Brahmajala Sutta o doskonałej sieci DN 1, Kanon pali -TEKST (różne zbiory)

Brahmajala Sutta

(Sutta o Doskonałej Sieci)

1. Tak oto słyszałem. Pewnego razu Błogosławiony wraz z grupą około pięciuset mnichów podróżował traktem między Rajagahą a Nalandą. Podróżował tamtędy także Suppiya, medyk, wraz ze swym uczniem, młodym Brahmadattą. Wtedy też Suppiya na wiele sposobów mówił niepochlebnie o Buddhdzie, o Nauce i o Zgromadzeniu. Jednak młody Brahmadatta, jego uczeń, [wbrew mistrzowi] wypowiadał się wielce pochlebnie o Buddhdzie, o Nauce i o Zgromadzeniu. Tak więc obaj, nauczyciel i uczeń spierając się podążali krok w krok za Błogosławionym i grupą braci.

2. Błogosławiony zatrzymał się wraz z grupą mnichów w królewskim zajeździe w Ambalannhice by spędzić tam noc. Podobnie uczynił medyk Suppiya wraz ze swym młodym uczniem Brahmadattą. W zajeździe kontynuowali swą dyskusję [o Buddhdzie, Nauce i Zgrmadzeniu].

3. O brzasku, kilku mnichów, zaraz po przebudzeniu zabrało się w pawilonie. Kiedy tam siedzieli zaczęli rozprawiać: 'Jak niezwykłe, o bracia, i jak zadziwiające jest, że Błogosławiony, Ten Który Widzi, Szlachetny, Najwyższy Oświecony, tak jasno spostrzega jak różnie usposobieni są ludzie! Kiedy medyk Suppiya na wiele sposobów mówił niepochlebnie o Buddhdzie, o Nauce i o Zgromadzeniu. Jednak młody Brahmadatta, jego uczeń, [wbrew mistrzowi] wypowiadał się wielce pochlebnie o Buddhdzie, o Nauce i o Zgromadzeniu. Tak więc obaj, nauczyciel i uczeń spierając się podążali krok w krok za Błogosławionym i grupą braci.'

4. Wtedy Błogosławiony, poznawszy cel ich rozmowy, skierował się do pawilonu. Tam usiadł na przygotowanej dla Niego macie a usiadłwszy spytał: 'Oczymże to tak rozprawiacie, siedząc tutaj, cóż jest tematem waszego sporu?' Kiedy Mu wszystko opowiedzieli, rzekł:

5. 'O mnisi, jeśli innu będą mówić przeciwko mnie, przeciwko Nauce lub przeciwko Zgromadzeniu, nie powinniście z tego powodu rozpalać w sobie gniewu, zawiści lub złej woli. Jeśli z tego powodu poczujecie się zranieni i rozgniewani, stanie się to przeszkodą na drodze do waszego samoopanowania. Jeśli inni będą mówić przeciwko nam a wy czując gniew i niezadowolenie czy będzieć wstanie [uczciwie] osądzić jak dalece ich słowa są prawdą a na ile nie?'

'Nie będziemy w stanie, o Szlachetny.'

'Jednak kiedy inni mówią niepochlebnie o mnie, o Nauce lub o Zgromadzeniu, wtedy powinniście wyjaśnić to co jest nie prawdziwe, wskazać jako błąd, mówiąc: "Z takiego a takiego powodu to nie jest prawda, to nie jest tak, takiej sprawy nie znajdziesz pośród Nas, nie ma jej w Nas."

6. 'Lecz także, o mnisi, jeśli inni będą mówić pochlebnie o mnie, o Nauce lub o Zgromadzeniu, nie powinniście z tego powodu rozpalać w sobie zadowolenia, przyjemności lub radości. Jeśli tak uczynicie to również stanie na drodze do waszego samoopanowania. Kiedy inni mówią pochlebnie o mnie, o Nauce lub o Zgromadzeniu, wtedy powinniście rozpoznać co jest prawdą, mówiąc: "Z takiego a takiego powodu to jest prawda, to jest [właśnie] tak, taką sprawę znajdziesz pośród Nas, to jest w Nas."

7. 'Człowiek nieprzekonany będzie mówił pochlebnie o Tathagacie wspominając jedynie o błachostkach, o sprawach małej wagi, o pomniejszej cnocie. Czymże są owe błachostki, owa pomniejsza cnota o której będzie się wypowiadał pochlebnie?'

Pomniejszy Dział o Cnocie

8."'Porzuciwszy odbieranie życia, Mędrzec Gotama powstrzymuje się od odbierania życia. Zamieszkuje [w głuszy] z odłożoną laską, z odłożonym nożem, sumienny, miłosierny, współczujący dla dobra wszystkich żyjących istot." O takich oto rzeczach nieprzekonany może mówić, gdy mówi pochlebnie o Tathagacie.

'Lub może mówić: "Porzuciwszy branie tego co nie dane, Medrzec Gotama powstrzymuje się od brania tego co nie dane. Bierze tylko to co jest ofiarowane, zgadza się przyjąć to co jest ofiarowane, żyje nie kradnąc ale myśląc jak stać się czystym ."

Lub może mówić : " Porzuciwszy nie-bezżenność, Mistrz Gotama wiedzie życie w celibacie, powściągliwie powstrzymując się od seksualnego aktu który jest częścią życia wieśniaków."

9. 'Lub może mówić: " Porzuciwszy fałszywą mowę, Mistrz Gotama powstrzymuje się od fałszywej mowy. Mówi prawdę, trzyma się prawdy, jest niewzruszony, godny zaufania, nie jest zwodzicielem świata."

'Lub może mówić: " Porzuciwszy dzielącą mowę, Mistrz Gotama powstrzymuje się od dzielącej mowy. To co usłyszy tutaj nie powie w obliczu ludzi pochodzących z tamtąd by ich poróżnić ze sobą. To co usłyszy tam nie powie w obliczu ludzi zamieszkujących tutaj by ich nie poróżnić ze sobą. Tak też godzi poróżnionych i cementuje więź zjednoczonych, miłuje zgodę, rozkoszuje się zgodą, raduje się zgodą, rzecze słowa tworzące zgodę ."

'Lub może mówić: " Porzuciwszy niewłaściwą mowę, Mistrz Gotama powsztrzymuje się od niewłaściwej mowy. Rzecze słowa kojące dla ucha, pełne uczuć, które docierają do serca, które są układne, pocieszające i miłe dla wielu ludzi ."

'Lub może mówić: " Porzuciwszy próżne gadanie, Mistrz Gotama powstrzymuje się od próżnego gadania. Rzecze by przyuczać, rzecze to co jest faktyczne, co jest zgodne z celem, Dhammą i Vinayą. Rzecze słowa godne cenienia, miarkowania, rozsądne, ważne, związane z celem."

10. 'Lub może mówić: "Mędrzec Gotama p owstrzymuje się od niszczenia ziaren i roślinnego życia.

"Jada tylko raz dziennie, powstrzymując się przed [spożywaniem] południowego posiłku oraz od jedzenia o niewłaściwej porze dnia.

"Powstrzymuje się od tańca, śpiewu, muzyki i oglądania przedstawień.

"Powstrzymuje się od noszenia girland (naszyjników) oraz od upiększania się kosmetykami i perfumami.

"Powstrzymuje się od wysokich i wygodnych łóżek i siedzeń.

"Powstrzymuje się od przyjmowania złota i pieniędzy.
"Powstrzymuje się od przyjmowania nieugotowanego zboża… surowego mięsa… kobiet i dziewcząt… męskich i żeńskich niewolników… kóz i owiec… drobiu i świń… słoni, bydła, rumaków i klaczy… pól i własności [ziemskich].

"Powstrzymuje się od plotek… od kupna i sprzedaży… od zadawania się z fałszywymi kamieniami, fałszywmi metalami i fałszywymi wagami… od korupcji, nieuczciwości i defraudacji.

"Powstrzymuje się od okaleczania, [zadawania] kaźni, więzienia, rozboju, grabieży i gwałtów.

'O takich oto rzeczach nieprzekonany może mówić, gdy mówi pochlebnie o Tathagacie.'

Pośredni Dział o Cnocie

11. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni od niszczenia ziaren i roślinnego życia takiego jak — rośliny sadzone z korzeni, łodyg, zawiązek, pączków i nasion — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od niszczenia ziaren i roślinnego życia jak to wymienione."

