliwość dekodowania obrazu zakodowanego zgodnie ze standardem MPEG-4 jak również możliwość dekodowania dźwięku zakodowanego zgodnie ze standardem MP2 (MUSICAM) i dźwięku wielokanałowego zakodowanego zgodnie ze standardem (Dolby Digital Plus).

Standard MPEG-2 dostępny w niektórych sklepach nie umożliwi odbioru NTC w Polsce.

Odbiorniki interaktywne powinny dodatkowo poprawnie odbierać i wykonywać aplikacje programowe zgodne ze standardem MHP 1.2. Odbiornik interaktywny powinien ponadto zapewniać dostęp do kanału zwrotnego przez publiczną komutowaną sieć telefoniczną (PSTN), sieć Ethernet lub inny - przewodowy lub radiowy - kanał transmisyjny wykorzystujący wbudowany moduł lub urządzenie zewnętrzne podłączone do odbiornika przez cyfrowy interfejs transmisji danych.

Podsumowując więc, zwykły telewizor z dołączonym dekoderem (zwanym też set-top-boxem) lub nowy telewizor z wbudowanym dekoderem, oraz większość wykorzystywanych obecnie anten pozwolą nam odbierać nowoczesną telewizję cyfrową. Dla uproszczenia nazwijmy ten zestaw urządzeń zestawem do naziemnej telewizji cyfrowej (zestaw NTC).

HARMONOGRAM WDRAŻANIA NTC W POLSCE

Zmiana sposobu nadawania będzie przeprowadzana etapami i różne obszary Polski będą jej doświadczały w różnym czasie.

Na każdym obszarze istotne będą dwie daty:

1/ data uruchomienia transmisji cyfrowej

2/ data wyłączenia sygnału analogowego.

Ta pierwsza umożliwi nam odbieranie naziemnej telewizji cyfrowej. Po tej więc dacie warto będzie kupić sam dekoder i podłączyć do posiadanego telewizora albo kupić zupełnie nowy telewizor z wbudowanym dekoderem. Od tego dnia będziemy mogli oglądać dwie telewizje równolegle: analogową i cyfrową. Łatwo zobaczymy tez różnicę w jakości i ilości programów.

Druga data oznacza całkowite wyłączenie telewizji analogowej. Od tego dnia, zamieszkałe w miejscowościach objętych wyłączeniem osoby bez zestawu do naziemnej telewizji cyfrowej (zestaw NTC) nie będą już mogły obejrzeć telewizji, chyba że wcześniej zamiast zdobyć zestaw do naziemnej telewizji cyfrowej skorzystają z usług telewizji kablowej.

Wg harmonogramu zawartego w Ogłoszeniu Przew. KRRiT z dnia 3 lutego 2009 r. o możliwości uzyskania koncesji na rozpowszechnianie programu telewizyjnego (dokładniej rozszerzenia czterech koncesji, polegającego na przyznaniu prawa do rozpowszechniania programu za pomocą nowych częstotliwości w sposób cyfrowy) zakłada się, że rozpoczęcie regularnych emisji cyfrowych w ramach tzw. pierwszego multipleksu rozpocznie się 30 września 2009 r. Do tego czasu KRRiT musi wydać stosowne decyzje koncesyjne a Prezes UKE właściwe decyzje w sprawach rezerwacji częstotliwości i pozwoleń radiowych. Włączanie telewizji cyfrowej i wyłączanie telewizji analogowej będzie odbywało się w sposób następujący:

