Sprawozdanie z laboratorium automatyki
Temat: Charakterystyki statyczne.
Celem ćwiczenia było zapoznanie się z pojęciem charakterystyki statycznej jako elementu opisu matematycznego obiektów i układów automatycznych regulacji.
Przebieg ćwiczenia obejmował eksperymentalne wyznaczenie charakterystyki statycznej:
siłownika pneumatycznego
zaworu hydraulicznego
Wstęp teoretyczny.
Opis matematyczny ciągłego obiektu składa się w ogólnym przypadku z dwóch części:
równania lub wykresu charakterystyki statycznej określającej zależności wielkości wejściowej od wyjściowej w stanach ustalonych
równania różniczkowego lub operatorowego opisującego własności statyczne i dynamiczne w otoczeniu wybranego na charakterystyce statycznej punktu pracy.
Jeżeli charakterystyka statyczna jest krzywoliniowa, niezbędna jest znajomość obu części opisu gdyż współczynniki równania różniczkowego są wówczas zmienne wzdłuż charakterystyki statycznej.
Wyniki ćwiczenia:
1. Charakterystyka statyczna siłownika pneumatycznego.
Zwiększająca
Px [kp/cm2] |
X [cm] |
U [V] |
0,1 |
5 |
2,71 |
0,2 |
5 |
2,71 |
0,3 |
4,8 |
3,19 |
0,4 |
4,65 |
3,67 |
0,5 |
4,5 |
4,19 |
0,6 |
4,35 |
4,64 |
0,7 |
4,15 |
5,08 |
0,8 |
4 |
5,51 |
0,9 |
3,85 |
5,88 |
1 |
3,8 |
6,05 |
Zmniejszająca
Px [kp/cm2] |
X [cm] |
U [V] |
1 |
3,8 |
6,05 |
0,9 |
3,85 |
6,05 |
0,8 |
3,95 |
5,68 |
0,7 |
4,1 |
5,3 |
0,6 |
4,25 |
4,87 |
0,5 |
4,4 |
4,37 |
0,4 |
4,6 |
3,86 |
0,3 |
4,75 |
3,38 |
0,2 |
4,95 |
2,85 |
0,1 |
5 |
2,71 |
Funkcja liniowa
a0 =
a1 =
k |
x |
y |
x2 |
x*y |
1 |
0,7 |
4,1 |
0,49 |
2,87 |
2 |
0,6 |
4,25 |
0,36 |
2,55 |
3 |
0,5 |
4,4 |
0,25 |
2,2 |
4 |
0,4 |
4,6 |
0,16 |
1,84 |
5 |
0,3 |
4,75 |
0,09 |
1,425 |
6 |
0,2 |
4,95 |
0,04 |
0,99 |
Σ |
2,7 |
27,05 |
1,39 |
11,875 |
a0 = 5,273
a1 = -1,7
k |
x |
y |
x2 |
x*y |
1 |
0,1 |
5 |
0,01 |
0,5 |
2 |
0,2 |
5 |
0,04 |
1 |
3 |
0,3 |
4,8 |
0,09 |
1,44 |
4 |
0,4 |
4,65 |
0,16 |
1,86 |
5 |
0,5 |
4,5 |
0,25 |
2,25 |
6 |
0,6 |
4,35 |
0,36 |
2,61 |
suma |
2,1 |
28,3 |
0,91 |
9,66 |
a0 = 5,206
a1 = -1,4
2. Charakterystyka statyczna zaworu hydraulicznego.
otwarty
x |
Q [l/min] |
0 |
4,4 |
32 |
5,7 |
64 |
7,6 |
96 |
9 |
128 |
10,8 |
160 |
12,7 |
192 |
14,1 |
224 |
15,7 |
256 |
17,3 |
288 |
18,7 |
320 |
19,9 |
352 |
21 |
384 |
22,1 |
416 |
23,2 |
448 |
24,3 |
480 |
24,5 |
512 |