12. 'Lub może mówić: " Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni od spożywania składowanych dóbr takich jak te — składowanego jedzenia, składowanych napojów, składowanego odzienia, składowanych wechikułów, składowanych łóż, składowanych perfum i składowanego mięsa — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od spożywania składownych dóbr jak te wymienione."

13. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni oglądania przedstawień takich jak te — taniec, śpiew, muzyka, gry, recytacja ballad, klaskanie w dłonie, cymbały i bębny, pokazy "magicznej latarni", triki akrobatów i iluzjonistów, walki słoni, walko koni, walko bawołów, walki byków, walki kozłów, walki baranów, walki kogutów, walki przepiórek; walki na kije, boks, zapasy, gry wojenny, kręgle, musztrę i przegląd regimentów — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od oglądania przedstawień jak te wymienione."

14. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni od bezmyślnych i próżnych gier takie jak te — ośmio-szeregowe szachy, dziesięcio-szeregowe szachy, szachy w powietrzu, klasy, kości, bierki, rysunki dłońmi, gry w piłkę, gry na zabawkowym flecie, zabawa z zabawkowym pługiem, wywracanie kozłów, zabawa z zabawkowym wiatrakiem, zabawkowymi miarkami, zabawkowymi rydwanami, zabawkowymi łukami, zgadywanie liter pisanych w powietrzu, zgadywanie myśli, miny — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od bezmyślnych i próżnych gier jak te wymienione."

15. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni od wysokich i wygodnych mebli jak te — wielkie tapczany, tapczany ozdobione rzeźbionymi zwierzętami, narzuty z długimi frędzlami, wielokolorowych narzut, białych wełnianych narzut, wełniane narzuty wyszywane w kwiaty lub zwierzeta, wypchane kołdry, jedwabne narzuty wyszywane klejnotami; wielkie wełniane dywany; narzuty na słonie, konie i rydwany, narzuty na antylopy, narzuty na jelenie; tapczany z zasłonami, tapczany z czerwonymi oparciami na głowę i stopy — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od wysokich i wygodnych mebli jak te wymienione."

16. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni od perfum, kosmetyków i działań upiększających się jak te — wcieranie proszków w ciało, masaż z olejkami, kompiele w perfumowanej wodzie, masaż ramion, używanie luster, maści, girland, perfum, kremów, pudrów, tuszu do rzęs, branzolet, opasek na ręce, zdobnych lasek, zdobnych butelek, mieczy, wymyślnych parasolek, zdobnych sandałów, turbanów, drogich kamieni, miotełek z ogona yaka, białych szat o długich frędzlach — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od używania perfum, kosmetyków i działań upiększających się takich jak wymienione."

17. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni od gadania na błache tematy jak te — gadanie o królach, rabusiach, ministrach; armiach, alarmach i bitwach; jedzeniu i piciu; odzieniu, meblach, girlandach i perfumach; rodzinie i krewnych; pojazdach; wioskach, miastach i miasteczkach; kobietach i bohaterach; ulicznych plotkach; opowieściach o umarłych; opowieści o rozmaitościach [filozoficznych dysputach o przeszłości i przyszłości], stworzeniu świata i morza oraz o innych rzeczach istniejących lub nie — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od gadania na błache tematy takie jak wymienione."

18. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni od debat jak te — 'Czy Ty rozumiesz tą naukę i dyscyplinę? Ja jestem tym który rozumie tą naukę i dyscyplinę. Jak mogłeś [tak] zrozumieć tą naukę i dyscyplinę? Praktykujesz niewłaściwie. Ja praktykuje właściwie. Jestem konsekwentny. Ty nie jesteś. Co powinno zostać powiedziane pierwsze które ty wyrzekłeś ostatnie? Co powinno zostać powiedziane ostatnie co ty rzekłeś pierwsze? Dlaczego tobie zajmuje tak długo myślenie o tym co jest objaśnione?Twoja nauka została obalona. Zostałeś pokonany. Odejdź i spróbuj uratować swą naukę; wyplącz się jeśli potrafisz!' — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od debat takich jak te wymienione."

19. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, są uzależnieni od plotek i porad dla ludzi takich jak te — o królach, ministrach, szlachetnych wojownikach, kapłanach, gospodarzach lub o młodzieży [który mówi], 'Idź tutaj, idź tam, zabierz to tam, przynieś to tutaj' — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od plotek i poleceń dla ludzi takich jak wymienione."

20. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, angażują się w intrygi, nakłanianie, aluzje, obrazy i gonitwę za zyskami, Mędrzec Gotama powstrzymuje się od angażowania w intrygi i nakłanianie [w nieprawy sposób by próbować osiągnąć materialną korzyść] takich jak te wymienione.'

Główny Dział o Cnocie

21. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze trwają w nieprawym żywocie, dopuszczając się poniżających sztuk jak:

czytanie znaków na dłoni [chiromancja];
czytanie znaków i omenów;
interpretacja znaków na niebie [spadające gwiazdy, komety];
interpretacja snów;
czytanie znaków na ciele [frenologia];
czytanie znaków z ubrań pogryzionych przez myszy;
czynienie ofiar ogniowi, ofiar z nabieranych chochlą ryżowych łusek, mąki ryżowej, ziaren ryżu, masła bawołu i oliwy;
czynienie ofiarnych recytacji;
czynienie krwawych ofiar;
czytanie przepowiedni z koniuszka palca;
geomancja;
kojenie demonów na cmentarzyskach;
zaklinanie duchów;
recytowanie ochronnych zaklęć na domy;
zaklinanie węży, wiedzę o truciznach, wiedzę o skorpionach, wiedzę o szczurach, wiedzę o ptakach, wiedzę o krukach;
przepowiadanie przyszłości oparte na wizjach;
oferowanie ochronnych zaklęć;
interpretowanie głosów ptaków i zwierząt —

Mędrzec Gotama powstrzymuje się od nieprawego żywota, nie dopuszczając się poniżających sztuk jak te wymienione."

22. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, trwają w nieprawym żywocie, dopuszczając się poniżających sztuk jak: wskazywanie szczęśliwych i nie szczęśliwych drogich kamieni, odzienia, lasek, mieczy, włuczni, strzał, łuków i innych broni; kobiet, chlopców, dziewcząt, męskich niewolników, żeńskich niewolników; słoni, koni, bawołów, byków, krów, kóz, baranów, drobiu, przepiórek, gadów, długouchych gryzoni, żółwi i innych zwierząt — Mędrzec Gotama powstrzymuje się od prowadzenia nieprawego żywota, nie dopuszczając się poniżających sztuk takich jak te wymienione."

23. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, trwają w nieprawym żywocie, dopuszczając się poniżających sztuk takich jak przewidywanie:

władcy, który będzie maszerował naprzód;
władcy, który będzie maszerował naprzód i zawruci;
nasz władca zaatakuje a ich władca ucieknie;
ich władca zaatakuje a nasz władca ucieknie;
zatriumfuje nasz władca a zostanie pokonany ich władca;
zatriumfuje ich władca a zostanie pokonany nasz władca;
obaj zatriumfują, obaj przegrają —

Mędrzec Gotama powstrzymuje się od trwania w nieprawym żywocie, nie dopuszczając się poniżających sztuk takich jak te wymienione."

24. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, trwają w nieprawym żywocie, dopuszcając się poniżających sztuk takich jak przewidywanie:

będzie zaćmienie Księżyca;
będzie zaćmienie Słońca;
będzue zaćmienie gwiazdy;
Słońce i Księżyc będą wędrować swymi normalnymi drogami;
Słońce i Księżyc zabłąkają się;
gwiazdy będą węrować swymi normalnymi drogami;
gwiazdy zbłąkają się;
spadnie deszcz meteorów;
zachmurzy się niebo;
ziemia zadrży;
uderzy piorun z jasnego nieba;
będzie wzejście, zajście, zaciemnienie, rozjaśnienie Słońca, Księżyca i gwiazd;
taki będzie wynik zaćmienia… wzejścia, zajścia, zaciemnienia, rozjaśnienia Słońca, Księżyca i gwiazd —

Mędrzec Gotama powstrzymuje się od trwania w nieprawym żywocie, nie dopuszczając się poniżających sztuka jak te wymienione."

25. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, trwają w nieprawym żywocie, dopuszcając się poniżających sztuk takich jak przewidywanie:

spadnie obfity deszcz; będzie susza;
będzie obfitość; będzie głód;
bedzie odpoczynek i bezpieczeństwo; będzie niebezpieczeństwo;
bedzie zaraza; będzie wolność od zarazy;
lub zarabiając na obliczaniu, księgowaniu, kalkulacji, komponowaniu poezji lub nauczając hedonistycznych sztuk lub doktryn —

Mędrzec Gotama powstrzymuje się od trwania w nieprawym żywocie, nie dopuszczając się poniżających sztuk jak te wymienione."

26. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, trwają w nieprawym żywocie,dopuszcając się poniżających sztuk takich jak:

wybierając dobrowróżbne daty zaślubin, zaręczyn, rozwodów;
zbierając długi lub czynienie inwestycji i pożyczek;
czyniąc atrakcyjnym lub nie atrakcyjnym; leczenie kobiet, które poddały się aborcji lub poroniły;
recytując zaklęcia by związać ludzki język, by sparaliżować jego szczękę, by utracił kontrolę nad rękami, lub sprowadzająć głuchość;
dając prorocze odpowiedzi na pytania skierowane do lustra, młodej dziewczyny lub ducha;
czcząc słońce, czcić Wielkiego Brahmę, pluć ogniem, plrzywoływać boginię szczęścia —

Mędrzec Gotama powstrzymuje się od trwania w nieprawym żywocie, nie dopuszczając się poniżających sztuk jak te wymienione."

27. 'Lub może mówić: "Podczas gdy niektórzy kapłani i mędrcy, żyjący z jadła ofiarowanego w wierze, trwają w nieprawym żywocie, poniżających sztuk takich jak:

obiecując dary dla dev w zamian za przysługi; wypełniając te przysługi;
demonologia;
nauczanie zaklęć chroniacych domostwa;
wzbudzając męskość lub impotencję;
poświęcając miejsca budów;
oferując ceremonialne przemywania ust i ceremonialne kompiele;
poświęcając ceremonialne ognie;
przygotowując środki wymiotne, przeczyszczające, wkrztuśne, moczopędne, leczące ból głowy;
przygotowując oliwę do uszu, krople do oczu, oliwę do nosa, płyn do oczu i nie-lekarstwa; lecząc katarakty, praktykując chirurgię, praktykując jako pediatra, zalecać lekarstwa i terapie by uleczyć ich efekty uboczne —

Mędrzec Gotama powstrzymuje się od trwania w nieprawym żywocie, nie dopuszczając się poniżających sztuk jak te wymienione."

'Oto, o mnisi, są owe błachostki, owa pomniejsza cnota o której będzie mowił wypowiadając sie pochlebnie o Tathagacie.'

Sześćdziesiąt Dwa Rodzaje Nieprawych Poglądów

28. 'Istnieją, o mnisi, inne sprawy posiadające głębię, trudne do pojęcia, trudne do zrozumienia, kojące, słodkie, nie pochwycone przez próżną logikę, subtelne, zrozumiałe jedynie dla roztropnych. Tych spraw Tathagata doświadczył, ujrzał twarzą w twarz i pojął; i to o nich, ci którzy prawdziwie cenią Tathagatę, powinni mówić.

'Jakież to sprawy?

29. 'O mnisi, Istnieją pewni mędrcy i Bramini, którzy odtworzyli zasadniczy początek rzeczy, którzy dociekają ostatecznego krańca, którzy na podstawie osiemnastu założeń wysuwają twierdzenia ich dotyczące. O czym i na podstawie czego owi czcigodni tak czynią?

30. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini którzy są Eternalistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, że zarówno dusza jak i świat są wieczne. O czym i na podstawie czego owi czcigodni tak czynią?

31. 'Po pierwsze, o mnisi, pewni mędrcy lub Bramini poprzez swą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągają takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku przypominją sobie miejsca w których przebywali w czasie poprzednich narodzin, lub dwóch poprzednich narodzin, lub trzech, czterech, pięciu, dziesięciu, dwudziestu, trzydziestu, czterdziestu, pięćdziesięciu, stu, tysiąca, kilku setek tysięcy lub niezmierzonej liczby poprzednich narodzin: "Tam nosiłem takie a takie imię, pochodziłem z takiej a takiej lini lub varny, karmiłem się takim a takim pożywieniem, doświadczałem takiego a takiego bólu i przyjemności, przeżyłem tyle a tyle lat. A kiedy odszedłem stamtąd narodziłem się w takim a takim miejscu, nosiłem a takie a takie imię, pochodziłem z takiej a takiej lini lub varny, karmiłem się takim a takim pożywieniem, doświadczałem takiego a takiego bólu i przyjemności, przeżyłem tyle a tyle lat. A kiedy odszedłem stamtąd narodziłem się tutaj." Tak oto wspomina, w każdym szczególe zarówno stan jak i zwyczaje jego przeróżnych narodzin w czasie.

I tak mówi sobie: "Dusza jest wieczna i taki jest też świat, nie daje narodzin niczemu nowemu jest niewzruszony niczym wierzchołek góry, jak dobrze osadzona kolumna. Poprzez takowe życie istoty rodzą się i umierają, niknąc i rodząc się na nowo, teraz i na zawsze. Dlaczego tak być musi? Ponieważ ja, poprzez mą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągnąłem takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku przypomniałem sobie miejsca w których przebywałem w czasie poprzednich narodzin, czyli wiem, że dusza jest wieczna i taki też jest świat nie daje narodzin niczemu nowemu jest niewzruszony niczym wierzchołek góry, jak dobrze osadzona kolumna. Poprzez takowe życie istoty rodzą się i umierają, niknąc i rodząc się na nowo, teraz i na zawsze."

'Oto, o mnisi, jest pierwsze założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że zarówno dusza jak i świat są wieczne.

32. 'Po drugie, o mnisi, pewni mędrcy lub Bramini poprzez swą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągają takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku przypominją sobie cykl rozpadu i rozwoju, dwa cykle rozpadu i rozwoju, lub trzy cykle, cztery cykle, pięć cykli, dziesięć cykli: "Tam nosiłem takie a takie imię, pochodziłem z takiej a takiej lini lub varny, karmiłem się takim a takim pożywieniem, doświadczałem takiego a takiego bólu i przyjemności, przeżyłem tyle a tyle lat. A kiedy odszedłem stamtąd narodziłem się w takim a takim miejscu, nosiłem a takie a takie imię, pochodziłem z takiej a takiej lini lub varny, karmiłem się takim a takim pożywieniem, doświadczałem takiego a takiego bólu i przyjemności, przeżyłem tyle a tyle lat. A kiedy odszedłem stamtąd narodziłem się tutaj." Tak oto wspomina, w każdym szczególe zarówno stan jak i zwyczaje jego przeróżnych narodzin w czasie.

I tak mówi sobie: "Dusza jest wieczna i taki jest też świat, nie daje narodzin niczemu nowemu jest niewzruszony niczym wierzchołek góry, jak dobrze osadzona kolumna. Poprzez takowe życie istoty rodzą się i umierają, niknąc i rodząc sie na nowo, teraz i na zawsze. Dlaczego tak być musi? Ponieważ ja, poprzez mą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągnąłem takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku przypomniałem sobie miejsca w których przebywałem w czasie poprzednich narodzin, czyli wiem, że dusza jest wieczna i taki też jest świat nie daje narodzin niczemu nowemu jest niewzruszony niczym wierzchołek góry, jak dobrze osadzona kolumna. Poprzez takowe życie istoty rodzą się i umierają, niknąc i rodząc sie na nowo, teraz i na zawsze."

'Oto, o mnisi, jest drugie założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że zarówno dusza jak i świat są wieczne.

33. 'Po trzecie, o mnisi, pewni mędrcy lub Bramini poprzez swą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągają takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku przypominją sobie dziesięć cykli rozpadu i rozwoju, dwadzieścia cykli rozpadu i rozwoju, lub trzydzieści cykli, czterdzieści cykli: "Tam nosiłem takie a takie imię, pochodziłem z takiej a takiej lini lub varny, karmiłem się takim a takim pożywieniem, doświadczałem takiego a takiego bólu i przyjemności, przeżyłem tyle a tyle lat. A kiedy odszedłem stamtąd narodziłem się w takim a takim miejscu, nosiłem a takie a takie imię, pochodziłem z takiej a takiej lini lub varny, karmiłem się takim a takim pożywieniem, doświadczałem takiego a takiego bólu i przyjemności, przeżyłem tyle a tyle lat. A kiedy odszedłem stamtąd narodziłem się tutaj." Tak oto wspomina, w każdym szczególe zarówno stan jak i zwyczaje jego przeróżnych narodzin w czasie.