Etap włączania	Obszar	Termin włączenia telewizji cyfrowej	Termin wyłączenia telewizji analogowej	Okres simulcast'u (równoległej emisji analogowo-cyfrowej)
Etap 1	ZIELONA GÓRA	30.09.2009	30.06.2011	21 miesięcy
					ŻAGAŃ
					WISŁA *		30.09.2011	24 miesiące
					RZESZÓW*
					WARSZAWA		30.09.2012	36 miesięcy
					POZNAŃ
	Etap 2				KALISZ	31.03.2010		30 miesięcy
					CZĘSTOCHOWA
					OPOLE
			SZCZECIN		30.09.2011	18 miesięcy
			BYDGOSZCZ	31.03.2010	30.09.2012	30 miesięcy
			WROCŁAW		30.09.2011	18 miesięcy
			LUBLIN
			OLSZTYN
			KONIN
			PIŁA
			BIAŁOGARD
			ŚWINOUJŚCIE
			KOSZALIN
			LĘBORK
			PŁOCK
			JELENIA GÓRA
			KŁODZKO
			ZAKOPANE-RABKA
			OPOCZNO				30.09.2012	30 miesięcy
			DĘBLIN
			ZAMOŚĆ
			ELBLĄG
			GIŻYCKO
			IŁAWA
	Etap 3		KATOWICE	31.07.2011			31.07.2013	24 miesiące
			ŁÓDŹ
			KRAKÓW
			KIELCE
			BIAŁYSTOK
			LEŻAJSK		30.09.2012	14 miesięcy
			GNIEZNO		31.07.2013	24 miesiące
			GDAŃSK
			OSTROŁĘKA
			SIEDLCE

* obszary WISŁA i RZESZÓW mogą być cyfryzowane w drugim etapie wdrażania DVB-T w przypadku sprawdzonego przez UKE braku możliwości technicznych po stronie nadawczej

Na mapkach poniżej przedstawiono aktualnie proponowane daty włączania TV cyfrowej oraz wyłączania TV analogowej na poszczególnych obszarach kraju.

SŁOWNICZEK

DVB-T (Digital Video Broadcasting - Terrestrial) - system naziemnej telewizji cyfrowej (NTC) przyjety do stosowania w Polsce.

DVB-S (Digital Video Broadcasting - Satellite) - system satelitarnej telewizji cyfrowej, który również będzie stosowany w Polsce.

Multipleks - paczka/bukiet programów radiowych i telewizyjnych oraz danych towarzyszących (dokładniej jest to strumień danych cyfrowych tworzonych z kodowania treści audiowizualnych oraz danych dotyczących elektronicznego przewodnika po programach, systemu dostępu warunkowego lub usług dodatkowych).

EPG (Electronic Programme Guide) - elektroniczny przewodnik po programach - znajdujące się w dekoderze lub telewizorze z dekoderem oprogramowanie umożliwiające przegląd i uzyskiwanie informacji o transmitowanych audycjach i treściach dodatkowych.

dekoder / STB (set-top-box) - zewnętrzny odbiornik DVB-T (NTC) wstawiany pomiędzy antenę a dotychczasowy telewizor "analogowy"

telewizor z dekoderem (zintegrowany odbiornik cyfrowy) - telewizor z wbudowanym dekoderem DVB-T

SDTV - telewizja standardowej rozdzielczości (format ekranu 4:3 i rozdzielczość 720 linii x 576 pikseli)

HDTV - telewizja wysokiej rozdzielczości (panoramiczny format ekranu 16:9 i rozdzielczość 1280 linii x 720 pikseli lub lepsza „Full HD” 1920 linii x 1080 pikseli)

MPEG-4 - (dokładniej AVC lub H.264) - standard kompresji obrazu w cyfrowych przekazach wideo

MP2 (MUSICAM lub MPEG-1 Layer 2) - standard kompresji dźwięku stereofonicznego

Dolby Digital Plus (dokładniej E-AC-3) - standard kompresji dźwięku przestrzennego (wielokanałowego)

Telewizja interaktywna - model przekazów telewizyjnych, w którym możliwa jest łączność dwustronna nadawca-widz, i w którym widz ma istotny wpływ na odbierane przez siebie treści. Jest wielce prawdopodobno, że po jakimś czasie od wdrożenia naziemnej telewizji cyfrowej pojawią się w niej dodatkowo usługi interaktywne, jednak nie stanie się to raczej już na samym początku

MHP (Multimedia Home Platform) - jest to otwarty standard tzw. interfejsu programowania aplikacji - mówiąc prościej jest to oprogramowanie zarządzające interaktywnym zestawem NTC

4

---