1883


Chirurgia szczękowo-twarzowa

ANATOMIA ŻUCHWY

Żuchwa tworząc dolne piętro twarzowej części czaszki równocześnie odpowiadającą dolnemu masywowi twarzy (DMT) jest kością odznaczającą się dużą wytrzymałością na zginanie i rozciąganie. Przez swoje anatomiczne położenie-wysunięcie do przodu i brak osłony ze strony innych kości jest najbardziej narażona na przypadkowe urazy.

Z badań epidemiologicznych wynika że do złamań dochodzi częściej u mężczyzn niż u kobiet, stosunek 5:1.

Przyczyny złamań:

Żuchwa łamie się najczęściej w okolicy

-kła i zębów przedtrzonowych - 28,3%

-kąta - 23,6%

-zębów trzonowych - 22,9%.

Do złamań wyrostka stawowego żuchwy dochodzi w 14,1% przypadków. Linii pośrodkowej żuchwa łamie się w 5% przypadków. Złamania gałęzi żuchwy występują w 3,2%.

Złamania uzębionego odcinka żuchwy zalicza się do złamań otwartych, ponieważ w miejscu złamań błona śluzowa i okostna ulegają rozdarciu, przez które szpara złamania kontaktuje się bezpośrednio zębodołem.

Do złamań żuchwy może dojść w mechanizmie bezpośredniego tj. w miejscu przyłożenia siły urazu, lub mechanizmie pośrednim.

Rozróżnia się złamania pełne (całkowite rozdzielenie kości) lub niepełne, w zależności jak przebiega linia przełomu przez żuchwę.

Są to najczęściej pęknięcia lub złamania podokostnowe tzw. złamania szczękowej gałązki, często u dzieci. Liczba linii przełomu przebiega przez żuchwę.

Podział złamań żuchwy:

W złamaniach żuchwy istotny wpływ mają przemieszczenia jej odłamów.

Znając zakres działania poszczególnych mięśni przyczepiających się do żuchwy oraz przebieg szczelin.
W zależności od kierunku oraz rodzaju działającego urazu, występują złamania o różnym umiejscowieniu. Podział złamań może dotyczyć ich lokalizacji anatomicznej lub rodzaju.

Pierwszy uwzględnia występowanie złamań okolicy kłykciowej kąta gałęzi z wyrostkiem dziobiastym.

Wyróżnia się złamania o rokowaniu pomyślnym lub niepomyślnym, w zależności od obrotu odłamów oraz sił przeciwstawnia działających mięsni.

Izolowanie złamania wyrostka kłykciowego żuchwy:

Postępowanie z pacjentami po urazie twarzy.

Ocena wstępna:

Historia choroby i badanie fizykalne:

Żuchwę należy dokładnie zbadać zewnętrznie dotykiem z uwzględnieniem okolic stawów skroniowo-żuchwowych. Trzeba ocenić zgryz i uskoki wzdłuż płaszczyzny zgryzu oraz zwrócić uwagę na ewentualne rany szarpane dziąseł. Oburęczne badanie dotykiem potencjalnie miejsc złamań powinno być wykonane przez delikatny ucisk.

Ocena radiologiczna

Badanie radiologiczne żuchwy wymaga zwykle wykonania zdjęć w rzucie tylno-przednim, skośno-bocznym, wg Towne`a oraz zdjęcia panoramicznego. Czasami nawet te zdjęcia nie dostarczają niezbędnych informacji, dlatego też bywają pomocnicze badania uzupełniające, wraz ze zdjęciu zgryzowym.

Leczenie złamanej żuchwy ma na celu przywróceniu jej prawidłowej morfologii i czynności, więc leczeniem jest nastawienie i ustawienie w anatomicznej pozycji.

Wyróżnia się trzy podstawowe metody leczenia:

Wybór metody zależy od:

Metody chirurgiczno-ort.:

Najważniejszym czynnikiem leczenia chirurgicznego jest właściwe nastawienie złamania i przywrócenie poszczególnym odłamom właściwego położenia w stosunku do innych części złamanej kości. Najważniejsze we właściwym nastawieniu złamania kości jest przywrócenie zębom położenia w poprzednim zwarciu.

Zasady chirurgicznego leczenia złamań i towarzyszących im następstw morfologiczno-czynnościowych oraz estetycznych jest jednorazowa anatomiczna rekonstrukcja szkieletu czaskowotwarzowego. Stwierdzone śródoperacyjne ubytki kostne należy odbudować za pomocą własnopochodnych przeszczepów pobieranych z talerza kości biodrowej lub sklepienia czaszki.