I tak mówi sobie: "Dusza jest wieczna i taki jest też świat, nie daje narodzin niczemu nowemu jest niewzruszony niczym wierzchołek góry, jak dobrze osadzona kolumna. Poprzez takowe życie istoty rodzą się i umierają, niknąc i rodząc sie na nowo, teraz i na zawsze. Dlaczego tak być musi? Ponieważ ja, poprzez mą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągnąłem takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku przypomniałem sobie miejsca w których przebywałem w czasie poprzednich narodzin, czyli wiem, że dusza jest wieczna i taki też jest świat nie daje narodzin niczemu nowemu jest niewzruszony niczym wierzchołek góry, jak dobrze osadzona kolumna. Poprzez takowe życie istoty rodzą się i umierają, niknąc i rodząc sie na nowo, teraz i na zawsze."

'Oto, o mnisi, jest trzecie założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że zarówno dusza jak i świat są wieczne.

34. 'Po czwarte, o mnisi, na podstwawie czego, od czego zaczynając ci czcigodni, którzy są Eternalistami głoszą, że zarówno dusza jak i świat są wieczne?

'W tym przypadku, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini są uzależnieni od logiki i wnioskowania. Ogłaszają oni swe następujące przemyślenia, ukute na ich argumentach: "Dusza jest wieczna i taki jest też świat, nie daje narodzin niczemu nowemu jest niewzruszony niczym wierzchołek góry, jak dobrze osadzona kolumna. Poprzez takowe życie istoty rodzą się i umierają, niknąc i rodząc sie na nowo, teraz i na zawsze.

'Oto, o mnisi, jest czwarte założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że zarówno dusza jak i świat są wieczne.

35. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy są Eternalistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, że zarówno dusza jak i świat są wieczne. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te cztery sposoby, lub na jeden z tych czterech, lecz żadnym z poza nich.

36. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

37. 'Oto, o mnisi, istnieją inne sprawy posiadające głębię, trudne do pojęcia, trudne do zrozumienia, kojące, słodkie, nie pochwycone przez próżną logikę, subtelne, zrozumiałe jedynie dla roztropnych. Tych spraw Tathagata doświadczył, ujrzał twarzą w twarz i pojął; i to o nich, ci którzy prawdziwie cenią Tathagatę, powinni mówić.

Koniec Pierwszej Sekcji Deklamacji

1. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy są Semi-Eternalistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, że zarówno dusza jak i świat częściowo są wieczne a częściowo nie.

'Na czym opierają się ci czcigodni, od czego zaczęli przychodząc do takich wniosków?

2. 'Nadchodzi taki czas, o mnisi, kiedy prędzej czy później, po upłynięciu długiego, długiego czasu, ten system-świat zanika. Kiedy to się dzieje istoty [zamieszkujące ten system-świat] w większości odradzają się w Świecie Blasku, tam też przebywają uczynione z umysłu, karmiąc się radością, promieniejąc światłem, unosząc się w przestworzach, trwając w blasku, pozostają tak przez długi, długi czas.

3. Teraz także nadchodzi czas, o mnisi, kiedy wcześniej czy później, ten system-świat zacznie się przekształcać. Kiedy to się dzieje pojawia się Pałac Brahmy, lecz jest pusty. Pewna istota lub inna odejdzie ze Świata Blasku, albo dlatego, że nadszedł kres jej żywota albo siła jej zasług się wyczerpała. Narodzi się ona w Pałacu Brahmy. Tam także żyje uczyniona z umysłu, karmiąc się radością, promieniejąc światłem, unosząc się w przestworzach, trwając w blasku, pozostaje tak przez długi, długi czas.

4. 'Teraz w wyniku przebywania tak długi czas samotnie rodzi się w owej istocie niezadowolenie i tęsknota: "Och! Oby inne istoty mogły dołączyć do mnie w tym miejscu!" Wtedy własnie inne istoty odchodzą ze Świata Blasku i pojawiają się w Pałacu Brahmy. [Dzieje się tak] albo dla tego, że nadszedl kres ich żywota albo siła ich zasług się wyczerpała. Pojawiają się w Pałacu Brahmy jako towarzysze [pierwszej] istoty darząc ją szacunkiem.

5. 'Od tego momentu, o mnisi, istota, która jako pierwsza się tutaj odrodziła myśli sobie: "Jestem Brahma, Wielki Brahma, Najwyższy, Wszechmocny, Wszechwidzący, Władca i Pan Wszystkiego, Stwórca, Przywódca Wszystkich w tym miejscu, Przedwieczny, Ojciec Wszystkiego co istnieje i istnieć będzie. 'Te wszystkie inne istoty to mój twór. Dlaczego tak jest? Przed chwilą pomyślałem: 'Oby inne istoty mogły dołączyć do mnie w tym miejscu!' Dzięki moim pragnieniom, oto istoty pojawiły się."

'Inne istoty zaś tak oto pomyślały: "To musi być Brahma, Wielki Brahma, Najwyższy, Wszechmocny, Wszechwidzący, Władca i Pan Wszystkiego, Stwórca, Przywódca Wszystkich w tym miejscu, Przedwieczny, Ojciec Wszystkiego co istnieje i istnieć będzie. Musieliśmy zostać przez niego stworzeni. Dlaczego? Był tutaj pierwszy zanim przybylismy my."

6. 'Tak też, o mnisi, ta która pojawiła się tam jako pierwsza istniała tam dłużej, jaśniała większym blaskiem, była potężniejsza niż istoty, które pojawiły sie po niej. Mogło się zdarzyć, o mnisi, że pewna istota opuściła ten stan i przybyła tutaj. Przybywszy tutaj porzuciła gospodarskie życie dla bezdomnośći. Zostawszy mędrcem, poprzez swą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągają takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku przypomina sobie ostanie miejsce swych narodzin lecz nie wcześniejsze. Mówi sobie wtedy: "Ten sławny Brahma, Wielki Brahma, Najwyższy, Wszechmocny, Wszechwidzący, Władca i Pan Wszystkiego, Stwórca, Przywódca Wszystkich, Przedwieczny, Ojciec Wszystkiego co istnieje i istnieć będzie, przez którego zostaliśmy stworzeni, jest niewzruszenie, niezmiennie wieczny, natury która nie zna zmian, takim pozostanie na zawsze. Lecz, my, którzy zostaliśmy przez niego stworzeni, przybyliśmy tutaj jako istoty nietrwałe o różnorako ograniczonym czasie życia.

'Oto, o mnisi, pierwsze założenie, na którym opierają się, od ktorego zaczynają pewni mędrcy i Bramini, którzy są Eternalistami w jednych kwestiach a w innych nie-Eternalistami głosząc, że zarówno dusza jak i świat częściowo są wieczne a częściowo nie.

7. 'Jakie jest drugie założenie?

'Istnieją, o mnisi, bogowie zwani 'Zdeprawowani przez Przyjemności'. 'Przez wieki spędzają swój czas na gonitwach za śmiechem i zmysłowymi przyjemnościami. W konsekwencji ich samoopanowanie ulega wypaczeniu a poprzez utratę samokontroli odchodzą z tego świata.

8. 'Teraz, o mnisi, może się zdarzyć, że pewna istota opuściwszy tamten świat, narodziła się w niższym. Uczyniwszy to podobnie jak w ostatnim przypadku została mędrcem i zdobyła moc przypomnienia sobie poprzednich narodzin lecz nie wcześniejszych.

9. 'Wtedy też może pomyśleć sobie: "Bogowie nie zdeprawowani przez przyjemności są niewzruszeni, niezmiennie wieczni, natury która nie zna zmian, takimi pozostaną na zawsze. Lecz my, którzy odeszliśmy z tamtego świata tracąc naszą samokontrolę przez zdeprawowanie przez przyjemności, rodzimy się tutaj jako istoty nietrwałe o różnorako ograniczonym czasie życia."

10. 'Jakie jest trzecie założenie?

'Istnieją, o mnisi, bogowie "O Zdeprawowanych Umysłach". Wciąż płoną zawiścią do siebie na wzajem, wciąż gniewni ich serca są przepełnione niechęcią. Tak zdeprawowani ich ciała stają się słabe a umysły ogłupiałe. Ci bogowie odchodzą z tamtego świata.

11. 'Teraz, o mnisi, może się zdarzyć, że pewna istota opuściwszy tamten świat, narodziła się w niższym. Uczyniwszy to podobnie jak w poprzednim przypadku została mędrcem i zdobyła moc przypomnienia sobie poprzednich narodzin lecz nie wcześniejszych.