25,4 |
544 |
26,2 |
576 |
26,9 |
608 |
27,6 |
640 |
28,1 |
672 |
28,7 |
704 |
28,9 |
736 |
29,4 |
768 |
29,5 |
zamknięty
x |
Q [l/min] |
768 |
29,8 |
736 |
29,5 |
704 |
29,1 |
672 |
28,7 |
640 |
28,2 |
608 |
27,7 |
576 |
27,2 |
544 |
26,3 |
512 |
25,8 |
480 |
25,3 |
448 |
24,4 |
416 |
23,2 |
384 |
22,1 |
352 |
20,8 |
320 |
19,5 |
288 |
18,1 |
256 |
16,4 |
224 |
14,9 |
192 |
13,3 |
160 |
11,7 |
128 |
9,8 |
96 |
8,1 |
64 |
6,3 |
32 |
4,4 |
k |
x |
y |
x2 |
x*y |
1 |
0 |
4,4 |
0 |
0 |
2 |
32 |
5,7 |
1024 |
182,4 |
3 |
64 |
7,6 |
4096 |
486,4 |
4 |
96 |
9 |
9216 |
864 |
5 |
128 |
10,8 |
16384 |
1382,4 |
6 |
160 |
12,7 |
25600 |
2032 |
7 |
192 |
14,1 |
36864 |
2707,2 |
8 |
224 |
15,7 |
50176 |
3516,8 |
9 |
256 |
17,3 |
65536 |
4428,8 |
10 |
288 |
18,7 |
82944 |
5385,6 |
11 |
320 |
19,9 |
102400 |
6368 |
12 |
352 |
21 |
123904 |
7392 |
13 |
384 |
22,1 |
147456 |
8486,4 |
14 |
416 |
23,2 |
173056 |
9651,2 |
15 |
448 |
24,3 |
200704 |
10886,4 |
16 |
480 |
24,5 |
230400 |
11760 |
Suma |
3840 |
251 |
1269760 |
75529,6 |
a0 = 5,147
a1 = 0,043
k |
x |
y |
x2 |
x*y |
1 |
448 |
24,4 |
200704 |
10931,2 |
2 |
416 |
23,2 |
173056 |
9651,2 |
3 |
384 |
22,1 |
147456 |
8486,4 |
4 |
352 |
20,8 |
123904 |
7321,6 |
5 |
320 |
19,5 |
102400 |
6240 |
6 |
288 |
18,1 |
82944 |
5212,8 |
7 |
256 |
16,4 |
65536 |
4198,4 |
8 |
224 |
14,9 |
50176 |
3337,6 |
9 |
192 |
13,3 |
36864 |
2553,6 |
10 |
160 |
11,7 |
25600 |
1872 |
11 |
128 |
9,8 |
16384 |
1254,4 |
12 |
96 |
8,1 |
9216 |
777,6 |
13 |
64 |
6,3 |
4096 |
403,2 |
14 |
32 |
4,4 |
1024 |
140,8 |
sum |
3360 |
213 |
1039360 |
62380,8 |
a0 = 3,113
a1 = 0,48
Wnioski:
Ściągnięta przez nas charakterystyka zaworu wykazuje podobieństwo do charakterystyk statycznych zamieszczonych w literaturze. Charakterystyka zaworu daje się przybliżyć za pomocą funkcji liniowej jedynie w pewnym zakresie. Przybliżenie całej charakterystyki do funkcji liniowej jest raczej nie możliwe, natomiast charakterystyka siłownika pneumatycznego niemalże w całym swym zakresie da się opisać za pomocą funkcji liniowej malejącej. Rozrzut punktów powstały przy odczytywaniu charakterystyki zwiększającej i zmniejszającej spowodowany jest występowaniem sił np. tarcia, grawitacji. Charakterystyka zaworu jest zdefiniowana poprzez siłę powstającą na skoku gwintu(śruby zaworu)