Znieczuleniaw chirurgii szczękowo-urazowj

Podział ze względu na technikę i grogi podawania środków:

  1. Znieczulenie wziewne:

  1. Znieczulenie całkowite i.v.:

  1. Znieczulenie miejscowe:

Znieczulenie wziewne:

Podanie par lotnych, płynów, lub gazów anestetycznych za pomocą specjalnych aparatów( środki wziewne to:

  1. Podtlenek azotu

  2. Halotan

  3. Izofluran

  4. Sewofluran

Znieczulenie całkowite dożylne

Analgosedacja

Sedoanalgezja

Skala Ramseya

1. Przytomny, niespokojny, pobudzony

2. Współpracujący, spokój bez lęku

3. Podsypiający, spełnia polecenia

4. Głęboka sedacja, budzi się pod wpływem stymulacji, zachowana reakcja na polecenia

5. Sen, utrata kontaktu werbalnego, zmienna reakcja na bodźce fizyczne

6. Głęboki sen, brak reakcji na bodźce

Znieczulenie miejscowe + sedacja lub analgosedacja

Anestetyki dożylne i znieczulenie wziewne i dożylne.:

Znieczulenie miejscowe

Zastosowanie - stomatologia, chir. Szcz. - Twarzowa., Do zabiegów diagnostycznych i niektórych chirurgicznych (kokaina, prokaina, lidokaina, bupiwokaina,) Wymagania.:

Znieczulenie powierzchowne zależy od wchłaniania.

Znieczulenie nasiękowe

W jamie ustnej - wprowadzenie środka do tkanki podśluzowej.

Przeciwwskazania:

Znieczulenie przewodowe.:

Znieczulenie przewodowe pni gałęzi nerwu 3 dzielnego

Nerw 3-dzielny prowadzi włókna ruchowe do mm. żwaczy oraz włókna czuciowe dla twarzy.

Oddaje 3 gałęzie:

  1. nerw oczny - od niego rozchodzą się n. czołowy, n. łzowy.

  2. nerw szczękowy - znieczula się go do zabiegów na trzonie szczęki (metoda Thomy).

  3. nerw żuchwowy - znieczula się go do zabiegów dln części twarzy.

Objawy toksyczne z OUN

URAZY ZĘBOWO - ZĘBODOŁOWE

Rodzaje urazów zębów:

Urazy zębów obserwuje się w każdym wieku, najczęściej jednak u dzieci 7-9 letnich, ze względu na dużą aktywność ruchową i mniejszy nadzór dorosłych.

Przyczyny urazów u dorosłych:

Przyczyny urazów u dzieci:

Przyczyny urazów u starszych dzieci:

Narażenie zębów na uraz jest tym większe im bardziej są wysunięte do przodu.

Diagnostyka - badanie kliniczne:

Diagnostyka i badanie radiologiczne:

Podział zwichnięć zębów:

Podział złamań:

Złamania w obrębie korzenia:

  1. Poprzeczne:

  1. Skośne

Czyste postaci złamań są rzadkie, najczęściej mamy do czynienia z kilkoma uszkodzeniami równocześnie, łącznie ze złamaniem szczęki bądź żuchwy.

Leczenie zwichnięć i złamań zębów mlecznych:

Zdania podzielone:

Leczenie w przypadku wbicia:

Jeśli występują wątpliwości czy ząb jest wbity czy złamany to należy wykonać zdjęcie RTG, lub porównać wygląd korony z zębami sąsiadującymi lub z drugą stroną

Leczenie przez unieruchomienie za pomocą szyny akrylowej lub nazębnej drucianej (zwichnięcia lub złamania wewnątrz zębodołowe)

Powikłania:

Leczenie złamań i zwichnięć zębów stałych:

Większość twierdzi iż miazgę należy pozostawić, umieścić ząb w zębodole i unieruchomić. Nawet wybity ząb należy przemyć solą fizjologiczną i wprowadzić ponownie bez opracowania i czekać na wygojenie.

Unieruchomienie:

Czas unieruchomienia zwichniętych zębów wynosi 2-4 tygodni.

Złamania zębów w obrębie korony:

Wewnątrz zębodołowe złamania zębów

Leczenie zależy od wyniku badania radiologicznego

Rokowanie zależy od:

Żywotność miazgi zależy od:

Dużą rolę w gojeniu odgrywa nazębna - (metaplazja, wytwarza wiązki włókien więzadłowych, odkłada nowe warstwy cementu i tkanki kostnej.

U dzieci w części przywierzchołkowej - bez leczenia - dieta mało gryzienia dużo kalorii.

Złamania wyrostka zębodołowego:

Leczenie:

Rokowanie:

KLINIKA, DIAGNOSTYKA, ROZPOZNANIE.

Badania kliniczne i rozpoznanie złamań kości szczęki i twarzy.

  1. Zmiana kształtu twarzy

Badanie kliniczne chorego po urazie ma na celu określenie rodzaju i rozległości obrażeń oraz ustalenie rozpoznania.

Zmiany kształtu twarzy spowodowane są przez:

  1. Zmiana zabarwienia skóry i krwiak okularowy

U starszych osób mogą się przemieszczać.

  1. Krwawienia z nosa i przewodów słuchowych zewnętrznych