12. 'I okłamywałaby sama siebie mówiąc: "Ci bogowie, których umysły nie są zdeprawowane, nie pałają zawiścią do siebie na wzajem, wcale nie gniewni ich serca nie są przepełnione niechęcią. Nie są zdeprawowani, ich ciała nie stają się słabe a ich umysły nie są ogłupiałe. Dlatego nie odchodzą z tamtego świata; są niewzruszeni, niezmiennie wieczni, natury która nie zna zmian, takimi pozostaną na zawsze. Lecz my mieliśmy umysły zdeprawowane, wciąż płoneliśmy zawiścią do siebie na wzajem, wciąż gniewni nasze serca były przepełnione niechęcią. Tak zdeprawowani nasze ciała stały się słabe a umysły ogłupiałe, odeszliśmy z tamtego świata, rodzimy się tutaj jako istoty nietrwałe o różnorako ograniczonym czasie życia."

'Oto, o mnisi, trzecie założenie.

13. 'Jakie jest czwarte założenie?

W tym przypadku, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini są uzależnieni od logiki i wnioskowania. Ogłaszają oni swe następujące przemyślenia, ukute na ich argumentach: "To co zwiemy okiem, uchem, nosem, językiem i ciałem jest nietrwałe, zmienne, nie-wieczne, jest przedmiotem zmiany. Lecz to co zwiemy sercem, umysłem lub świadomością jest trwałe, niezmienne, wieczne, nie zna zmian i będzie trwać wiecznie.

'Oto, o mnisi, jest czwarte założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że zarówno dusza jak i świat częściowo są wieczne a częściowo nie.

14. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy są Semi-Eternalistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, że zarówno dusza jak i świat częściowo są wieczne a częściowo nie. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te cztery sposoby, lub na jeden z tych czterech, lecz żadnym z poza nich.

15. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

'Oto, o mnisi, istnieją inne sprawy posiadające głębię, trudne do pojęcia, trudne do zrozumienia, kojące, słodkie, nie pochwycone przez próżną logikę, subtelne, zrozumiałe jedynie dla roztropnych. Tych spraw Tathagata doświadczył, ujrzał twarzą w twarz i pojął; i to o nich, ci którzy prawdziwie cenią Tathagatę, powinni mówić.

16. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy są Ekstensjonistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, skończoność lub nieskończoność świata. 'Na czym opierają się ci czcigodni, od czego zaczęli przychodząc do takich wniosków?

17. 'Po pierwsze, o mnisi, pewni mędrcy lub Bramini poprzez swą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągają takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku dostrzegają iż świat jest skończony. Wtedy tak oto mówi sobie: "Skończony jest świat, tak, że można zakreślić wokół niego szlak. Dlaczego tak jest? Odkąd ja, poprzez mą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągnąłem takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku dostrzegam iż świat jest skończony, gdyż wiem to."

'Oto, o mnisi, jest pierwsze założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że świat jest skończony lub nieskończony.

18. 'Po drugie, o mnisi, pewni mędrcy lub Bramini poprzez swą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągają takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku dostrzegają iż świat jest nieskończony. Wtedy tak oto mówi sobie: "Nieskończony jest świat, bez kresu. Ci mędrcy i Bramini twierdzący, że skończony jest świat, tak, że można zakreślić wokół niego szlak, mylą się. Dlaczego tak jest? Odkąd ja, poprzez mą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągnąłem takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku dostrzegam iż świat jest nieskończony, gdyż wiem to."

'Oto, o mnisi, jest drugie założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że świat jest skończony lub nieskończony.

19. 'Po trzecie, o mnisi, pewni mędrcy lub Bramini poprzez swą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągają takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku dostrzegają iż świat jest skończony w górę i w dół lecz nieskończony wszerz. Wtedy tak oto mówi sobie: "Skończony jest świat w górę i w dół lecz nieskończony wszerz. Mylą się zarówno ci mędrcy i Bramini twierdzący, że skończony jest świat, tak, że można zakreślić wokół niego szlak, jak i ci twierdzący iż nieskończony jest świat, bez granic. Dlaczego tak jest? Odkąd ja, poprzez mą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągnąłem takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku dostrzegam iż świat jest skończony w górę i w dół lecz nieskończony wszerz, gdyż wiem to."

'Oto, o mnisi, jest trzecie założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że świat skończony lub nieskończony.

20. 'Po czwarte, o mnisi, na podstwawie czego, od czego zaczynają ci czcigodni, którzy są Ekstencjonistami głoszą, że świat skończony lub nieskończony?

'W tym przypadku, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini są uzależnieni od logiki i wnioskowania. Ogłaszają oni swe następujące przemyślenia, ukute na ich argumentach: "Ten świat jest ani skończony ani nieskończony. Mylą się ci mędrcy i Bramini twierdzący, że skończony jest świat, tak, że można zakreślić wokół niego szlak, i ci twierdzący iż nieskończony jest świat, bez granic a także i ci wierzący, że świat jest skończony w górę i w dół lecz nieskończony wszerz. Świat jest ani skończony ani nieskończony.

'Oto, o mnisi, jest czwarte założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini głosić, że świat skończony lub nieskończony.

21. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy są Ekstencjonistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, że świat skończony lub nieskończony. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te cztery sposoby, lub na jeden z tych czterech, lecz żadnym z poza nich.

22. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

23. 'Istnieją o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy wiją się niczym węgorze; kiedy zada im się pytanie uciekają się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, na cztery sposoby.

'Po pierwsze, o mnisi, na podstwawie czego, od czego zaczynają owi czcigodni, którzy wiją się niczym węgorze, uciekając się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, gdy zada im się pytanie?

24. 'O mnisi, pewni mędrcy i Bramini nie rozumieją ani dobra ani zła takimi jakimi one są zaprawdę. Myślą oni: "Nie znam ani dobra ani zła takimi jakimi one są zaprawdę. Dlatego też gdy osądzę coś dobrem a inne złem mogę się mylić oślepiony mymi uczuciami lub pragnieniami, złą wolą lub urazą. Pomyliwszy się mogę sprowadzić na siebie ból i wyrzuty a one stać się mogą mym brzemieniem." Tak oto obawiając się pomyłki w wygłaszanych słowach, nie określi ani dobra ani zła lecz ; kiedy zada im się pytanie ucieknie się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, mówiąc: "Nie rozumuję tego w ten sposób. Nie rozumuję tego również w inny sposób. Lecz nie głoszę innej opini. Nie zaprzeczam twojej opini. Nie twierdzę, że jest tak lub inaczej.

'Oto, o mnisi, jest pierwsze założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini którzy wiją się niczym węgorze, uciekając się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, gdy zada im się pytanie.

'Po drugie, o mnisi, na podstwawie czego, od czego zaczynają owi czcigodni, którzy wiją się niczym węgorze, uciekając się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, gdy zada im się pytanie?

25. 'O mnisi, pewni mędrcy i Bramini nie rozumieją ani dobra ani zła takimi jakimi one są zaprawdę. Myślą oni: "Nie znam ani dobra ani zła takimi jakimi one są zaprawdę. Dlatego też gdy osądzę coś dobrem a inne złem mogę się mylić oślepiony mymi uczuciami lub pragnieniami, złą wolą lub urazą. Z tego powodu mogę rozbudzić w mym sercu zachłanność która powoduje ponowne narodziny, rozbudziwszy ją mogę sprowadzić na siebie ból i wyrzuty a one stać się mogą mym brzemieniem." Tak oto obawiając się pomyłki w wygłaszanych słowach i popadnięcia w ten stan, nie określi ani dobra ani zła lecz; kiedy zada im się pytanie ucieknie się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, mówiąc: "Nie rozumuję tego w ten sposób. Nie rozumuję tego również w inny sposób. Lecz nie głoszę innej opini. Nie zaprzeczam twojej opini. Nie twierdzę, że jest tak lub inaczej.

'Oto, o mnisi, jest drugie założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini którzy wiją się niczym węgorze, uciekając się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, gdy zada im się pytanie.

'Po trzecie, o mnisi, na podstwawie czego, od czego zaczynają owi czcigodni, którzy wiją się niczym węgorze, uciekając się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, gdy zada im się pytanie?

