Wilżyna ciernista
164a] Wilżyna ciernista - Ononis Spinoza
Skład chemiczny: zwłaszcza olejek eteryczny, flawonoidy, także trójterpeny, garbniki, duża ilość soli mineralnych i kwasy organiczne.
Działanie: moczopędny, pobudzający tworzenie soków żołądkowych, poprawiający przemianę materii, bakteriobójczy.
Działanie moczopędne jest sprawdzone klinicznie, dlatego wilżyna jest składnikiem
mieszanek moczopędnych.
Działanie moczopędne nie jest przy tym tak drażniące jak np. owoców jałowca.
Słabsze jest działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe.
Ze względu na wpływ na procesy metaboliczne można stosować przy reumatyzmie, dnie, schorzeniach skóry itp.
Napary są też stosowane zewnętrznie na hemoroidy. Badania kliniczne nie są jeszcze skończone.
W lecznictwie ludowym wilżynę zaleca się przeciw kamicy moczowej.
Napar: 1 łyżeczkę ziół na 1 szkl wody, doprowadzić do wrzenia, gotować pod przykryciem 3min, odstawić na 15min. Pić 1/3-1/4 szkl 2-4 razy dziennie.
Ziele zażywa się podobnie jak korzeń, stosuje się je też przy źle gojących ranach.
164b] Wilżyna ciernista (wilczy ogon, lisi ogon) - Ononis spinosa
Surowiec: korzeń, a czasem i liście Cała roślina ma nieprzyjemny, odpychający zapach.
Korzeń wilżyny zawiera olejek lotny, flawonoidy - ononię, trójterpeny, garbniki, dużo soli mineralnych, żywicę, kwasy organiczne (cytrynowy) i wiele innych pochodnych związków.
Surowiec działa przede wszystkim moczopędnie usuwając wraz z moczem znaczne ilości mocznika
i chlorków.
Nie wykazuje właściwości drażniących, czym się różni od owocu jałowca.
Surowiec pobudza również wydzielanie soku żołądkowego, działa przeciwzapalnie na
błony śluzowe przewodu pokarmowego i drogi moczowe.
Napar lub też sproszkowany korzeń wilżyny (2-3 razy dziennie "na koniec noża") stosuje się przede wszystkim w schorzeniach nerek i dróg moczowych, zwłaszcza, gdy objawiają się one stanem zapalnym, obecności śluzu, krwinek białych i czerwonych w moczu, w przeroście gruczołu krokowego, przy kamicy nerkowej i pęcherzowej, skazie moczanowej i dnawym zapaleniem stawów.
Napar: 15 g korzeni wilżyny zalać szklanką wrzątku, podgrzać do zagotowania i odstawić. Po 10
minutach odcedzić i pić po 1/4 szklanki 3, razy dziennie.
Wilżyna łącznie z korzeniem lubczyka, zielem skrzypu, liściem brzozy i korzeniem pietruszki stanowi mieszankę moczopędną.
W zapalnych stanach dróg moczowych i schorzeniach gruczołu krokowego: 2 kopiaste łyżki mieszanki ziołowej (skrzyp, rdest ptasi, pokrzywa, rumianek lub nawłoć i korzeń wilżyny w równych częściach) zalać 3 szklankami wrzątku, odstawić na 3 godziny, następnie przecedzić i pić po 3-4 szklanki zawsze ciepłego wyciągu 3-4 razy dziennie lub częściej łykami w ciągu dnia, możliwie zawsze 20 minut przed posiłkiem.
W kamicy nerkowej, w zapaleniach i zakażeniu dróg moczowych: jedna łyżeczka Fitolizyny w 1/3
szklanki wody (ewentualnie osłodzonej) 3-4 razy dziennie (korzeń wilżyny wchodzi w skład Fitolizyny).
164c] Wilżyna ciernista (Ononis spinosa)
Nazwy ludowe: wilczyna, wilczyna, iglica, kolka, wilczy ogon, swar
niewieści, lisi ogon.
Roślina lecznicza - Surowiec zielarski: Korzeń (Radix Ononidis)
Skład chemiczny: olejek eteryczny do 0,2%, spinozyn, flawonoidy (m.in. ononina, dwuhydroononina, trifolizyryna i onospina), trójterpeny (m.in. α- β- i γ-onoceryna oraz pochodne kwasu glicyryzynowego - bezpostaciowy ononid), garbniki, kwasy organiczne (np. cytrynowy), żywice, fitoaglutyniny, pochodne kumaranochromanu, sole mineralne
Działanie: Dość silne działanie moczopędne, ułatwia wydalanie z organizmu mocznika, chlorków i
różnych szkodliwych produktów przemiany materii.
Przetwory z wilżyny słabo pobudzają wydzielanie soku żołądkowego, w niewielkim stopniu hamują
drobne krwawienia z włosowatych naczyń przewodu pokarmowego, mają też słabe działanie
przeciwzapalne, korzystne w leczeniu żylaków odbytu.