26. 'O mnisi, pewni mędrcy i Bramini nie rozumieją ani dobra ani zła takimi jakimi one są zaprawdę. Myślą oni: "Nie znam ani dobra ani zła takimi jakimi one są zaprawdę. Istnieją pewni mędrcy i Bramini, którzy są mądrzy, subtlni, doświadczeni w polemikach, o splątanych włosach, którzy podczas dysput swą mądrością rozbijają na kawałeczki spekulacje innych. Kiedy osądzę coś dobrem a inne złem, ci mędrcy mogą wyzwać mnie na polemikę, wytknąć moje błędy. Uczyniwszy tak nie będę wstanie się wytłumaczyć. To może sprowadzić na mnie ból i wyrzuty a one stać się mogą mym brzemieniem." Tak oto obawiając się konfrontacji, nie określi ani dobra ani zła lecz; kiedy zada im się pytanie ucieknie się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, mówiąc: "Nie rozumuję tego w ten sposób. Nie rozumuję tego również w inny sposób. Lecz nie głoszę innej opini. Nie zaprzeczam twojej opini. Nie twierdzę, że jest tak lub inaczej.

'Oto, o mnisi, jest trzecie założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini którzy wiją się niczym węgorze, uciekając się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, gdy zada im się pytanie.

'Po czwarte, o mnisi, na podstwawie czego, od czego zaczynają owi czcigodni, którzy wiją się niczym węgorze, uciekając się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, gdy zada im się pytanie?

27. 'O mnisi, pewni mędrcy i Bramini są pustymi głupcami. Z powodu ich pustki i głupoty, którzy wiją się niczym węgorze, kiedy zada im się pytanie uciekają się do wykrętów tak jak schwytany węgorz:" Pytając mnie o istnienie innego świata [po śmierci], [no cóż] gdybym myślał, że istnieje inny świat, czy powiedziałem o tym? Lecz tak nie myślę. Skądinąd nie myślę, że tak nie jest. Nie myślę, że tak nie nie myślę." Tak też wykręca się w stosunku do tez takie jak te:

A (2) Nie istnieje inny świat.
A (3) Zarówno istnieje jak i nie istnieje inny świat.
A (4) Ani istnieje ani nieistnieje inny świat.

B (1) Istnieją Istoty Szansy (zwane tak gdyż rodzą się zarówno na tym jak i na innym świecie bez udziału rodziców, co wygląda na to iż pojawiają się bez przyczyny). (Istoty Transmigrujące - przypis tłum.)
B (2) Takowe istoty nie istnieją.
B (3) Zarówno istnieją jak i nie istnieją takowe istoty.
B (4) Ani istnieją ani nieistnieją takowe istoty.

C (1) Istnieją owoce prawych i niegodziwych działań.
C (2) Nie istnieją owoce prawych i niegodziwych działań.
C (3) Zarówno istnieją jak i nie istnieją owoce prawych i niegodziwych działań.
C (4) Ani istnieją ani nie istnieją owoce prawych i niegodziwych działań.

D (1) Tathagatha istnieje po śmierci.
D (2) Tathagatha nie istnieje po śmierci.
D (3) Tathagatha zarówno istnieje jak i nie istnieje po śmierci.
D (4) Tathagatha ani istnieje ani nie istnieje po śmierci.

'Oto, o mnisi, jest czwarte założenie na podstawie którego, od którego zaczynają pewni mędrcy i Bramini którzy wiją się niczym węgorze, uciekając się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, gdy zada im się pytanie.

28. 'Istnieją o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy wiją się niczym węgorze; kiedy zada im się pytanie uciekają się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, na cztery sposoby. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te cztery sposoby, lub na jeden z tych czterech, lecz żadnym z poza nich.

29. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

30. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy wierzą w Przypadkowy Początek, którzy na podstawie dwóch założeń głoszą, że zarówno dusza jak i świat powstały pez przyczyny.

'Na czym opierają się ci czcigodni, od czego zaczęli przychodząc do takich wniosków?

31. 'Istnieją, o mnisi, bogowie zwani Nieświadomymi Istotami. Dopóki nie pojawi się w nich myśl pozostają w swym świecie. Mogło się zdarzyć, o mnisi, że pewna istota opuściła ten stan i przybyła tutaj. Przybywszy tutaj porzuciła gospodarskie życie dla bezdomnośći. Zostawszy mędrcem, poprzez swą gorliwość, wysiłek, pilność, powagę, uważną myśl, osiągają takie uniesienie serca, wzniosłość w sercu, że w jego wyniku przypomina sobie jak myśl się w niej zrodziła lecz nic poza to. Mowi sobie wtedy: "Przypadkowy jest początek duszy i świata. Dlaczego tak jest? Dlatego gdyż wcześniej mnie nie było lecz teraz jestem. Nie istniawszy stałem się."

'Oto, o mnisi, pierwsze założenie, na którym opierają się, od ktorego zaczynają pewni mędrcy i Bramini, którzy wierzą w Przypadkowy Początek głosząc, że zarówno dusza jak i świat powstał bez przyczyny.

32. 'Po drugie, o mnisi, na podstwawie czego, od czego zaczynają ci czcigodni, którzy wierzą w Przypadkowy Początek, głosząc, że zarówno dusza jak i świat powstał bez przyczyny?

33. 'W tym przypadku, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini są uzależnieni od logiki i wnioskowania. Ogłaszają oni swe następujące przemyślenia, ukute na ich argumentach: "Zarówno dusza jak i świat powstały bez przyczyny" .

'Oto, o mnisi, drugie założenie, na którym opierają się, od ktorego zaczynają pewni mędrcy i Bramini, którzy wierzą w Przypadkowy Początek głosząc, że zarówno dusza jak i świat powstał bez przyczyny.

34. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

35. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy odtwarzają zupełny początek rzeczy, których rozważania związane są z zupełną przeszłością, którzy na podstawie osiemnastu założeń głoszą różne twierdzenia o przeszłości. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te osiemnaście sposobów, lub na jeden z tych osiemnastu, lecz żadnym z poza nich.

37. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy tworzą przyszłość, których rozważania związane są z przyszłością, którzy na podstawie czterdziestu czterech założeń głoszą różne twierdzenia o przyszłości. Na podstwawie czego, od czego zaczynają owi czcigodni?

38. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy tworzą naukę o świadomym istnieniu po śmierci i wykładają na szesnaście sposóbow, że dusza po śmierci jest świadoma. Jak oni to czynią?

'Mówią o duszy: "Dusza po śmierci, nie jest obiektem rozkładu, jest świadoma,

(1) ma kształt,
(2 jest bezkształtna,
(3) posiada kształt i jest bezksztaltna,
(4) ani posiada kształt ani go nieposiada,
(5) jest skończona,
(6) jest nieskończona,
(7) jest skończona i nieskończona,
(8) ani jest skończona ani nieskończona,
(9) jest uczyniona ze świadomości,
(10) posiada kilka form świadomości
(11) posiada ograniczoną świadomość
(12) posiada nieograniczoną świadomość
(13) jest zupełnie szczęśliwa
(14) jest zupełnie nieszczęśliwa
(15) jest zarówno zupełnie szczęśliwa jak i zupełnie nieszczęśliwa
(16) nie jest ani zupełnie szczęśliwa ani zupełnie nieszczęśliwa

39. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy tworzą naukę o świadomym istnieniu po śmierci, którzy wykładają na szesnaście sposobow, że dusza po śmierci jest świadoma. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te szesnaście sposobów, lub na jeden z tych szesnastu, lecz żadnym z poza nich.

40. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

Koniec Drugiej Sekcji Deklamacji

1. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy tworzą naukę o nieświadomym istnieniu po śmierci i wykładają na osiem sposobów, że dusza po śmierci nie jest świadoma. Jak oni to czynią?

2. 'Mówią o duszy: "Dusza po śmierci, nie jest obiektem rozkładu, jest nieświadoma,

3. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy tworzą naukę o nieświadomym istnieniu po śmierci, którzy wykładają na osiem sposóbow, że dusza po śmierci nie jest świadoma. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te osiem sposobów, lub na jeden z tych ośmiu, lecz żadnym z poza nich.

4. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

5. 'Istnieją, o mnisi, pewni mędrcy i Bramini, którzy tworzą naukę o zarówno świadomym jak i nieświadomym istnieniu po śmierci i wykładają na osiem sposobów, że dusza po śmierci jest zarówno świadoma jak i nieświadoma. Jak oni to czynią?

6. 'Mówią o duszy: "Dusza po śmierci, nie jest obiektem rozkładu, jest nieświadoma,

7. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy tworzą naukę o zarówno świadomym jak i nieświadomym istnieniu po śmierci, którzy wykładają na osiem sposobów, że dusza po śmierci jest zarówno świadoma jak i nieświadoma. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te osiem sposobów, lub na jeden z tych ośmiu, lecz żadnym z poza nich.

8. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

9. 'Istnieją, o mnisi, pewni męrcy i Bramini, którzy są Anihilacjonistami, którzy na siedem sposobów głoszą rozpad, zniszczenie, zupełną anihilację żyjących istot. Na czym opierają się ci czcigodni, od czego zaczęli przychodząc do takich wniosków?

10. 'Po pierwsze, o mnisi, pewni męrcy i Bramini głoszą taki oto pogląd: "W momencie, kiedy dusza, która posiada formę, złożona z czterech elementów, która jest potomkiem matki i ojca, rozpadnie się, ulegnie zniszczeniu po upadku ciała, nie trwa po śmierci, wtedy ulega zupełnej anihilacji." W taki oto sposób niektórzy głoszą pogląd o rozpadzie, zniszczeniu, pełnej anihilacji żyjących istot.

11. 'Inny mu odpowie: 'Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz nie cała dusza podlega zupełnej anihilacji. Otóż istnieje znaczniejeszy rodzaj duszy - boski, posiadający formę, przynależny do zmyslowego świata, karmiący się stałym pożywieniem. Nie wiedziałeś o tym ani nie dostrzegałeś. Lecz ja poznałem ją. W momencie, kiedy ta dusza, która posiada formę, złożona z czterech elementów, która jest potomkiem matki i ojca, rozpadnie się, ulegnie zniszczeniu po upadku ciała, nie trwa po śmierci, wtedy ulega zupełnej anihilacji." W taki oto sposób niektórzy głoszą pogląd o rozpadzie, zniszczeniu, pełnej anihilacji żyjących istot.

12. 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz nie cała dusza podlega zupełnej anihilacji. Otóż istnieje znaczniejeszy rodzaj boskiej duszy, posiadającek formę, uczyniona z umysłu, we wszystkich swych znaczących i nieważkich częściach kompletna, Nie wybrakowana pod żadnym względem. Nie wiedziałeś o tym ani nie dostrzegałeś. Lecz ja poznałem ją. W momencie, kiedy ta dusza, która posiada formę, złożona z czterech elementów, która jest potomkiem matki i ojca, rozpadnie się, ulegnie zniszczeniu po upadku ciała, nie trwa po śmierci, wtedy ulega zupełnej anihilacji." W taki oto sposób niektórzy głoszą pogląd o rozpadzie, zniszczeniu, pełnej anihilacji żyjących istot.

13. 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz nie cała dusza podlega zupełnej anihilacji. Otóż istnieje znaczniejeszy rodzaj duszy, będącej ponad myślami o formie, ponad myślami o oporze, nie potrzebującej myśli o sporach, której świadomość jest nieskończona, osiągająca plan nieskończonej przestrzeni. Nie wiedziałeś o tym ani nie dostrzegałeś. Lecz ja poznałem ją. W momencie, kiedy ta dusza, która posiada formę, złożona z czterech elementów, która jest potomkiem matki i ojca, rozpadnie się, ulegnie zniszczeniu po upadku ciała, nie trwa po śmierci, wtedy ulega zupełnej anihilacji." W taki oto sposób niektórzy głoszą pogląd o rozpadzie, zniszczeniu, pełnej anihilacji żyjących istot.

14. 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz nie cała dusza podlega zupełnej anihilacji. Otóż istnieje znaczniejeszy rodzaj duszy, która przekroczyła poza plan nieskończonej przestrzeni, wiedząc, że jej świadomość jest nieskończona, osiągnęła plan nieskończonej świadomości. Nie wiedziałeś o tym ani nie dostrzegałeś. Lecz ja poznałem ją. W momencie, kiedy ta dusza, która posiada formę, złożona z czterech elementów, która jest potomkiem matki i ojca, rozpadnie się, ulegnie zniszczeniu po upadku ciała, nie trwa po śmierci, wtedy ulega zupełnej anihilacji." W taki oto sposób niektórzy głoszą pogląd o rozpadzie, zniszczeniu, pełnej anihilacji żyjących istot.

15. 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz nie cała dusza podlega zupełnej anihilacji. Otóż istnieje znaczniejeszy rodzaj duszy, która zupełnie przekroczyła poza plan nieskończonej świadomości, wiedząc, że nie istnieje cokolwiek, osiąga plan nicości. Nie wiedziałeś o tym ani nie dostrzegałeś. Lecz ja poznałem ją. W momencie, kiedy ta dusza, która posiada formę, złożona z czterech elementów, która jest potomkiem matki i ojca, rozpadnie się, ulegnie zniszczeniu po upadku ciała, nie trwa po śmierci, wtedy ulega zupełnej anihilacji." W taki oto sposób niektórzy głoszą pogląd o rozpadzie, zniszczeniu, pełnej anihilacji żyjących istot.

16. 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz nie cała dusza podlega zupełnej anihilacji. Otóż istnieje znaczniejeszy rodzaj duszy, która zupełnie przekroczyła poza plan nicości, zdawszy sobie sprawę: 'Oto dobro, oto doskonałość,' i osiąga plan ani myśli ani braku myśli. Nie wiedziałeś o tym ani nie dostrzegałeś. Lecz ja poznałem ją. W momencie, kiedy ta dusza, która posiada formę, złożona z czterech elementów, która jest potomkiem matki i ojca, rozpadnie się, ulegnie zniszczeniu po upadku ciała, nie trwa po śmierci, wtedy ulega zupełnej anihilacji." W taki oto sposób niektórzy głoszą pogląd o rozpadzie, zniszczeniu, pełnej anihilacji żyjących istot.

17. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy są Anihilacjonistami, którzy na siedem sposobów głoszą rozpad, zniszczenie, zupełną anihilację żyjących istot . Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te siedem sposobów, lub na jeden z tych siedmiu, lecz żadnym z poza nich.

18. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

19. 'Istnieją, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy głoszą doktrynę doskonałej radości w tym życiu, którzy na pięć sposobów mówią o całkowitym zbawieniu w tym widzialnym świecie. Na czym opierają się ci czcigodni, od czego zaczęli przychodząc do takich wniosków?

20. 'O mnisi, ci mędrcy i Bramini opierają się na następującym poglądzie: Jeśli tylko dusza osiągnie najwyższe zadowolenie i posiądzie pięciorakie zaspokojenie zmysłów, zaspokoi wszystek ich funkcje, wtedy w tym widzialnym świecie dusza osiąga najwyższą Nibbanę." Tak oto niektórzy głoszą doktrynę doskonałej radości w tym życiu.

21. 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz dusza nie osiąga najwyższej Nibbany tylko dzięki temu. Dlaczego nie? Zmysłowe rozkosze są chwilowe, [później] przynoszą ból, ich naturą jest zmienność. Żal, rozpacz, ból i wstręt rodzą się z ich nietrwałości i zmiany. Lecz jeśli tylko dusza, porzuci zmysłowe rozkosze i nieprawe upodobania, wkraczy i pozostanie w Pierwszej Jhanie, stanie radości i spokoju, zrodzonego z odosobnienia, któremu towarzyszy wgląd, wtedy w tym widzialnym świecie dusza osiąga najwyższą Nibbanę." Tak oto niektórzy głoszą doktrynę doskonałej radości w tym życiu.

22. 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz dusza nie osiąga najwyższej Nibbany tylko dzięki temu. Dlaczego nie? Chociaż stan ten wymaga rozmyślań i wglądu jest on pospolity. Lecz jeśli dusza porzuci zarówno rozmyślanie i wgląd, wkroczy i pozostanie w Drugiej Jhanie, stanie radości i penetracji, bez rozmyślań i wglądu, w stanie uniesienia umysłu, wewnętrznego spokoju serca wtedy w tym widzialnym świecie dusza osiąga najwyższą Nibbanę." Tak oto niektórzy głoszą doktrynę doskonałej radości w tym życiu.

23 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz dusza nie osiąga najwyższej Nibbany tylko dzięki temu. Dlaczego nie? Chociaż stan ten wymaga poczucia radości, uniesienia serca jest on pospolity. Lecz jeśli dusza porzuciwszy tęsknotę za radością, pozostając w równowadze, uważnie i samokontrolując się, doświadczając ciałem spokoju o którym nauczają Szlachetni [mowiąc]: 'Człowiek spokojuy i uważny pozostaje niewzruszony,' wkraczy i pozostanie w Trzeciej wtedy w tym widzialnym świecie dusza osiąga najwyższą Nibbanę." Tak oto niektórzy głoszą doktrynę doskonałej radości w tym życiu.

24. 'Inny mu odpowie: "Zaprawdę istnieje dusza taka jak ją opisałeś. Nie zaprzeczam temu. Lecz dusza nie osiąga najwyższej Nibbany tylko dzięki temu. Dlaczego nie? Chociaż stan ten wymaga trawle niewzruszonego umysłu, jest on pospolity. Lecz jeśli dusza porzuci spokój, porzuci ból, poprzez uśmiercenie zarówno radości jak i żalu, wkroczy i pozostanie w Czwartej Jhanie - stanie uczynionym przez czystą samokontrolę i równowagę, poza bólem i spokojem, wtedy w tym widzialnym świecie dusza osiąga najwyższą Nibbanę." Tak oto niektórzy głoszą doktrynę doskonałej radości w tym życiu.

25. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy głoszą doktrynę doskonałej radości w tym życiu, zniszczenie, którzy na pięć sposobów mówią o całkowitym zbawieniu w tym widzialnym świecie. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te pięć sposobów, lub na jeden z tych pięciu, lecz żadnym z poza nich.

26. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

27. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy tworzą przyszłość, których rozważania związane są z przyszłością, którzy na podstawie czterdziestu czterech założeń głoszą różne twierdzenia o przyszłości. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te czterdzieści cztery sposoby, lub na jeden z tych cztredziestu czterech, lecz żadnym z poza nich.

28. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

29. 'Oto, o mnisi, mędrcy i Bramini, którzy odtwarzają przeszłość, którzy tworzą przyszłość, którzy robią jedno i drugie, których rozważania związane są z przeszłością i przyszłością, którzy na podstawie sześćdziesięciu dwóch założeń głoszą różne twierdzenia o przeszłości i przyszłości. Którzykolwiek z mędrców lub Braminów są takowi i wspominają o tym, czynią to na te sześćdziesiąt dwa sposoby, lub na jeden z tych sześćdziesięciu dwuch, lecz żadnym z poza nich.

30. 'Teraz, o mnisi, Tathagatha wie jak powstały owe spekulacje, jak je uporczywie podkreślano, że będą miały taki a taki wynik i taki a taki wpływ na przyszły stan tych, którzy im zaufali. Bowiem On zna te rzeczy, wie również o innych dalece lepszych niż owe spekulacje; posiadawszy tą wiedzę nie jest nadęty, nie kala swego serca, urzeczywistniwszy drogę do ucieczki od nich, zrozumiał czym za prawdę jest powstawanie i zanikanie doznań, ich słodki smak, ich niebezpieczeństwo, jak bardzo nie można na nich polegać; nie trzymając się kurczowo tego, czego pragną ludzie, On, Tathagata, jest w pełni wolny.

31. 'Oto, o mnisi, istnieją inne sprawy posiadające głębię, trudne do pojęcia, trudne do zrozumienia, kojące, słodkie, nie pochwycone przez próżną logikę, subtelne, zrozumiałe jedynie dla roztropnych. Tych spraw Tathagata doświadczył, ujrzał twarzą w twarz i pojął; i to o nich, ci którzy prawdziwie cenią Tathagatę, powinni mówić.

Zakończenie

32. 'Twierdzenia tych, o mnisi,

(1) mędrców i Braminów, którzy są Eternalistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, że zarówno dusza jak i świat są wieczne.

(2) mędrców i Braminów, którzy są Semi-Eternalistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, że zarówno dusza jak i świat częściowo są wieczne a częściowo nie.

(3) mędrców i Braminów, którzy są Ekstensjonistami, którzy na podstawie czterech założeń głoszą, skończoność lub nieskończoność świata.

(4) mędrców i Braminów, którzy wiją się niczym węgorze; kiedy zada im się pytanie uciekają się do wykrętów tak jak schwytany węgorz, na cztery sposoby.

(5) mędrców i Braminów, którzy wierzą w Przypadkowy Początek, którzy na podstawie dwóch założeń głoszą, że zarówno dusza jak i świat powstały pez przyczyny.

(6) mędrców i Braminów, którzy odtwarzają zupełny początek rzeczy, których rozważania związane są z zupełną przeszłością, którzy na podstawie osiemnastu założeń głoszą różne twierdzenia o przeszłości.

(7) mędrców i Braminów, którzy tworzą naukę o świadomym istnieniu po śmierci i wykładają na szesnaście sposóbow, że dusza po śmierci jest świadoma.

(8) mędrców i Braminów, którzy tworzą naukę o nieświadomym istnieniu po śmierci i wykładają na osiem sposobów, że dusza po śmierci nie jest świadoma.

(9) mędrców i Braminów, którzy tworzą naukę o zarówno świadomym jak i nieświadomym istnieniu po śmierci i wykładają na osiem sposobów, że dusza po śmierci jest zarówno świadoma jak i nieświadoma.

(10) mędrców i Braminów, którzy są Anihilacjonistami, którzy na siedem sposobów głoszą rozpad, zniszczenie, zupełną anihilację żyjących istot.

(11) mędrców i Braminów, którzy głoszą doktrynę doskonałej radości w tym życiu, którzy na pięć sposobów mówią o całkowitym zbawieniu w tym widzialnym świecie.

opierają się wyłącznie na osobistych doświadczeniach, na troskach i cierpieniach, tych mędrców i Braminów, którzy nie wiedzą a ni nie dostrzegają, że są obiektami wszystkich rodzajów żądz:

(powtórzenia) 45. 'Dlatego ich twierdzenia opierają się na zmysłach.

(powtórzenia) 58. Powinni oni doświadczyć tych doznań poza zmysłami, wtedy nie rozpoznaliby w taki sposób owych doznań

71. 'Wszyscy oni, doświadczyli owych doznań poprzez zmysły. W wyniku owych doznań urosło w nich pragnienie, w wyniku pragnienia powstaje chwytanie się, z chwytania się powstaje stawanie się, ze stawania się powstają narodziny, z narodzin idziemy w śmierć, żal, rozpacz, ból. Tak, o mnisi, jeśli zrozumiecie jakimi na prawdę są, ich początek i koniec, ich powab i niebezpieczeństwo oraz drogę ucieczki od sześciu zmysłów, wtedy poznacie co jest poniżej i ponad wszystkim.

72. ' Jeśli, o mnisi, ktorykowliek z mędrców lub Braminów, tak oto odtwarza przeszłość, tworzy przyszłość lub który czyni obie te rzeczy, który tworzy przeróżne teorie na dotyczące przeszłości i przyszłości, wszyscy oni pozostają uwięzieni w sieci tych sześćdziesięciu dwóch nieprawych poglądów; tą drogą w nią wpaść i już w niej pozostają; tą drogą mogą w niej ugrzęznąć i już w niej pozostaną, schwytani.

'To tak jak rybak lub uczeń rybaka zarzuci do małego jeziorka, może pomyśleć: "Jakiekolwiek ryby są w tym jeziorku wszystkie wpadną w sieć; wszystkie które w niej uwięzną, zostaną pochwycone i schwytane" tak też jest z tymi, którzy spekulują o przeszłości i przyszłości, uwięzieni w sieci, pochwyceni i schwytani.

73. 'Zewnętrzna forma, o mnisi, tego który poznał prawdę, stoi przed wami, lecz jego więzy ponownych narodzin zostały przerwane. Tak długo jak jego ciało pozostaje, tak długo ludzie i bogowie mogą go podziwiać. Lecz po rozpadzie ciała, po krańcu jego życia ani ludzie ani bogowie już go nie ujrzą.

'To tak jak, o mnisi, ucięta gałąź mangowca zabiera ze sobą wiszące na niej owoce, tak też, o mnisi, zewnętrzna forma, tego który poznał prawdę, stoi przed wami, lecz jego więzy ponownych narodzin zostały przerwane. Tak długo jak jego ciało pozostaje, tak długo ludzie i bogowie mogą go podziwiać. Lecz po rozpadzie ciała, po krańcu jego życia ani ludzie ani bogowie już go nie ujrzą.

74. Kiedy to zostało powiedziane, czcigodny Ananda rzekł do Blogosławionego: 'Jakież to nie zwykłe, o Szlachetny, jakież wspaniałe! Jakąż nazwę nosi to objawienie prawdy?'

"Anando, zapamiętaj tę mowę jako mowę o Sieci Wyższości, Sieci Prawdy, Doskonałej Sieci, Sieci Teorii; zapamiętaj ją jako Chwalebne Zwycięstwo w dzień Zmagań!'

Tak oto przemawiał Blogosławiony a Jego słowa przepełniały radością i zachwytem serca mnichów. Po zakończeniu Jego słów zadrżał cały tysięczny system światów..